اعلام برنامه‌های دولت فدرال روسیه برای لایروبی کانال کشتیرانی ولگا- خزر
آژانس فدرال حمل و نقل دریایی و رودخانه ای روسیه عملیات توسعه امکانات کانال دریایی کشتیرانی ولگا- خزر در چارچوب توسعه کریدور بین المللی حمل و نقل «شمال- جنوب» را در دستور کار خود قرارداده است. کانال کشتیرانی دریایی ولگا- خزر مهمترین واحد زیرساخت در مسیر سراسری خزر و حلقه مهم کریدور بین المللی حمل و نقل «شمال- جنوب» قلمداد می‌گردد.
احداث کانال فوق الذکر که در اواخر قرن نوزدهم آغاز گردید، بتدریج و طی قرن بیستم وسعت یافت بطوریکه طول این کانال از 33 تا 188 کیلومتر افزایش یافت. در حال حاضر می‌توان گفت که ولگا – خزر طولانی ترین کانال مصنوعی در فدراسیون روسیه بشمار می رود . کریدور بین المللی چندوجهی حمل و نقل «شمال-جنوب» که یکی از مسیرهای این کانال کشتیرانی میباشد، قابلیت آنرا دارد تا بزرگترین مجتمع های کشاورزی و صنعتی فدراسیون روسیه و اتحادیه اقتصادی اوراسیا را به کشورهای آسیای مرکزی، خلیج فارس و شبه جزیره هندوستان متصل نماید.
کانال کشتیرانی ولگا- خزر منشعب از رودخانه باختمیر شاخه اصلی دلتای ولگا و دریای خزر را به یکدیگر متصل می نماید. کشتی‌هایی که از این قسمت کانال عبور می‌کنند به دلیل عمق کم به گل می نشینند.
مرکز حمل و نقل ولگا- خزر یکی از مهمترین اجزاء کریدور بین المللی حمل و نقل «شمال-جنوب» میباشد. افزایش میزان حمل بار در کانال ولگا- خزر از طریق بنادر آستراخان و اولیا (واقع در استان آستراخان ) اهمیت ویژه ای دارد. بدون شک، لایروبی این کانال اجتناب ناپذیر است. عمق کانال مذکور جهت عبور کشتی‌ها باید حداقل 4.5 متر باشد در حالیکه در بهترین شرایط پرآبی در حال حاضر عمق آن در منطقه دلتای فوق الاشاره به سه و نیم تا سه و هفتاد سانتیمتر می رسد . در حال حاضر وزارت حمل و نقل فدراسیون روسیه تصمیمات مربوطه در خصوص انجام کارهای لایروبی و دسترسی به عمق آن تا4.5 متر تا اواخر سال 2023 اتخاذ نموده است. این اقدام امکان ورود کشتی‌ها با ظرفیت بیشتر به بندر اولیا و بندر آستراخان و افزایش حمل بار را فراهم می نماید. براساس برنامه‌های دولت روسیه مقرر بود در سال 2022 حجم لایروبی و برداشت گل و لای در کانال کشتیرانی دریایی و رودخانه ای ولگا- خزر به 7 میلیون متر مکعب برسد که این عدد دو برابر نسبت به میزان سال گذشته بیشتر است.
آقای ایگور بابوشکین استاندار آستراخان در ملاقات با آقای ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری فدراسیون روسیه بر ضرورت انجام عملیات لایروبی در کانال کشتیرانی دریایی و رودخانه ای ولگا-خزر تأکید نمود. این کانال در مدت 365 روز سال 250 روز کمتر از4.5متر عمق دارد که با استانداردهای جهانی منطبق نمی‌باشد و این امر سبب کاهش حمل کالا ها و کاهش ظرفیت عبور و مرور کشتی‌ها می‌شود.
آقای پوتین رئیس جمهوری فدراسیون روسیه در چارچوب نشست با کابینه وزراء دستور لایروبی کانال کشتیرانی دریایی ولگا- خزر جهت عبور کشتی با آبخور4.5 متر از سال 2023 را به امضا رساند. در این دستور آمده است: « عملیات لایروبی در حوزه آبی کانال کشتیرانی دریایی ولگا – خزر جهت تأمین امکان عبور کشتی با آبخور حداقل 4.5متر ضروری میباشد. مهلت اجرای این پروژه 2023.12.25 (مطابق با1402.10.4) میباشد». دستور فوق با ملحوظ نمودن دستورالعمل های قبلی به دولت فدراسیون روسیه و دولت استان آستراخان ارسال گردید. مقرر است که گزارش پیشرفت عملیات لایروبی تا تاریخ 2023.12.1 (مطابق با 1402.9.10) به رئیس جمهور ارائه گردد. بنابر اعلام آقای ویتالی ساویلیِف وزیر حمل و نقل فدراسیون روسیه، ایجاد شرایط جهت عبور کشتی با آبخور حداقل 4.5متر جهت کشتیرانی مناسب به مورد اجرا درخواهد آمد. به گفته وی در سال گذشته2.5 تا 3 میلیون متر مکعب گل برداری و لایروبی انجام شد. برنامه ریزی می‌شود که بر اساس نتایج سال 2022 کشتی‌ها با آبخور 4.2 متر از این کانال عبور نمایند. در سال گذشته عمق کانال3.5 متر بود که محدودیت هایی در تردد کشتیرانی در این ناحیه ایجاد نمود. شایان ذکر است که جهت انجام عملیات لایروبی، 28 دستگاه انواع تجهیزات و از جمله 12 کشتی لایروبی مورد استفاده قرار می‌گیرد که بتوانند در سال 2023 حداقل 12 میلیون متر گل و لای را لایروبی نمایند. همه عملیات لایروبی با در نظر گرفتن استانداردهای زیست محیطی انجام می‌گردد. کمک های مالی به میزان 7.5 میلیارد روبل (برابر با 121 میلیون دلار) ارائه خواهد شد.
این کمک مالی در برنامه بودجه فدرال برای سال 2023 و بازه زمانی از سال 2024 لغایت 2025 نیز پیش بینی شده است. آژانس فدرال حمل و نقل دریایی و رودخانه ای در سال 2023 قصد دارد امکان عبور کشتی در عمق بالای 4 متر از طریق کانال ولگا- خزر را فراهم نماید. با هدف توسعه کریدور «شمال- جنوب» و از جمله مسیر سراسری خزر، فعالیت در زمینه بهبود و بازسازی زیرساخت کانال ولگا - خزر صورت می‌گیرد. لایروبی این کانال تا 4.5متر جهت تأمین بارگیری کشتی و حمل بار اهمیت زیادی دارد.