اخبار اقتصادی تاجیکستان- دوشنبه

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی تاجیکستان در هفته اول آذر ماه 1401 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

رشد اقتصادی 7.8درصدی تاجیکستان طی 9 ماهه اول سال جاری

بنا به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک: بنا به اعلام مقامات تاجیکستان، رشد تولید ناخالص داخلی این کشور در تمام زمینه­ های اقتصادی صورت گرفته است. محمدعلی قربان‌زاده رئیس کمیسیون اقتصادی و دارایی مجلس نمایندگان تاجیکستان در این نشست گفت: بر اساس آمارمنتشره، ارزش تولید ناخالص داخلی جمهوری تاجیکستان در ماه‌های ژانویه تا سپتامبر سال­جاری با 7.8 درصد رشد به  79.3 میلیارد سامانی رسید. به گفته محمدعلی قربان زاده حجم تولید محصولات صنعتی در دوره 18 درصد، حجم تولید محصولات کشاورزی 7.8 درصد و سرمایه گذاری در سرمایه ثابت 17 درصد افزایش یافته است. در بخش خدمات پولی در کلیه حوزه­های خدماتی 16.2 درصد، حمل و نقل مسافر 13.4 درصد، گردش مالی تجاری  11.1 درصد و گردش مالی تجارت خارجی 18.8 درصد افزایش یافته است که در مجموع موجب توسعه مثبت اقتصاد جمهوری تاجیکستان شد. شایان ذکر است که حجم تجارت خارجی جمهوری تاجیکستان به 5 میلیارد و 410 میلیون دلار رسیدکه نسبت به مدت مشابه سال قبل 18.8 درصد افزایش داشته است.

 

تاجیکستان 434.5 میلیون دلار وام و کمک بلاعوض از موسسات بین المللی در سال جاری میلادی دریافت کرد.

بنا بر گزارش خبرگزاری اسپوتنیک: تاجیکستان در 9 ماهه نخست سال­جاری حدود 324 میلیون دلار وام و کمک مالی جذب کرده است که 92 درصد آن مربوط به کمک­های بلاعوض است. پیش بینی می‌شود   این رقم تا پایان سال­جاری با تامین مالی10پروژه سرمایه گذاری ارگانهای دولتی تاجیکستان توسط موسسات مالی بین المللی و امضای قرارداد وام و کمک بلاعوض جدید،  به 434.5 میلیون دلار برسد.

تاجیکستان سالانه مبالغ قابل توجهی از سازمان­های مالی بین المللی و دیگر کشورها کمک بلاعوض و وام برای توسعه اقتصاد ملی و حمایت از بودجه دولتی دریافت می‌کند. این مطلب را فیض­ الدین قهارزاده وزیر دارایی تاجیکستان طی گزارشی به مجلس نمایندگان تاجیکستان اعلام کرد. به گفته وی، برای توسعه اقتصاد ملی و حمایت از بودجه دولتی اعتبارات اضافی جذب شده و همکاری در این بخش با سازمان­های مالی بین المللی ادامه دارد.

 

تاجیکستان طی 9 ماهه اول سال جاری 198 میلیون دلار بدهی خارجی خود را پرداخت نمود.

بنا بر گزارش خبرگزاری اسپوتنیک: بیش از 63 میلیون دلار از بودجه دولتی تاجیکستان در 9 ماه اول سال­جاری برای پرداخت سود وام­های خارجی هزینه شد. در 9 ماهه نخست سال­جاری 198 میلیون دلار از بودجه دولتی نیز  برای پرداخت بدهی خارجی دولتی تاجیکستان اختصاص یافت.

این نکته را فیض الدین قهارزاده وزیر دارایی تاجیکستان طی گزارشی در مجلس نمایندگان تاجیکستان بیان کرد. به گفته وی، در سال جاری برای پرداخت وام 134.6 میلیون دلار و 63.4 میلیون دلار بابت نرخ تسهیلات وام پرداخت شد.

شایان ذکر است پیش از این مجموع بدهی خارجی تاجیکستان بیش از 3.2 میلیارد دلار برآورد ‌شد. همچنین در خصوص بدهی تاجیکستان 3.7 میلیارد دلار نیز اعلام  شده است. پارلمان تاجیکستان اخیراً از پیشنهاد دولت این کشور برای دریافت وام دولتی دیگر حمایت کرد. به ویژه، نمایندگان موافقت کردند که یک میلیارد سامانی وام دولتی با نرخ سود 2 درصد در سال دریافت شود.

مقامات بخش مالی تاجیکستان می­گویند که فروش اوراق قرضه با هدف تامین مالی فعالیت­های اولیه بودجه دولتی صورت می­گیرد. این میزان بدهی با استراتژی­های اتخاذ شده توسط دولت تاجیکستان مطابقت دارد. مقامات تاجیکستان تاکید دارند که بخشی از وام­ها به صورت کمک بلاعوض دریافت شده است. چین همچنان طلبکار اصلی تاجیکستان است. دوشنبه همچنین به سازمان‌های مالی بین المللی بدهکار است.

 

عدم افزایش حجم بدهی خارجی تاجیکستان تا پایان سال جاری میلادی

بنا به گزارش خبرگزاری اوستا به نقل از وزارت دارایی تاجیکستان حجم بدهی خارجی این کشور تا پایان سال جاری افزایش نخواهد یافت. بنا به اعلام وزارت دارایی تاجیکستان، میزان بدهی خارجی این کشور در نیمه اول سال به ۳.۲ میلیارد دلار رسید. با توجه به عدم افزایش منابع مالی اعتباری طبق قراردادهای امضا شده قبلی، افزایش حجم بدهی خارجی تا پایان سال­جاری انتظار نمی­رود.

وزارت دارایی تاجیکستان دلیل عدم افزایش بدهی خارجی را ناشی از تفاوت نرخ ارز می‌داند، یعنی بدهی به دلار ارائه می‌شود که نرخ برابری آن در برابر پول ملی سامانی در حال کاهش است.

شایان ذکر است در ابتدای سال­جاری نرخ رسمی دلار نسبت به سامانی( دلار برابر 11.30 سامانی) بود. در حال حاضر نرخ ارز توسط بانک ملی تاجیکستان(1دلار برابر 10.21 سامانی) تعیین شده است. با این حال، بانک­های تجاری دلار آمریکا را با قیمت کمتری خریداری می­کنند، یعنی به طور متوسط 1دلار تا10سامانی خریداری می­شود

طلبکاران اصلی تاجیکستان اگزیم بانک چین، بانک توسعه آسیا، بانک جهانی، بانک توسعه و بازسازی اروپا و بانک توسعه اسلامی هستند. اعتبارات سازمان­های مالی بین المللی برای یک دوره بلندمدت (40-20سال) ارائه می­شود که نرخ بهره آن 0.75تا 2درصد در سال است، دوره مهلت بازپرداخت اصل مبلغ از 4 تا 10 سال متغیر است.

 

تجارت خارجی تاجیکستان طی 9 ماهه اول سال جاری به 5.6 میلیارد دلار رسید

بنا به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک: تجارت خارجی تاجیکستان طی 9 ماه اول سال­جاری به بیش از 5 میلیارد و602 میلیون دلار رسید. این مطلب را خورشید کریم زاده رئیس گمرک تاجیکستان در گزارش خود در مجلس نمایندگان تاجیکستان اعلام کرد. به گفته وی، حجم تجارت خارجی تاجیکستان نسبت به مدت مشابه سال گذشته 28 درصد معادل یک میلیارد و 212 میلیون دلار افزایش یافته است. 3 میلیارد و793 میلیون دلار از کل حجم روابط تجارت خارجی به واردات تاجیکستان اختصاص دارد که نسبت به بازه زمانی سال گذشته حدود 770 میلیون دلار و 25.5 درصد رشد داشته است.

بر اساس آمار گمرک تاجیکستان، صادرات این کشور به یک میلیارد و 808.8 میلیون دلار نسبت به مدت مشابه سال گذشته 32 درصد افزایش یافت. بر اساس اطلاعات گمرک جمهوری تاجیکستان در 9 ماهه امسال،  درآمد حاصل از دریافت عوارض گمرکی این کشور حدود 4 میلیارد و 783 میلیون سامانی است که 11 درصد بیش از رقم درآمدی در قانون بودجه سال جاری تاجیکستان است.  رئیس گمرک افزود: 5 میلیارد و 327 میلیون سامانی به بودجه کل کشور وارد شد که 111 درصد برنامه است.

 

ارائه گزارش وزارت صنایع در خصوص افزایش تولیدات صنعت سبک در تاجیکستان

در نشست کابینه تاجیکستان با حضور آقای امامعلی رحمان، رئیس جمهور تاجیکستان در تاریخ 28 نوامبر سال جاری، معاون اول وزیر صنایع و فناوری‌های نوین این کشور در خصوص اجرای برنامه توسعه صنایع سبک در جمهوری تاجیکستان در سال 2022 اعلام نمود میزان تولید محصولات صنعت سبک در دوره اجرای برنامه، روند افزایشی داشته و از 2.7 میلیارد سامانی در سال 2018 به 4.1 میلیارد سامانی در سال 2021 افزایش یافت که 1.5 برابر بیشتر از سرعت توسعه نسبت به سال 2018 بوده است.

طی برنامه 4 ساله (2021-2018) و هشت ماه سال 2022 شاخص های پیش بینی شده رشد تولید نخ پنبه ای 103.5درصد، محصولات خیاطی 115.3 درصد، منسوجات 209.5 درصد، محصولات بافندگی 141.4 درصد، کفش 101.1 درصد، مبل 216.8 درصد بوده است.در دوره اجرای برنامه در مجموع در کشور 245 کارخانه و کارگاه دارای 3872 اشتغال جدید مورد بهره برداری قرار گرفت.

از جمله 38 کارخانه و کارگاه با 730 اشتغال در سال 2018، 50 کارخانه و کارگاه با 820 اشتغال جدید در سال 2019، 32 کارخانه و کارگاه با  534 اشتغال جدید در سال 2020، 87 کارخانه و کارگاه با 1326 اشتغال در سال 2021، 38 کارخانه و کارگاه با 462 اشتغال جدید طی ماه‌های ژانویه الی اوت سال جاری مورد بهره برداری قرار گرفتند.کارخانه‌ها و کارگاه‌های فوق در بخش های تبدیل پنبه، الیاف پنبه، پشم، تولید پنبه برای آماده سازی تشک، محصولات خیاطی، جوراب، پاکت های پلی اتلین، کفش و مبل فعالیت می‌کنند.  در خصوص توسعه قالی بافی دستی و سایر هنرهای مردمی‌گفته شد که در 38 شهر و نواحی کشور مراکز آموزشی و تولیدی تاسیس خواهد یافت. 

 

تولید 23 هزار تن ماهی در تاجیکستان

بنا بر اعلام وزارت کشاورزی تاجیکستان طی 9 ماهه اول سال جاری میزان تولید ماهی به 23 هزار تن رسید که  نسبت به مدت مشابه سال قبل 456.9 تن افزایش داشته است.در حال حاضر 372 شرکت و استخر شیلات  با مساحت 2744 هکتار وجود دارد که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 9 استخر بیشتر و 29 هکتار افزایش یافته است. برنامه توسعه شیلات تاجیکستان برای سال های 2022-2018" در این کشور در حال اجرا است، این برنامه زمینه خوبی را برای توسعه صنعت شیلات در تاجیکستان ایجاد کرد. مدیر انجمن شیلات تاجیکستان از کمبود 410 متخصص در 372 شرکت پرورش ماهی در این کشورخبر داد.

 

افزایش تولید گوشت مرغ  و تخم مرغ در تاجیکستان

براساس گزارش خبرگزاری اوستا، تولید گوشت مرغ و تخم مرغ در جمهوری تاجیکستان افزایش یافته است. بر اساس گزارش وزارت کشاورزی تاجیکستان، از ابتدای سال جاری در این کشور بیش از 33.2 هزار تن گوشت مرغ تولید شده است. این میزان نسبت به دوره ماه‌های ژانویه الی سپتامبر سال گذشته 7.4 درصد بیشتر می‌باشد.

در ولایت سغد بیش از 12.7 هزار تن گوشت مرغ تولید شده که نسبت به سال گذشته 1.3 درصد رشد داشته است. این میزان در استان ختلان 9.7 هزار تن تولید با 19.2 درصد رشد اعلام شده است. 

در این دوره همچنین تولید تخم مرغ نیز افزایش یافته و با 21.1 درصد رشد نسبت به دوره 9 ماهه سال گذشته به بیش از 902.7 میلیون عدد تخم مرغ تولید رسیده است. علیرغم افزایش تولید گوشت و تخم مرغ قیمت این محصولات نیز افزایش یافته است. در حال حاضر یک عدد تخم مرغ 1.6 تا 1.7 سامانی و یک بسته بزرگ (30 عددی) تخم مرغ را می‌توان به قیمت 48 تا 51 سامانی خریداری کرد.

 

 امضاء قرارداد ساخت چهار پروژه جاده ای در استان سغد

عظیم ابراهیم، وزیر نقلیات جمهوری تاجیکستان و چژان لیان، نماینده مسئولChina Railway Wuju (Group) Corporation در چارچوب فاز چهارم برنامه بهبود راه‌های ارتباط منطقه ای در آسیای مرکزی در تاریخ 25 نوامبر سال جاری قرارداد ساخت چهار جاده در استان سغد به طول 51.2 کیلومتر به مبلغ 56.6 میلیون دلار را به امضاء رساندند.

شایان ذکر است که طرح مذکور شامل بازسازی جاده کوروش-بیک آباد با طول 12.3 کیلومتر و دهمای باباجان غفور اف با طول 22 کیلومتر، بازسازی جاده منطقه باباجان غفور اف-خیستِورز با طول 6.6 کیلومتر و  کانی بادام-کوچک با طول 10.3 کیلومتر می‌باشد. در چارچوب طرح مذکور11 پل جدید با طول 444.2 متر  ساخته می‌شود.

سایت وزارت نقلیات جمهوری تاجیکستان، 5 آذر

 

اختصاص 30 میلیون دلار از سوی بانک توسعه آسیا برای مدیریت بلایای طبیعی در تاجیکستان

بنا به گزارش خبرگزاری اوستا: بانک توسعه آسیا کمک مالی 30 میلیون دلاری را برای تقویت مدیریت ریسک بلایا در تاجیکستان و کاهش خسارات اقتصادی ناشی از تغییرات آب و هوایی و بلایای طبیعی تصویب کرد. اوگنی ژوک اف مدیر کل بانک توسعه آسیای در آسیای مرکزی و غربی گفت: تاجیکستان در برابر تغییرات آب و هوایی بسیار آسیب پذیر است: سالانه بیش از 400 حادثه طبیعی مانند سیل، بهمن و موارد دیگر رخ می دهد که به طور جدی بر زندگی مردم و اقتصاد این کشور تأثیر می­گذارد. وی افزود: کمک بانک توسعه آسیا، آمادگی و ظرفیت واکنش کشور در برابر بلایا را افزایش می­دهد و در عین حال تاب آوری کلی در برابر تغییرات آب و هوایی را تقویت می­کند.

بانک توسعه آسیا در بیانیه ­ای گفت این پروژه مکمل کمک مالی10 میلیون دلاری است که توسط این بانک در سال 2018 برای حمایت از تلاش­های دولت تاجیکستان برای ادغام مدیریت ریسک بلایا در برنامه ریزی توسعه تایید شده است. پروژه اضافی، ظرفیت کمیته  حوادث غیر مترقبه تاجیکستان(آژانس مجری پروژه) را برای مدیریت بلایا تقویت خواهد کرد. این کمک هزینه همچنین ابزارهای پیش بینی آب و هوا و بلایا را بهبود می­بخشد و یک سیستم هشدار اولیه اضافی ایجاد می­کند.

از زمان پیوستن تاجیکستان به بانک توسعه آسیا در سال 1998، این بانک بیش از 2.5 میلیارد دلار به این کشور کمک کرده است که شامل حدود 1.9 میلیارد دلار کمک بلاعوض است.

 

نشست مدیران سازمان‌های گردشگری عضو سیکا با حضور ایران در تاجیکستان

روسای سازمان‌های گردشگری کشورهای عضو تعامل و اقدامات اعتمادسازی در آسیا (سیکا) از جمله جمهوی اسلامی ایران در نشستی مجازی به میزبانی دوشنبه پایتخت تاجیکستان، پیرامون چشم‌انداز گسترش همکاری‌ها در زمینه گردشگری گفت و گو کردند. شرکت کنندگان در این نشست بر اهمیت گسترش همکاری در زمینه گردشگری بین کشورهای عضو سیکا تاکید کردند.

بنا به اعلام کمیته توسعه گردشگری تاجیکستان، مدیران ارشد آژانس های گردشگری از جمهوری اسلامی ایران، فلسطین، جمهوری آذربایجان، بنگلادش، چین، عراق، اردن، تاجیکستان، تایلند، ترکیه و دبیرخانه سیکا در این نشست شرکت کردند. شرکت کنندگان بر اهمیت گسترش همکاری در زمینه گردشگری  بین کشورهای عضو سیکا پس از کاهش مبتلایان به همه گیری کووید-۱۹ و تقویت تلاش های مشترک برای بازسازی و تشدید تبادل گردشگری بین کشورهای عضو تاکید کردند. همچنین نمایندگان کشورهای عضو توافق کردند که به صنعت گردشگری کشورهای عضو در مبارزه با اثرات همه گیر COVID-۱۹ کمک و حمایت متقابل ارائه کنند.

کمیته توسعه گردشگری تاجیکستان اعلام کرد اعضاء بر اهمیت راه‌اندازی مسیرهای گردشگری مشترک جدید «با در نظر گرفتن ایمنی گردشگران، از جمله هنگام سفر بین کشورهای عضو CICA» تأکید کردند. ایده سازماندهی این رویداد ارائه بستری برای بحث، تبادل تجربه و بررسی فرصت ها برای تقویت همکاری‌ها به منظور احیای صنعت گردشگری در کشورهای عضو سیکا بود. این رویداد در شرایطی که کشورها مرزهای خود را به روی گردشگران بین المللی باز می‌کنند از اهمیت ویژه ای برخوردار بود و هدف آن کمک به ایجاد یک اکوسیستم گردشگری جدید برای کشورهای عضو سیکا بود.

در این رویداد استراتژی‌ها، رویکردها، روش‌ها، روش‌های جدید ارائه خدمات برای مقابله با چالش‌های جدید اتخاذ شده در کشورهای سیکا برای حمایت از صنعت گردشگری ارائه شد. همچنین، تبادل بهترین تجربیات در زمینه بازاریابی وگسترش محصولات ملی گردشگری، ایجاد فضای مساعد برای انجمن‌ها و شرکت های گردشگری و همچنین تبادل نظر در مورد چشم انداز همکاری و شناسایی گردشگران جدید صورت گرفت.

اسیاپلاس نیز نوشت: سازمانهای گردشگری تاجیکستان، ایران و ازبکستان بیش از ۵۰ سند همکاری جدید را در جریان مجمع توسعه گردشگری منطقه‌ای که در ۱۲ نوامبر در دوشنبه برگزار شد، امضا کرده‌اند. طبق گزارش‌ها، صنعتگران و شرکت‌های توریستی تاجیکستان دستاوردهای خود را در گردشگری و صنایع مربوطه به نمایش گذاشتند. مجمعی که هیات هایی از تاجیکستان، ایران و ازبکستان را گرد هم آورد.

 

اصلاحاتی در ساختار  عرضه فرآورده‌های نفتی به تاجیکستان از سوی روسیه

بمنظور عرضه فرآورده‌های نفتی در تاجیکستان و روسیه، اصلاحاتی در بازار توزیع سوخت در دو کشور انجام  شده است. خانم شریفه خدابخش، معاون وزیر انرژی و ذخایر آب جمهوری تاجیکستان در شهر مسکو با پاوِل سوروکین، معاون اول وزیر انرژی روسیه ملاقات کرد.

بنا به گزارش دفتر مطبوعات وزارت انرژی و ذخایر آب تاجیکستان، در چارچوب این دیدار مسائل مربوط به عرضه انواع فراورده‌های نفتی در تاجیکستان از سوی روسیه در سال 2023 مورد بررسی قرار گرفت. در این دیدار سند مربوط به واردات تغییرات در عرضه فراورده‌های نفتی به امضاء رسید.

بر اساس این سند میزان کل عرضه فرآورده از جمله بنزین و گازوئیل به تاجیکستان نسبت به سال قبل افزایش یافته است.  شایان ذکر است تاجیکستان از سال 2013 تاکنون مواد سوختی مورد نیاز را از روسیه بر اساس امتیاز (بدون پرداخت عوارض گمرکی صادراتی) دریافت می‌کند. 

مراجع ذیربط دو کشور در تاریخ 1 دسامبر میزان نیاز داخلی تاجیکستان برای سال آینده را هماهنگ و میزان آن را تعیین می‌کنند. یکی از شرایط اصلی انتقال فراورده‌های نفتی با امتیازات ویژه از سوی روسیه به تاجیکستان، عدم صادرات دو باره آن به کشورهای ثالث می‌باشد.

میزان هماهنگ شده واردات مواد سوختی به تاجیکستان برای سال 2022 همچون سال های قبل 830 هزار تن بوده است. ولی واردات واقعی مواد سوخت دارای امتیاز روسیه در سال های گذشته کمتر از 600 هزار تن بوده است.

خبرگزاری اوستا، 8 آذر