اخبار اقتصادی تاجیکستان

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی تاجیکستان در نیمه دوم مهرماه 1404 (قسمت دوم) مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور به شرح زیر می‌باشد:

تاجیکستان، ۳۴ سال همکاری فعال در چارچوب کشورهای مستقل مشترک‌المنافع

خبرگزاری خاور: جمهوری تاجیکستان در سال ۲۰۲۵ سی‌وچهارمین سالگرد عضویت خود در اتحادیه کشورهای مستقل مشترک‌المنافع (CIS) را جشن می‌گیرد. این اتحادیه از نخستین گام‌های تاجیکستان در مسیر ادغام منطقه‌ای پس از استقلال به شمار می‌رود.

تاجیکستان به عنوان عضو هفت نهاد رسمی و بیش از ۸۰ ساختار بخشی CIS، در تقویت همکاری‌های سیاسی، اقتصادی، امنیتی و بشردوستانه میان کشورهای عضو نقش مؤثری دارد.

در حوزه اقتصادی، این کشور در توسعه تجارت، انرژی، حمل‌ونقل و اجرای پروژه‌های مشترک در چارچوب CIS مشارکت فعال دارد. همچنین، مهاجرت نیروی کار همچنان پیوندی اساسی میان اقتصاد تاجیکستان و دیگر اعضای اتحادیه محسوب می‌شود.

در زمینه فرهنگی و بشردوستانه، تاجیکستان میزبان بنیاد همکاری‌های بین‌ایالتی بوده و شهرهای کولاب و دوشنبه در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۸ به عنوان پایتخت‌های فرهنگی CIS انتخاب شدند.

ریاست‌های دوره‌ای تاجیکستان در CIS، از جمله در سال ۲۰۲۵، بر تقویت همکاری‌های اقتصادی، امنیتی و فرهنگی متمرکز بوده است. نشست اخیر سران کشورهای مستقل مشترک‌المنافع در ۱۰ اکتبر ۲۰۲۵ در دوشنبه برگزار شد و تصمیمات مهمی در زمینه امنیت، همکاری نظامی و گسترش روابط بین‌المللی اتخاذ گردید.

در طول سه دهه، تاجیکستان جایگاه خود را به عنوان شریکی فعال، قابل اعتماد و اثرگذار در تقویت ثبات، همکاری و توسعه منطقه‌ای در چارچوب کشورهای مستقل مشترک‌المنافع تثبیت کرده است.

https://khovar.tj/2025/10/to-ikiston-dar-ta-kimi-amkorii-siyos-i-tisod-va-bashard-stona-dar-doirai-idm-sa-mi-nazarras-dorad/

تولیدکنندگان خشکبار تاجیکستان وارد بازار جهانی می‌شوند

خبرگزاری خاور: 13 شرکت فرآوری پیشرو خشکبار از تاجیکستان در نمایشگاه بین‌المللی «آنوگا» که از ۴ تا ۸ اکتبر در شهر کلن آلمان برگزار می‌شود، با حدود ۸ هزار شرکت‌کننده از سراسر جهان برای معرفی جدیدترین محصولات خود به حدود ۱۵۰ هزار بازدیدکننده، مشارکت دارند.

شرکت‌های پیشرو در صنعت خشکبار آسیای مرکزی از جمله «برکت اسفره»، «آرا ایسفره»، «وصال ایسفره»، «دره میوه‌ها»، «ایسفره فود»، «علی اَپریکات»، «میوه زرین» و «زردآلوی ایسفره»، به همراه انجمن‌های صنفی مرتبط، در قالب هیأتی از تاجیکستان در این رویداد حضور دارند.

به گفته عدالت میرزاشایوا، نماینده اتاق بازرگانی و صنایع تاجیکستان، غرفه تاجیکستان با هدف معرفی خشکبار طبیعی و طعم‌های منحصربه‌فرد کشور، مورد استقبال بازدیدکنندگان بسیاری قرار گرفته است.

این نمایشگاه فرصت مناسبی برای تولیدکنندگان خشکبار تاجیکستان به منظور معرفی محصولات، بررسی زمینه‌های همکاری تجاری، شناسایی شرکای بالقوه بین‌المللی و آگاهی از روندهای نوظهور بازار جهانی فراهم می‌کند.

میرزاشایوا تاکید کرد که حضور شرکت‌های تاجیکی با محصولات متنوع و باکیفیت در این رویداد، می‌تواند زمینه‌ساز جذب خریداران، توزیع‌کنندگان و شرکای خارجی و توسعه همکاری‌های تجاری سودمند برای کشور باشد.

نمایشگاه سالانه «آنوگا» یکی از بزرگ‌ترین رویدادهای صنعت غذا در جهان به شمار می‌رود که با حضور کارشناسان برجسته و خریداران بین‌المللی، بستری برای تبادل نظر، ایجاد ارتباط و شکل‌گیری شراکت‌های راهبردی فراهم می‌سازد.

شرکت‌های تاجیک همچنین در میزگردها، سمینارها و همایش‏های تجاری این نمایشگاه شرکت کرده و در گفتگوهای سازنده پیرامون آخرین تحولات و روندهای صنعت غذا مشارکت دارند.

https://khovar.tj/rus/2025/10/tadzhikskie-proizvoditeli-suhofruktov-vyhodyat-na-mirovoj-rynok/

 امضای چندین توافقنامه جدید بین تاجیکستان و بانک اروپایی بازسازی و توسعه

خبرگزاری خاور: فیض‌الدین قهارزاده، وزیر دارایی جمهوری تاجیکستان، با مارک باومن، معاون رئیس بانک اروپایی بازسازی و توسعه EBRD))، دیدار کرد.

در این دیدار، طرفین بر نقش بانک اروپایی بازسازی و توسعه در توسعه اقتصادی پایدار، به ویژه در حمایت از زیرساخت‌ها، انرژی «سبز» و تأمین مالی بانکی تأکید کردند.

در عین حال، چشم‌انداز توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر (انرژی خورشیدی) از طریق مشارکت‌های دولتی و خصوصی، گسترش «تامین مالی سبز»، بهبود خدمات شهری در شهرها و نواحی کشور و ترویج دیجیتالی شدن از دیگر موضوعات این دیدار بود.

در این دیدار، مراسمی‌برای امضای قراردادهای کمک بلاعوض، وام و ضمانت مربوط به اجرای پروژه «بهبود سیستم آبرسانی در منطقه یاوان» به مبلغ ۴.۸ میلیون یورو، شامل ۲.۴ میلیون یورو وام و ۲.۴ میلیون یورو کمک بلاعوض، و همچنین کمک فنی به مبلغ ۴۵۰ هزار یورو و پروژه «نوسازی سیستم گرمایش شهر دوشنبه» به مبلغ ۶ میلیون دلار، شامل ۳ میلیون دلار کمک بلاعوض و ۳ میلیون دلار وام برگزار شد.

طرفین آمادگی خود را برای افزایش میزان تأمین مالی برای اجرای پروژه‌های اولویت‌دار با استفاده از توانایی‌های مالی بانک ابراز کردند.

https://khovar.tj/2025/10/bajni-to-ikiston-va-batr-yakchand-sozishnomai-nav-ba-imzo-rasid/ 

 کاهش نرخ گرسنگی در تاجیکستان به گزارش فائو

آسیا پلاس: تقریبا ۸ در صد از جمعیت تاجیکستان در حال حاضر با گرسنگی و ناامنی غذایی مواجه هستند. با وجود اینکه تقریبا نیمی از شهروندان این کشور در بخش کشاورزی شاغل هستند، تضمین دسترسی پایدار به غذا همچنان یک چالش کلیدی توسعه ملی است.

این موضوع، از جمله موارد دیگر، در یک نشست مطبوعاتی که در دوشنبه به مناسبت هشتادمین سالگرد تأسیس سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد (فائو) برگزار شد، مورد بحث قرار گرفت.

طبق برآوردهای فائو، ۲۰ سال پیش، بیش از ۳۰ در صد از جمعیت تاجیکستان از سوء تغذیه مزمن رنج می‌بردند. مشکلات اصلی مربوط به زیرساخت‌های آبیاری فرسوده، عملکرد ضعیف محصولات کشاورزی و دسترسی محدود به بازارها بود.

تا سال ۲۰۱۵، ناامنی غذایی به ۲۰ تا ۲۲ در صد از جمعیت کاهش یافته بود. این وضعیت به لطف سرمایه‌گذاری در کشاورزی، توسعه برنامه‌های حمایت از کشاورزان و ابتکارات بین‌المللی سازگاری با تغییرات اقلیمی‌بهبود یافت. با این حال، خانوارهای روستایی به دلیل درآمد کم، وابستگی به مهاجرت نیروی کار و قیمت‌های ناپایدار مواد غذایی همچنان آسیب‌پذیر بودند.

علیرغم پیشرفت‌های قابل توجه، تاجیکستان هنوز با تعدادی از مسائل مبرم روبرو است و فائو به طور فعال در رسیدگی به این مسائل مشارکت دارد. این سازمان از پروژه‌هایی برای توسعه کشاورزی پایدار، ایجاد بانک بذر و حفظ منابع ژنتیکی گیاهی، اجرای فناوری‌های صرفه‌جویی در مصرف آب، مدیریت مراتع و افزایش تاب‌آوری جوامع روستایی در برابر تغییرات اقلیمی حمایت می‌کند. ابتکاراتی نیز برای دیجیتالی کردن کشاورزی و آموزش کشاورزان در روش‌های مدرن کشاورزی تجاری در حال اجرا است.

این نشست توجیهی همچنین شامل نمایش فیلم‌های کوتاهی در مورد ابتکارات کشاورزی پایدار بود. این موارد شامل پروژه دره آلماسی، یک سیستم میراث کشاورزی مهم (GIAHS) شناخته شده جهانی، و همچنین پروژه‌های فائو در تاجیکستان با هدف ایجاد بانک بذر، توسعه کشاورزی پایدار و اجرای اقدامات سازگاری با تغییرات اقلیمی‌بود.

توجه ویژه‌ای به پروژه «روستاهای دیجیتال» که در وادی حصار اجرا شده است، شد. در روستای لاله‎زار، که ساکنان آن به طور سنتی به کشت انگور و دامداری مشغول هستند، اکنون از ابزارهای دیجیتال برای نظارت بر آب و هوا، مدیریت مراتع و ترویج محصولات خود استفاده می‌شود. این تجربه می‌تواند به عنوان الگویی برای سایر مناطق کشور باشد.

شرکت‌کنندگان تأکید کردند که تجمیع تلاش‌های دولت، بخش خصوصی و شرکای بین‌المللی، تاب‌آوری سیستم‌های غذایی را بهبود می‌بخشد، آسیب‌پذیری مناطق روستایی را کاهش می‌دهد و دسترسی برابر به تغذیه باکیفیت را برای همه شهروندان تاجیکستان تضمین می‌کند.

https://www.asiaplustj.info/ru/news/tajikistan/security/20251008/v-fao-otmetili-snizhenie-goloda-v-tadzhikistane 

   آغاز ساخت پارک صنعتی در ناحیه شوغنان

خبرگزار اوستا: مراسم کلنگ‌زنی با حضور علیشیر میرزانبات، استاندار منطقه‌  بدخشان، جهت ساخت یک پارک صنعتی جدید در ناحیه شوغنان این آغاز شد، برگزار شد.

این پروژه به دستور امامعلی رحمان، رئیس جمهور تاجیکستان، به افتخار سی و پنجمین سالگرد استقلال دولتی این کشور و به عنوان بخشی از «سال‌های توسعه صنعتی» اعلام شده برای سال‌های 2026-2022  اجرا می‌شود.

این پارک صنعتی مساحتی بالغ بر 1830 متر مربع را در  بر خواهد گرفت و پنج شرکت تولیدی کوچک را که در زمینه‌های زیر فعالیت می‌کنند، متحد خواهد کرد:

تولید توری فلزی؛

تولید درب و پنجره پلاستیکی؛

تولید محصولات بتنی؛

فرآوری میوه و سبزیجات.

طبق برنامه، این تأسیسات در سال ۲۰۲۶ به بهره‌برداری خواهد رسید.

مقامات اداره این منطقه‌ خاطرنشان می‌کند که این پروژه مشاغل جدیدی ایجاد خواهد کرد و گامی مهم در توسعه پتانسیل صنعتی منطقه خواهد بود.

استاندار از کارآفرینان به خاطر مشارکتشان در اجرای سیاست‌های صنعتی دولت تشکر کرد و تأکید کرد که این پارک صنعتی به عنصر کلیدی رشد اقتصادی استان کوهستان بدخشان تبدیل خواهد شد.

خبرگزاری اوستا

 بازدید بیش از ۴۰ هزار گردشگر از استان خودمختار کوهستان بدخشان در سال  2025

خبرگزاری خاور: در نه ماه اول امسال، ۴۱ هزار و ۶۱۴ گردشگر از استان خودمختار کوهستان بدخشان بازدید کردند که دو برابر مدت مشابه در سال ۲۰۲۴ است. درآمد حاصل از خدمات گردشگری به ۲۰.۴ میلیون سامانی رسید.

استان خودمختار  بدخشان منحصر به فردترین صنایع دستی مردمی، سنت‌ها و آداب و رسوم، صنایع دستی متنوع و رنگارنگ زنانه، لباس، غذاهای ملی و زیباترین و جالب‌ترین آیین‌ها را حفظ کرده است که مورد توجه هر مهمان خارجی است.

توسعه پایدار صنعت گردشگری در منطقه می‌تواند به ایجاد مشاغل جدید، افزایش درآمد جمعیت، معرفی پتانسیل طبیعی و فرهنگی کشور در عرصه بین‌المللی و ترویج اقتصاد «سبز» کمک کند.

در دوره استقلال، دولت این کشور فرصت‌های بیشتری را برای توسعه صنعت گردشگری منطقه ایجاد کرد. کمک‌های بی‌سابقه و مبالغ هنگفتی که دولت تاجیکستان، برای بدخشان اختصاص داده است، در مدت کوتاهی چهره منطقه را کاملا تغییر داده و شرایط و سطح زندگی مردم کوهستان را بهبود بخشیده است.

اکثر گردشگرانی که به بدخشان می‌آیند از اروپا، آسیا، آمریکا و کشورهای مشترک‌المنافع هستند. این نشان می‌دهد که این منطقه از کشور برای گردشگران خارجی بسیار جذاب است.

عمدتا افرادی که به گردشگری زیست‌محیطی علاقه دارند به اینجا می‌آیند. آنها به صورت انفرادی یا دو نفره با دوچرخه سفر می‌کنند. در عین حال، هر ساله یک سفر کوهنوردی بین‌المللی در تاجیکستان برگزار می‌شود که طی آن کوهنوردانی از کشورهای مختلف جهان به بلندترین قله‌های بدخشان صعود می‌کنند.

هر ساله گردشگران و کوهنوردان زیادی از قله‌های اسماعیل سامانی، استقلالیت، کورژنفسکی، ابوعلی ابن سینا، یخچال طبیعی ونج‏یخ، خرسان، دریاچه‌های قاراقول، سریز، یاشیلقول، بورونقول، چشمه‌های شفابخش جلانده، گرم‏چشمه، اوج، بی‌بی فاطمه زهرا، مادیان، پارک ملی جمهوری تاجیکستان، منطقه حفاظت‌شده «زارکول» و باغ گیاه‌شناسی پامیر بازدید می‌کنند.

https://khovar.tj/2025/10/imsol-ba-viloyati-muhtori-k-istoni-badahshon-besh-az-40-azor-sajyo-vorid-gardid/

آغاز تولید 6 فلز مهم کمیاب در تاجیکستان

خبرگزاری پرس تی جی: شیرعلی کبیر، وزیر صنعت و فناوری‌های نوین تاجیکستان در همایش بین‌المللی سرمایه‌گذاری دوشنبه -2025 در مورد تولید شش نوع فلز کمیاب در کشورش خبر داد.

بنابر سخنان وی، این کشور دارای 10 نوع از 12 فلز کلیدی مورد نیاز برای گذار به اقتصاد سبز است و در حال حاضر تولید شش نوع از آن‌ها را آغاز کرده است.

به گفته کبیر، فلزاتی چون آنتیموان (سورمه) از عناصر مهم در گذار به اقتصاد سبز به شمار می‌روند و تاجیکستان هم‌اکنون تولید آن‌ها را آغاز کرده است.

وی افزود: از نظر ذخایر آنتیموان، تاجیکستان در رتبه دوم جهان قرار دارد. در حال حاضر چهار کارخانه در این زمینه فعال هستند؛ یکی در حال تهیه اسناد فنی و اقتصادی، دیگری درگیر تحقیقات علمی، و ساخت سومین کارخانه نیز در دست اجراست.

وزیر صنعت همچنین تأکید کرد که تاجیکستان تولید مس را نیز آغاز کرده، فلزی که نقشی کلیدی در توسعه فناوری‌های پایدار و اقتصاد سبز دارد. به گفته وی «دوشنبه» قصد دارد تولید مس را به‌طور چشمگیری افزایش دهد و برای تحقق این هدف، سرمایه‌گذاری‌های مشخصی را جذب خواهد کرد.

وی همچنین از وجود ذخایر قابل توجه نیکل و لیتیوم در کشور خود خبر داد و اظهار داشت: تاجیکستان نخستین کشور در فضای کشورهای مستقل مشترک‌المنافع (CIS) خواهد بود که تولید لیتیوم را آغاز می‌کند.

وزیر صنعت و فناوری‌های نوین تاجیکستان، شرکت‌هایی مانند «آزوت» و «تالکو گلد» را نه‌تنها بازیگران منطقه‌ای، بلکه بخشی از سیاست جهانی در حوزه فلزات حیاتی دانست.

کبیر در پایان سخنرانی خود خاطرنشان کرد که برنامه‌های دولتی در زمینه توسعه صنعت معدن‌کاری تدوین شده‌اند و تاجیکستان در آینده نزدیک جایگاه شایسته‌ای در تولید فلزات استراتژیک مورد نیاز برای اقتصاد سبز به دست خواهد آورد.

https://pressa.tj/sheral%D3%A3-kabir-to%D2%B7ikiston-6-fuluzoti-nodir-iste%D2%B3sol-mekunad/

افزایش 70 در صدی ترانزیت از طریق کشورهای آسیای مرکزی طی پنج سال گذشته

آسیا پلاس: حجم ترافیک ترانزیتی از طریق کشورهای آسیای مرکزی طی پنج سال گذشته  ۷۰ در صد افزایش یافته و به تقریبا ۳۵ میلیون تن رسیده است. تاجیکستان تقریبا ۰.۴ میلیون تن یا کمی‌بیش از ۱ در صد از کل را به خود اختصاص داده است. این ارقام توسط بانک توسعه اوراسیا (EDB) ارائه شده است.

بیش از ۸۰ در صد از جریان‌های ترانزیتی از طریق قزاقستان و ازبکستان عبور می‌کنند و تقریبا ۶۰ در صد از کل بار توسط راه‌آهن حمل می‌شود. بیش از ۷۰ در صد از حجم‌ها بین چین، روسیه، ترکیه، افغانستان و کشورهای اروپایی حمل می‌شود.

بانک توسعه اوراسیا خاطرنشان می‌کند که این یک روند پایدار است و منعکس کننده نقش رو به رشد منطقه به عنوان یک مرکز حمل و نقل بین شرق و غرب است.

طبق گزارش رصدخانه پروژه‌های حمل و نقل بانک توسعه اوراسیا، قرار است تا سال ۲۰۳۵ بیش از ۵۲ میلیارد دلار در توسعه کریدورهای حمل و نقل آسیای مرکزی سرمایه‌گذاری شود که این امر باعث رشد لجستیک منطقه‌ای خواهد شد.

به گفته اوگنی وینوکوروف، معاون رئیس هیات مدیره و اقتصاددان ارشد بانک توسعه اوراسیا (EDB)، تشدید جریان‌های ترانزیتی راه را برای تغییرات گسترده هموار می‌کند:

در طول پنج سال گذشته، شاهد دو برابر شدن تجارت خارجی بین کشورهای آسیای مرکزی و چین بوده‌ایم. در عین حال، جریان‌های ترانزیتی ۷۰ درصد رشد کرده‌اند. اما این تنها آغاز کار است. آسیای مرکزی محصور در خشکی به زیرساخت‌های باکیفیت نیاز دارد. ما تخمین می‌زنیم که این امر تا سال ۲۰۳۵ تقریبا به ۵۳ میلیارد دلار نیاز داشته باشد که بخش قابل توجهی از آن باید صرف توسعه کریدور شمال-جنوب و مسیر ترانس-افغانستان شود.

قزاقستان - قطب کلیدی ترانزیت

از سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴، حجم ترافیک ترانزیت در آسیای مرکزی از ۲۲ به تقریبا ۳۵ میلیون تن افزایش یافته است که نشان دهنده تقویت نقش این منطقه در مسیرهای تجارت جهانی است.

از این حجم، قزاقستان تقریبا ۱۷ میلیون تن - تقریبا نیمی از کل ترافیک ترانزیت (۴۸-۵۰در صد) - را به خود اختصاص داده است. ازبکستان تقریبا ۱۱ میلیون تن (۳۱-۳۲در صد)، ترکمنستان تقریبا ۴.۵ میلیون تن (۱۳ در صد)، قرقیزستان ۱.۸ میلیون تن (۵ در صد) و تاجیکستان تقریبا ۰.۴ میلیون تن (۱.۵ در صد) را حمل کرده‌اند.

قزاقستان همچنان قطب اصلی ترانزیت منطقه است: شبکه راه‌آهن توسعه‌یافته و مشارکت آن در مسیرهای بین‌المللی (کریدور شمال-جنوب و ترانس - خزر) تقریبا نیمی از کل حجم را تشکیل می‌دهد.

ازبکستان از طریق نوسازی زیرساخت‌ها و توسعه مسیرها از طریق افغانستان و ایران، موقعیت خود را تقویت می‌کند.

ترکمنستان به طور فعال از مسیرهای ترانس-خزر استفاده می‌کند و روابط خود را با آذربایجان و ترکیه تقویت می‌کند.

قرقیزستان و تاجیکستان در حال حاضر سهم کمی دارند، اما مشارکت آنها به تدریج در بحبوحه اجرای طرح «کمربند و جاده» چین در حال افزایش است.

اگرچه ترانزیت از طریق تاجیکستان در مقایسه با سال ۲۰۲۰ تقریبا دو برابر شده است، اما سهم آن از حجم منطقه‌ای هنوز از ۱ تا ۱.۵ درصد تجاوز نمی‌کند. این به دلیل تعدادی از مشکلات سیستمی در بخش حمل و نقل است.

زیرساخت‌های حمل و نقل منطقه در وضعیت بحرانی قرار دارد. تا ۷۰ درصد از ناوگان ریلی منسوخ شده و شبکه ریلی همچنان از هم گسخته است: سه خط اصلی به هم متصل نیستند و از کشورهای همسایه عبور می‌کنند. تعرفه‌های بالا و ایمنی ضعیف حمل و نقل، وضعیت را پیچیده‌تر می‌کند.

لجستیک و ناوگان حمل و نقل از کمبود سرمایه‌گذاری مزمن رنج می‌برند. بیش از ۹۰ درصد حمل و نقل داخلی در کشور از طریق جاده انجام می‌شود، اما تقریبا ۸۰ درصد از کامیون‌ها و اتوبوس‌ها بیش از ۱۰ سال قدمت دارند. تراکم شبکه جاده‌ای همچنان پایین است - تنها ۱۸۷ کیلومتر در هر هزار کیلومتر مربع زمین، که به طور قابل توجهی کمتر از میانگین جهانی است.

دولت تاجیکستان به عنوان بخشی از برنامه توسعه حمل و نقل جاده‌ای خود، بودجه‌ای را برای ساخت پایانه‌های مرزی و مراکز لجستیک اختصاص می‌دهد:

۱.۵ میلیون دلار برای ایجاد مراکز لجستیک؛

۱۵ میلیون دلار برای ساخت پایانه‌ها؛

۷ میلیون دلار برای وام‌های ترجیحی برای نوسازی ناوگانهای حمل و نقل.

در مجموع ۷۸.۶ میلیون دلار، به استثنای پروژه‌های سرمایه‌گذاری بزرگ، برای اجرای این برنامه تا سال ۲۰۲۵ اختصاص داده شده است.

سرمایه‌گذاری در توسعه حمل و نقل ریلی در تاجیکستان طی ۱۰ سال گذشته تا سال ۲۰۲۵ به نزدیک به ۵.۹ میلیارد دلار خواهد رسید.

موقعیت جغرافیایی تاجیکستان به آن اجازه می‌دهد تا به یک حلقه مهم در شبکه حمل و نقل اوراسیا تبدیل شود و آسیای مرکزی، جنوبی و شرقی را به هم متصل کند. اجرای طرح‌های EDB و ادغام در کریدورهای بین‌المللی - مسیر شمال-جنوب و مسیر افغانستان - پتانسیل تغییر نقش این کشور در لجستیک منطقه‌ای را دارد.

اگر سرمایه‌گذاری‌ها در زیرساخت‌ها، دیجیتالی شدن و ایمنی حمل و نقل به طور کامل محقق شود، تاجیکستان می‌تواند از یک شرکت‌کننده حاشیه‌ای در جریان‌های ترانزیتی به یک بازیگر فعال در چهارراه حمل و نقل اوراسیا تبدیل شود.

https://asiaplustj.info/ru/news/tajikistan/economic/20251015/na-dolyu-tadzhikistana-prihoditsya-okolo-1-tranzitnih-perevozok-v-tsentralnoi-azii-eabr

   ایجاد پلتفرم دائمی‌برای توسعه پروژه‌های مشترک در حوزه‌های اقتصادی، بشردوستانه و زیست‌محیطی بین ازبکستان، قرقیزستان و تاجیکستان

آسیا پلاس: پس از اولین همایش صلح فرغانه، یک پلتفرم دائمی‌برای توسعه پروژه‌های مشترک در حوزه‌های اقتصادی، بشردوستانه و زیست‌محیطی بین ازبکستان، قرقیزستان و تاجیکستان ایجاد خواهد شد.

این همایش در ۱۵ و ۱۶ اکتبر برگزار شد و برای اولین بار رهبران منطقه فرغانه (ازبکستان)، منطقه باتکن (قرقیزستان) و منطقه سغد (تاجیکستان) را گرد هم آورد.

به نقل از خبرگزاری فرغانه، این همایش که توسط موسسه مطالعات استراتژیک و بین منطقه‌ای وابسته به ریاست جمهوری ازبکستان، مرکز منطقه‌ای سازمان ملل برای دیپلماسی پیشگیرانه برای آسیای مرکزی و نمایندگان سازمان امنیت و همکاری اروپا و اتحادیه اروپا سازماندهی شده بود، با شعار «وادی فرغانه: تلاش مشترک برای صلح و پیشرفت»برگزار شد.

در این همایش کارشناسانی از اندیشکده‌های کشورهای مستقل مشترک‌المنافع، آسیا، اروپا و آمریکا و همچنین نمایندگان جامعه مدنی، تجارت، دانشگاه‌ها و سازمان‌های جوانان در آسیای مرکزی حضور داشتند.

این رویداد به یک رویداد منظم تبدیل خواهد شد و هر سه سال یکبار در کشورهای این وادی و به صورت چرخشی بین آنها برگزار می‌شود.

وادی فرغانه پرجمعیت‌ترین منطقه آسیای مرکزی است که تقریبا ۱۷ میلیون نفر جمعیت دارد. قلمرو آن بین ازبکستان، تاجیکستان و قرقیزستان تقسیم شده است.

طبق گزارش مرکز تحقیقات و اصلاحات اقتصادی، طی هشت سال گذشته، کل تولید ناخالص منطقه‌ای این وادی از ۷.۹ میلیارد دلار به ۱۹.۸ میلیارد دلار افزایش یافته است که افزایش واقعی تقریبا ۶۰ درصدی را نشان می‌دهد.

صادرات ۲.۴ برابر شده و به ۲.۷ میلیارد دلار رسیده است، در حالی که تجارت متقابل ازبکستان با کشورهای همسایه بیش از سه برابر شده و به ۱.۶ میلیارد دلار رسیده است. پروژه‌هایی به ارزش ۳۱.۲ میلیارد دلار در منطقه اجرا شده است، بیش از ۹۷۵.۰۰۰ شغل ایجاد شده و نرخ فقر از ۱۳.۹در صد به ۸.۶ در صد کاهش یافته است.

https://www.asiaplustj.info/ru/news/centralasia/20251017/pervii-ferganskii-forum-mira-uzbekistan-kirgizstan-i-tadzhikistan-obsuzhdayut-budutshee-dolini

   فعالیت بیش از ۱۸۴ هزار مزرعه دهقانی در تاجیکستان

خبرگزاری خاور: در جمهوری تاجیکستان ۱۸۴ هزار و ۴۴۵ مزرعه دهقانی فعالیت می‌کنند که از این تعداد ۱۵۷ مزرعه دولتی، ۵۹ مزرعه انجمن‌ مزارع و مصرف کنندگان آب، ۳۳۲۹ مزرعه دهقانی-جمعی و تعاونی، ۴۳۱ انجمن‌های بخشی، ۵۹۹ مزرعه تابعه، ۱۷۹ هزار و ۸۱۸ مزرعه دهقانی انفرادی و ۵۲ مزرعه کارآفرینان فردی هستند.

مزرعه دهقانی یک نهاد اقتصادی مستقل است که فعالیت‌های آن به عنوان یک کارآفرین مبتنی بر کار شخصی یک نفر، عضوی از یک خانواده یا گروهی از افراد است و اساس آن یک قطعه زمین و سایر املاک متعلق به اعضای آن است.

به گفته کارشناسان کشاورزی، با افزایش مزارع دهقانی، بازارهای مصرف به طور کامل با محصولات کشاورزی تأمین می‌شوند و قیمت آنها مقرون به صرفه خواهد شد.

امامعلی رحمان، رئیس جمهور تاجیکستان، اظهار داشت: بازار مصرف کشور باید قبل از هر چیز با تضمین توسعه پایدار بخش کشاورزی از طریق استفاده از فناوری‌های نوین، تقویت فعالیت‌های شرکت‌های فرآوری محصولات، افزایش بهره‌وری منابع آب و زمین و توسعه بخش بذر و اصلاح نژاد غنی شود. لازم است اقدامات خاصی برای تأمین محصولات کشاورزی بیشتر و به طور کلی محصولات غذایی تولید داخل برای جمعیت کشور انجام شود.

در طول استقلال، دولت تاجیکستان تمام اقدامات لازم را برای حفاظت از امنیت غذایی کشور از طریق اصلاحات کشاورزی و اجرای ده‌ها برنامه بخشی، از جمله بازسازی ساختار سازمانی و حقوقی مزارع، وارد کردن زمین‌های بایر به چرخه کشاورزی، گسترش کشت مجدد، افزایش مساحت باغ‌ها و تاکستان‌ها و تضمین دسترسی کشاورزان به منابع مالی، انجام داد.

https://khovar.tj/2025/10/dar-to-ikiston-besh-az-184-azor-ho-agii-de-on-faoliyat-menamoyand/

 بیش از ۳۰۰ میلیون دلار گردش مالی تجاری بین منطقه فرغانه و تاجیکستان از ابتدای سال جاری 

خبرگزاری خاور: رجب احمدزاده، رئیس منطقه سغد، در چارچوب اولین «همایش صلح فرغانه» در فرغانه، ازبکستان، با خیرالله بازاروف، رئیس منطقه فرغانه  ازبکستان، دیدار کرد.

توجه ویژه‌ای به استفاده از بهترین شیوه‌ها، فناوری‌های مدرن کشاورزی، انواع بذرهای بهبود یافته و آبیاری کارآمد مبذول شد. خاطرنشان شد که کل گردش مالی تجاری بین منطقه فرغانه جمهوری ازبکستان و جمهوری تاجیکستان از ابتدای سال تاکنون از مرز ۳۰۰ میلیون دلار فراتر رفته است که نشانگر روشنی از همکاری موفق بین دو کشور است.

احمدزاده، خاطرنشان کرد که تقویت روابط اقتصادی بین مناطق همسایه نه تنها به توسعه اقتصادی، بلکه به ایجاد اعتماد و درک متقابل بین مردم نیز کمک می‌کند.

https://khovar.tj/rus/2025/10/obem-tovarooborota-ferganskoj-oblasti-i-tadzhikistana-s-nachala-goda-prevysil-300-millionov-dollarov/

   خودکفایی کامل تاجیکستان در مواد غذایی اساسی تولید ملی

خبرگزاری خاور: امامعلی رحمان، رئیس جمهور تاجیکستان، در همایش بین‌المللی سرمایه‌گذاری «دوشنبه اینوستن -۲۰۲۵» گفت: تاجیکستان در مواد غذایی اساسی تولید داخل، از جمله سیب‌زمینی، گوشت، طیور، تخم‌ طیور، سبزیجات و میوه‌ها کاملا خودکفا است و عرضه برنج آن به ۹۰ درصد رسیده است.

به گفته رئیس جمهور، با توجه به نرخ رشد سالانه ۲.۵ درصدی جمعیت که به ۱۰.۷ میلیون نفر می‌رسد، امنیت غذایی با ۱ میلیون هکتار زمین زراعی و باغی که ۷۱۲.۰۰۰ هکتار آن آبیاری می‌شود، و همچنین با دستیابی به دو تا سه برداشت و مدیریت کارآمد زمین، تضمین می‌شود.

امامعلی رحمان خاطرنشان کرد که در سال‌های اخیر، روندی به سمت افزایش صادرات کشاورزی، به ویژه میوه و سبزیجات، وجود داشته است.

https://khovar.tj/rus/2025/10/tadzhikistan-polnostyu-obespechen-osnovnymi-produktami-pitaniya-oteestvennogo-proizvodstva/

 افزایش حجم تولیدات صنعتی بیش از ۷ درصد در ختلان

خبرگزاری خاور: در نه ماه اول امسال، حجم تولیدات صنعتی در منطقه ختلان به ۹.۵ میلیارد سامانی رسید که در مقایسه با سال ۲۰۲۴، ۷.۴ درصد افزایش یافته است. ۶۶ شرکت و کارگاه صنعتی جدید با ۵۳۷ شغل توسط کارآفرینان محلی افتتاح شد.

شایان ذکر است که از همه فرصت‌ها به طور مؤثر برای اجرای چهارمین هدف ملی - صنعتی شدن سریع کشور در منطقه ختلان - استفاده می‌شود.

در ماه مه 2025، رئیس جمهور تاجیکستان، در سخنرانی خود در سمینار-مشاوره جمهوری با روسای مناطق، شهرها و نواحی کشور در ناحیه دنغره، اظهار داشت: در ژانویه تا آوریل 2025، محصولات صنعتی در جمهوری به میزان 18.9 میلیارد سامانی تولید شده است که 25.2 درصد بیشتر از مدت مشابه در سال 2024 است. با این حال، رشد تولید صنعتی عمدتا به دلیل توسعه 1.9 برابری صنعت استخراج بوده و نرخ رشد صنعت فرآوری تنها 3.5 درصد بوده است. توسعه صنعت فرآوری تحت تأثیر منفی کاهش حجم تولید نساجی قرار گرفته است.

امامعلی رحمان یکی از عوامل کاهش تولید صنعتی را کاهش تولید الیاف پنبه (10.8 هزار تن) و پارچه‌های پنبه‌ای (1.3 میلیون متر مربع) دانست و خاطرنشان کرد که این عامل اصلی کاهش حجم تولید نساجی است.

بنابراین، دولت این کشور، از جمله وزارت صنعت و فناوری‌های نوین، وزارتخانه‌ها و ادارات مربوطه، دستگاه‌های اجرایی حاکمیت دولتی مناطق، شهرها و نواحی دستور داده شد که تمام اقدامات لازم را برای ساماندهی مجتمع‌های نساجی در کشور و در نتیجه افزایش حجم تولید محصولات این بخش با ارزش افزوده بالا و صادرات آنها انجام دهند.

شاخص توسعه منطقه‌ای کوتاه‌مدت برای نه ماه اول سال 2025، 32.1 میلیارد سامانی و نرخ رشد واقعی 8.1 درصد بود. سهم منطقه ختلان در کل شاخص جمهوری 27.3 درصد است.

https://khovar.tj/2025/10/dar-hatlon-a-mi-iste-soli-ma-suloti-sanoat-besh-az-7-foiz-ziyod-gardidast/

برداشت ۸۵ درصد از حجم پیش‌بینی‌شده پنبه در استان ختلان

خبرگزاری خاور: دولتعلی سعید، رئیس منطقه ختلان، از کارخانه فرآوری پنبه شرکت «وادی زرین» در ناحیه خراسان استان ختلان بازدید کرد و در مراسمی‌برای تقدیر از پنبه‌کاران شرکت کرد.

اشاره شد که پنبه‌کاران در ناحیه خراسان برنامه برداشت پنبه خود را ۱۰۰ درصد محقق کرده‌اند و تا به امروز ۷۰۱۳ تن «طلای سفید» برداشت کرده‌اند.

دولتعلی سعید در گفتگو با کشاورزان، این دستاورد مهم را به آنها و همه پنبه‌کاران این ناحیه تبریک گفت.

برداشت پیش‌بینی‌شده برای ۱۹ شهر و ناحیه پنبه‌کار در منطقه ختلان در سال جاری ۲۵۴.۳۰۰ تن است که از این میزان تا به امروز ۲۱۷۲۰۹.۲ تن برداشت شده است که ۸۵ درصد از پیش‌بینی سالانه را نشان می‌دهد.

از ۱۹ شهر و منطقه کشت پنبه، هفت شهر و منطقه - لواکانت، باختر، دوستی، یاون، دنغره، وخش و خراسان - از برنامه برداشت پنبه خود فراتر رفتند.

https://khovar.tj/rus/2025/10/v-hatlonskoj-oblasti-sobrano-85-prognoziruemogo-obema-hlopka/