اخبار اقتصادی جمهوری آذربایجان

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی جمهوری آذربایجان در هفته چهارم تیر 1401 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

راهبرد توسعه اقتصادی-اجتماعی جمهوری آذربایجان در سال‌های 2026-2022 تصویب شد

«راهبرد توسعه اجتماعی و اقتصادی جمهوری آذربایجان در سال‌های 2026-2022» تصویب شد. بر اساس فرمان الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان، هیئت وزیران هماهنگی و کنترل و پاسخگویی اقدامات پیش‌بینی‌شده در راهبرد را انجام خواهد داد. هیئت وزیران دو بار در سال درباره کارهای انجام‌شده برای اجرای استراتژی از جمله وضعیت اجرای اقدامات پیش‌بینی‌شده در راهبرد به رئیس‌جمهور آذربایجان گزارش خواهد داد. همچنین اقدامات لازم برای ارتباط مفهوم جاری، راهبرد، برنامه دولت، برنامه‌های اقدام ملی و دیگر اسناد از این دست انجام خواهد پذیرفت.

مرکز تحلیل و ارتباطات اصلاحات اقتصادی بر اساس دستور هیئت وزیران نظارت و ارزیابی اجرای اقدامات پیش‌بینی‌شده در راهبرد را انجام خواهد داد. وزارت دارایی همراه با وزارت اقتصاد اقدامات لازم را انجام خواهند داد تا وجوه مورد نیاز برای تطبیق اقدامات پیش‌بینی‌شده در راهبرد که از اعتبارات بودجه دولتی تامین می‌شود در پیش‌بینی‌های بودجه دولتی در سال‌های 2026-2023 لحاظ گردد.

(خبرگزاری رپورت، 31 تیر)

تورم سالانه جمهوری آذربایجان در 5 سال آینده در محدوده 2±4 درصد حفظ خواهد شد

به گزارش خبرگزاری رپورت، بر اساس «راهبرد توسعه اجتماعی-اقتصادی 2026-2022» که رئیس‌جمهور الهام علی‌اف تصویب کرد، در 5 سال آینده برای رشد اقتصادی پایدار جمهوری آذربایجان، ثبات کلان اقتصادی در کشور تضمین و ثبات تمام بخش‌های مالی تقویت خواهد شد. در این سند آمده است: «تقویت ثبات اقتصاد کلان و ثبات مالی برای پایداری رشد اقتصادی مهم است. ثبات اقتصاد کلان کشور و وجود ذخایر استراتژیک در مقیاس بزرگ، تاب‌آوری اقتصاد ملی ما را در برابر تغییرات محیط خارجی تقویت می‌کند. چارچوب نظارتی برای ثبات مالی بهبود می‌یابد و با این شرایط اساسی، تورم سالانه در محدوده 2±4 درصد حفظ می‌شود. حد بیشینه نسبت کسری پایه غیرنفتی به تولید ناخالص داخلی غیرنفتی/گازی در بودجه عمومی تا پایان سال 2026 میلادی 17.5 درصد خواهد بود. در این شرایط دارایی‌های صندوق دولتی نفت در سطح ثابتی حفظ می‌شود. هدف این است که تا پایان سال 2026 با تأمین مالی مورد نیاز از طریق استقراض داخلی، سهم کل بدهی عمومی در تولید ناخالص داخلی را 20 درصد و از جمله سهم بدهی عمومی خارجی را در سطح 10 درصد تا پایان سال 2026 حفظ کنیم.»

(خبرگزاری رپورت، 31 تیر)

مقاصد اصلی صادرات جمهوری آذربایجان

گزارش کمیته دولتی آمار جمهوری آذربایجان نشان می‌دهد در ماه‌های ژانویه تا مه 2022 اشخاص حقوقی و حقیقی در این کشور با شرکای خود در 158 کشور جهان مبادلات تجاری انجام دادند. محصولات به 109 کشور صادر و از 146 کشور وارد شده است. با احتساب ارزش ارزیابی آماری نفت خام و گاز طبیعی صادراتی که در گمرکات ثبت شده ولی ترخیص نشده است، تجارت خارجی این کشور در ژانویه تا مه 2022 بالغ بر 21 میلیارد و 348.2 میلیون دلار آمریکا بوده است.

نزدیک به 16 میلیارد و 212.6 میلیون دلار معادل 75.9 درصد از حجم مبادلات تجاری، ارزش محصولات صادراتی از جمهوری آذربایجان و 5 میلیارد و 135.6 میلیون دلار (24.1 درصد) ارزش محصولات وارداتی بوده که تراز مثبت 11 میلیارد و 77 میلیون دلاری را در پی آورده است. در مقایسه با دوره مشابه سال 2021، ارزش تجارت خارجی به قیمت‌های جاری 75.5 درصد و به صورت واقعی 10 درصد افزایش یافته است.

صادرات واقعی 17.6 درصد و واردات 3.4 درصد کاهش داشته است. صادرات فرآورده‌های غیرنفتی و گازی در ژانویه تا مه 2022 با 30.9 درصد افزایش قیمت جاری و 17.5 درصد واقعی نسبت به مدت مشابه سال گذشته به یک میلیارد و 188.1 میلیون دلار رسید.

بر اساس اطلاعات کمیته دولتی گمرک، 37.4 درصد گردش تجارت خارجی جمهوری آذربایجان با ایتالیا، 11.9 درصد با ترکیه، 6 درصد با روسیه، 4.2 درصد با هند، 4.2 درصد با رژیم صهیونیستی، 3.8 درصد با چین، 2.7 درصد با بریتانیا، 2.4 درصد با هر یک از کشورهای آلمان و یونان، 2.1 درصد با هر یک از کشورهای پرتغال و اوکراین، 1.9 درصد با گرجستان، 1.5 درصد با اسپانیا، 1.3 درصد با هر یک از کشورهای تونس و تایلند، 1.2 درصد با قزاقستان، یک درصد با ایران و 12.6 درصد با دیگر کشورها صورت پذیرفته است.

از کل صادرات جمهوری آذربایجان در این دوره، 49.1 درصد به ایتالیا، 10.4 درصد به ترکیه، 5.6 درصد به رژیم صهیونیستی، 5.2 درصد به هند، 3.1 درصد به هر یک از کشورهای یونان و بریتانیا، 2.8 درصد به پرتغال، 2.3 درصد به گرجستان، 2.1 درصد به اوکراین، 1.8 درصد به هر یک از کشورهای تونس، آلمان، روسیه و اسپانیا، 1.5 درصد به تایلند، 1.1 درصد به جمهوری چک، 0.9 درصد به سوییس، 0.8 درصد به رومانی و ویتنام و 4 درصد به دیگر کشورها روانه شده است.

در ارزش صادرات محصولات غیرنفتی و گازی، بخش عمده صادرات به کشورهای ترکیه (32.8 درصد)، روسیه (22.2 درصد)، گرجستان (6.3 درصد)، سوییس (5.6 درصد)، آمریکا (3.7 درصد)، ایتالیا (2.9 درصد) هلند (2.2 درصد)، هند (1.7 درصد)، برزیل (1.6 درصد)، قزاقستان (1.5 درصد)، ازبکستان (1.5 درصد)، رومانی (1.2 درصد)، بلاروس (1.2 درصد) و اوکراین (1.1 درصد) انجام پذیرفته است.

(خبرگزاری رپورت، 29 تیر)

تراز مثبت تجارت خارجی جمهوری آذربایجان 4 برابر شد

جمهوری آذربایجان در ماه‌های ژانویه تا ژوئن سال 2022 نزدیک به 24 میلیارد و 836 میلیون دلار مبادلات تجاری با کشورهای خارجی انجام داده است. به گزارش کمیته دولتی گمرک این کشور، این رقم 74.9 درصد بیشتر از دوره مشابه سال گذشته است. در دوره گزارش، 18 میلیارد و 479 میلیون دلار صادرات و 6 میلیارد و 357 میلیون دلار نیز واردات صورت پذیرفته است. در دوره یک‌ساله گذشته، صادرات 2.1 برابر و واردات 17.9 درصد افزایش یافته و از این رو، تراز مثبت 12.122 میلیارد دلاری در تجارت خارجی ایجاد شده که 3.5 برابر بیشتر از سال پیش از آن است.

(خبرگزاری رپورت، 28 تیر)

رشد ذخایر ارزی جمهوری آذربایجان

ذخایر ارزی جمهوری آذربایجان تا اول ژوییه سال 2022 بالغ بر 52 میلیارد و 678.7 میلیون دلار آمریکا بوده است که 86 درصد آن معادل 45 میلیارد و 306.8 میلیون دلار به صندوق دولتی نفت و 14 درصد معادل 7 میلیارد و 371.9 میلیون دلار به بانک مرکزی این کشور اختصاص دارد. ذخایر ارزی جمهوری آذربایجان در دوره یک‌ساله گذشته 2 میلیارد و 118.5 میلیون دلار معادل 4.2 درصد افزایش یافته است. ذخایر ارزی صندوق نفت در این دوره یک میلیارد و 201.9 میلیون دلار یا 2.7 درصد و ذخایر ارزی بانک مرکزی 916.6 میلیون دلار یا 14.2 درصد بیشتر شده است.

(خبرگزاری آپا، 28 تیر)

افزایش صادرات غیرنفتی جمهوری آذربایجان

صادرات غیرنفتی جمهوری آذربایجان در دوره سه‌ماهه دوم سال 2022 بالغ بر 730.35 میلیون دلار بوده که نسبت به دوره مشابه سال گذشته 10.5 درصد افزایش یافته است. صادرات غیرنفتی این کشور در دوره شش‌ماهه ژانویه تا ژوئن سال 2022 یک میلیارد و 457 میلیون و 620 هزار دلار (25.4 درصد افزایش) و فقط در ژوئن 269.55 میلیون دلار (5.8 درصد افزایش) بوده است. گفتنی است صادرات غیرنفتی جمهوری آذربایجان در سال 2021 با رشد سالانه 47.2 درصدی به 2713.4 میلیون دلار رسید.

(خبرگزاری آپا، 28 تیر)

رشد تولید در میدان گازی شاه‌دنیز

بختیار اصلان‌بیلی، معاون روابط خارجی و ارتباطات شرکت بی‌پی در منطقه خزر گفت تا پایان سال 2022 تولید در میدان شاه‌دنیز به بالاترین حد خواهد رسید. به گفته وی، تولید در این میدان گازی در بخش آذربایجانی دریای خزر تا پایان سال 2022 به 26 میلیارد مترمکعب در سال خواهد رسید و برای چندین سال دیگر نیز حفظ خواهد شد.

(خبرگزاری رپورت، 28 تیر)

رشد 17 درصدی تولید گاز در جمهوری آذربایجان

گزارش شرکت دولتی نفت جمهوری آذربایجان (سوکار) در مورد شاخص‌های حفاری، تولید، فرآوری و صادرات در دوره سه‌ماهه دوم سال 2022 نشان می‌دهد تولید گاز در این کشور در این دوره 16.7 درصد افزایش یافته است. بر اساس این گزارش، بیش از 8.1 میلیون تن نفت و بیش از 11.6 میلیارد متر مکعب گاز در سراسر جمهوری آذربایجان تولید شده است. از این مقدار، بیش از 1.9 میلیون تن نفت و نزدیک به 2 میلیارد متر مکعب گاز را سوکار تولید کرده است.

(خبرگزاری رپورت، 30 تیر)

سرمایه‌گذاری جمهوری آذربایجان در تولید انرژی بادی و خورشیدی

الهام علی‌اف رئیس‌جمهور آذربایجان با اشاره به امضای یادداشت تفاهم بین این کشور و اتحادیه اروپا در زمینه همکاری راهبردی در بخش انرژی گفت جمهوری آذربایجان سرمایه‌گذاری در منابع انرژی تجدیدپذیر (انرژی بادی و خورشیدی) را آغاز کرده است. وی افزود: «پتانسیل تولید انرژی بادی و خورشیدی در مناطق آزادشده قره‌باغ و شرق زنگه‌زور 9200 مگاوات و پتانسیل تولید انرژی بادی در دریای خزر 157 گیگاوات است.»

(خبرگزاری رپورت، 28 تیر)

افزایش تولید برق در جمهوری آذربایجان

پرویز شهبازوف، وزیر انرژی جمهوری آذربایجان، صفحه خود در شبکه‌های اجتماعی نوشت داده‌های عملیاتی نشان می‌دهد در 6 ماه آغازین سال 2022 تولید برق در جمهوری آذربایجان با 2.3 درصد افزایش نسبت به دوره مشابه سال گذشته به 13520.5 میلیون کیلووات ساعت رسیده است. وی افزود: «در دوره گزارش، 664.1 میلیون کیلووات ساعت برق صادر و 71.1 میلیون کیلووات ساعت برق وارد شده است.» شهبازوف همچنین خاطرنشان کرد ۱۱۶۲ میلیون و ۷۰۰ هزار کیلووات ساعت برق از منابع تجدیدپذیر از جمله منابع برق‌آبی تولید شده که نسبت به دوره مشابه سال گذشته ۲۰۵ میلیون و ۳۰۰ هزار کیلووات ساعت افزایش یافته است.

(خبرگزاری ترند، 24 تیر)

بخش گردشگری جمهوری آذربایجان رونق گرفت

ورود گردشگران خارجی به جمهوری آذربایجان بیش از دو برابر افزایش یافته است. در ماه‌های ژانویه تا ژوئن سال 2022 حدود 638.6 هزار نفر گردشگر خارجی از 166 کشور وارد جمهوری آذربایجان شده‌اند که در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته 2.3 برابر بیشتر است. به گزارش کمیته دولتی آمار این کشور، 5 درصد گردشگران ورودی به جمهوری آذربایجان از روسیه، 23.8 درصد از ترکیه، 13 درصد از ایران، 5.2 درصد از گرجستان، 4.6 درصد از عربستان سعودی، 2.8 درصد از پاکستان، 2.4 درصد از امارات متحده عربی و هند، 2.3 درصد از اوکراین، 1.8 درصد از قزاقستان، 1.3 درصد از کویت و بریتانیا و 14.1 درصد از دیگر کشورها بوده اند. در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته، تعداد گردشگران ورودی به جمهوری آذربایجان از عمان 751.9 برابر، از عربستان سعودی 252.7 برابر، از کویت 147.3 برابر، از بحرین 57.4 برابر، از پاکستان 51 برابر، از امارات 41.7 برابر، از هند 32.1 برابر، از ایالات متحده آمریکا 9 برابر، از قزاقستان 5.5 برابر، از آلمان 3.4 برابر، از فرانسه 2.8 برابر، از بریتانیا 2.1 برابر، از ترکیه 2.0 برابر، از ایران 1.9 برابر، از اوکراین 1.9 برابر، از روسیه 1.6 برابر و از گرجستان 21.9 درصد افزایش یافته است.

در همین حال، سفر گردشگران از جمهوری آذربایجان به کشورهای خارجی نیز بیش از دو برابر افزایش یافته است. در ماه‌های ژانویه تا ژوئن سال 20200 نزدیک به 680.8 هزار نفر از این کشور به خارج سفر کرده‌اند که در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته 2.3 برابر بیشتر است. به گزارش کمیته دولتی آمار، 6 درصد از شهروندان جمهوری آذربایجان به ترکیه، 15.7 درصد به روسیه، 13.3 درصد به ایران، 8.1 درصد به گرجستان و 15.3 درصد به کشورهای دیگر سفر کرده‌اند. در مقایسه با دوره مشابه سال 2021 شمار بازدیدکنندگان جمهوری آذربایجان از ایران 5.2 برابر، ترکیه 2.7 برابر، گرجستان 2 برابر و روسیه 29.1 درصد افزایش یافته است. چهار درصد شهروندان جمهوری آذربایجان که به خارج از کشور سفر کرده‌اند از حمل‌ونقل هوایی، 42 درصد از راه‌آهن و اتومبیل و 2.6 درصد از حمل‌و‌نقل دریایی استفاده کرده‌اند.

(خبرگزاری رپورت، 28 تیر)

افزایش برداشت غلات در جمهوری آذربایجان

عمران جمشیداف، مدیران وزارت کشاورزی جمهوری آذربایجان گفت: «تاکنون یک میلیون و 700 هزار تن غلات، 793 هزار تن گندم و 910 هزار تن جو از مزارع جمع‌آوری شده است. غلات از شاخه‌های مهم کشاورزی از نظر امنیت غذایی است. برداشت غلات در کشور ادامه دارد. برای برداشت سال 2022 در بیش از یک میلیون هکتار غلات کشت شده که حدود 600 هزار هکتار آن گندم و حدود 400 هزار هکتار جو است.» وی افزود: «یک میلیون و 700 هزار تن محصول تولید شده و میانگین عملکرد غلات 2990 کیلوگرم در هر هکتار است. همچنین در 250 هزار هکتار گندم برداشت شد. روی‌هم‌رفته، برداشت در 44 درصد مزارع گندم به پایان رسید و 793 هزار تن محصول برداشت شد. بهره‌وری گندم در هر هکتار 3190 کیلوگرم است. کاشت جو در سطح 394 هزار هکتار در سراسر کشور انجام شده که 81 درصد از این مناطق قبلاً برداشت شده است. بهره‌وری جو در هر هکتار 2840 کیلوگرم است و 910 هزار تن جو برداشت و تحویل شده است.»

(خبرگزاری رپورت، 21 تیر)

همکاری‌های اقتصادی دوجانبه با جمهوری اسلامی ایران

ایران و جمهوری آذربایجان سند تأمین مالی نیروگاه‌های برق‌آبی را امضا کردند

علی‌اکبر محرابیان وزیر نیرو ایران در پایان سفر یک‌روزه به باکو گفت: «سندی بین ایران و جمهوری آذربایجان امضا شده است که ساخت مشترک دو سد خداآفرین و قیز‌قلعه‌سی بر روی رودخانه ارس و ساخت نیروگاه‌های برق‌آبی را تسریع می‌کند.» به گفته وی، یکی از موضوعات مهم در روابط ایران و جمهوری آذربایجان سرمایه‌گذاری مشترک در رودخانه مرزی ارس برای مدیریت منابع آبی و تأمین برق از نیروگاه‌های برق‌آبی است. محرابیان افزود: «این دو سد می‌توانند 1.7 میلیارد متر مکعب آب ذخیره کنند و نیروگاه‌های برق‌آبی که در کنار آن‌ها ساخته می‌شود حدود 300 مگاوات برق تولید خواهند کرد.»

مجموع ظرفیت دو نیروگاه مستقر در رودخانه ارس در مرز ایران 280 مگاوات است. توان تولید در نیروگاه خداآفرین 200 مگاوات و در نیروگاه قیز‌قلعه‌سی 80 مگاوات است. پیش‌بینی می‌شود این دو نیروگاه 716 میلیون کیلووات ساعت برق تولید کنند که 358 میلیون کیلووات ساعت برق سهم هر یک از دو کشور خواهد بود.

گفتنی است عملیات ساخت نیروگاه‌های برق‌آبی خداآفرین و قیز‌قلعه‌سی بر روی رودخانه ارس از سال 1992 آغاز و در سال 2016 بر اساس توافق دو کشور از سر گرفته شد.

(خبرگزاری رپورت، 23 تیر)

هیئت جمهوری آذربایجان در همایش بین‌المللی همکاری‌های زیست‌محیطی در تهران شرکت کرد

هیئت جمهوری آذربایجان به سرپرستی رئوف حاجی‌اف معاون وزیر محیط زیست و منابع طبیعی این کشور در همایش وزیران منطقه‌ای با عنوان «همکاری‌های زیست‌محیطی برای آینده بهتر» که در تهران برگزار شد، حضور یافت.

به گزارش پایگاه خبری مدرن‌آذ به نقل از اداره مطبوعاتی وزارت محیط زیست و منابع طبیعی جمهوری آذربایجان، رؤسای نهادهای محیط‌زیستی کشورهای منطقه و همچنین نمایندگان محلی تعدادی از نهادهای زیرمجموعه سازمان ملل متحد در این همایش شرکت کردند.

حاجی‌اف در این همایش از کارهای انجام‌گرفته در سطح ملی و بین‌المللی در زمینه حفاظت از محیط‌زیست و کاهش اثرات تغییرات اقلیمی در جمهوری آذربایجان، اهمیت همکاری‌های منطقه‌ای در این زمینه و اقدامات صورت‌گرفته برای ایجاد ثبات زیست‌محیطی گزارشی به شرکت‌کنندگان ارائه کرد.

(پایگاه خبری مدرن‌آذ، 23 تیر)

قطار باری روسیه برای نخستین بار وارد خاک ایران شد

به گزارش دفتر  خبرگزاری آپا در تهران، رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد قطار باری روسیه برای نخستین بار وارد خاک ایران شد. قاسمی‌ با بیان این‌که ایران سیاست گسترش روابط با کشورهای همسایه را در حمل‌ونقل کالاهای ترانزیتی دنبال می‌کند، گفت: این قطار 39 کانتینر بار را در بندر شهید رجایی در جنوب ایران تخلیه می‌کند و این محموله سپس از طریق دریا به هند منتقل می‌شود. وی خاطرنشان کرد هم‌اکنون برای ترانزیت 20 میلیون تن محموله از ایران با کشورهای همسایه توافق شده و بخشی از آن نیز عملیاتی شده است. به گفته وی، قطار باری روسیه به مقصد هند برای نخستین بار به صورت مستقیم از روسیه وارد خاک ایران و روانه بندر شهید رجایی شد. وی افزود: این قطار پس از طی مسیر 3800 کیلومتری، از مرز سرخس (ترکمنستان) وارد ایران شد.

(خبرگزاری آپا، 22 تیر)