صنعت نفت و گاز سنگال

اهم اطلاعات مربوط به بخش نفت و گاز کشور سنگال به شرح ذیل اعلام می‌گردد:

1- میزان ذخایر اثبات شده نفت و گاز

در سال 2012 وجود منابع نفتی و گازی در سنگال کشف شد. اکتشافات مربوط به ذخایر نفت و گاز در سنگال بین سال‌های 2014 تا  2017 میزان این ذخایر را بیش از 1 میلیارد بشکه نفت و بیش از 40000 میلیارد فوت مکعب گاز برآورد می‌کند. این کشور اکنون آماده می‌شود تا اطمینان حاصل کند که ذخایر عظیم گاز طبیعی آن به تضمین امنیت انرژی برای سال‌های آینده کمک خواهد کرد. سنگال توسعه بخش انرژی را به یکی از ارکان اساسی در راستای برنامه سنگال نوظهور تا سال 2035 تبدیل کرده است. از سال 2014 تا 2016، مقادیر قابل توجهی نفت و گاز در سنگال کشف شد. در ژوئیه 2017، شرکت نفت اسکاتلندی Cairn Energy اعلام کرد که "یک ذخایر بزرگ طلای سیاه در چاه FAN South-1" پیدا کرده است. شرکت مزبور متعاقباً فاش کرد که "کار توسط دکل حفاری حداکثر Stena Drill آغاز شده و در حال انجام است" در 11 نوامبر 2014 بود که شرکت نفت بریتانیایی کایرن انرژی اعلام کرد که میدان نفتی دوم را در آب های سنگال پیدا کرده است... به گفته شرکت نفت مزبور: «تخمین اولیه از ذخایر این چاه از 150 میلیون بشکه نفت (با احتمال 90 درصد) تا 670 میلیون بشکه (با احتمال 10%)، با چشم انداز متوسط 330 میلیون بشکه (احتمال 50%) است. در سال 2014، شرکت اسکاتلندی کایرن انرژی نیز اعلام کرد که در سنگال با همکاری پتروسن، منابع نفتی را در سنگال کشف کرده است و کونوکو فیلیپس که سهامش اخیرا توسط وودساید استرالیا خریداری شده است دو میدان SNE و FAN   را کشف کرده بود. در اوایل سال 2016، Kosmos Energy اولین مرحله اکتشاف خود را در سواحل موریتانی و سنگال به پایان رساند، کارزاری که منجر به اکتشافات نفت و گاز (میادین Tortue، Marsouin و Teranga) شد. میدان گازی Grand Tortue/Ahmeyim که در ژانویه 2016 کشف شد، بزرگترین میدان در غرب آفریقا با ذخایر تخمین زده شده 450 میلیارد متر مکعب است که در مرز سنگال و موریتانی قرار دارد. با این حال، شرکت نفت آمریکا در فوریه اعلام کرد که بریتیش پترولیوم (BP) 49.99 درصد از سهام شرکت وابسته خود را که در زمینه اکتشاف و بهره‌برداری از ذخایر هیدروکربنی سنگال فعالیت می‌کند، به دست آورده است. بدین ترتیب، با دو پروژه بزرگ نفت و گاز - Sangomar و Grand Tortue Ahmeyim (GTA) - در دست توسعه برای تولید در سال 2023 و سومی (Yakaar Teranga) که به تصمیم نهایی سرمایه‌گذاری نزدیک شده است، سنگال همچنان به تلاش قانونی و نهادی خود برای تضمین حکمرانی خوب ادامه می‌دهد. شایان یادآوری است که بهره برداری از منابع نفتی و گازی سنگال از سال 2023 آغاز خواهد شد.

2- تولید ، مصرف و صادرات نفت و گاز

سنگال در حال حاضر تنها وارد کننده نفت و گاز و مواد سوختی محسوب می‌شود و و بخش نفت و گاز  43 درصد میزان انرژی مورد نیاز این کشور را تامین می‌کند. برای نفت، تولید حدود 100000 بشکه در روز در فاز فلات یا حدود 5 میلیون تن در سال خواهد بود. برای گاز نیز این پروژه به صورت فازی انجام خواهد شد. در پایان فاز اول، در سال 2023، تولید گاز طبیعی مایع (LNG) 2.5 میلیون تن در سال خواهد بود. در نهایت می‌تواند به 10 میلیون تن در سال برسد. تولید نفت و گاز طبیعی آینده صادرات را به عنوان خروجی اصلی خود خواهد داشت. برای گاز طبیعی، بخش کوچکی از این تولید سنگال و موریتانی را تامین خواهد کرد. اما قسمت اعظم آن به صورت LNG حمل شده توسط کشتی (تانکرهای LNG) صادر خواهد شد. LNG توسط شرکت BP Gas Marketing به بازار عرضه خواهد شد. پروژه گاز سنگال/موریتانی برای صادرات LNG به بازارهای اروپا، آمریکای جنوبی و آسیا موقعیت خوبی دارد.

3- میادین موجود نفت و گاز و میادین در دست اکتشاف و توسعه

میادین گازی سنگال شاملGTA  دارای ذخایر گاز طبیعی به میزان 566 میلیارد متر مکعب است که 283 میلیارد متر مکعب آن بر اساس توافقنامه همکاری بین سنگال و موریتانی در سال 2018 متعلق به سنگال می‌باشد. همچنین میادین گازی دیگری نیز در مناطق ترانگا و یاکار قرار دارند که میزان ذخایر آنها 3 تریلیون متر مکعب برآورد می‌گردد. در میدان SNE نیز 862 میلیارد متر مکعب گاز وجود دارد. منابع گاز قابل بازیافت حدود 420 میلیارد متر مکعب تخمین زده می‌شود که در حال حاضر بسیار قابل توجه است. طبق بررسی آماری BP از انرژی جهانی که در ژوئن 2021 منتشر شد، 153 میلیارد متر مکعب گاز تمام مصرف گاز آفریقا را برای کمتر از سه سال پوشش می دهد. این 420 میلیارد متر مکعب تنها ایده ای جزئی از پتانسیل گازی پروژه سنگال/موریتانی به دست می دهد. این منطقه می‌تواند تا 2.8 تریلیون متر مکعب گاز طبیعی داشته باشد. آنچه در حال حاضر مسلم است این است که پتانسیل تایید شده برای راه اندازی یک پروژه گازی بسیار بزرگ کافی است. این یکی از دلایل کلیدی است که بریتیش پترولیوم، سومین شرکت بزرگ خصوصی نفتی جهان پس از اکسون موبیل و رویال داچ شل، وارد این پروژه شد و مدیریت آن را بر عهده گرفت. جای تعجب نیست که غول های بزرگ نفتی به پروژه‌های عظیم نفت و گاز سنگال علاقه مند هستند.

4- پروژه‌های مهم تعریف شده در صنعت نفت و گاز سنگال و حجم سرمایه گذاری‌های صورت گرفته

از سال 2014 تاکنون در سه منطقه اکتشافاتی صورت گرفته است. ابتدا منطقه سنگمار که بزرگترین کشف ذخایر نفت و گاز تا به امروز است. سپس در سال 2015 در منطقه فراساحلی سنت لوئی ذخایر Tortueدر مرز مشترک سنگال با موریتانی و سرانجام در منطقه کایار پروژه‌های اکتشاف تعریف شده است. دو پروژه با هدف راه اندازی در سال 2023 در دست توسعه هستند: یک پروژه گاز و یک پروژه نفت. از جمله نقاط مشترک این دو پروژه که هر دو فراساحلی (در سواحل کشور) هستند، اکتشافات مربوط به دوره (2015-2014)، توسط شرکت های خارجی است، این شرکت ها آمریکایی یا انگلیسی هستند در میان غول های صنعت نفت این دو پروژه سنگال را قادر می سازد تا به تولید کننده و صادرکننده نفت و گاز طبیعی تبدیل شود. با این حال، دو تفاوت قابل توجه بین این پروژه‌ها وجود دارد. اولین مورد به اندازه آنها مربوط می‌شود. پروژه نفت مهم است اما پروژه گاز بسیار مهم تر است. مورد دوم مربوط به این واقعیت است که پروژه گاز شامل دو کشور سنگال و موریتانی می‌شود، زیرا اکتشافات انجام شده از سال 2015 در دو طرف مرز دریایی بین این دو همسایه قرار دارد. این پروژه پنج مجوز، شامل دو مجوز در سنگال و سه مجوز در خارج از موریتانی، را پوشش می دهد. از سوی دیگر، در مورد نفت، اکتشافات انجام شده در سال 2014 صرفاً تحت حاکمیت سنگال است

5- شرکت های حاضر و فعال در صنعت نفت و گاز

شرکتهای فعال در صنعت نفت و گار سنگال عبارتند از : توتال سنگال، پالایش نفت افریقا ، ویو انرژی، اوریکس انرژی، اولا انرژی، بوما انرژی و شرکت نفت طوبی.  برای پروژه گاز (که نام آن GTA است)، کنسرسیوم متشکل از غول بریتانیایی BP، Kosmos Energy (ایالات متحده آمریکا) و شرکت های ملی دو کشور مربوطه، Petrosen (سنگال) و شرکت هیدروکربن موریتانی (SMH) فعالیت دارند. دارایی بریتیش پترولیوم 60 درصد در سنگال و 62 درصد در موریتانی است. Kosmos به ترتیب دارای 30% و 28% است. منافع Petrosen در سنگال و SMH در موریتانی هر کدام 10 درصد است. برای پروژه نفت، شرکت استرالیایی Woodside Energy دارای 82 درصد از سهام، و شرکت سنگالی Petrosen  دارای 18 درصد سهام هستند. BP و Woodside اپراتورها و مجریان این دو پروژه هستند.

6- پالایشگاههای فعال، ظرفیت پالایش و وضعیت پالایشگاهها

شرکت پالایش افریقا یا  SAR قدیمی ترین پالایشگاه در غرب آفریقا و سنگال متولی اصلی واردات و پالایش نفت خام در این کشور است. این شرکت عمده بازار سنگال را با فرآورده‌های نفتی از قبیل  گاز بوتان، بنزین، نفت سفید، دیزل، نفت کوره و غیره تامین می‌کند. البته شرکت توتال فرانسه نیز در منطقه چاروی نزدیک داکار دارای یک پالایشگاه بوده و پالایش نفت را در مقیاس اندک انجام می دهد.