اخبار اقتصادی ژاپن
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی ژاپن در هفته سوم اردیبهشت 1401 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.
دولت ژاپن: صنعت تولید مواد برای رسیدن به کربن صفر نیازمند ۲۴ تریلیون ین است
دولت ژاپن می‌گوید شرکت های تولید کننده مواد پایه از قبیل مواد شیمیایی برای دستیابی به کربن صفر به ده‌ها تریلیون ین سرمایه گذاری نیاز خواهند داشت. در بخش های تولید فولاد، مواد شیمیایی، سیمان و کاغذ مقادیر عظیمی ذغالسنگ و سایر سوخت های فسیلی مصرف می‌شود. وزارت صنایع هزینه لازم را برای این که این بخش ها تا سال۲۰۵۰ به کربن صفر برسند ۲۴ تریلیون ین، حدود ۱۸۵ میلیارد دلار، برآورد کرده است. این رقم شامل خرید مقادیر کلانی تجهیزات و نیز هزینه کرد برای کارهای پژوهشی و توسعه می‌شود.
مقام ها می‌گویند صنعت فولاد سازی حدود ۷۷ میلیارد دلار و بخش مواد شیمیایی حدود ۵۷ میلیارد دلار سرمایه نیاز خواهند داشت.هزینه‌های صنایع سیمان و کاغذ سازی نیز به ترتیب حدود ۳۲ میلیارد دلار و ۵ / ۱۸ میلیارد دلار برآورد شده است.دولت ژاپن در راستای ارتقا توسعه فناوری جهت رسیدن به کربن صفر صندوقی به ارزش ۲ تریلیون ین، حدود ۳ / ۱۵ میلیارد دلار، تشکیل داده است
کیشیدا: ژاپن نحوه حذف تدریجی واردات نفت روسیه را بررسی میکند
نخست وزیر ژاپن کیشیدا فومیو می‌گوید ژاپن برای تصمیم گیری درباره نحوه حذف تدریجی واردات نفت از روسیه اوضاع کنونی را بررسی خواهد کرد. کیشیدا ساعاتی پس از اجلاس آنلاین سران کشورهای گروه ۷ اعلام کرد که ژاپن در اصل نفت روسیه را ممنوع خواهد کرد.
کیشیدا گفت کشورهای عضو گروه ۷ و اوکراین همبستگی خود را مجددا تایید کردند. او گفت اتخاذ این تصمیم در مورد نفت روسیه برای ژاپن فوق العاده سخت است زیرا این کشور برای بیشتر منابع انرژی به واردات متکی است. اما کیشیدا گفت آنچه که بیش از همه مهم است، همبستگی گروه ۷ است و او در راستای بیانیه گروه ۷ این تصمیم را گرفت.
تنها ۶ / ۳٪ از کل واردات نفت خام ژاپن در سال گذشته از روسیه بود. این میزان کمی است. اما مقامات ژاپنی آن را به عنوان بخش مهمی از استراتژی تنوع سازی انرژی خود می دانستند. آنها از این واهمه داشتند که ممنوعیت واردات نفت در مدت کوتاهی پس از تهاجم روسیه به اوکراین ممکن است امنیت انرژی ژاپن را به خطر بیندازد.
نخست وزیر گفت که بر اساس اوضاع کنونی، ژاپن درباره زمان آغاز کاهش واردات نفت روسیه و متوقف کردن آن بحث خواهد کرد. او گفت اجرای اقدامات برای حذف تدریجی واردات نفت برای ژاپن زمانبر خواهد بود. در مورد پروژه‌های نفت و گاز طبیعی در خاور دور روسیه معروف به ساخالین-۱ و ساخالین-۲، کیشیدا یادآور شد که ژاپن سهم خود را در آن پروژه‌ها حفظ خواهد کرد.
ژاپن شاخص GDP سبز را برای دستیابی به رشد پایدار استفاده میکند
دولت ژاپن شاخص تازه ای را برای اندازه گیری رشد اقتصادی به کار می‌گیرد که در آن، هزینه‌های زیست محیطی فعالیت های صنعتی نیز در نظر گرفته می‌شود. در حالی که «تولید ناخالص داخلی» (GDP) اندازه اقتصاد یک کشور را نشان می دهد، شاخص «تولید ناخالص داخلی سبز» میزان کاهش ارزش پولی به واسطه از بین رفتن محیط زیست را نیز شامل می‌شود.دفتر کابینه قصد دارد تا هر دو شاخص GDP و GDP سبز را ثبت کند.
هنگامی‌که انتشار گازهای گلخانه ای در ژاپن کاهش یابد، GDP سبز رشد بیشتری را نشان خواهد داد.در صورتی که انتشار گاز دی اکسید کربن افزایش یابد، شاخص GDP سبز نسبت به GDP معمولی رشد پایین تری را نشان خواهد داد.مسئولان امیدوارند که شاخص تازه منجر به تلاش هایی برای کربن زدایی از اقتصاد و باعث رشد پایدار شود.آنها امیدوار هستند که نخستین داده‌های این شاخص را در تابستان با کمک تخمین‌های سازمان همکاری و توسعه اقتصادی منتشر کنند. این سازمان بین المللی یکی از پیشروان طرفدار شاخص های رشد سازگار با محیط زیست است.
کنترل نرخ بهره بلند مدت مهم است
خلاصه جلسه سیاستگذاری ماه مارس بانک ژاپن نشان می دهد که اعضای هیئت مدیره این بانک خواهان اتخاذ اقدام هایی برای جلوگیری از افزایش نرخ بهره بلند مدت برای جلوگیری از فشار بر اقتصاد هستند.برخی از اعضا اشاره کردند که افزایش متناوب تر نرخ ها در آمریکا ممکن است فشار صعودی بر نرخ های بهره بلند مدت ژاپن را بیشتر کند. آنها گفتند برای بانک ژاپن مهم است تا تأثیرات محرک اقتصادی تسهیل پولی اش حفظ شود.
در همان ماه مارس، بانک مرکزی ژاپن برای کنترل افزایش نرخ بهره، اولین عملیات خرید بدون محدودیت متوالی اوراق قرضه با نرخ بهره ثابت را انجام داد. این خلاصه جلسه همچنین نشان می دهد که برخی از اعضای هیئت مدیره باور دارند که در ماه آوریل و بعد از آن عمدتا بخاطر قیمت های بالاتر انرژی احتمالا تورم به هدف دو درصدی بانک ژاپن خواهد رسید.برخی دیگر گفتند که با این وجود از آنجایی که دستمزدها افزایش نیافته اند، هر گونه افزایش تورم احتمالا پایا نخواهد بود.
تسهیل در ورود گردشگر به ژاپن
کیشیدا، نخست وزیر در سخنان خود در انگلیس گفت: دیگر کشورهای گروه 7 اعلام کرده اند در صدد تسهیل پذیرش گردشگران هستند. با توجه به این موضوع، دولت اعلام کرد در حال هماهنگی بین دستگاهها و بررسی شرایط به منظور آغاز پذیرش گردشگر میباشد.
سفر وزیر صنعت ژاپن به آمریکا
هاگیاودا، وزیر صنعت، اقتصاد و تجارت ژاپن از 2ام تا 9ام ماه مه به آمریکا سفر میکند. وی گفت در این سفر در ارتباط با چگونگی همکاری های ژاپن و آمریکا در خصوص تقویت تضمین امنیت انرژی و تأمین شبکه ی تأمین نیمه هادیها و کربن زدایی و ایجاد امنیت اقتصادی منطقهی هند و اقیانوسیه بحث خواهد شد. هاگیاودا گفت: با توجه به ناپایداری اوضاع جهان به دلیل مناقشه روسیه و اوکراین، تقویت همبستگی با کشورهای هم موضع اهمیت پیدا میکند و ما میخواهیم در مورد تعمیق همکاریهای ژاپن و آمریکا گفت و گو کنیم.
افزایش هزینه سالیانه خانوار در ژاپن بعد از چهار سال
ارقام جدید منتشر شده از سوی دولت نشان می دهند که هزینه خانوار در ژاپن در سال مالی گذشته بالا رفته است. این اولین بار طی چهار سال گذشته است که این رقم افزایش نشان می دهد اما هنوز به سطح قبل از همه گیری کرونا نرسیده است. وزارت امور داخلی ژاپن گفت که خانوارهای دو نفره یا بیشتر در طول سال مالی ۲۰۲۱ که ماه مارس به پایان رسید، به طور متوسط ماهیانه کمی‌بیش از ۲۸۰ هزار ین یا معادل حدود ۲۱۶۰ دلار خرج کرده اند.
این رقم در شرایط واقعی ۶ / ۱ درصد در مقایسه با سال مالی قبل که هزینه خانوار به علت همه گیری کرونا ۹ / ۴ درصد کاهش یافته بود، افزایش نشان می دهد. این هزینه زمانی افزایش یافت که مردم دوباره شروع به بیرون رفتن از خانه و سفر کردند. مخارج حمل و نقل ۹ / ۲۲ درصد افزایش یافت. این روند برای هتل ها و رستوران‌ها هم پرسود بود. در مقایسه با سال مالی ۲۰۲۰، مردم برای اقامت در هتل ۹ / ۱۹ درصد و برای صرف غذا در رستوران ۴ / ۶ درصد بیشتر هزینه کرده اند.
بدهی ملی ژاپن رکورد جدیدی ثبت کرد
بدهی ملی ژاپن برای ششمین سال پیاپی به میزان بیسابقه ای رسید. وزارت دارایی اعلام کرد تراز بدهی کشور در آخر ماه مارس در حدود ۳ / ۱۲۴۱ تریلیون ین یا حدود ۵ / ۹ تریلیون دلار بود. هزینه‌های بسیار بالای تأمین اجتماعی، مانند مراقبت های پزشکی و پرستاری، و نیز پرداخت های بازنشستگی تا بخشی باعث این افزایش شدید هستند. دلیل دیگر آن همه گیری جهانی ویروس کرونا است که باعث شده دولت برای جبران کسری درآمدهای مالیاتی دست به صدور اوراق قرضه بزند.
چون همه گیری جهانی ویروس کرونا کماکان ادامه دارد، بودجه دولت برای سال مالی جاری نیاز به صدور جدید اوراق قرضه به میزان ۹ / ۳۶ تریلیون ین یا حدود ۲۸۳ میلیارد دلار دارد. دولت همچنین باید قیمت های رو به افزایشی، که وضعیت اوکراین باعث آن بوده و ضربه بیشتری به پیکر مالی کشور وارد کرده، را کنترل کند.
وزیر اقتصاد ژاپن: ممنوعیت واردات گاز طبیعی از روسیه برای گروه ۷ دشوار است
وزیر اقتصاد ژاپن معتقد است کشورهای گروه هفت به سختی می‌تواند واردات گاز طبیعی از روسیه را متوقف کند مگر اینکه منابع جایگزین را تأمین کنند. هاگی اودا کوایچی این اظهار نظر را یک روز پس از آن ابراز داشت که کیشیدا فومیو نخست وزیر ژاپن اعلام کرد قصد دارد برای پایان دادن به واردات نفت از روسیه با گروه هفت همسو شود. هاگی اودا گفت اگر کشورهای تولید کننده نفت در خاورمیانه با افزایش تولید موافقت کنند، می‌توان از کاهش عرضه جلوگیری کرد. او افزود که تعهد کیشیدا به منظور حفظ وحدت گروه هفت و با در نظر گرفتن حمله روسیه به اوکراین بوده است. اما هاگی اودا گفت ممنوعیت واردات گاز طبیعی از روسیه می‌تواند چالش بزرگ تری باشد. او خاطرنشان کرد که اروپا بیش از نفت روسیه به گاز آن کشور وابسته است.
تصویب قانونی به منظور تقویت امنیت اقتصادی ژاپن
مجلس سنای ژاپن لایحه ای را برای تقویت امنیت اقتصادی کشور تصویب کرده است.مجلس سنا با رای اکثریت نمایندگان احزاب حاکم و برخی از احزاب مخالف، این لایحه را تصویب کرد.این قانون اختیارات جدیدی به دولت می دهد که به موجب آن اقلام مهم برای زندگی مردم بطور باثبات تامین خواهد شد.
مطابق این قانون، دولت اجازه خواهد داشت به منظور اطمینان از تامین باثبات، در مورد نهادهایی که نیمه‌هادی، دارو دیگر اقلام حیاتی را برای شرکت های ژاپنی تامین می‌کنند تحقیق کند. این قانون همچنین به دولت اجازه می دهد زمانی که گردانندگان زیرساخت های اجتماعی همانند شرکت برق و مخابرات، تجهیزات مهم جدیدی معرفی کنند، بازرسی پیش از فروش انجام دهد. هدف از این کار جلوگیری از حملات سایبری است.
این قانون تصریح میکند که اختراعات در برخی زمینه‌های مرتبط با فناوری‌های نظامی‌که ممکن است به امنیت مردم لطمه وارد کند را می‌توان از حالت عمومی خارج کرد. نقض کنندگان این قانون مجازات خواهند شد
دولت ژاپن افزایش سقف ورود روزانه مسافران به کشور را بررسی میکند
دولت ژاپن در حال بررسی افزایش سقف ورود روزانه مسافران به کشور از ماه آینده میلادی از ۱۰ هزار نفر کنونی به ۲۰ هزار نفر است.کیشیدا فومیو نخست وزیر ژاپن طی دیدارش از بریتانیا در هفته گذشته گفت دولتش محدودیت های مربوط به ویروس کرونا را کاهش خواهد داد تا ورود به ژاپن به راحتی کشورهای دیگر گروه ۷ شود. مقام های دولتی می‌گویند اقدام های قرنطینه برای مسافران ورودی جدید نیز در دست بازبینی است.
ژاپن در حال حاضر ورود گردشگران خارجی به کشور را ممنوع کرده است اما این اقدام از ماه آینده بتدریج لغو خواهد شد.دولت قصد دارد بعد از تعیین اینکه رفت و آمد مردم طی تعطیلات هفته ای که از اواخر آوریل شروع شد و تا اوایل مه ادامه داشت چگونه بر وضعیت ابتلا به کرونا در کشور تأثیر گذاشته، تصمیم نهایی را خواهد گرفت .
تراز حساب جاری ژاپن در سال مالی ۲۰۲۱ مثبت بود
تراز حساب جاری ژاپن برای سال مالی ۲۰۲۱ مثبت بود اما مازاد حساب جاری برای چهارمین سال متوالی کاهش یافت و در مقایسه با سال مالی ۲۰۲۰ یک کاهش ۲/ ۲۲ درصدی را تجربه کرد.داده‌های اولیه وزارت دارایی نشان می دهند که این مازاد ۱۲ تریلیون و ۶۰۰ میلیارد ین یا حدود ۹۸ میلیارد دلار بود. حساب جاری کلید سنجش تجارت و سرمایه گذاری ژاپن با بقیه جهان است.
تراز تجاری حدود ۱۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار کسری داشت. هزینه بالاتر واردات نفت خام و گاز طبیعی مایع روی این حساب تاثیر داشت. مازاد درآمد اولیه نسبت به سال قبل از آن حدود ۱۶۷ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار رشد کرد. این رقم بهره و سود سرمایه گذاری در اوراق بهادار خارجی را نشان می دهد.رشد سود شعبه‌های شرکت ها و ارزش ضعیف تر ین در مقابل دلار آمریکا علت این مازاد بود.
بانک ژاپن: سیاست تسهیل پولی نباید با هدف کنترل ارزش ین تغییر کند
گزارش بانک ژاپن نشان می دهد که اعضای هیئت مدیره این بانک با تغییر خط مشی برای مهار کاهش ارزش ین مخالفت کرده اند.بانک ژاپن در ماه گذشته تصمیم گرفت که سیاست های تسهیل پولی خود را ادامه دهد. این سیاست ها شامل خرید نامحدود روزانه اوراق قرضه دولتی می‌شود. این تصمیم باعث تسریع افت ارزش ین شده است.این بانک «چکیده نظرات» مطرح شده در این جلسه را منتشر کرد. طبق این چکیده یکی از مقام ها گفته است: «تغییر سیاست های بانک ژاپن با هدف کنترل نرخ تبادلات ارزی اقدام مناسبی نیست.» این مقام در مورد علت افت اخیر ارزش ین به تفاوت وضعیت اقتصادی ژاپن با آمریکا و اروپا اشاره کرده است.
مقامات ژاپن اعلام کردند که بانک ژاپن باید خط مشی تسهیل پولی خود را به همین شکل ادامه دهد. آنها گفتند که این خط مشی باید تا زمانی که هدف این بانک برای ثبات قیمت ها محقق شود ادامه پیدا کند.