آفریقا در مسیر کنترل همه گیری کووید-19 در سال 2022

تقریباً دو سال پس از این که آفریقا اولین مورد COVID-19 را شناسایی کرد (14 فوریه 2020)، سازمان بهداشت جهانی (WHO) معتقد است در صورت ادامه روند فعلی، این قاره می‌تواند همه‌گیری را در سال 2022 کنترل کند. با این حال، WHO هشدار داد که هوشیاری ادامه دار کلیدی است.

طی دو سال گذشته، این قاره شاهد چهار موج کووید-19 بوده است که هرکدام دارای اوج بالاتر یا مجموع موارد جدید بیشتر از موج قبلی بوده است. این موج‌ها توسط انواع جدید ویروس SARS-CoV-2 انجام شده است - که بسیار قابل انتقال بودند، اما لزوماً کشنده‌تر از امواج قبلی نبودند. هر موج بعدی پاسخی را ایجاد کرده است که مؤثرتر از موج قبلی بوده است و زمان هر موج به طور متوسط 23 درصد از موج قبلی کوتاه‌تر بوده است. در حالی که موج اول حدود 29 هفته به طول انجامید، موج چهارم در 6 هفته با حدود یک پنجم موارد به پایان رسید.

دکتر Matshidiso Moeti، مدیر منطقه‌ای WHO برای آفریقا، گفت: «در دو سال گذشته، قاره آفریقا در واکنش به هر افزایش جدید در موارد COVID-19 هوشمندتر، سریع‌تر و بهتر شده است. وی افزود برخلاف احتمالات، از جمله نابرابری‌های عظیم در دسترسی به واکسیناسیون، آفریقا با توجه به تاریخ طولانی خود و تجربه کنترل شیوع بیماری، طوفان COVID-19 را با انعطاف پذیری و قاطعیت پشت سر گذاشته است. اما کووید-19 با جان باختن بیش از 242000 نفر و آسیب‌های عظیم به اقتصاد، هزینه گزافی بر آفریقا تحمیل کرده است.

بر اساس گزارش بانک جهانی، تخمین زده می‌شود که همه‌گیری کووید-19 تا 40 میلیون نفر را به فقر شدید در این قاره سوق داده است و هر ماه تأخیر در برداشتن اقدامات مهار و پیش گیرانه، 13.8 میلیارد دلار باعث کاهش تولید ناخالص داخلی برای آفریقا خواهد شد. دکتر موتی افزود: امسال می‌توانیم به اختلال و تخریبی که ویروس در مسیر خود بر جای گذاشته است پایان دهیم و دوباره کنترل زندگی خود را به دست آوریم. "کنترل این بیماری همه گیر باید یک اولویت باشد، اما ما می دانیم که هیچ دو کشور تجربه همه گیری یکسانی نداشته‌اند. بنابراین هر کشور باید راه خود را برای خروج از این وضعیت اضطراری ترسیم کند." زمانی که آفریقا اولین موج خود را از ویروس SARS-CoV-2 تجربه کرد، نسبت مرگ و میر یا نسبت افراد آلوده که بر اثر کووید-19 جان خود را از دست می‌دهند، بالا (2.5٪) بود. این رقم در طول موج دوم مبتنی بر بتا به 2.7٪ افزایش یافت، قبل از این که در طول موج سوم مبتنی بر دلتا به 2.4٪ کاهش یابد. در مقابل، این نسبت به میانگین در طول موج چهارم پایین است (0.8٪)، که نشان دهنده اولین باری است که افزایش موج در موارد، منجر به افزایش متناسب در بستری شدن و مرگ و میر در بیمارستان نشده است. از زمان شروع همه‌گیری، ظرفیت این قاره برای مدیریت موارد COVID-19 با افزایش در دسترس بودن کارکنان بهداشتی آموزش‌دیده، اکسیژن و سایر لوازم پزشکی به تدریج بهبود یافته است.

تعداد تخت‌های بخش مراقبت‌های ویژه (ICU) در سراسر قاره افزایش یافته است، از 8 تخت در هر یک میلیون نفر در سال 2020 امروز به 20 تخت رسیده است. WHO هم چنین به افزایش تعداد کارخانه‌های تولید اکسیژن در آفریقا از 68 به 115 - افزایش 60 درصدی - از طریق حمایت از تعمیر، نگهداری و تهیه کارخانه‌های جدید اکسیژن کمک کرده است. در جایی که کارخانه‌ها راه اندازی شده‌اند، هزینه اکسیژن تا 40 درصد کاهش یافته است. با وجود این پیشرفت‌ها، در دسترس بودن اکسیژن هم چنان یک نگرانی است و اکثر بیمارانی که به عنوان بخشی از برنامه درمانی بالینی خود به اکسیژن نیاز دارند، نمی‌توانند به آن دسترسی داشته باشند. دکتر موتی گفت: «در حالی که وارد مرحله جدید همه‌گیری کووید-19 می‌شویم، باید از درس‌های آموخته‌شده در دو سال گذشته برای تقویت سیستم‌های بهداشتی قاره مان استفاده کنیم تا آمادگی بیشتری برای مقابله با امواج آینده این بیماری داشته باشیم.» بسیار مهم است که کشورها ظرفیت خود را برای شناسایی نوع جدید ویروس از طریق بهبود توالی ژنوم تقویت کنند. این هم چنین تضمین می‌کند که ما به سرعت سایر ویروس‌های کشنده را شناسایی می‌کنیم. WHO تعداد آزمایشگاه‌هایی را که می‌توانند کووید-19 را تشخیص دهند از دو به بیش از 900 افزایش داده است و تلاش‌های توالی‌یابی ژنتیکی را در آفریقا از طریق چندین ابتکار از جمله راه‌اندازی مرکز منطقه‌ای عالی برای نظارت ژنومی و بیوانفورماتیک در آفریقای جنوبی با همکاری با موسسه ملی بیوانفورماتیک آفریقای جنوبی (SANBI) افزایش داده است. این تلاش‌ها منجر به تعیین توالی بیش از 7500 نمونه هر ماه در جنوب آفریقا نسبت به سال گذشته و افزایش بیش از 54 درصدی داده‌های توالی یابی در این قاره شده است.

قوی‌ترین سلاح در برابر ظهور انواع جدید ویروس، واکسیناسیون است. تا به امروز، حدود 672 میلیون دوز واکسن کووید-19 در آفریقا دریافت شده است که 65 درصد آن توسط COVAX، 29 درصد از طریق معاملات دوجانبه و 6 درصد از طریق صندوق واکسن‌های اتحادیه آفریقا تسهیل شده است. در ژانویه 2022، 96 میلیون دوز به آفریقا ارسال شد که بیش از دو برابر مقدار ارسال شده در شش ماه پیش است. از ژانویه، COVAX فقط واکسن‌ها را به کشورهای مورد تقاضا ارسال و تضمین می‌کند که کشورها حجم مناسب را در زمان مناسب دریافت می‌کنند.

دکتر موتی گفت: «اگرچه آفریقا هنوز از نظر واکسیناسیون عقب است، با تنها 11 درصد از جمعیت بزرگسالان که به طور کامل واکسینه شده‌اند، ما اکنون مقدار ثابتی از دوزها را داریم.» "در حالی که واکسیناسیون حیاتی است، ما نباید آزمایش و نظارت را فراموش کنیم که می دانیم ابزار اساسی برای بازگرداندن زندگی ما به حالت عادی است."

آزمایش برای کنترل شیوع COVID-19 کلیدی است و از زمان شروع همه‌گیری، 95 میلیون آزمایش در سراسر این قاره انجام شده است. آزمایش به تدریج بهبود یافته است، به طوری که در حال حاضر 21 کشور از 47 کشور در چهارچوب معیار توصیه شده سازمان بهداشت جهانی در مقایسه با 15 کشور در سال گذشته، 10 آزمایش انجام شده به ازای هر 10000 نفر در هفته انجام می‌دهند. از آن جایی که انتقال COVID-19 در آفریقا عمدتاً توسط افراد بدون علامت انجام می‌شود، افزایش آزمایش مهم است.

WHO ابتکاری را رهبری می‌کند که آزمایش‌های سریع مبتنی بر آنتی‌ژن سیار را در جوامع در 15 کشور انجام می‌دهد و هم چنین ماسک، ژل دست و سایر ابزارهای پیشگیری از عفونت را تأمین می‌کند. استفاده از تست‌های تشخیصی سریع آنتی ژن در حال افزایش است. اخیراً، کنسرسیوم تشخیصی برای COVID-19 حداقل 50 میلیون کیت‌های آزمایش سریع را برای توزیع در قاره تهیه کرده است. داده‌های دریافتی از زیمبابوه، کشوری که به طور مداوم در مورد آزمایش گزارش داده است، نشان می‌دهد که آزمایش سریع از آزمایش PCR پیشی گرفته است و بین آوریل تا دسامبر 2021، 88 درصد افزایش یافته است.

وی در پایان سخنان خود گفت با هدف کنترل همه‌گیری، WHO بر افزایش جذب واکسن کووید-19 در کشورهای قاره تمرکز می‌کند ، شبکه آزمایشگاهی را با ظرفیت انجام توالی‌یابی ژنوم، گسترش می دهد و به حمایت از کشورها برای پایبندی به اقدامات بهداشت عمومی و اجتماعی تا زمانی که همه‌گیری کنترل شود، ادامه می‌دهد.

WORLD HEALTH ORGANIZATION AFRICA