اتاقهای بازرگانی و صنعتی پرتغال

تقریبا سه تشکل بزرگ بازرگانی و صنعتی در پرتغال فعال هستند که معمولا کارکردی مشابه با اتاق های بازرگانی در ایران دارند ولی نمی‌توان هیچکدام از آنها را در یک کار ویژه خاص محدود کرد و یا مزیت نسبی خاصی برای یکی نسبت به دیگری برشمرد. همه آنها خصوصی هستند و در زمینه توسعه فعالیت ها و ارتباطات تجاری از حمایت دولت برخوردارند و درعمل هم تلاش دارند با اتاق های مشابه در سایر کشورها و نهادهای دولتی داخل ارتباط داشته باشند. اما نام رسمی اتاق بازرگانی و صنعت( CCIP) هم اکنون بر یکی از آنها اطلاق می‌شود که تا سال 2014 به عنوان (AML) یا انجمن بازرگانی لیسبون نامیده می‌شد. این نهاد عمدتا مسئولیت تائید اسناد تجاری را بر عهده دارد و عملا کارش به حوزه تجارت محدود می‌شود و دارای اتاق های مشترک با تعدادی از اتاقهای سایر کشورها از جمله فرانسه است. ولی این موضوع بعنوان کار ویژه خاص این اتاق محسوب نمی‌شود و سایر نهاد های بخش خصوصی این کشور که در ادامه معرفی خواهند شد نیز امکان برقراری ارتباطات مشابه را دارند.

 اتاق بازرگانی و صنعت پرتغال:CCIP

THE PORTUGUESE CHAMBER OF COMMERCE AND INDUSTRY

  اتاق بازرگانی و صنعت پرتغال یک انجمن تجاری خصوصی است که از سال 1834 در خدمت شرکت های پرتغالی بوده است و به طور خاص در زمینه ارتقاء و توسعه شرکت های ملی و داخلی آن فعالیت می نماید. در این مدت، این گروه توانسته شبکه گسترده ای در سراسر کشور بوجود آورد و از متنوع ترین بخش های فعالیتی برخوردارگردد. این اتاق مدعی است که برای حمایت از شرکت‌های تحت پوشش خود و بعنوان یک شریک ممتاز در جهت بین‌المللی کردن اقتصاد ملی و ایجاد پیوند بین صنایع کوچک و متوسط ( SME) و شرکت‌های بزرگ نقش آفرینی می‌کند.

موسس این اتاق آقای فرانسیسکو آنتونیو دکامپوس ویلا نوا د فوزکوا بود که این گروه را در 12 ژوئن 1834با هسته ای متشکل از 277 تاجر ایجاد کرد. او این نهاد را به دنبال انقراض مقررات گذشته و از بین رفتن تشکل بازرگانان لیسبون- پورتو (1293) تشکیل داد و اولین مقررات تجاری نوین را به نام انجمن تجار لیسبون (Associação Mercanti lLisbonense- AML ) ایجاد کرد. مقرراتی که آن روز پایه گذاری شد، هنوز در اساسنامه فعلی CCIP جاری است. در واقع AML پیشگام انجمن‌های تجاری در پرتغال است که اولین موسسه اقتصادی در این کشور را بوجود آورد . در اولین اساسنامه مصوب آن هدف تاسیس: "ترویج هر چیزی که می‌تواند برای تجارت پرتغال مفید باشد و در جهت رفاه ملی ، پرهیز از هرگونه مداخله سیاسی یا مذهبی" عنوان شده است.

سیر فعالیتها و توسعه اتاق پرتغال :

   بنیانگذار ویشتا الگرو (Vista Alegre  ) آقای خوزه فریرا پینتو باستو با تلاشهای رئیس جمهور وقت برای اینکه بازرگانان را زیر نظر دادستان عالی بازرگانی در آورد، مخالف بود.  او بانک لیسبون را تاسیس کرد و به موسسه مالی دولتی(CompanhiaConfiança) نیز که یک نهاد عمومی‌بود وام اعطا کرد و با آن همکاری مشترک داشت. بعداً این مؤسسه با بانک لیسبون (Banco de Lisboa ) ادغام ‌شدند و بانک پرتغال را ایجاد کردند. در همان سال، موسسه مالی Companhia de PescariasLisbonense  ایجاد شد که  AML  فروش سهام آن را بعهده داشت. انجمن تجار در ادامه و با گسترش فعالیتهایش، نهاد سرمایه گذاری لیسبون را از طریق امضای پروتکل همکاری با شورای شهر لیسبون و با همکاری آزانس تجارت و سرمایه گذاری AICEP  پایه گذاری کرد. از دیگر شاخه‌های فعالیت این انجمن، آموزش های فنی تجاری بود. در این رابطه، با ایجاد «دوره حقوق تجارت» که توسط خوزه ماریا آلوز د سا تدریس می‌شد، گامهایی در آموزش بین المللی تجار برداشته شد.

   AML در سال 2010  یک مشارکت استراتژیک با CIEP - کنفدراسیون بین المللی کارآفرینان پرتغال، که فعالیت نهادهای بازرگانی پرتغال را در خارج از کشور در آن زمان ترویج می‌کرد، برقرار نمود و در سال 2012 پروژه "Internal Needs This" را راه اندازی کرد که امکان شناسایی فرصت های تجاری و کاری در داخل پرتغال را فراهم می نمود. در سال 2014  نام تجاری جدید "اتاق بازرگانی و صنعت پرتغال" (CCIP)  برای این انجمن انتخاب شد و طی مراسمی‌با حضور وزیر اقتصاد از نام جدید رونمایی گردید. آقای بابانو رئیس کنونی اتاق در خصوص انتخاب این نام می‌گوید که  ما اکنون نام اتاق بازرگانی و صنعت پرتغال را انتخاب کردیم، زیرا این نام بهتر نشان می‌دهد که ما چه هستیم و چه می‌کنیم. وی شبکه‌های جدید اتاق های بازرگانی پرتغال (RCCP) و وب سایت آن را در سالهای اخیر ایجاد کرد.

سال گذشته رئیس این نهاد طی پیامی اعلام کرد که اتاق دارای ابتکار عمل ها و مکانیسم هایی است که  از طریق آنها پرتغال می‌تواند نقش خود را در شطرنج اقتصاد جهانی از طریق مشارکت صدها شرکت و نهاد عضود خود ایجاد کند. آقای بابانو رئیس کنونی این تشکیلات در باره آینده اتاق می‌گوید که با تقویت و گسترش فعالیت ها در 180 سال گذشته و پاسخگویی به خواسته‌های تعداد فزاینده همکاران و شرکاء، اتاق پرتغال خود را به عنوان یک نهاد جامعه مدنی خودمختار، کاملاً مستقل از قدرت سیاسی قرار داده که به طور فزاینده ای می خواهد از رشد شرکت ها حمایت کند و به یک سازمان  پیشتاز و شریک ممتاز برای بین المللی شدن اقتصاد ملی تبدیل گردد.

اتاق بازرگانی پرتغال به نیابت از این کشور در فدراسیون اتاق های بازرگانی اتجادیه اروپا و برخی دیگر از نهادهای منظقه ای و بین المللی عضویت دارد و توافقات دوجانبه زیادی نیز با نهادهای مشابه در سایر کشورها انجام داده است.

2-  (انجمن کسب وکار {تجارت}پرتغال ) AEP

در ماه مه سال 1849انجمن کسب و کار پرتغال (AEP - AssociaçãoEmpresarial de Portugal) که قبلا با نام انجمن صنایع پرتغال (Associação Industrial Portuense) شناخته می‌شد، با هدف "توسعه و تکمیل صنعت - آموزش و آموزش طبقات کارگر - و بهبود وضعیت کارگران" تأسیس شد و بلافاصله فعالیت خود را با راه اندازی اولین شماره از یک نشریه اطلاعات صنعتی و فناوری به نام نشریه انجمن صنایع پرتغال آغاز کرد. انجمن دو ماه بعد اولین موسسه آموزش حرفه ای پرتغال به نام ، "Escola Industrial Portuense" را تاسیس نمود که پیشگام آموزش فنی رسمی در کشور بود و در پایان همان سال از حمایت دولت برخودار شد.  این نهاد همچنین در آغاز فعالیت، خود را وقف امور تجاری بزرگی کرد که عمیقاً با تاریخ شهر پورتو و صنعت پرتغال پیوند داشت. به عنوان مثال،  می‌توان از نقش تعیین کننده این انجمن در تأسیس و توسعه برخی مؤسسات بانکی و راه اندازی نمایشگاه‌ها و نمایشگاه‌های صنعتی نام برد. در سال 1854، صندوق کمک های دوجانبه ( Caixa de SocorrosMútuos ) را ایجاد کرد که بعدها صندوق اعتبار پرتغال Caixa de CréditoPortuense نام گرفت. در زمینه فعالیت مالی،AEP  همچنین به  ایجاد  Banco Aliançaو یک بانک وام مسکن  مبادرت ورزید.

AEP  از بدو تشکیل خود در زمینه برگزاری نمایشگاه‌های صنعتی نیز فعال بود. در سال 1856، اولین نمایشگاه دائمی در مقرAEP  را افتتاح کرد . این اولین رویدادی بود که  به عنوان یک تمرین عالی برای نمایشگاه بزرگتری عمل کرد که در قصر بولسا ( Palacio da Bolsa) با حضور پادشاه D. Pedro V افتتاح شد. فعالیت انجمن در طول 170 سال حیات آن همواره بر زمینه‌های مختلفی تمرکز داشت که در اولین اساسنامه آن ذکر شده است : دفاع از منافع صنعت پرتغال، انتشار اطلاعات اقتصادی و فناوری، آموزش حرفه ای و ارتقاء محصولات و خدمات پرتغالی. امروزه این نهاد بزرگترین انجمن تجاری در پرتغال با وضعیت همتراز اتاق بازرگانی و صنعت است که کارهای گسترده ای را برای حمایت از فعالیت های اقتصادی پرتغال در زمینه‌های مختلف و دفاع و ارتقای منافع جامعه تجاری انجام می دهد.

 این تشکل، همچنین شریک ممتاز دولت در حوزه مسائل مربوط به توسعه اقتصاد پرتغال است، دارای یک کرسی در کمیته اقتصادی و اجتماعی اروپا است. خدماتش در جهت توسعه به رسمیت شناخته شده است و دارای اقدامات و سوابقی در عرصه کشاورزی و صنعتی است. این نهاد در حمایت از بین المللی سازی شرکت های پرتغالی و بین‌المللی‌سازی کسب ‌وکار، بعنوان راه اصلی رشد، تنوع بخشیدن به بازارها و ایجاد فرصت‌های جدید برای SMEها فعالیت دارد و با آگاهی از نقش خود در جامعه تجاری پرتغال، تلاش‌های خود را به سمت اصول فوق هدایت کرده است. از سال  1990 تاکنون AEP بیش از 500 اقدام و فعالیت را در بازارهای خارجی به صورت جداگانه یا از طریق مشارکت با سایر نهادها سازماندهی کرده است.

تلاشها و اقدامات  AEP بر سه پایه اساسی استوار بوده است:

- کسب اعتبار از طریق همکاری با نهادهای رسمی‌پرتغالی که AEP همیشه با آنها رابطه نزدیک داشته است، مانند وزارت اقتصاد، AICEP، IAPMEI، سفارت ها، و ...

-به رسمیت شناختن نهادهای رسمی و انجمن‌های خارجی که با آنها کار کرده است .(بحث اتاق های مشترک در اینجا معنا دارد)

- حمایت از شرکت های پرتغالی تحت پوشش که به آنها خدمت می‌کند و توسعه شرکت های محلی در بازارهای خارجی

اقدامات در حوزه خارجی: شامل مأموریت های تجاری (بخشی یا چند بخشی). مشارکت جمعی در نمایشگاه‌های بین المللی؛ نمایش های موقت محصول (هفته‌های بازار)؛ نمایشگاه‌های دائمی محصول (نمایشگاه)، با پشتیبانی شخصی از شرکت های شرکت کننده را هدایت کرده است .

این سازمان همچنین ماموریت های میزبانی و مشارکت های استراتژیک بین المللی درحوزه‌های زیر بعهده داشته است :

-انجام مطالعات بخش و بازار

-خدمات اطلاع رسانی و انتشار

-مشاوره برای بین المللی سازی

خدمات مشاوره ای در زمینه‌های : قانون کار، قانون تجارت، حقوق مالی، قانون تامین اجتماعی، قانون و کار، مشاوردهی در امر مدیریت، تهیه طرح های تجاری و پروژه‌های سرمایه گذاری، تهیه طرح و اقدامات حفاظت از داده‌ها (RGPD)، آماده سازی درخواست ها برای پرتغال 2020

3- انجمن صنایع پرتغال (PORTUGUESE INDUSTRIAL ASSOCIATION-AIP-)

AIP   که در 28 ژانویه 1837 تأسیس شد، یکی از اولین انجمن‌های تجاری پرتغال آنهم در زمانی است که صنعت اولین گام های خود را در پرتغال برداشته بود. پیدایش این سازمان بر خلاف دو سازمان فوق، بیشتر با سیاستمداران حاکم و حلقه قدرت ارتباط داشته است و از درون طبقه حاکمه نوظهور پیداشده است.  لذا تحولات داخلی این نهاد به موازات تحولات سیاسی خارج از سازمان، متغیر و در نوسان بوده است. این نهاد در ابتدا یک جنبش سیاسی صنعتی بود که بعدها کارکردش به توسعه صنعت تبدیل شد. کارآفرینان، بازرگانان و مردان علم و فرهنگ با افکار لیبرالستی قوی به جنبش جدید پیوستند که چهره‌های برجسته جامعه پرتغال در آن بودند. این انجمن که توسط جامعه مدنی از طبقه بورژوا سازماندهی شد، در دوره گسترش جنبش های لیبرال، در دوره سلطنت کاملماریا دوم، از یک بورژوازی غنی، فعال و پرورش یافته، با درک عقب ماندگی صنعتی کشور و با پروژه‌های توسعه. رقابت پذیری متولد شد.

اساسنامه این نهاد  توسط 756 عضو امضا شد، توسط وزیر امور پادشاهی، با امضای وزیر پاسوس مانوئل، یکی از مهمترین حاکمان اولین لیبرالیسم پرتغالی در قرن نوزدهم، تصویب شد. در اساسنامه AIP دغدغه اصلی ، توسعه و صنعتی شدن کشور داشته بوده است و در همان ابتدای فعالیت  وجوه به دست آمده خود را وقف سهامدارانی که در زمینه تولید یا هنر فعال بودند، اختصاص می دادند و از آن بعنوان ابزاری برای افزایش یا بهبود مؤسسات تحت پوشش پرداختند. این نهاد برای "سفارش ماشین آلات از کشورهای خارجی به عنوان نمونه برای ساخت و ساز ، تربیت استادانی برای برخی از صنایع ناشناخته پرداخت و خدمات ارزنده ای در این خصوص به کشور خود کرد و صنایع موجود را به میزان قابل توجهی بهبود بخشیدند. در زمینه حوزه فعالیت این نهاد در اساسنامه آن آمده است که «نمایشگاه سالانه محصولات صنعت در لیسبون برگزار می‌کند و نمایشگاه‌های ملی را در هر بخشی از پادشاهی(کشور) ترویج خواهد کرد و از طریق مطبوعات ، چشمگیرترین حقایق را در مورد فرهنگ و پیشرفت هنر منتشر خواهند کرد.

پیدایش AIP مشروط به محیط سیاسی بود. دیکتاتوری کاستا کابرال تلاش ها برای تغییر بنیادی در جامعه پرتغال را خاموش کرد. چهار سال بعد نیز بار دیگر وارد یک جنگ داخلی به نام "Patuleia" شد که در سال 1847 به پایان رسید. کوستا کابرال به قدرت بازگشت، البته به طور موقت. او جانشین مارشال دوک سالدانها شد که در سال 1851 دوره ای را با پیشرفت نسبی آغاز کرد و به عنوان "باز زایی" نامگذاری شد. این حرکت تثبیت کننده برای توسعه فعالیت های اقتصادی، با امنیت، همراه شد. اعضای انجمن صنایع نیازها و فرصت های دیگری در بازار داخلی و در روابط با دنیای خارج دنبال کردند. از طریق منابع مالی ملی و بین‌المللی جدید و تکنیک‌های جدید تولیدی که با تحقیقات علمی هدایت می‌شدند و ایحاد ارتباط بین تولیدکنندگان ملی و همتایان اروپایی آنها، آموزش کارگران متخصص و نمایشگاه‌های صنعتی،  فرصت های اجتناب ناپذیری برای پرتغالی‌ها را به وجود آوردند.

   آنها از دولت خواستند تا اساسنامه این نهاد را تصویب کند، و نام انجمن توسعه تولید صنعتی AssociaçãoPromotora da IndústriaFabrica (APIF) را انتخاب کردند. در 20 مارس 1860، نام موقت APIF احیاء شد. اساسنامه 1860 نشان می دهد که انجمن باید «تمام پیشرفت های به دست آمده در داخل و خارج را منتشر کند. و به رشد و پیشرفت صنایع تولیدی کمک کند و به ترویج آموزش کارگران؛ سازماندهی یک کتابخانه، و برپایی نمایشگاه دائمی نمونه‌های تولیدی صنعتی با طبقه بندی مناسب » اقدام کند. طبق منشور 29 مارس 1886، این نهاد 49 سال بعد با تجدید سازمان و تغییر عنوان به نام انکم صنایع پرتغال- Associação IndustrialPortuguesa – اقدام به بازیابی خود نمود، هر چند این بار، با تعداد اعضای کمتر معادل 168، در مقایسه با 756 عضوی که در 28 ژانویه 1837 عضو داشتند .

AIP  در اولین سالهای حیات خود با سازماندهی و نمایندگی منافع صنعتگران نقش مهمی در اقتصاد کشور در نیمه دوم قرن نوزدهم، داشت. این نهاد از فعالیت‌های آموزشی و تبلیغی شرکتهای تولیدی پرتغالی حمایت می‌کرد، آموزش عمومی‌شرکتها را ترویج کرد، نمایشگاه‌هایی ایجاد کرد و در دفاع از صنعت، در زمان‌ها و شرایط مختلف، از طریق گفتگوی بین کارآفرینان و قدرت‌های مستقر  فعالیت نمود و تلاش داشت تا با تحدید قدرت حاکمان و مشروط کردن آنها بخش صنعت به جایگاه برجسته اش دست یابد و اهداف خود را تحقق بخشد. همچنین بر اساس نفوذ خود، بدنبال کسب حمایت قدرت سیاسی بود.

وظایف :

براساس اسناسنامه این سازمان، مهمترین وظیفه آن ارائه خدمات عمومی‌به مجتمع های صنعتی  است. انجمن صنعتی پرتغال (AIP) یک نهاد خصوصی غیرانتفاعی است که در عین برقراری روابط فردی با اعضا ، ارائه دهنده خدمات عمومی است و به طور همزمان بعنوان یک اتاق بازرگانی و صنعتی عمل می‌کند. گستره ملی، این شرکت را به یکی از بزرگترین انجمن‌های تجاری چندبخشی در پرتغال تبدیل کرده است. هدف اصلی این  انجمن کمک به پیشرفت شرکت ها و انجمن‌های وابسته به آن در زمینه‌های فنی، اقتصادی، تجاری، فرهنگی و اجتماعی است. برای دستیابی به این اهداف، انجمن برای دفاع از منافع شرکت های پرتغالی، تقویت بافت تجاری پرتغال، کمک به تقویت انجمن‌های تجاری و ارائه خدمات در جهت ارتقاء کیفیت شرکت های خود عمل نموده است.AIP  امروز خود را به عنوان نهادی باز می داند که قصد دارد فعالانه در تحولات اجتماعی-اقتصادی و فرهنگی کشور مشارکت کند .

فعالیت انجمن در جهت حمایت از اعضا یعنی از نظر افزایش قدرت رقابت پذیری آنها و دفاع از منافع و حقوق مشروع آنها و همچنین نمایندگی آنها در سطوح محلی، ملی و بین المللی است و حوزه‌های فعالیت آن برای اعضا شامل این موارد است: طراحی و اجرای اقدامات، برنامه‌ها و پروژه‌هایی برای بهبود رقابت پذیریو کیفیت مدیریت همکاران و شرکت ها به طور کلی می‌باشد.

-با بررسی سوابق و زمینه‌های فعالیت سه نهاد اصلی بخش خصوصی پرتغال، می‌توان به این نتیجه رسید که هیچیک از آنها بر دیگری برتری نداشته و به موازات هم و بعضا رقابت های داخلی، هر یک بخشی از سهم فعالیت شرکت ها و فعالان اقتصادی پرتغال در عرصه‌های تجاری، صنعتی و کسب و کار را هماهنگ می‌کند. این سه نهاد حتی در ارتباطات خارجی نیز این رقابت را حفظ کرده و به طور مستقل با طرف های خارجی وارد همکاری می‌شوند.

-بنظر می رسد تشکیل اتاق های بازرگانی مشترک با هر یک از نهاد های ذکر شده از منظر حقوقی و قوانین تجاری پرتغال منعی ندارد و عمدتا این امر تابع نوع روابط اتاق بازرگانی ایران با شرکت های زیر مجموعه تشکل های مزبور است. در واقع، هریک از این اتاق ها، تعدادی شرکت و صنایع را تحت پوشش دارند و قاعدتا هر کشوری که ارتباط بیشتری با زیر مجموعه هر یک دارد،  سعی دارد تا اتاق مشترک با آن نهاد را تشکیل دهد.