تلاش ترکیه برای افزایش نفوذ و صادرات خود در قاره آفریقا

ترکیه در سال‌های اخیر دامنه فعالیت‌های خود در ابعاد سیاسی و اقتصادی در قاره آفریقا را بیش از پیش نموده و توجه خاصی به این قاره کهن دارد.

بخش محصولات حیوانی و دریایی ترکیه همچون سایر بخش‌های صنفی دیگر در تلاش است تا بتواند بیش از پیش بخش قابل توجهی از بازار آفریقا را از آن خود نماید. در این راستا، اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های حیوانی و محصولات دریایی مدیترانه ترکیه برای ایجاد بسترهای لازم در افزایش میزان صادرات خود اقدام به ثبت شرکتی به نام شرکت مواد غذایی و نوشیدنی مدیترانه Mediterranean Food Bevarages نمود و علاوه بر آن در 4 کشور آفریقایی اقدام به تأسیس مراکز لجستیک کرد.

تا کنون با همکاری وزارت تجارت ترکیه 2 مرکز لجستیک در دو کشور آفریقایی کنیا و غنا تأسیس شده و به زودی 2 مرکز لجستیک دیگر نیز در کشورهای تونس و آفریقای جنوبی راه‌اندازی خواهد شد تا ترکیه از این طریق بتواند بستر لازم برای بازاریابی محصولات حیوانی، موادغذایی، حبوبات، میوه و سبزیجات خود را در بازارهای کشورهای آفریقایی فراهم کند. 

ترکیه دارای 24 وابسته بازرگانی در 52 کشور مختلف جهان است و تعداد مراکز مشاوره تجاری این کشور در قاره آفریقا در این اواخر از 8 مرکز به 26 مرکز افزایش یافته که در حال انجام وظیفه برای ایجاد بسترهای مناسب در توسعه مناسبات تجاری و بازرگانی کشورهای این قاره با ترکیه هستند. 

این کشور برای ایجاد شبکه گسترده لجستیک محصولات خود، قاره آفریقا را به چهار بخش تقسیم کرده و نسبت به ایجاد مراکز لجستیک در کنیا در شرق و غنا در غرب اقدام نموده و قرار است در شمال این قاره در تونس و همچنین در جنوب در آفریقای جنوبی به زودی مراکز لجستیک ترکیه تأسیس و فعال گردد. مراکز لجستیک مذکور حداقل دارای 4 هزار متر مربع فضای بسته خواهند بود و توانایی انبار مواد غذایی خشک، مواد غذایی فریز شده و مواد غذایی تازه را خواهند داشت. 

صادرات مواد غذایی به قاره آفریقا با جمعیتی  بالغ بر 1 میلیارد و 300 میلیون نفر به ارزش 75 میلیارد دلار است که ترکیه تا کنون توانسته است 925 میلیون دلار از این میزان را به خود اختصاص دهد. 

ترکیه قصد دارد تا با اجرای سیاست‌های بازرگانی جدید در این قاره، سهم خود از صادرات محصولات به ویژه مواد غذایی به کشورهای آفریقایی را بیش از پیش افزایش دهد و به همین منظور 12 شرکت بزرگ صادر کننده این کشور نسبت به تأسیس شرکت MFB به مرکزیت شهر مرسین اقدام نموده و دو شعبه این شرکت را در کشورهای غنا و کنیا راه‌اندازی کردند. 

صادر کنندگان ترک در نظر دارند تا در 5 سال آینده بتوانند درآمد حاصل از صادرات خود در این قاره کهن را به بیش از 5 میلیارد دلار برسانند. کشورهای اروپایی و چین رقبای اصلی ترکیه در حوزه مواد غذایی در کشورهای آفریقایی هستند و بالا بودن کیفیت محصول و بسته‌بندی کالاهای تولیدی ترکیه توانسته است فضای رقابتی مناسبی را با رقبای خود در این کشورها فراهم آورد. 

کشورهای ایتالیا، هلند، دانمارک، فرانسه، انگلستان و آلمان در بازار آفریقا فعال بوده و دارای نفوذ قابل توجهی هستند و کالاهای چین نیز در مقایسه با محصولات کشورهای فوق از کیفیت نسبتا پایینی برخوردار بوه و محصولات ترکیه با کیفیت بالای خود به راحتی می‌توانند رقیب کالاهای هم‌تراز ساخت کشورهای اروپایی گردند. 

تأسیس مراکز لجستیک و نگهداری کالاهای صادراتی ترکیه در چهار گوشه قاره آفریقا می‌تواند امتیازات قابل توجهی برای صادر کنندگان این کشور از قبیل پایین آوردن قیمت تمام شده کالا، کوتاه شدن زمان تأمین کالا در بازار هدف را فراهم نموده و راه را برای رقابت آسان‌تر با کشورهای دیگر صادر کننده در کشورهای آفریقایی هموارتر سازد. 

ترکیه در سال 2020 میلادی توانست صادرات محصولات حیوانی و دریایی خود به کشورهای آفریقایی را به 209.7 میلیون دلار برساند. اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های حیوانی و دریایی مدیترانه ترکیه توانست ارزش صادرات خود به کشورهای آفریقایی در ماه ژانویه سال جاری میلادی را به 28.6 میلیون دلار برساند.

بیشترین صادرات این اتحادیه در آغاز سال جاری میلادی با 11.8 میلیون دلار به عراق و پس از آن به ترتیب کشورهای سوریه با 5.4 میلیون دلار و کویت 1.22 میلیون دلار بوده است. 

صادرات انواع طیور از سوی اتحادیه فوق در ژانویه سال جاری میلادی با 9.5 دلار در صدر صادرات جای گرفته و پس از آن انواع تخم مرغ‌های طیور با 6.9 میلیون دلار، انواع ماهی و محصولات دریایی با 1.8 میلیون دلار بوده است. شهرهای مرسین 4.4 میلیون دلار، قیصریه 3 میلیون دلار، حاتای 2.4 میلیون دلارو کارمان 970 هزار دلار به کشورهای آفریقایی صادرات داشته‌اند.

• تا کنون اردوغان، مجموعا در دوران نخست وزیری و ریاست جمهوری خود، به 28 کشور آفریقایی سفر کرده که می‌توان از آن به عنوان رکورد جدیدی در سفرهای خارجی یک رهبر سیاسی به یک قاره یاد کرد. 
• در سال‌های اخیر، توجه ترکیه به گسترش روابط با کشورهای آفریقایی افزایش یافته و اکنون بسیاری از شرکت‌های بزرگ بخش خصوصی این کشور در آفریقا، مشغول کار و فعالیت هستند.
• در کنار نفوذ سیاسی، نفوذ اقتصادی ترکیه در کشورهای آفریقایی در دوران اقتدار حزب عدالت و توسعه به طور قابل توجهی افزایش یافته و این کشور از سال 2002 میلادی تاکنون توانسته است تعداد نمایندگی‌های خارجی خود در کشورهای این قاره را از 12 نمایندگی به 42 نمایندگی برساند. 
• ترکیه در قاره آفریقا، علاوه بر فعالیت در بخش‌های انرژی، عمرانی، صنایع غذایی، پوشاک و کشاورزی، در بخش‌های مهم آموزش، دفاعی و تقویت جایگاه نهادهای حاکمیتی آنکارا در آفریقا نیز، گام‌های مهمی‌ برداشته است.
• بنیاد معارف ترکیه در دبیرستان‌ها و دانشگاه‌های آفریقایی به فعالیت‌های آموزشی پرداخته، بنیاد یونس امره ترکیه ترویج و توسعه آموزش زبان ترکی استانبولی را در کشورهای آفریقایی در دستور کار خود قرار داده، خبرگزاری آناتولی ترکیه شبکه پوشش خبری خود را در کشورهای آفریقایی گسترش داده، آژانس همکاری و هماهنگی «تیکا» به عنوان یک سازمان پوشش‌دهنده کارهای سیاسی، امنیتی و انسانی ترکیه، با اجرای پروژه‌های انسان‌دوستانه از قبیل حمایت از مستمندان ،حفر چاه آب در تأمین آب آشامیدنی مناطق مختلف در چندین کشور آفریقایی، توانسته نفوذ و اثرگذاری خود را افزایش دهد.
• سازمان همکاری‌های اقتصاد خارجی ترکیه (DEİK) با تشکیل کمیسیون‌های مختلف صنفی با کشورهای آفریقایی در تلاش است که بسترهای مناسبی برای ارتباط و تعامل بخش‌های خصوصی این کشور با همتایان آفریقایی فراهم آورد. 
• پروژه ایجاد مراکز لجستیک در نقاط مختلف جهان با همکاری و حمایت وزارت تجارت ترکیه به منظور تسهیل صادرات و تجارت از گام‌های مهم این کشور در گسترش دامنه فعالیت‌های تجاری در بازارهای بین‌المللی به ویژه بازارهای کشورهای آفریقایی است.