اخبار اقتصادی ازبکستان (نیمه دوم دی ماه 1399)

برخی از مهم‌ترین اخبار و تحولات اقتصادی ازبکستان در نیمه دوم دی ماه 1399 که در رسانه‌های این کشور انتشار یافته به شرح ذیل است.

برنامه سرمایه گذاری ازبکستان در سال جاری میلادی

به گزارش وزارت سرمایه گذاری‌ها و تجارت خارجی جمهوری ازبکستان، دولت ازبکستان در نظر دارد در سال 2021 به میزان 10.5میلیارد دلار سرمایه گذاری (7.6 میلیارد دلار آن سرمایه گذاری‌های خارجی مستقیم ) برای راه 226 واحد صنعتی بزرگ با 34 هزار فرصت شغلی جدید جذب نماید. پیش بینی می‌شود میزان صادرات ازبکستان در سال 2021 بیش از 17 میلیارد دلار شود. این در حالی است که میزان سرمایه گذاری‌های خارجی مستقیم در دارایی ثابت در سال 2020 با افزایش 1.5درصدی نسبت به سال 2019 به 6.6 میلیارد دلار رسیده و در چارچوب برنامه سرمایه گذاری این کشور 197 پروژه اجرا و 38 هزار فرصت شغلی جدید ایجاد شد. علاوه بر آن در چارچوب برنامه‌های سرمایه گذاری استان‌ها 10586 پروژه به ارزش کل 59 تریلیون صوم اجرا و 131 هزار فرصت شغلی جدید ایجاد شد. میزان صادرات در سال 2020 بالغ بر 15 میلیارد دلار بود.

بررسی پیش نویس برنامه دولتی سال حمایت از جوانان و تحکیم سلامتی مردم سال 2021 

 پیش نویس برنامه مذکور جهت بررسی و اعلام نظر عمومی در سایت بررسی قوانین ازبکستان درج شده است. برخی موضوعات مندرج در این برنامه به شرح ذیل می‌باشد:

• حضور فعال در بازارهای کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا
• گسترش بیش از پیش روابط متقابلاً سودمند با شرکای اصلی خارجی چون روسیه، چین، آمریکا، ترکیه، آلمان، فرانسه، انگلیس، کره جنوبی، ژاپن، هند، پاکستان، امارات متحده عربی و غیره و به کارگیری سیستم جدید و ثمربخش همکاری با این کشورها.
• توسعه حوزه حمل و نقل و لجستیک کشور و همگرایی آن به کریدورهای بین المللی از جمله: 1) توسعه مسیر حمل و نقل از طریق افغانستان از جمله سازماندهی حمل و نقل کالا از طریق مسیرهای ازبکستان – افغانستان – پاکستان و ازبکستان – افغانستان – ایران؛ 2) افزایش ظرفیت ترانزیت کشور از طریق سازماندهی حمل و نقل کالا از مسیر چین – قرقیزستان – ازبکستان – ترکمنستان – آذربایجان – گرجستان؛ 3) توسعه کریدور حمل و نقل ازبکستان – ترکمنستان – ایران – عمان.

بررسی آماری تعداد مهاجرین ازبکستان

به گزارش کمیته دولتی آمار جمهوری ازبکستان، در سال 2020 از کشور 203.7 هزار نفر برای اقامت دایمی‌به کشورهای خارجی مهاجرت کرده و 191.2 هزار نفر برای اقامت دایمی‌به ازبکستان مهاجرت نمود و از این طریق تعداد مهاجرت کردگان از ازبکستان 12.5 هزار نفر بیشتر از تعداد مهاجرت کردگان به ازبکستان شد. بخش عمدة مهاجرت دایمی از ازبکستان به کشورهای خارجی به کشورهای قزاقستان (64.3 درصد) و روسیه (29.3 درصد) و بخش عمدة مهاجرت کردگان از کشورهای خارجی به ازبکستان از کشورهای قزاقستان (37 درصد)، روسیه (22.3 درصد) و تاجیکستان (20 درصد) بود. لازم به ذکر است که در سال 2019، 169.5 هزار نفر از ازبکستان و 158.9 هزار نفر به ازبکستان مهاجرت کرده بود.

افزایش میزان انتقال وجوه به ازبکستان

با وجود همه گیری کرونا و پیامدهای منفی آن، میزان انتقال پول توسط اشخاص حقیقی از کشورهای خارجی به ازبکستان در سال 2020 نسبت به سال 2019، 0.3 درصد افزایش یافته و به 6.03 میلیارد دلار رسیده است. به گزارش بانک مرکزی ازبکستان، در سال 2020 میزان انتقال پول از ازبکستان به کشورهای خارجی نیز نسبت به سال 2019، 15 درصد افزایش یافته و به 1.2 میلیارد دلار رسیده است.

تصویب برنامه افزایش تولید نفت برای سالهای 2020 تا 2030

در برنامه سرمایه گذاری جمهوری ازبکستان که اخیراً به تصویب رسید برنامه افزایش میزان استخراج نفت در ازبکستان برای سال های 2030-2020 نیز تصویب شد.در چارچوب برنامه مذکور مقرر گردیده به میزان 2 میلیارد و 688 میلیون دلار سرمایه گذای صورت پذیرد. از این میزان 1 میلیارد و 882 میلیون دلار آن سرمایه گذاری‌های خارجی شرکت های Gas Project Development Central Asia AG سویس و Belvor Noldings Limited قبرس خواهد بود که به اکتشافات زمین شناسی و استخراج نفت در استان‌های قشقه دریا، بخارا و اندیجان اختصاص خواهد یافت.

برنامه‌های شرکت ازبک نفت - گاز برای سال 2021

شرکت نفت و گاز ازبکستان در نظر دارد در سال جاری میلادی 33.9 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی، 1.4 میلیون تن میعانات گازی و 109 هزار تن نفت تولید کند. همچنین شرکت مذکور در نظر دارد در سال 2021 میزان ذخایر گاز طبیعی را 35 میلیارد متر مکعب و ذخایر میانات گازی را 900 هزار تن افزایش داده و 985 میلیون دلار سرمایه گذاری خارجی جذب نماید. لازم به ذکر است که هر سال در ازبکستان بیش از 60 میلیارد متر مکعب طبیعی تولید می‌شود که حدود 35 تا 40 میلیارد متر مکعب آن به سهم شرکت نفت و گاز ازبکستان تعلق دارد.

لغو مالیات آکسیز(مالیات غیر مستقیم) 73 قلم کالای وارداتی ازبکستان

دولت ازبکستان از 1 ژانویة 2021 مالیات آکسیز بر 73 قلم وارداتی از جمله 20 قلم خواربار (از قبیل آب میوه، پنیر، نان شیرین، کالباس و ...)، 35 قلم لوازم برقی (از قبیل یخچال، دستگاه تلویزیون، اجاق گاز، ماشین لباس شویی، جاربرقی) و ... را لغو کرد. بر اساس اعلام وزارت دارایی ازبکستان، لغو مالیات آکسیز کالاهای وارداتی باعث کاهش قیمت آنها خواهد شد.

تکمیل دو نیروگاه خورشیدی تا پایان سال 2021

در برنامه سرمایه گذاری جمهوری ازبکستان برای سال های 2023-2021 پیش بینی شده است که تا ماه اکتبر 2021 دو نیروگاه خورشیدی به ظرفیت 100 مگاوات به ارزش 210 میلیون دلار در استان نوایی (توسط شرکت Abu Dhabi Future Energy Company PJSC – Masdar آمارات متحدة عربی) و استان سمرقند (توسط شرکت Tota Eren SA فرانسه) احداث شود.علاوه بر آن پیش بینی شده است در سال های 2023-2021 در استان سرخاندریا نیروگاه خورشیدی 200 مگاواتی، در سال های 2024-2021 در شهرستان کته قورغان استان سمرقند نیروگاه خورشیدی 200 مگاواتی و در سال های 2024-2021 در شهرستان غله آرال استان جیزخ نیروگاه خورشیدی 200 مگاواتی احداث شود.

آمار تاسیس شرکت های مشترک در ازبکستان

به گزارش کمیته دولتی آمار جمهوری ازبکستان، در سال2020 تعداد شرکت های مشترک در این کشور به 12 هزار و 300 رسیده است که 1399 شرکت بیشتر از سال 2019 است. در حال حاضر 11 هزار و 800 شرکت آن شرکت ها فعال می‌باشند. بنا به این گزارش بیشترین شرکت های مشترک با مشارکت سرمایه گذاران کشورهای روسیه (2093)، چین (1799)، ترکیه (1576)، قزاقستان (919) و کرة جنوبی (888) تأسیس شده اند.

پیش بینی رشد 4.3 درصدی ازبکستان در سال 2021 توسط بانک جهانی

در گزارش اخیر بانک جهانی تحت عنوان «چشم اندازهای اقتصاد جهان» رشد تولید ناخالص داخلی ازبکستان در سال 2020 به میزان 0.6 برآورد شده است. همچنین این بانک پیش بینی کرده است که رشد اقتصادی ازبکستان در سال های 2021 و 2022 به ترتیب به 4.3 درصد و 4.5 درصد خواهد رسید.

صادرات 821 میلیون دلاری شرکت صنایع و معادن آلمالیق در سال 2020

شرکت صنایع و معادن آلمالیق در استان تاشکند در سال 2020 محصولاتی به ارزش 821 میلیون دلار شامل کاتد مس، لوله مسی، اسید سولفوریک، کات کبود، مولیبدن و سیمان پرتلند به کشورهای مختلف از جمله کشورهای حوزه مشترک المنافع، چین، ترکیه و... صادر نموده است.

بازدید 1.5 میلیون گردشگر از ازبکستان در سال 2020

بر اساس اعلام آقای عزیز عبدالحکیم اف، معاون نخست وزیر و رئیس کمیته دولتی توسعه گردشگری جمهوری ازبکستان به علت همه گیری ویروس کرونا حوزه گردشگری ازبکستان بسیار زیان دیده و تنها 1 میلیون و 504 هزار نفر گردشگر خارجی به ازبکستان سفر کرد و البته این تعداد نیز تا آغاز شیوع ویروس کرونا در ازبکستان بوده و میزان خدمات ارائه شده به گرشگران خارجی 261 میلیون برآورد شده است. وی اعلام نمود که ازبکستان در نظر دارد در سال 2021، 1 میلیون و 700 هزار نفر گرشگر خارجی را جذب و خدمات گرشگری به میزان 370 میلیون دلار ارائه کند. همچنین اعلام نمود در سال 2021 تعداد گردشگران داخلی را به 5.7 میلیون نفر برساند و بدین منظور در نظر دارند قیمت بلیت هواپیما و قطار را 30 درصد کاهش بدهد.

تصویب مقررات جدید حمایت از صادرکنندگان ازبک

هیأت وزیران جمهوری ازبکستان طی مصوبه ای مقررات جدید در جهت حمایت از صادرکنندگان را تصویب کرد که نکات مهم آن به شرح زیر می‌باشد:

• جبران 100 درصد هزینه‌های شرکت در مناقصه‌ها و مزایده‌های بین المللی، برگزاری همایش های تجاری و سفرهای هیئت های تجاری در قلمرو ازبکستان، شرکت در سفرهای تجاری، همایش های تجاری و دروس تجاری در کشورهای خارجی و شرکت در نمایشگاهها.
• جبران هزینه‌های کاربرد استانداردهای جدید و اخذ گواهی مطابقت (تا 20 هزار دلار بابت یک استاندارد و بابت یک گواهی)، برگزاری مراسم های معرفی و تبلیغاتی محصولات و برندهای ملی در بازارهای خارجی (تا 20 هزار دلار بابت هر یک از صادر کنندگان)، ارسال نمونه‌های محصولات به مراکز تجاری در کشورهای خارجی (تا 20 هزار دلار در سال) و ثبت محصولات و نشان‌های تجاری ازبکستان در کشورهای خارجی (تا 10 هزار دلار بابت هر یک از صادرکنندگان).

راه اندازی طرح مشارکت سرمایه گذاری آسیای مرکزی

طرح مذکور با صدور و امضای بیانه ای مشترک از سوی آمریکا، ازبکستان و قزاقستان ایجاد گردید. کشورهای امضا کننده این بیانیه اعلام نمودند که از پیوستن کشورهای دیگر به این طرح که حمایت از مشارکت اقتصادی و رفاه منطقه ای را هدف قرار داده است استقبال خواهند کرد. در این بیانیه آمده است که مؤسسه مالی توسعه بین‌المللی آمریکا (DFC)، وزارت سرمایه گذاری‌ها و تجارت خارجی ازبکستان و مرکز بین المللی مالی آستانه قزاقستان تمامی امکانات را برای جذب مبلغ حد اقل 1 میلیارد دلار در 5 سال آینده جهت حمایت از پروژه‌های کمک کننده به رشد بخش خصوصی و گسترش روابط اقتصادی در آسیای مرکزی به کار خواهند برد.طرف های بیانیه اعلام نمودند که طرح مزبور در چارچوب قالب همکاری C5+1 اجرا خواهد شد.

سفر مدیر نهاد مالی توسعه بین المللی آمریکا به ازبکستان و دیدار با مقامات ازبک

آدام بولر مدیر اجرایی نهاد مالی بین المللی توسعه آمریکا در دیدار با سردار عمرزاق اف معاون نخست وزیر و وزیر سرمایه گذاری‌ها و تجارت خارجی جمهوری ازبکستان، ضمن استقبال از راه اندازی طرح مشارکت سرمایه گذاری آسیای مرکزی با بودجه 1 میلیارد دلار، مسایل تأمین مالی پروژه‌های مشخص در زمینه‌های انرژی، زیربنا، صنایع داروسازی و شیمیایی و کشاورزی را هماهنگ و همچنین مسایل مربوط به اجرای پروژة منطقه ای احداث راه آهن مزار شریف – کابل – پیشاور را بررسی کردند. در این دیدار در مورد اعزام نماینده دایمی نهاد مالی توسعه بین المللی آمریکا به تاشکند برای پیشبرد اجرای پروژه‌های مشترک و بررسی زمینه‌های جدید همکاری و همچنین هماهنگی مشارکت مؤسسه مذکور با کشورهای آسیای مرکزی توافق شد.طرفین همچنین با هدف سازماندهی همکاری منظم برای تأمین اجرای توافقات حاصل شده توافق کردند نقشه راه مشترک را تدوین و تصویب کنند. در پایان مذاکرات در 20 دی 1399 یادداشت تفاهم راه اندازی طرح مشارکت سرمایه گذاری آسیای مرکزی را (برای جذب 1 میلیارد دلار برای اجرای پروژه‌ها در 5 سال آینده) امضا کردند. آدام بولر در گفتگو با خبرنگاران که پس از مضای سند مذکور صورت گرفت اعلام نمود که ازبکستان با سهم 500 میلیون دلار به این طرح پیوست.

مشارکت ازبکستان در صندوق سرمایه گذاری ابراهیم

دولت ازبکستان متعهد شده تا 50 میلیون دلار در صندوق ابراهیم که در 20 اکتبر 2020 توسط آمریکا، رژیم صهیونیستی و امارات متحدة عربی با هدف توسعه همکاری اقتصادی منطقه ای تأسیس شده است، سرمایه گذاری کند. این موضوع در دیدار آدام بولر مدیراجرایی مؤسسه مالی توسعه بین المللی آمریکا و سردار عمرزاق اف معاون نخست وزیر و وزیر سرمایه گذاری‌ها و تجارت خارجی جمهوری ازبکستان در پایان مذاکرات در 20 دی 1399 اعلام شد. آدام بولر گفت: ما از مشارکت روزافزون خود با ازبکستان افتخار می‌کنیم و حمایت این کشور از صندوق ابراهیم را گام مهمی در راستای گسترش اهداف مشترک می دانیم. سردار عمرزاق اف گفت: ما امیدواریم که حمایت ازبکستان از صندوق ابراهیم نمونه خوب پایبندی کشورهای ما به توسعه همکاری منطقه ای بوده و نقش مهمی در کاهش فقر، افزایش بازده کار و اشتغال و تأمین رشد اقتصادی در منطقه ایفا کند.

افزایش میزان سرمایه گذاری ترکیه در ازبکستان

سردار عمرزاق اف معاون نخست وزیر و وزیر سرمایه گذاری‌ها و تجارت خارجی جمهوری ازبکستان در جلسه وزارت مزبور در خصوص نتایج سال 2020 و وظایف برای سال 2021 اعلام نمود که میزان سرمایه گذاری‌های مستقیم ترکیه از 30 میلیون دلار در سال 2017 به 346 میلیون دلار در سال 2020 افزایش یافته و پیش بینی می‌شود در سال 2021 به 415 میلیون دلار برسد.

لازم الاجرا شدن پروتکل الحاقی کنوانسیون سی ام ار برای ازبکستان

از 25 دی 1399 پروتکل الحاقی کنوانسیون مربوط به قرارداد حمل‌ونقل بین‌المللی جاده‌ای کالا در خصوص برچسب های الکترونیکی (e-CMR) (20 فوریه 2008، ژنو) در ازبکستان اجرایی می‌گردد. ازبکستان بر اساس مصوبة شمارة 4842 مورخ 25 سپتامبر 2020 به این پروتکل پیوسته بود.

طرح امضا یادداشت تفاهم همکاری ازبکستان و اتحادیة اقتصادی اوراسیا

میخائیل میاسنیکوویچ، رئیس کمیسیون در همایش اقتصادی گایدار در مسکو با بیان این که ازبکستان بررسی حضور فعال در اتحادیة اقتصادی اوراسیا را شروع و به پروژه‌های مشخصی ابراز علاقه مندی می‌کند اعلام نمود که ازبکستان و اتحادیه اقتصادی اوراسیا در نظر دارند تا پایان ماه ژانویه 2021 پیش نویس یادداشت تفاهم همکاری را تهیه و جهت تصویب تقدیم نمایند.

تخصیص وام 521 میلیون دلاری بانک اروپایی بازسازی و توسعه به ازبکستان

بانک اروپایی بازسازی و توسعه پس از آغاز دنیاگیری کرونا در سال 2020 به ازبکستان مبلغ 521 میلیون دلار (429 میلیون یورو) برای اجرای 18 پروژه در زمینه‌های حمایت از نظام بانکی، دسترسی کسب و کار کوچک و متوسطه به منابع تأمین مالی، مدرن سازی زیربنا و کمک به توسعه انرژی تجدیدپذیر تخصیص کرد.

ملاقات مجازی سردار عمرزاق اف  با وزیر سرمایه گذاری عربستان سعودی

در مذاکرات برخط سردار عمرزاق اف معاون نخست وزیر و وزیر سرمایه گذاری و تجارت خارجی جمهوری ازبکستان با خالد الفالح وزیر سرمایه گذاری عربستان سعودی در 27 دی 1399 وضع کنونی و دورنماهای همکاری دو جانبه در زمینه‌های اقتصادی، بازرگانی، سرمایه گذاری، انرژی، فرهنگی و انسانی بررسی شد. طرف ها در پایان مذاکرات در برگزاری رویدادهای زیر در ازبکستان توافق کردند:

• برگزاری همایش تجاری و همچنین نخستین اجلاس شورای تجاری ازبکستان و عربستان سعودی.
• برگزاری مراسم کلنگ زنی احداث نیروگاه حرارتی در استان سیردریا به ارزش 1.2میلیارد دلار توسط شرکت عربستان ACWA Power سعودی.
• امضای موافقتنامة سرمایه گذاری احداث نیروگاه بادی به ارزش 1.4 میلیارد دلار توسط شرکت ACWA Power عربستان سعودی.
• مراسم افتتاح کالج انرژی در شهر شیرین استان سیردریا.