اخبار اقتصادی حوزه آسیای غربی( هفته چهارم دی ماه 1399)

اهم اخبار و تحولات اقتصادی حوزه آسیای غربی در هفته چهارم دی ماه 1399 که در رسانه‌های این کشورها منتشر شده است به شرح ذیل ارائه می‌گردد:

پاکستان و بنگلادش

فرصت‌های ریمدان ؛ نقطه طلایی تجارت ایران با چین، هند و پاکستان،

مرز ریمدان از جهت توسعه منطقه آزاد چابهار و مبادلات ایران با کشور‌های پاکستان، چین و هند اهمیت زیادی دارد. ۶۳۰۰  هکتار به‌عنوان نقطه منفصل در محدوده مرزی ریمدان به منطقه آزاد چابهار افزوده شد که به‌عنوان نقطه حیاتی و حساس می‌تواند ایران را به کریدور اقتصادی چین ـ پاکستان متصل کند. اواخر هفته گذشته عبدالرحیم کردی، مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار در نشستی با حضور معاون اول رئیس جمهوری از آماده سازی اراضی ریمدان در فاز نخست برای راه آهن چابهار-گوادر و توسعه صنعتی آن خبر داد و گفته است: در ابعاد ۸۲ هزار هکتاری که به‌عنوان محدوده جدید منطقه آزاد چابهار ابلاغ شد، ۶۳۰۰ هکتار به‌عنوان نقطه منفصل در محدوده مرزی ریمدان به منطقه آزاد چابهار افزوده شد که به‌عنوان نقطه حیاتی و حساس می‌تواند ایران را به کریدور اقتصادی چین ـ پاکستان متصل کند. ریمدان، نه تنها بازار پاکستان را در اختیار تولیدکننده و تجار ایرانی قرار می‌دهد، که حلقه اتصال ایران به پروژه «سی‌پک» خواهد بود. ریمدان، به‌عنوان منطقه آزاد منفصل از چابهار، اهمیت زیادی دارد و یکی از نیاز‌های این نقطه حساس راه‌اندازی راه‌آهن چابهار ـ گوادر از طریق مرز ریمدان است که آماده‌سازی اراضی ریمدان در فاز اول به مساحت ۱۳۰ هکتار آغاز شده و توسعه صنعتی در ریمدان با تمرکز بر صنایع انرژی‌بر خواهد بود. 

سفر وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان به پاکستان

به گزارش دان اردو، جیهون بایرام اف وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان چهارشنبه (24 دی) به پاکستان سفر کرد. این اولین سفر وزیر امور خارجه آذربایجان به پاکستان از سال 2010 بوده است. این سفر در چهارچوب نشست سه جانبه وزرای امور خارجه کشور‌های آذربایجان- ترکیه - پاکستان در اسلام آباد انجام شد. بر اساس بیانیه صادر شده توسط وزارت امور خارجه پاکستان، وزیران امور خارجه سه کشور در این نشست، چالش های جدید و نوظهور صلح و امنیت در منطقه، از جمله شیوع ویروس کرونا و چالش های ناشی از تغییرات آب و هوایی را بررسی خواهند کرد. سه کشور همچنین در مورد امکان ارتقای همکاری‌های سه جانبه در زمینه موضوعات مورد علاقه متقابل از جمله صلح و امنیت ، تجارت و سرمایه گذاری ، علم و فناوری ، آموزش و همکاری‌های فرهنگی گفتگو خواهند کرد. یادآور می‌شود اولین نشست سه جانبه سه کشور در سال 2017 در باکو برگزار شد.

انور خان  نیز با اشاره به اهمیت کمک های آموزشی هیات نیروی هوایی پاکستان به خدمه هلی کوپتر های نیروی هوایی جمهوری آذربایجان در مراکز آموزشی این  کشور ، بر ضرورت گسترش فعالیت ها در این زمینه تاکید کرد. پیشتر در جریان سفر "مجاهد انور خان " فرمانده نیروی هوایی پاکستان و هیات همراه به باکو و دیدار با "ذاکر حسن اف" وزیر دفاع جمهوری آذربایجان همکاری‌های نظامی دو کشور بررسی شد.  در این دیدار مسایل توسعه همکاری جمهوری آذربایجان و پاکستان در حوزه‌های نظامی، نظامی و فنی، آموزش نظامی و نیز نیروهای هوایی دو کشور و گسترش روابط در این زمینه‌ها مورد بررسی قرار گرفت. گسترش همکاری نیروهای هوایی جمهوری آذربایجان و پاکستان در دیدار مجاهد انور خان و " رامیز طاهراف " فرمانده نیروی هوایی جمهوری آذربایجان نیز مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت. طاهر اف در این دیدار با ابراز رضایت  از آموزش خلبانان  نظامی جمهوری آذربایجان در آموزشگاه عالی نیروی هوایی پاکستان را برای افزایش مهارتهای رزمی ارتش جمهوری آذربایجان مهم عنوان کرد . 

دیدار وزرای خارجه ترکیه و پاکستان ، امضای یادداشت تفاهم در زمینه همکاری‌های علمی

به گزارش دان اردو، مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه با شاه محمود قریشی وزیر امور خارجه پاکستان دیدار و گفتگو کرد. وزرای خارجه دو کشور در این دیدار با ابراز خرسندی از روابط دو جانبه بین پاکستان و ترکیه توافق کردند که تصمیمات گرفته شده در نشست شورای همکاری استراتژیک که در اسلام آباد برگزار شد، را اجرایی کنند. شاه محمود قریشی از حمایت همه جانبه ترکیه از مسئله کشمیر قدردانی کرد و چاووش اوغلو را از نقض آتش بس در خط کنترل مرزی توسط هند آگاه ساخت. وزیر امور خارجه پاکستان اشتراک نظر دو کشور در مجامع بین المللی از جمله سازمان ملل، سازمان همکاری اسلامی و اکو را خوشایند خواند. چاووش اوغلو نیز در این دیدار از حمایت پاکستان از مواضع ترکیه در مجامع بین المللی قدردانی کرد. در این دیدار همچنین با حضور شفقت محمود وزیر آموزش و پرورش پاکستان یادداشت تفاهمی در زمینه همکاری علمی میان دو کشور به امضا رسید. عارف علوی رییس جمهور پاکستان نیز به پاس تلاشهای وزیر امور خارجه ترکیه برای ارتقای صلح در سطح بین الملل، نشانِ هلالِ افتخارِ پاکستان را به وی اعطا کرد. 

گفتگوی تلفنی وزیر صنعت، معدن و تجارت با مشاور نخست وزیر پاکستان در امور بازرگانی

به گزارش ایرنا به نقل از سازمان توسعه تجارت ایران، «علیرضا رزم‌حسینی» وزیر صنعت، معدن و تجارت روز گذشته در گفت‌وگوی تلفنی با «عبدالرزاق داوود» مشاورِ نخست وزیر پاکستان در امور بازرگانی که به درخواست سفارت پاکستان در تهران انجام شد، با اشاره به روابط برادرانه دو کشور، بر گسترش بیش از پیش مناسبات  تجاری، اقتصادی و سیاسی تاکید کرد. همچنین، در راستای علاقه‌مندی ایران و پاکستان به تقویت زیرساخت­‌های تجاری میان دو کشور، تداوم مذاکرات تجارت آزاد ایران و پاکستان مورد موافقت قرار گرفت و  مقرر شد برنامه‌های برگزاری نهمین اجلاس کمیته مشترک تجاری ایران و پاکستان به سرعت هماهنگ شود تا در جریان سفر مشاور نخست وزیر پاکستان به تهران، سند همکاری­‌ها به امضای وزرا برسد. مسئولان تجاری دو کشور ضمن ابراز علاقمندی به تقویت زیرساخت­‌های تبادلات از طریق ایجاد بازارهای مرزی و بازگشایی نقاط جدید مرزی، از افزایش گذرگاه‌های رسمی ‌بین ایران و پاکستان با گشایش مرز ریمدان- گبد در آذرماه امسال به دو مرز رسمی ابراز خرسندی کردند و خواستار بازگشایی مرز رسمی سوم بین ایران و پاکستان در پیشین - مند در آینده نزدیک شدند.

آغاز مذاکرات جمهوری اسلامی ایران برای تجارت آزاد با پاکستان، صربستان و اوراسیا،

حمید زادبوم معاون وزیر صمت و رئیس سازمان توسعه تجارت روز دوشنبه (22 دی) در بیست و چهارمین مراسم روز ملی صادرات که در اتاق بازرگانی ایران برگزار شد، گفت: تمرکز ما بر سیاست‌های کالایی و کشوری است و از حیث کشوری تمرکز ما بر همسایگان است و اولویت دوم ما کشورهای آسیایی، بعضی از کشورهای افریقایی و حتی آمریکای لاتین است، اما اولویت اول همچنان 15 کشور همسایه و دو کشور هند و چین است و از نظر کالایی تمرکز ما بر ارزش افزوده کالا است و یکی از معیارهای صادرکنندگان نمونه نیز ارزش افزوده بیشتر است. در حال حاضر با پاکستان در حال مذاکره برای تجارت آزاد هستیم و این اقدام در مورد کشور صربستان هم در حال انجام است اما در مورد کشورهای اوراسیا که موافتنامه موقت آن در آبان ماه به پایان رسید هم مذاکرات جهت برقراری تجارت آزاد نامحدود در برنامه کاری بوده و امیدواریم این مذاکرات از ماه فوریه 2021 آغاز شده ضمن اینکه  از جانب هیأت وزیران در ماه گذشته مجوز ادامه مذاکره تجارت آزاد صادر شده است. 

نخست وزیرپاکستان: روابط ایران و پاکستان عالی است،

بنا بر اعلام برخی خبرگزاری‌ها، نخست وزیر پاکستان در دیدار با پژوهشگران و چهره‌های ارشد رسانه‌ای این کشور با اشاره به سابقه ارتباطات اقتصادی تجاری با ایران گفت، امروز می‌توانم بگویم که روابط بسیار عالی میان دو کشور برقرار است. وی در پاسخ به پرسش‌های مختلف مرتبط با سیاست خارجی و روابط با همسایگان گفت: در زمان آغاز کار دولت حزب جنبش عدالت، شاید روابط دوجانبه با ایران در سطح اطمینان بخشی نبود اما امروز می‌توانم بگویم که روابط بسیار عالی میان دو کشور برقرار است. نخست وزیر پاکستان که همواره بر لزوم لغو فوری تحریم‌های غیرقانونی آمریکا تاکید کرده است، افزود: ما تفاهم خوبی با ایران برای توسعه روابط داریم. عمران‌خان در واکنش به تصمیم ایران، پاکستان و ترکیه برای راه‌اندازی قطار کانتینربر اِکُو و همزمان گشایش دومین مرز رسمی ایران و پاکستان، با اشاره به تحریم‌های ضدایرانی و کارشکنی آن در توسعه تجارت میان دو کشور اظهار داشت: متاسفانه ایران با تحریم‌هایی مواجه است که جلوی توسعه همکاری‌های تجاری پاکستان با آن کشور را گرفته است. 

نایب‌رئیس مجلس پاکستان: مشتاق حضور ایران در طرح راهبردی "سی‌پَک" هستیم،

قاسم خان سوری نایب رییس مجلس پاکستان در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا در اسلام‌آباد با اشاره به اتحاد پاکستان و چین برای تحکیم مشارکت اقتصادی در قالب طرح "سی‌پک" گفت: این طرح در کنار برنامه همکاری راهبردی ۲۵ ساله ایران و چین یک ترکیب فوق العاده برای همکاری مشترک سه کشور مهم منطقه خواهد بود که مسیر ارتباطات منطقه‌ای، مبارزه با فقر، تحکیم تجارت و ایجاد فرصت‌های شغلی را هموار خواهد کرد. وی درباره سازش برخی کشورهای منطقه با رژیم صهیونیستی در منطقه نیز گفت: پارلمان پاکستان همسو با دولت و مردم این کشور مخالفت صریح خود را با به رسمیت شناختن رژیم نامشروع اسرائیل اعلام کرده است. قاسم خان سوری در این گفتگو اظهار داشت: پاکستان در مجلس ملی خود یک گروه دوستی با جمهوری اسلامی ایران دارد که بزرگترین گروه دوستی در مجلس به شمار می‌رود. ما مصمم به تقویت نقش مجالس برای کمک به توسعه روابط دوجانبه و همکاری‌ میان دولت‌های دو کشور در حوزه‌های مختلف هستیم.

بنگلادش

دعوت از سلطان عمان برای سفر به بنگلادش

سلطان عمان، هیثم بن طارق آل سعید به مناسبت صدمین سالگرد تولد شیخ مجیب الرحمان و پنجاهمین سالگرد استقلال بنگلادش برای سفر به این کشور رسما دعوت شده است. وزیر امور خارجه بنگلادش دیروز در گفتگوی تلفنی با وزیر امورخارجه عمان، دعوت از سلطان این کشور برای سفر به داکا را اعلام نمود. در این گفتگو مقام بنگلادشی به مسائلی نظیر مراقبت دولت عمان از حدود 700 هزار بنگلادشی ساکن این کشور در شرایط دشوار شیوع کرونا، عدم اخراج اتباع بنگلادش و اتخاذ تدابیر برای بازگرداندن حدود 40 هزار کارگر بنگلادشی که به دلیل کرونا در بنگلادش گرفتار شده اند، اشاره کرد و بابت این اقدامات بشر دوستانه از دولت عمان تشکر و قدردانی نمود. وی همچنین از نقش عمان در حصول سازش بین قطر و عربستان تشکر کرد. 

الزام بانک مرکزی بنگلادش برای بانک های این کشور در جهت تامین مالی پایدار

به نقل از دیلی استار، بر اساس الزام بانک مرکزی بنگلادش، بانک ها و و موسسات مالی این کشور باید سالانه حداقل 15 درصد از منابع خود را به شکل تامین مالی پایدار و به کسب و کارهای دوستار محیط زیست تسهیلات بدهند. از 15 درصد تعیین شده 2 درصد تسهیلات باید به تأمین مالی سبز تخصیص داده شود. بر طبق برنامه تامین مالی پایدار بانک ها و موسسات مالی تسهیلات خود را به تجهیز و ساخت ماشین آلاتی اختصاص می دهند که کربن دی اکسید کمتری تولید می‌کند. اینگونه تسهیلات از جنبه‌های مختلفی باعث کاهش آلودگی هوا می‌شود.

بنگلادش در مسیر گذار از کشورهای توسعه نیافته

به نقل از دیلی بنگلادش، این کشور برای دومین بار قرار است توصیه‌هایی را برای تأمین معیارهای گذار از کشورهای توسعه نیافته (LDC) در نشست بررسی سه ساله کمیته سیاست توسعه سازمان ملل (CDP) در ماه آینده دریافت کند. بنگلادش به منظور ایجاد روند باثبات، از جامعه بین المللی خواسته است تا در این مسیر امکانات بین المللی بیشتری در اختیار او قرار دهند. در این راستا یک هیأت بنگلادشی دیروز در جلسه گروه کارشناسی که به عنوان بخشی از مقدمات جلسه بررسی سه ساله CDP، به طور رسمی ‌با سازمان ملل تماس گرفت. 

افغانستان

ذوب آهن اصفهان به افغانستان ریل صادر می‌کند

مدیرعامل ذوب آهن اصفهان گفت: ذوب آهن اصفهان به عنوان تنها تولید کننده ریل در ایران و ‌غرب آسیا، قراردادی را برای تامین و صادرات ریل به کشور دوست و ‌همسایه افغانستان منعقد کرد. به گزارش خبرگزاری شفقنا افغانستان؛ منصور یزدی زاده اظهار داشت: ذوب آهن اصفهان به عنوان نخستین و تنها تولید کننده ریل در ایران و غرب آسیا و هفدهمین تولیدکننده ریل در جهان، قراردادی را برای تأمین و صادرات ریل به افغانستان منعقد کرد. قرارداد صادرات ریل ذوب آهن اصفهان، جهت تکمیل محوری است که اتصال افغانستان از طریق ایران به دریای عمان و خلیج فارس و از سمت غرب به اروپا را نهایی می‌کند و شاهد افزایش حجم مبادلات تجاری و ترانزیت به افغانستان و همچنین افزایش مراودات تجاری طرفین خواهیم بود. مدیرعامل ذوب آهن اصفهان با اشاره به اینکه ریل تولیدی این شرکت مطابق آخرین استانداردهای جهانی است و کیفیت آن توسط شرکت‌های معتبر تأیید شده است، ادامه داد: مذاکراتی برای تأمین ریل مورد نیاز سایر کشورهای منطقه در حال انجام است و چشم انداز خوبی برای صادرات این محصول استراتژیک وجود دارد. یزدی زاده افزود: ماهانه ده هزار تن ریل در این مجتمع عظیم صنعتی تولید می‌شود که به نسبت تقاضای بازار در ایران قابل افزایش است

لایحه موافقنامه راه آهن افغانستان-ایران از سوی تهران تصویب شد

گزارش‌ها می‌رساند که مجلس شورای اسلامی ایران لایحۀ موافقتنامه راه آهن افغانستان و ایران را تصویب کرده است. به نقل از ایرنا، مجلس شورای اسلامی ایران روز گذشته پس از بحث و بررسی موافقتنامه راه آهن افغانستان-ایران، لایحه‌ای را در این مورد تصویب کرد. البرز حسینی سخنگوی کمیسیون مجلس شورای اسلامی ایران گفته است که تأیید لایحه موافقتنامه بین جمهوری اسلامی ایران و دولت افغانستان در خصوص ارتباط بین‌المللی راه آهن می‌تواند ظرفیت دو کشور را برای تبادل کالا و مسافران افزایش دهد. وی افزوده است که این توافق‌نامه شرایطی را ایجاد خواهد کرد که دو کشور از ظرفیت باری و مسافری یک‌دیگر در عرصۀ حمل ‌و نقل بین‌المللی نیز استفاده کنند. در همین حال، جیلانی فرهاد سخنگوی والی هرات گفته است که این خط آهن به زودی قادر خواهد بود مسافران و کالاها را انتقال دهد که توسعۀ مداوم برای هر دو کشور است. در اکتبر ۲۰۲۰، خط آهن خواف-هرات افتتاح شد و نخستین قطار مسافران را از ایران به افغانستان انتقال داد.

هند و شبه قاره

سومین مشتری بزرگ ایران از عراق نفت خریداری می‌کند،

به گزارش فارس به نقل از رویترز، بر اساس ردیابی کشتی‌ها و اعلام یک منبع آگاه، بزرگترین پالایشگاه هند، نخستین محموله «نفت بصره» را از کشور عراق خریداری کرد. آمارها نشان می دهد که این کشتی 4 ژانویه بندر بصره در جنوب عراق را ترک کرده و انتظار می رود که 14 ژانویه به بندر «چنای» در جنوب شرق هند برسد.این منابع اعلام کرده اند که این شرکت هندی قرار است سه گرید نفت سنگین، متوسط و سبک بصره عراق را خریداری کند همچنین یک میلیون بشکه نفت متوسط بصره هم قرار است به یک شرکت وابسته چنای برود. تاکنون این شرکت پالایشی هند و شرکت ملی نفت این کشور در این مورد هیچ اظهار نظری نکرده اند. 

نتایج سفر وزیر امور خارجه هند به سریلانکا،

وزیر خارجه هند در مصاحبه با روزنامه تامیل زبان ویراکساری (Virakesari) اظهار داشت که این کشور در خصوص ترمینال شرقی بندر کلمبو با سریلانکا ارتباطات خود را حفظ خواهد کرد. وی اشاره داشت که دو سوم کانتینرهای در گردش بندر در حال حاضر با هند در ارتباط است که مزیتی برای هند جهت سهام دار شدن ترمینال می‌باشد. وی اشاره داشت که خوشحال است از اینکه مقام های سریلانکایی برای توسعه ترمینال شرقی از سرمایه گذاری مشترک هند و ژاپن استقبال نموده اند. وی افزود که مالکیت بندر در اختیار سریلانکا باقی خواهد ماند و این موافقتنامه می‌تواند به تقویت روابط دریایی دو کشور کمک کند. همچنین چهارمین نشست کارگروه مشترک شیلات هند-سریلانکا در مورخ 30 دسامبر 2020 به ریاست وُزراء شیلات دو کشور و با حضور جایشانکار، وزیر امور خارجه هند برگزار شد. در این جلسات نمایندگان وزارت شیلات، وزارت امور خارجه و نیروی دریایی و گارد ساحلی طرفین حضور داشتند. وزیر دادگستری سریلانکا و سروزیران دو اُستان تامیل نادو و پُودچری هند با توجه به دستگیری 40 صیاد غیر قانونی از دو ایالت مزبور و ضبط 6 قایق آنها حضور داشتند. تا 16 دسامبر 2020، تعداد 11106 مورد تعرض آبی به قلمرو دریایی سریلانکا صورت گرفته و صیادان هندی با توراندازی در کف دریا و کشیدن آن بر روی بستر دریا و استفاده از مواد منفجره و زیرگرفتن قایق های فایبرگلاسی سریلانکایی با 6 هزار قایق بدنه فولادی خود موجبات ایراد آسیب و صدمه انسانی و زیستی شده، دولت سریلانکا از طرفی خواستار توقف صیادی غیرقانونی از جانب اتباع هندی گردیده و طرف دیگر  هندی‌ها خواهان بخشودگی صیادان خاطی به وفق قول مساعد همکاری رئیس جمهور سریلانکا در سفر 2019 به هند در خصوص حل و فصل امورصیادی طرفین شده اند. در حوزه سیاسی نیز بسیاری از رهبران احزاب سیاسی تامیل با جایشانکار، وزیر امور خارجه هند ملاقات کردند. آنان از هند درخواست نمودند از آبادانی استان‌های شمال و شرق و بخش زراعت حمایت نماید. آنها از رویکرد هند نسبت به اجراء اصلاح 13 قانون اساسی سریلانکا استقبال نمودند. رهبر حزب ائتلاف پیشرو تامیل از هند خواست برای کشاورزان بخش زراعت کما فی السابق خانه سازی نماید. او خواهان برقرای خط دریایی میان هند و سریلانکا شد. (رامسوارام-منار و توتیکورین-کلمبو). بیمارستان ساخته شده گلنگان توسط هند فاقد دستگاه پی سی آر است که از هند درخواست شد آن را به دستگاههای موجود تجهیز نماید. پیگیری اجرای اصلاحیه 13 قانون اساسی مورد دیگر بود.

تعیین ضرب الاجل جهت تکمیل طرح های زیربنایی در شهرهای بزرگ و جامو و کشمیر توسط مودی،

سایت اکونومیک تایمز : نخست وزیر مودی ضرب الاجل های جدیدی را بین اواسط 2021 و 2025 برای تکمیل شش طرح زیربنایی عمده در شهرهای بزرگ از جمله دهلی و مومبای و همچنین فرمانداری جامو و کشمیر بعد از بررسی هفته گذشته آنها تعیین کرده است. خط راه آهن 272 کیلومتری بین اودهامپور و سرینگر در جامو و کشمیر بزرگترین این طرح ها می‌باشد. این طرح با هزینه 280 میلیارد روپیه اجرا خواهد شد و آن کشمیر را به دیگر نواحی هند متصل خواهد ساخت. 

تحصیل ۱۹۴ دانشجوی هندی در دانشگاه علوم پزشکی تهران،

معاون بین الملل دانشگاه علوم پزشکی تهران از تحصیل ۱۹۴ دانشجوی هندی در این دانشگاه خبر داد و گفت: دانشگاه علوم پزشکی تهران آمادگی توسعه همکاری‌های آموزشی، پژوهشی و درمانی با مراکز علمی و دانشگاهی هند دارد.به گزارش ایسنا؛ دکتر رامین کردی در دیدار با سفیر هند در ایران با اشاره به نقش راهبری دانشگاه علوم پزشکی تهران در سطح کشور و جایگاه شاخص آن در خاورمیانه، گفت: تعداد مقالات مشترک اساتید و اعضای هیأت علمی این دانشگاه با محققان بین المللی در پنج سال گذشته افزایش یافته است. معاون بین الملل دانشگاه علوم پزشکی تهران تصریح کرد: در مسیر دستیابی به اهداف بین الملل، نسبت به پذیرش دانشجویان بین المللی اقدام شده و هم اکنون ۹۲۷ دانشجو از بیش از ۴۵ کشور در این دانشگاه مشغول به تحصیل هستند. ر ادامه مدیر روابط بین الملل دانشگاه علوم پزشکی تهران به سابقه همکاری‌های علمی دانشگاه با مؤسسات آموزشی و تحقیقاتی هند اشاره کرد و گفت: طی شش سال اخیر بیش از ۵۰۰ مرکز علمی و آموزشی هند با دانشگاه‌های ایرانی در زمینه چاپ مقالات تعامل داشته اند که طبق آمار پایگاه اسکوپوس ۳ هزار و ۹۷۴ مقاله مشترک حاصل این همکاری‌ها بوده است.

نفوذ فزاینده چین در جنوب آسیا،

نفوذ چین در جنوب آسیا رو به افزایش گذاشته و به نگرانی هند افزوده است. کشورهای مهمی‌که به‌طور سنتی دهلی‌نو را ترجیح داده و در مدار راهبردی هند قرار داشتند (ازجمله بنگلادش، مالدیو، نپال و سریلانکا)، به‌طور فزاینده‌ای به پکن به‌عنوان قدرت جایگزین گرایش پیدا کرده و آن را تأمین‌کننده نیازهای خود قلمداد می‌کنند. چین برای تضمین منافع ملی خویش هوشمندانه ابزار امنیتی، اقتصادی و سیاسی برای تعمیق همکاری را به کار گرفته و به جلب نظر کشورهایی پرداخته است که منافع ژئواستراتژیک چین را تأمین می‌کنند. همه این تحولات نشان می‌دهد که چین به این زودی از جنوب آسیا عقب‌نشینی نمی‌کند بلکه برعکس، نفوذ این کشور در این منطقه در حال افزایش است. ازاین‌رو، هند باید برای مهار موفقیت چین در این منطقه، در کنار دیگر شرکای همفکر نظیر استرالیا، ژاپن و آمریکا (شاید در قالب ائتلاف چهارجانبه) بیش‌ازپیش تلاش کند. 

افغانستان محور دیدار مقامات ازبکستان و هند،

نماینده ویژه رئیس جمهور ازبکستان در امور افغانستان و سفیر هند در تاشکند با یکدیگر دیدار و ابعاد همکاری‌های دوجانبه و اوضاع افغانستان را بررسی کردند.به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در تاشکند، «عصمت الله ایرگاش یف» نماینده ویژه رئیس جمهور ازبکستان در امور افغانستان و «مانیش پرابهات» سفیر هند در تاشکند ابعاد همکاری‌های دوجانبه را بررسی کردند. طرفین در این دیدار بر برگزاری موفقیت آمیز نشست ویدئویی «شوکت میرضیایف» رئیس جمهور ازبکستان و «نارندرا مودی» نخست وزیر هند در ماه دسامبر سال 2020 میلادی تاکید و ابعاد همکاری‌های دوجانبه در مسیر افغانستان را بررسی کردند. ایرگاش یف گزارشی از اقدامات در دست انجام ازبکستان و ارائه کمک به روند صلح و اجرای طرح های حمل و نقلی در افغانستان در اختیار طرف هندی قرار داد. طرفین همچنین چشم انداز همکاری‌های متقابل در زمینه آموزش شهروندان افغانستان در شهر «ترمذ»را نیز بررسی کردند. سفیر هند نیز در این دیدار بر حضور فعال ازبکستان در امر برقراری صلح بلندمدت و پایدار در افغانستان، بازسازی زیربناهای اجتماعی و اقتصادی آن و کمک به گفت وگوهای بین الافغانی تاکید کرد.

موسسه سرم هند واکسن آسترازنکا را با قیمت 4 دلار به بنگلادش می فروشد

سایت هندو: قیمت گذاری برای بنگلادش ، هشتمین کشور پرجمعیت جهان ، نگاهی اجمالی به هزینه‌های دیگر کشورهای کم درآمد و متوسط که می خواهند واکسن تولید شده توسط داروساز انگلیسی AstraZeneca را با دانشگاه آکسفورد تهیه کنند ، ارائه می دهد. بنگلادش ، کشوری با بیش از 160 میلیون نفر جمعیت ، در ماه نوامبر توافق نامه اولیه ای را برای خرید 30 میلیون دوز  از سرم - بزرگترین تولید کننده واکسن در جهان - امضا کرد. یک مقام دولت بنگلادش روز دوشنبه به خبرنگاران گفت که اولین گروه واکسن ، که سرم آن را COVISHIELD می نامد ، باید تا 25 ژانویه وارد کشور شود. 

تقاضای نفت هند ۱۰.۸ درصد افت کرد

به گزارش جهان اقتصاد، محاسبات بلومبرگ از آمار مقدماتی که توسط وزارت نفت هند منتشر شد، نشان داد مجموع تقاضای نفت هند در سال ۲۰۲۰ به میزان ۱۰.۸ درصد در مقایسه با سال ۲۰۱۹ کاهش یافت و به ۱۹۳.۴ میلیون تن رسید که پایینترین میزان در پنج سال اخیر بود. کاهش مصرف سالانه نفت در هند از سال ۱۹۹۹ تاکنون مشاهده نشده بود. مصرف سوختهای مایع در هند که سومین واردکننده بزرگ نفت در جهان است، پس از آغاز قرنطینه ملی در مارس ۷۰ درصد کاهش پیدا کرد و این کاهش به کاهش چشمگیر پالایش نفت و فعالیت در کارخانه‌های پتروشیمی منجر شد. محدودیتهای قرنطینه به اقتصاد هند آسیب زد و با بزرگترین رشد منفی تولید ناخالص داخلی سالانه از سال ۱۹۵۲ تاکنون روبرو شد. نارندرا مودی، نخست وزیر هند برای بیرون بردن سومین اقتصاد بزرگ آسیا از رکود، اکثر محدودیتهای وضع شده را تسهیل کرده است. با برداشته شدن محدودیت‌ها، تقاضا رو به افزایش است. مصرف ماهانه سوخت که شاخص تقاضای نفت خام است در آخرین ماه 2020، 1.8 درصد کمتر از 2019 بود.مصرف بنزین در ماه گذشته 9.3 به صورت سالانه افزایش داشت که نتیجه افزایش استفاده از خودروهای شخصی بود. تقاضا برای دیزل 2.8 درصد پایین‌تر از 2019 بود.

هند در سال مالی 2022 بالاترین رشد اقتصادی در آسیا را رقم می‌زند

بخش تحقیقات بانک یو.بی.‌اس، پیش‌بینی کرده است که رشد اقتصادی هند در سال مالی ۲۰۲۲ به بالاترین سطح در چند دهه اخیر می‌رسد و در میان کشورهای آسیایی بیش‌ترین میزان رشد را رقم می‌زند. به نقل از راشاتودی، گزارش جدید بخش تحقیقات بانک یوبی‌اس تخمین می‌زند رشد اقتصادی هند در سال ۲۰۲۲ به بالاترین سطح در چند دهه اخیر برسد و سریع‌ترین رشد را در بین کشورهای آسیایی به ثبت برساند. تانوی گوپتا جین، اقتصاددان یوبی‌اس هند می‌گوید: وضعیت کرونا در هند در حال حاضر تثبیت شده است. ما انتظار داریم اقتصاد هند در سال مالی ۲۰۲۲ با رشدی ۱۱.۵ درصدی روبرو شود. او ادامه داد: در حالی که رشد اقتصادی هند در سال مالی ۲۰۲۲ می‌تواند به بالاترین سطح در چند دهه اخیر برسد، اما این رشد بیشتر منعکس‌کننده کوچک‌تر بودن اقتصاد در سال مالی ۲۰۲۱ می‌باشد. باید اشاره کرد که در سال مالی ۲۰۲۱ اقتصاد هند با رشد منفی ۷.۵ درصدی روبرو خواهد شد.

افزایش ۵۸۱ میلیارد دلاری ذخایر ارزی هند

ذخایر ارز خارجی هند علیرغم بحران اقتصادی ناشی از همه‌گیری ویروس کرونا ۲.۵۶ میلیارد دلار طی هفته منتهی به ۱۸ دسامبر افزایش یافته و به رکورد ۵۸۱.۱۳۱ میلیارد دلار رسیده است. به گزارش اخبار فلزات به نقل از خبرگزاری تسنیم، در شرایطی که اقتصاد به خاطر همه‌گیری ویروس کرونا تحت فشار قرار دارد، ذخایر ارز خارجی هند با بیشترین سرعت افزایش یافته و به بالاترین رقم رسیده است. طبق اطلاعات هفتگی رزرو بانک هند، ذخایر ارز خارجی این کشور ۲.۵۶ میلیارد دلار طی هفته منتهی به ۱۸ دسامبر افزایش یافته و به رکورد ۵۸۱.۱۳۱ میلیارد دلار رسیده است. هند در حال حاضر از نظر مقدار ذخایر ارز خارجی، در رتبه پنجم دنیا قرار دارد. این ذخایر در هفته گذشته ۷۷۸ میلیون دلار کاهش یافته و به ۵۷۸.۵۶۸ میلیارد دلار رسیده بود.افزایش ذخایر ارز خارجی هند مربوط به بالا رفتن سرمایه‌های ارز خارجی این کشور می‌شود که بیشترین سهم کل ذخایر آن را تشکیل می‌دهند. این ذخایر به علاوه ذخایر طلا، سرمایه‌های حق برداشت مخصوص و دارایی‌های هند نزد صندوق بین‌المللی پول، تشکیل‌دهنده ذخایر ارز خارجی این کشور هستند. 

اقتصاد هند 7.7 درصد آب می‌رود،

به نقل از شین‌هوا، داده‌های رسمی دولت هند نشان داد که اقتصاددانان بانک مرکزی این کشور تخمین می‌زنند اقتصاد هندوستان 7.7 درصد در سال مالی 2020-2021 آب خواهد رفت. این در حالی است که اقتصاد هند در سال مالی گذشته توانسته بود رشدی 4.2 درصدی را به ثبت برساند.وزارت آمار و برنامه‌ریزی هند اعلام کرد: رشد تولید ناخالص ملی در سال مالی 2020-2021 منفی 7.7 درصد تخمین زده شده است.این وزارتخانه در بیانیه‌ای در این خصوص اعلام کرد: با هدف محدود کردن شیوع ویروس کرونا محدودیت‌های قرنطینه‌ای سختگیرانه‌ای از 25 مارس 2020 اعمال شدند. با اینکه این محدودیت‌ها به صورت تدریجی برداشته شدند اما تأثیر آنها بر فعالیت‌های اقتصادی بر جا مانده است.

 

شبه قاره

تأکید رئیس جمهور سریلانکا بر همکاری‌های منطقه ای 

گوتابایا راجاپاکسا در مراسم اهدای استوارنامه سفیر بنگلادش اظهار داشت که اولویت سریلانکا همکاری با کشورهای منطقه اقیانوس هند به ویژه در حوزه دریایی می‌باشد. سفیر بنگلادش هم از رئیس جمهور برای دیدار رسمی از کشورش دعوت به عمل آورد.

اظهارات وزیر خارجه هند در خصوص ترمینال شرقی بندر کلمبو

وزیر خارجه هند در مصاحبه با روزنامه تامیل زبان ویراکساری (Virakesari) اظهار داشت که این کشور در خصوص ترمینال شرقی بندر کلمبو با سریلانکا ارتباطات خود را حفظ خواهد کرد. وی اشاره داشت که دو سوم کانتینرهای در گردش بندر در حال حاضر با هند در ارتباط است که مزیتی برای هند جهت سهام دار شدن ترمینال می‌باشد. وی اشاره داشت که خوشحال است از اینکه مقامات سریلانکایی برای توسعه ترمینال شرقی از سرمایه گذاری مشترک هند و ژاپن استقبال نموده اند. وی افزود که مالکیت بندر در اختیار سریلانکا باقی خواهد ماند و این موافقتنامه می‌تواند به تقویت روابط دریایی دو کشور کمک کند. 

بازگشایی فرودگاه و پذیرش گردشگران

بر اساس تصمیم اتخاذ شده توسط وزارت گردشگری و هوانوردی سریلانکا، وزارت بهداشت و ستاد مبارزه با کرونا، فرودگاه بین‌المللی کلمبو در تاریخ 21 ژانویه بازگشایی خواهد شد. البته طبق بیانیه منتشر شده، این بازگشایی به معنای آغاز روند عادی پذیرش مسافران نیست بلکه گردشگران در قالب سازوکاری به نام Bubble Tourism وارد سریلانکا خواهند شد. در این سازوکار 12 نقطه گردشگری توسط وزارت گردشگری و هوانوردی مشخص شده است. همچنین در هماهنگی بین شرکت‌های توریستی و هتل‌ها، برخی از این نقاط برای هر تور انتخاب خواهد شد و گردشگران اجازه خروج از هتل و تردد آزادانه در شهرها را نخواهد داشت. از سوی دیگر در صورت اقامات کمتر از 7 روز دوبار تست PCR از افراد گرفته خواهد شد و در صورت اقامت بیش از این مدت 3 بار این تست انجام خواهد شد. 

کمک 35 میلیون یورویی اتحادیه اروپا

بر اساس توافق‌های سه گانه امضا شده بین قائم مقام وزارت دارایی به عنوان نماینده دولت سریلانکا و آقای  Denis Chaibi نماینده اتحادیه اروپا در سریلانکا، این اتحادیه تضمین کرده است که مبلغ 35.75 میلیون یورو (8.26 میلیارد روپیه) در قالب کمک به ارتقاء کیفیت ساختار قضایی سریلانکا، امنیت غذایی و مبارزه با تغییرات آب و هوایی پرداخت خواهد کرد. در مراسم امضا این توافقات، قائم مقام وزارت دارایی سریلانکا ضمن قدردانی از ادامه همکاری نزدیک، بسیار صمیمانه و پشتیبانی از سریلانکا توسط اتحادیه اروپا، اشاره کرد که این کمک‌ها برای تقویت عدالت ، کاهش انتشار گازهای گلخانه ای و بهبود امنیت غذایی مورد استفاده قرار خواهد گرفت. سفیر اتحادیه اروپا نیز گفت: «این سه کمک مالی یک تعهد مشخص و نشان دهنده حمایت اتحادیه اروپا از سریلانکا است که سه حوزه با اولویت بالا را هدف قرار داده است. بیماری کرونا بر اهمیت تقویت سیستم قضایی کشور برای اطمینان از دسترسی شهروندان به دادرسی به موقع ، موثر و منصفانه را مشخص کرد». 

اهدای واکسن کرونا به سریلانکا توسط هند،

هند واکسن کرونا را در ماه ژانویه به سریلانکا اهدا می‌کند. هند در نظر دارد یک محموله واکسن کرونا که در هند تولید می‌شود را به عنوان حسن نیت اهدا می‌کند. بر اساس گفته پروفسور چانا جیاسومانا ، وزیر تولید ، تأمین و تنظیم دارو ، مقامات بهداشتی در حال ساخت 4000 مرکز واکسیناسیون در سراسر کشور هستند. البته لازم به ذکر است که گوتابایا راجاپاکسا، رئیس جمهوری سریلانکا در چند روز گذشته طی نامه‌ای به نخست وزیر هند ، نارندرا مودی، میزان دوز درخواستی واکسن کرونا را اعلام کرده است. از سوی دیگر سریلانکا آماده دریافت واکسن از طریق برنامه Covax است و از سوی دیگر اولویت‌های اولیه دریافت واکسن را نیز تقریباً مشخص کرده است.  بر اساس اعلام مقامات بهداشتی، افراد بالای شصت سال و دارای بیماری زمینه‌ای، کادر درمانی و افرادی که به خدمات آنها نیاز است مانند مسئولین و کارکنان فرودگاه، جز اولین گروه‌های دریافت کننده واکسن خواهند بود.

پاسخ مثبت پکن به کلمبو در خصوص تأمین واکسن کرونا

به گفته سفارت چین در کلمبو، شی جین پینگ، رئیس جمهور چین به درخواست کتبی گوتابایا راجاپاکسا، رئیس جمهور سریلانکا، در خصوص دسترسی به واکسن‌های تولید شده چین، پاسخ مثبت داد. بنا به ادعای سخنگوی سفارت چین، هر دو واکسن تولید شده توسط شرکت های Sinopharm , Sinovac موثر و ایمن بوده، ذخیره سازی آنها با سهولت بیشتری انجام می‌پذیرد. تا کنون 9 میلیون نفر از اتباع چین مورد تلقیح واکسن چینی قرار گرفته و 10 کشور دیگر منجمله برزیل، ترکیه و اندونزی برای ایمن سازی شهروندان خود به واکسن چینی متوسل شده اند. 

چین بزرگترین وام دهنده به سریلانکا در سال 2020

در هشت ماهه اول سال 2020 چین گوی سبقت را از ژاپن در اعطاء وام به سریلانکا ربود. در بازه زمانی مذکور از 914.4 میلیون دلار وام خارجی اخذ شده 679.4 میلیون دلار به چین و 115.2 میلیون دلار به ژاپن تعلق دارد. 500 میلیون وام چین تامین شده از منبع بانک توسعه چین می‌باشد. سریلانکا در انتظار دریافت دومین بخش وام ها به ارزش 700 میلیون دلار در سال 2021 است. 500 میلیون دلار از وام های اخذ شده، جهت حمایت از بودجه بوده، 17% وام ها صرف ساخت پل و جاده شده و 11% بر بخش حمل جاده ای هزینه شده، 9% آب و بهداشت و 4% مدیریت فجایع طبیعی بخش های باقی مانده وام را مصروف خود نموده اند. وام های اعطائی مورخ 18 مارس 2020 با نرخ بهره بین بانکی لندن (نرخ لایبور) مثبت 2.5% با پیش پرداخت  1.25% بوده است. این وام، فرجه زمانی سه ساله داشته و از زمان امضاء، سررسید 10 ساله دارد. فرانسه، هند، و بریتانیا در جایگاه‌های دوم، سوم و پنجم وام دهندگان به ترتیب 24 میلیون دلار، 33 میلیون دلار و 18 میلیون دلار، وام به سریلانکا اعطاء کرده اند. کل تأمین مالی خارجی از ژانویه تا اوت 2020، معادل 1352.2 میلیون دلار بود که 31.3 میلیون دلار آن کمک بلاعوض بوده است. استقراض خارجی به صورت چند جانبه (Multilateral) معادل 406.5 میلیون دلار بود که 208.6 میلیون دلار آن از منبع بانک جهانی و 181.4 میلیون دلار از منبع بانک توسعه آسیا تأمین شده است. تا پایان اوت 2020 سریلانکا طی 3 الی 5 سال آتی زیر 8737 میلیون دلار وام رفته است. بیشترین مبالغ قابل پرداخت به ترتیب به چین، بانک توسعه آسیا، ژاپن و بانک جهانی خواهد بود. 

رشد تولید ناخالص داخلی سریلانکا در 2021

به گفته بانک جهانی رشد اقتصادی سریلانکا پس از انقباض 6.7% در سال 2020 ؛ در سال 2021 به رشد 3.3% و در سال 2022 به رشد 2.2% خواهد رسید. کرونا، ریسک تأدیه دیون سریلانکا را افزایش داده است. به گفته بانک مرکزی سریلانکا اقتصاد سریلانکا انقباض 3.9% را تجربه نموده و این میزان در سال 2021 به 5% خواهد رسید. اقتصاد آسیای جنوبی پیش بینی می‌شود در دو سال متمادی 2021 و 2022 به ترتیب 3.3% و 3.8% رشد داشته باشد. در اقتصاد هایی که رشد آنها متکی به منابع ارز خارجی است همانند صادرات تولیدات (بنگلادش) و گردشگری ( بوتان، مالدیو، نپال و سریلانکا) احیاء اقتصادی چشمگیر نخواهد بود. صادرات پوشاک بنگلادش  رشد ضعیفی را خواهد داشت. درآمد گردشگری هم به خاطر محدودیت های وضع شده زیاد نخواهد بود. ارسال حواجات ارزی کارگران شاغل در خارج از کشور همچنان قوی بوده اما با توجه به احیاء کند اقتصادی کشورهای حاشیه خلیج فارس، ادامه شیوع بیماری در آمریکا و اروپا ارسال حوالجات با مشکل مواجه خواهد شد.