آغاز بکار خط لوله گازی ترانس آدریاتیک (TAP )

با توجه به اینکه کنسرسیوم خط لوله ترانس آدریاتیک (Trans Adriatic Pipeline (TAP که از 15 نوامبر سال 2020 علمیات تجاری خود را آغاز کرده بود ، عملاً از 31 دسامبر 2020 شروع به انتقال گاز جمهوری آذربایجان به اروپا از طریق این خط لوله آغاز شد و اولین محموله گازی از طریق Nea Mesimvria به کشورهای یونان و بلغارستان رسیده و قرار است ایتالیا نیز از طریق Melendugno از این گاز بهره مند شود.

کنسرسیوم TAP طی بیانیه ای اعلام داشت : "امروز یک روز تاریخی برای پروژه ماست همچنین برای کشورهای میزبان ما. و با چشم انداز روشن و کمک به نقشه راه انتقال انرژی  به قاره اروپا. ما قابل اعتماد هستیم و TAPمسیر حمل و نقل مستقیم و مقرون به صرفه به کشورهای جنوب شرقی اروپا و فراتر از آن است.

مدیرعامل TAP ،  آقای  Luca Schieppati گفت: "شروع تحویل گاز یک نقطه عطف مهم برای بازار گاز اروپا است.در حالی که ما به دنبال ارائه خدمات حمل و نقل در ماهها و سالهای آینده ، و همچنین منتظر راه اندازی فاز دوم این پروژه هستیم.  مرحله آزمایشی فاز دوم در تابستان 2021 ، ما را قادر می سازد با دو برابر شدن ظرفیت این خط لوله ، حجم انتقال به 20 میلیارد متر مکعب برسد.

خانم "ماریا ساووا ،رئیس بازرگانی TAP در این بیانیه گفت: اتصال خط لوله TAPبا خط لوله Trans Anatolian (TANAP) در مرز یونان با ترکیه ،منجر خواهد شد که خط لولهTAP به  شمال یونان ، آلبانی و دریای آدریاتیک گسترش یابد. قبل از رسیدن به سواحل ایتالیا. همچنین بلغارستان نیز قادر خواهد بود تا 33٪  از نیازهای خود را از این خط لوله برطرف سازد. اتصال این خط لوله به بلغارستان از مسیر یونان در منطقه استارا زاگورا ( ASTARA ZAGORA  ) خواهد بود.

به گفته Kallanish Energy، ظرفیت این خط لوله گاز طبیعی سالانه این خط لوله 10 میلیارد متر مکعب گاز است که از اول ژانویه 2021 آغاز بکار کرده است.

شایان ذکر است خط لوله TAP امکان انتقال گاز طبیعی  از مسیر آذربایجان، گرجستان، ترکیه و سپس با عبور از شمال یونان، آلبانی و دریای آدریاتیک  به جنوب ایتالیا را فراهم می‌کند.

 در صورت اتصال این خط لوله  به خط لوله ترانس آناتولی (TANAP) به عنوان بخشی از شبکه کریدور گاز جنوبی ، این خط لوله گاز طبیعی دریای خزر را به اروپا می رساند. طول کل این خط لوله 878 کیلومتر و به قطر 36 اینچ می‌باشد.

کنسرسیومی‌که توسط BP، SOCAR، Snam، Fluxy، Enagas، Axpo، تشکیل شده است در بیانیه ای اظهار کرد:  با عملیاتی شدن،  این پروژه از سیاست کربن زدایی اروپا حمایت خواهد کرد. همچنین در زمینه امنیت انرژی و متنوع سازی تامین کنندگان این اتحادیه نیز موثر خواهد بود.

در حالی که 20 درصد از سهام تاپ در اختیار شرکتهای BP ، SOCAR و Snam  است، شرکت‌های  Fluxys و Enagas  و Axpo  هرکدام به ترتیب 19 ، 16 و 5 درصد از باقیمانده سهام را در اختیار دارند.

شرکت ایتالیایی سایپم لوله گذاری مربوط به اتصال سواحل ایتالیا و آلبانی را در ژانویه 2020 آغاز کرد. در طی این عملیات  به طور متوسط  در هر روز 1.2 کیلومتر لوله در کف دریا لوله گذاری شده است و حداکثر عمق این خط لوله از سطح دریا 810 متر بوده است. به گفته مدیران این شرکت به دلیل شیوع بیماری کرونا تدابیر ویژه و سخت گیرانه ای به منظور حفاظت از کارکنان این پروژه اتخاذ شده بود.

پروژه انتقال گاز جمهوری آذربایجان به اروپا به ظرفیت 16 میلیارد متر مکعب شامل دو مرحله است که مرحله اول آن موسوم به خط لوله انتقال گاز ترانس آناتولی (تاناپ) به ظرفیت اولیه انتقال 6 میلیارد متر مکعب گاز به بهره برداری رسیده است.

مرحله دوم آن نیز که ترانس آدریاتیک (تاپ) نامیده می‌شود، به عنوان بخشی از دالان گازی جنوب، قرار است با آغاز بکار آن از اول ژانویه 2021 نخستین محموله گاز  جمهوری آذربایجان از طریق این خط لوله به اروپا صادر شود که ظرفیت سالانه آن در مرحله نخست 10 میلیارد متر مکعب خواهد بود.این خط انتقال گاز که راه ابریشم انرژی خوانده شده، بنا به اعلام کارشناسان، بزرگترین پروژه انتقال انرژی قرن نیز محسوب می‌شود.

آقای ایلیر متا رئیس جمهور آلبانی در آخرین روز کاری سال 2020 با انتشار تصویری از نقشه این خط لوله در صفحه اینترنتی خود اعلام داشت : راه اندازی و عملیاتی شدن این دالان گازی برای منطقه و کشور آلبانی بسیار مهم است خصوصاً برای بخش انرژی و گازرسانی کشور، همچنین  این خط لوله تاثیر مثبتی بر اقتصاد ملی  آلبانی دارد. وی می نویسد: "من از تحقق موفقیت آمیز کریدور گاز جنوبی بعنوان یک ابتکار کمیسیون اروپا  و در قالب پروژه TAP ، استقبال می‌کنم . این خط لوله برای بخش انرژی و گاز رسانی منطقه ، به ویژه برای آلبانی  مهم است و در راستای گسترش فعالیتهای اقتصادی و توسعه بلند مدت  و پایدار کشور است.

 آقای ادی راما نخست وزیر آلبانی هنگام آغاز این پروژه در آلبانی گفته بود که پروژه خط لوله ترانس آدریاتیک TAP  انتظار می رود 1 میلیارد دلار آمریکا را به اقتصاد آلبانی تزریق کند و در پنج سال آینده 15000 شغل جدید برای این کشور به ارمغان بیآورد.

در خاتمه لازم بذکر است احداث این خطوط لوله در سنوات اخیر در آلبانی باعث شده بود که این کشور ضمن بهره مندی مادی آن، از وضعیت اشتغال بهتری در داخل کشور برخوردار شده باشد و با توجه به آغاز بکار این خط لوله از سال جدید میلادی، دولت آلبانی درآمدهای مناسبی را از طریق حفظ و نگهداری این خطوط و حق ترانزیت در خاک خود بهره مند خواهد شد.