اخبار و تحولات اقتصادی ترکیه ( هفته چهارم شهریور ماه 1399)

اهم اخبار و تحولات اقتصادی داخلی و خارجی ترکیه در هفته چهارم شهریور ماه 1399 به شرح ذیل می‌باشد؛

توافقنامه همکاری‌های ترکیه با لیبی  

بر اساس توافقنامه بین دو کشور قرار است شرکت‌های ترک فعال در بخش انرژی در زمینه‌های مختلف از جمله بخش تولید برق، زیرساخت‌های شبکه آب و خدمات شهری در لیبی فعالیت نمایند.

سازمان مشارکت خصوصی نفت ترکیه (TPAO) در این راستا با شرکت ملی نفت لیبی NOC قرار است تا نسبت به تاسیس مراکز بهره‌برداری گاز و نفت در لیبی اقدام نماید. سازمان TPAO در اوایل سال 2000 با صرف هزینه بالغ بر 150 میلیون دلار نسبت به اکتشاف و استخراج منابع نفتی در لیبی فعالیت خود را آغاز نمود و در نهایت توانست در 7 میدان از 11 میدان نفتی مناطق سیرته و سبحای این کشور به مخازن نفت دست یابد.

شرکت نفتی ترک TP در 30 می سال 2013 به منظور پیگیری فعالیت‌های انجام شده توسط ترکیه در حوزه نفت و گاز در لیبی تاسیس شد که تنش‌ها و ناآرامی‌های داخلی در لیبی سبب شد تا این شرکت در تاریخ 30 آوریل 2017 میلادی فعالیت‌های خود را در این کشور متوقف کند.

هشدار آمریکا به ترکیه در خصوص شرکت‌های چینی در این کشور

مایک پومپئو وزیر خارجه آمریکا در ارزیابی تنش‌های آمریکا و چین در حوزه ارتباطات به ترکیه اشاره  و اظهار داشته است که شرکت‌های چینی مانند شرکت Huawei و ZTE در این اواخر فعالیت‌های خود را در ترکیه  افزایش داده و دارای بانک اطلاعاتی گسترده‌ای در خصوص ترکیه هستند که این اطلاعات در اختیار حزب کمونیست چین قرار می‌گیرد  و بایستی بیش از هر زمان دیگری دقت کرد.

پومپئو مدعی شد که آمریکا می‌خواهد از امنیت شبکه‌های امنیتی و دفاعی خود مطمئن باشد و فعالیت بیش از حد شرکت‌های چینی در ترکیه و یا هر کشور دیگری تنها شبکه‌های امنیتی و نظامی را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد بلکه ما می‌خواهیم از حفظ داده‌ها و اطلاعات آمریکا نیز مطمئن شویم. وزیر امور خارجه امریکا با اشاره به وام‌های ارائه شده از سوی چین به کشورها افزود که پذیرش منابع مالی حزب کمونیست چین یک تاوان واقعی به دنبال خواهد داشت و در نهایت مردم این کشورها در وضعیت بدتری به سر خواهند برد. وی افزود که البته این مورد مختص کشورهای جنوب شرق آسیا و یا ترکیه نیست بلکه برای آمریکا نیز صدق می‌کند.

اجرای توافقنامه استفاده از یوآن چین  و لیر ترک در مناسبات تجاری بین دو کشور

در سال گذشته میلادی بانک‌های مرکزی ترکیه و چین به منظور تشویق و افزایش حجم تجارت فی‌مابین توافقنامه سوآپ مالی را امضا نمودند که اولین مورد آن از سوی بانک واکیف VakıfBanK و بانک صنعت و تجارت چین ICBC انجام شد. بر این اساس، واکیف بانک ترکیه به شرکت‌های بازرگانی ترک که تجارت خارجی با شرکت‌های چینی دارند یوآن اختصاص می‌دهد.

مدیرعامل واکیف بانک در خصوص اقدام اخیر این بانک در حمایت از بازرگانان ترک در مناسبات تجاری آنها با شرکت‌های چینی افزود که اولویت این بانک استفاده از پول‌های محلی دو کشور در مراودات تجاری فی‌مابین در چهارچوب توافقنامه بانک‌های مرکزی دو کشور در سوآپ پولی است.  

حجم تجارت خارجی دو کشور در سال 2019 میلادی بیش از 21 میلیارد دلار بوده و مسئولان اقتصادی دو کشور در نظر دارند تا با استفاده از پول‌های رایج دو کشور حجم تجاری دو کشور را افزایش دهند.

توافقنامه همکاری‌های مشترک در بخش‌های تامین فاینانس و وام‌های تجاری بین واکیف بانک و بانک صنعت و تجارت چین در سال 2017 میلادی امضا شد و اقدام اخیر اولین گام اجرایی در این راستا می‌باشد. 

اقدام ترکیه در تشویق و رونق فعالیت بخش کشاورزی این کشور

وزارت شهرسازی و محیط‌ زیست ترکیه به منظور تقویت و توسعه فعالیت‌ها در بخش کشاورزی در یک اقدام جدید اعلام کرد که از هفته آینده بخشی از زمین‌های زراعی دولتی به کشاورزانی که فاقد زمین کشاورزی و یا دارای زمین کافی برای کشت نیستند واگذار خواهد شد.  

بر این اساس قرار است که حداکثر 60 هکتار از زمین‌های زراعی دولت به مدت 10 سال به صورت استیجاری در اختیار کشاورزان محلی قرار گیرد تا بتوانند نسبت به توسعه فعالیت‌های کشاورزی خود اقدام نمایند. در مرحله اول، این اقدام در 6 استان ترکیه اجرا می‌شود و وسعت زمین‌های زراعی واگذار شده در این استان‌ها در کل 41.5 میلیون متر مربع خواهد بود. زمین‌های قابل کشت مورد نظر در اختیار افرادی قرار خواهد گرفت که در روستاهای 6 استان مورد نظر اقامت داشته و کشاورزی می‌کنند.

وزارت شهرسازی و محیط زیست ترکیه قرار است 27.6 میلیون متر مکعب در استان قونیه، 8 میلیون متر مکعب در استان آک‌ سارای، 3.7 میلیون متر مکعب در استان کوتاحیا و مابقی زمین‌های در نظر گرفته شده را در استان‌های سامسون، اسکی شهیر و آفیون کاراحصار در اختیار کشاورزان منطقه قرار دهد.

فساد مالی در گمرک ایپسالا، مرز ترکیه با یونان

عملیات مبارزه با فساد مالی در ماه جولای سال جاری میلادی توسط پلیس اداره امنیت شهر ادیرنه در گمرک ایپسالا مرز ورودی ترکیه با یونان انجام شد که در نتیجه آن مدیر و 18 نفر دیگر از کارمندان گمرک به اتهام  اخذ رشوه از رانندگان کامیون‌ها و تریلی‌های عبوری بازداشت شدند.رسیدگی به پرونده فساد مالی گمرک ادیرنه توسط دادستان جمهوریت شهر ادیرنه در دادگاه سوم کیفری جرائم سنگین انجام و حکم نهایی صادر شد.

شبکه اخذ رشوه در گمرک ایپسالا برای تردد کامیون‌ها و تریلی‌ها توسط مدیر گمرک سازماندهی شده بود و بر اساس آن کارمندان گمرک روزانه به ازاء هر تریلی و کامیون بر حسب مورد، 20 ، 50 و 100 یورو دریافت و هر پانزده روز یک بار مبلغ 500 الی 600 یورو به مدیر گمرک تحویل داده و مابقی را در میان خود تقسیم می‌نمودند. بر اساس حکم صادر شده مدیر گمرک به دوازده سال حبس تعزیری محکوم شده و رسیدگی به جرائم سایر کارمندان نیز ادامه دارد.  

بدهی دولت ترکیه به شرکت‌های آمریکایی

دیوید ساترفیلد سفیر آمریکا در ترکیه در سخنرانی خود در سی و هشتمین کنفرانس اقتصادی ترکیه و آمریکا که از سوی سازمان همکاری‌های اقتصاد خارجی این کشور (دئیک) برگزار شده بود به افزایش بدهی‌های ترکیه در نزد شرکت‌های آمریکایی اشاره کرد و افزود که بدهی بیمارستان‌های دولتی ترکیه نزد شرکت‌های دارویی آمریکا در طول یک سال گذشته از 230 میلیون دلار به 2.3 میلیارد دلار افزایش یافته است. وی افزود شرکت‌های دارویی آمریکا نمی‌خواهند که بدین‌شکل کار کنند و این روند به سود ترکیه نخواهد بود.

سفیر آمریکا با اشاره به دیدار قبلی رئیس اتاق بازرگانی آمریکا و برات آلبایراک و قول ایشان در حل موضوع افزود که ترکیه سعی دارد تا شرکت‌های آمریکایی را قانع کند که بخشی از بدهی‌های خود را نادیده بگیرند. ساترفیلد در سخنان خود به تلاش موسسات بهداشتی بین‌المللی برای دریافت بدهی 2.3 میلیارد دلاری ترکیه اشاره نمود و افزود که این موسسات در حال گفتگو با دولت ترکیه هستند و این مورد موجب خواهد شد تا شرکت‌های آمریکایی از ترکیه خارج شده و این روند به نفع ترکیه نخواهد بود.

روند رو به رشد تولید طلا در ترکیه 

ترکیه تا سال‌های 2000 میلادی تولید طلا نداشت و پس از اقتدار حزب عدالت و توسعه در این کشور سیاست توسعه فعالیت‌های معدنی به ویژه اکتشاف و استخراج فلزات گرانبها شکل تازه‌ای به خود گرفت. این کشور توانست به تدریج تولید طلای خود را در سال گذشته میلادی و در مقایسه با یک سال قبل از آن بیش از 40 درصد افزایش داده و به  به 38 تن برساند.

ترکیه علی‌رغم شیوع بیماری کووید 19 در این کشور در نظر دارد تا حجم تولید طلای خود را در سال جاری میلادی به 44 الی 45 تن برساند. میزان واردات سالانه طلا از سوی ترکیه 130 الی 160 تن به ارزش 8 الی 10 میلیارد دلار می‌باشد، این کشور در 6 ماه نخست سال جاری میلادی 11 میلیارد دلار طلا از خارج وارد کرده است. هم‌چنین ترکیه قصد دارد تا در 5 سال آینده حجم تولید طلای خود را به بیش از 100 تن در سال برساند.

شرکت‌های ترک فعال در بخش معدن از دولت این کشور خواسته‌اند تا نسبت به صدور مجوز استخراج طلا توسط این شرکت‌ها اقدام نموده تا هر چه سریعتر بتوانند سهمی از ذخیره 1500 تنی طلای موجود در کشور را از آن خود نمایند.