اخبار اقتصادی ترکیه - ارزروم

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی منطقه شرق و جنوب شرق ترکیه در نیمه دوم مهرماه 1404 مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور به شرح زیر می‌باشد:

صادرات نخستین محموله TOGG به اروپا

برای اولین بار در تاریخ اقتصادی ترکیه، خودروی الکتریکی تولید داخل TOGG، برای تحویل به مشتریان خود در آلمان، از مرز ادیرنه خارج شد. واگن‌های حامل خودروهای TOGG که از گبزه حرکت کرده بودند، از طریق تونل اوراسیا و خط راه‌آهن مرمره عبور کرده و شب گذشته وارد خاک بلغارستان شدند.

قطار صادراتی حامل TOGG‌ها هنگام عبور از خط مارمارای تصویربرداری شد. این قطار پس از عبور از استانبول، از طریق دروازه مرزی کاپیکوله از ترکیه خارج شد.

TOGG در راه آلمان؛ نخستین محموله با مدل‌های متنوع

در این محموله، بیشتر خودروها از مدل T10X بودند؛ اما حضور مدل جدید T10F با طراحی سدان نیز جلب توجه کرد.

بر اساس برنامه‌ریزی انجام شده، این خودروها از مسیر بلغارستان، رومانی، مجارستان، اسلوونی و جمهوری چک عبور کرده و قرار است در روز سه‌شنبه، ۱۴ اکتبر به آلمان برسند.

استفاده از خط مرمره برای صادرات

خط راه‌آهن مارمارای در بازه‌ی زمانی ۰۰:۳۰ تا ۰۵:۰۰ بامداد برای حمل‌ونقل باری باز می‌شود. در همین ساعات، قطار حامل خودروهای TOGG از تونل زیر دریای مرمره عبور کرده، به بخش اروپایی استانبول رسیده و مسیر خود را تا مرز ادامه داده است.

تونل مارمارای، به‌عنوان یک گذرگاه استراتژیک زیر تنگه بسفر، نقش مهمی در انتقال این خودروها به اروپا ایفا کرده است.

صادرات منظم و واکنش‌ها در اروپا

مسئولان TOGG تأیید کردند که خودروها به آلمان خواهند رسید، اما برنامه نهایی تحویل‌ها هنوز به‌طور رسمی مشخص نشده است.

به دلیل برخی مزایای مالیاتی در آلمان، قیمت نهایی این خودروها در آن کشور پایین‌تر از ترکیه است؛ به همین دلیل، TOGG با برندهای مطرح خودروهای برقی وارد رقابتی جدی شده و توجه زیادی را جلب کرده است.

خودروهای TOGG نه تنها در میان ترک‌های مقیم اروپا بلکه در میان شهروندان آلمانی نیز بسیار محبوب شده‌اند. این خودروها با نرم‌افزار پیشرفته، تنوع رنگ و کسب بالاترین امتیاز ایمنی Euro NCAP در اروپا سر و صدای زیادی به پا کرده‌اند.

بر اساس برنامه شرکت، از ماه اکتبر، هر ماه ۲۰۰ دستگاه خودرو TOGG به اروپا تحویل داده خواهد شد. انتظار می‌رود تا پایان سال ۲۰۲۵، بیش از هزار دستگاه TOGG به بازار اروپا صادر شود.

 کسب درآمد بیش از ۱٫۶ میلیارد دلار از صادرات فندق در ۹ ماه

ترکیه در دوره ژانویه تا سپتامبر ۲۰۲۵، از صادرات فندق، درآمدی بالغ بر ۱ میلیارد و ۶۱۰ میلیون و ۱۶۳ هزار دلار به دست آورد.

اتحادیه صادرکنندگان فندق و فرآورده‌های آن منطقه دریای سیاهKaradeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği، با انتشار بیانیه‌ای، داده‌های صادراتی مربوط به بازه ۱ ژانویه تا ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۵ را اعلام کرد.

طبق این گزارش:

در این ۹ ماه، در مجموع ۱۸۸ هزار و ۷۳۱ تن فندق به کشورهای مختلف صادر شده است.

در ازای این صادرات، ۱ میلیارد و ۶۱۰ میلیون و ۱۶۳ هزار دلار ارز وارد کشور شده است.

کاهش نسبت به سال گذشته

در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته (۲۰۲۴)، هم در حجم صادرات و هم در درآمد حاصل کاهش مشاهده شده است:

در ۹ ماه نخست سال ۲۰۲۴، ترکیه ۲۱۳ هزار و ۷۳ تن فندق صادر کرده بود.

این صادرات، درآمدی معادل ۱ میلیارد و ۷۳۳ میلیون و ۷۱۷ هزار دلار به همراه داشته بود.

آمار  یک ماهه بازدیدکنندگان از وان

وزارت فرهنگ و گردشگری ترکیه آمار اقامت در تأسیسات دارای مجوز این وزارتخانه در شهر وان را منتشر کرد. بر اساس داده‌های اعلام‌شده، نرخ اشغال در این تأسیسات از ۵۰ درصد فراتر رفته است.

جزئیات آمار اقامت در وان

در گزارش ارائه‌شده توسط وزارتخانه، اطلاعات مربوط به تعداد ورود، اقامت، میانگین مدت اقامت و نرخ اشغال برای مراکز اقامتی دارای مجوز (ساده و رسمی) مشخص شده است.

انواع تأسیسات اقامتی

طبق داده‌های ماه آگوست ۲۰۲۵، مراکز اقامتی مورد تأیید وزارتخانه شامل این موارد بوده‌اند:

هتل، هتل‌های آب‌گرم (ترمال)، هتل‌های ترمال مستقل، پانسیون، آپارتمان‌هتل، تأسیسات ویژه، متل و کمپینگ.

تعداد بازدیدکنندگان

در آگوست ۲۰۲۵، بر اساس داده‌های اقامت در مراکز دارای مجوز رسمی، در مجموع ۵۷.۵۶۳ نفر از وان بازدید کرده‌اند.

از این تعداد:

۲۵.۸۱۹ نفر گردشگر خارجی

۳۱.۷۴۴ نفر گردشگر داخلی بوده‌اند.

آمار اقامت

در همان ماه، مجموع ۱۱۲.۱۶۲ شب‌مانی ثبت شده است که شامل:

۵۴.۸۳۶ شب‌مانی توسط گردشگران خارجی

۵۷.۳۲۶ شب‌مانی توسط گردشگران داخلی بوده است.

نرخ اشغال مراکز اقامتی

نرخ کلی اشغال مراکز دارای مجوز در وان در ماه اوت ۵۱٫۹۸٪ اعلام شده است.

۲۵٫۴۲٪ مربوط به مهمانان خارجی

۲۶٫۵۷٪ مربوط به مهمانان داخلی بوده است.

میانگین مدت اقامت

میانگین مدت اقامت بازدیدکنندگان:

گردشگران خارجی: ۲-۱۲ روز

گردشگران داخلی: ۱-۸۱ روز

(2025/10/12، وان)

اولین برداشت زعفران در آرداهان

برداشت آزمایشی با موفقیت در قالب پروژه «ریشه‌های طلایی» انجام گرفت.

تحت پروژه «ریشه‌های طلایی – کشت زعفران آرداهان» که توسط فرمانداری پوسف اجرا می‌شود، برای اولین بار برداشت آزمایشی زعفران در این شهرستان انجام شد.

زعفران کشت شده در مزرعه‌ای متعلق به کشاورز نهاد سایدان در روستای کوملوکوز، که در ۳۰ جولای کاشته شده بود، پس از ورود به مرحله گل‌دهی، توسط فرماندار پوسف، آقای محمد فتح کستیوغلو، مدیر موقت اداره کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان، آقای گونش تکین و کشاورز نهاد سایدان برداشت شد.

فرماندار کستیوغلو با تأکید بر اهمیت پروژه‌ای که به منظور گسترش کشت محصولات جایگزین در منطقه آغاز شده است، اظهار داشت که تولید زعفران با اقلیم و ساختار خاک پوسف سازگار است.

اولین برداشت زعفران در این مزرعه امیدی برای افزایش تنوع کشاورزی در منطقه ایجاد کرده است.

استقبال گسترده از قهوه مننگیچ، از طعم‌های اصیل و کهنِ غازی‌آنتپ

قهوه مننگیچ، یکی از طعم‌های ریشه‌دار شهر غازی‌آنتپ که موفق به دریافت نشان جغرافیایی از اتحادیه اروپا نیز شده است، با استقبال زیادی از سوی بازدیدکنندگان این شهر مواجه شده است.

این قهوه که قرن‌هاست در قهوه‌خانه تاریخی Tahmis Kahvesi در غازی‌آنتپ عرضه می‌شود، مورد توجه گسترده مردم قرار دارد. مننگیچ، شکلِ وحشی و غیرپیوندی پسته‌ی آنتپ (پسته‌ی غازی‌آنتپ) است که به‌صورت خودرو در طبیعت می‌روید. این دانه‌ها پس از برشته شدن و کوبیده شدن به قهوه تبدیل می‌شوند و معمولاً با شیر آماده شده و به مهمانان تعارف می‌شود.

قهوه مننگیچ که توسط شهرداری کلان‌شهر غازی‌آنتپ ثبت ملی شده، با دریافت نشان جغرافیایی از اتحادیه اروپا، وارد مرحله‌ای بین‌المللی شده و نام خود را در سطح جهان مطرح کرده است. این نوشیدنی خاص، در مسیر تبدیل شدن به یک محصول شناخته‌شده جهانی قرار دارد. در حال حاضر، قیمت هر فنجان قهوه مننگیچ ۱۰۰ لیر ترکیه است و در کنار آن، آجیل و آب نیز به مهمانان تعارف می‌شود.

«قهوه مننگیچ به مهمانان به‌طور ویژه تعارف می‌شود»

«قهوه مننگیچ با دریافت نشان جغرافیایی از اتحادیه اروپا، به ثبت رسیده است»

(2025/10/22، غازی آنتپ)

 تجارت خارجی ترکیه با لیر از مرز ۱ تریلیون لیر گذشت 

بر اساس داده‌های وزارت تجارت ترکیه، تجارت خارجی با لیر ترکیه در ۹ ماه نخست سال جاری با افزایش ۳۳ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته، به ۱ تریلیون و ۶۳ میلیارد و ۲۵ میلیون لیر رسید و رکوردی تاریخی ثبت کرد.

خبرنگار خبرگزاری آناتولی با بررسی داده‌های وزارت تجارت گزارش داد که صادرات ترکیه در دوره ژانویه تا سپتامبر سال جاری نسبت به سال گذشته ۴/۱ درصد رشد داشته و به ۲۰۰/۶ میلیارد دلار رسیده است.

روند مثبت صادرات، خود را در تجارت خارجی با استفاده از لیر ترکیه نیز نشان داده است.

در ژانویه، صادرات با لیر نسبت به ژانویه سال قبل ۲۰/۴ درصد افزایش یافته و به ۲۶ میلیارد و ۳۰۲ میلیون لیر رسید. واردات نیز با ۴۷/۲ درصد افزایش، ۷۰ میلیارد و ۳۱۹ میلیون لیر شد. مجموع تجارت خارجی با لیر در این ماه به ۹۶ میلیارد و ۶۲۱ میلیون لیر رسید.

در فوریه، صادرات با لیر نسبت به سال گذشته ۱۲/۴ درصد و واردات ۱۹/۲ درصد رشد داشته و به ترتیب به ۲۸ میلیارد و ۲۹۱ میلیون لیر و ۸۴ میلیارد و ۱۸ میلیون لیر رسیده است. حجم تجارت خارجی با لیر در این ماه ۱۱۲ میلیارد و ۳۰۹ میلیون لیر بوده است.

در مارس، صادرات با لیر ۱۷/۲ درصد افزایش یافته و به ۳۰ میلیارد و ۸۷۰ میلیون لیر رسیده؛ واردات نیز با جهشی ۴۵/۷ درصدی به ۹۵ میلیارد و ۷۶۹ میلیون لیر رسیده است. حجم تجارت خارجی در این ماه ۱۲۶ میلیارد و ۶۳۹ میلیون لیر بوده است.

در آوریل، صادرات با لیر نسبت به مدت مشابه سال قبل ۹/۱ درصد افزایش یافته و ۲۴ میلیارد و ۳۱۲ میلیون لیر بوده، در حالی که واردات با ۵۳/۵ درصد افزایش به ۹۷ میلیارد و ۱۹۳ میلیون لیر رسیده است. حجم کل تجارت خارجی در آوریل ۱۲۱ میلیارد و ۵۰۵ میلیون لیر اعلام شده است.

در ماه مه، صادرات با لیر ۳/۳ درصد و واردات ۳۵/۵ درصد نسبت به سال قبل افزایش یافته و به ترتیب به ۲۸ میلیارد و ۷۰۲ میلیون لیر و ۹۰ میلیارد و ۲۰ میلیون لیر رسیده‌اند. در این ماه تجارت با لیر ۱۱۸ میلیارد و ۷۲۲ میلیون لیر بوده است.

در ژوئن، که مصادف با عید قربان نیز بود، صادرات با لیر ۱۱/۶ درصد رشد داشته و به ۲۳ میلیارد و ۷۷۴ میلیون لیر رسیده، واردات نیز با ۶۱/۶ درصد افزایش به ۹۸ میلیارد و ۵۳۷ میلیون لیر رسیده است. حجم تجارت خارجی در این ماه ۱۲۲ میلیارد و ۳۱۱ میلیون لیر اعلام شد.

در جولای، صادرات با لیر ۷/۹ درصد و واردات ۵۱/۴ درصد افزایش یافت. صادرات به ۲۸ میلیارد و ۱۶۱ میلیون لیر و واردات به ۱۰۴ میلیارد و ۳۳۲ میلیون لیر رسید. حجم کل تجارت خارجی در جولای ۱۳۲ میلیارد و ۴۹۳ میلیون لیر بود.

در آگوست، صادرات تقریباً مشابه سال گذشته مانده و ۲۵ میلیارد و ۳۸۸ میلیون لیر ثبت شده است، در حالی که واردات با ۳۰/۷ درصد رشد به ۸۸ میلیارد و ۳۹۵ میلیون لیر رسیده است. در این ماه، حجم تجارت ۱۱۳ میلیارد و ۷۸۲ میلیون لیر بود.

در سپتامبر، صادرات با لیر ۴/۸ درصد افزایش یافته و به ۲۷ میلیارد و ۱۴۴ میلیون لیر رسیده؛ واردات نیز با رشد ۳۸/۳ درصدی به ۹۱ میلیارد و ۴۹۹ میلیون لیر رسید. مجموع تجارت با لیر در این ماه به ۱۱۸ میلیارد و ۶۴۳ میلیون لیر رسید.

صادرات با لیر به ۱۶۵ کشور

در دوره ژانویه تا سپتامبر سال جاری، صادرات با لیر ترکیه نسبت به مدت مشابه سال قبل ۹/۴ درصد افزایش یافته و از ۲۲۲ میلیارد و ۱۱۳ میلیون لیر به ۲۴۲ میلیارد و ۹۴۴ میلیون لیر رسیده است.

واردات نیز در همین بازه زمانی با ۴۲ درصد افزایش، از ۵۷۷ میلیارد و ۴۳۶ میلیون لیر به ۸۲۰ میلیارد و ۸۰ میلیون لیر رسیده است.

در مجموع، حجم تجارت خارجی با لیر در ۹ ماه نخست سال جاری با ۳۳ درصد رشد، از ۷۹۹ میلیارد و ۵۵۰ میلیون لیر به ۱ تریلیون و ۶۳ میلیارد و ۲۵ میلیون لیر رسید که این رقم، رکوردی تاریخی در دوره‌های ۹ ماهه به شمار می‌رود.

در ماه سپتامبر، ترکیه به ۱۶۵ کشور با استفاده از لیر صادرات انجام داده و ۳۰ هزار و ۶۶۸ شرکت از پول ملی در تجارت خارجی خود استفاده کرده‌اند.