معرفی ظرفیت های استان مانگیستائو قزاقستان جهت سرمایه گذاری و فعالیت اقتصادی

استان مانگیستائو قزاقستان یکی از مهمترین مناطقی است که براساس برنامه ریزی‌های انجام شده درحال توسعه اقتصادی و اجتماعی است. منطقه مانگیستائو دارای سیستم لجستیک، حمل و نقل و ترانزیت قدرتمند بوده و به عنوان یک منطقه مرزی در قزاقستان دارای ظرفیت هایی قابل ملاحظه است.

استان مانگیستائو در جنوب غربی کشور جمهوری قزاقستان، شرق دریای خزر و بر روی فلات مانگیشلاق واقع شده است. این استان از شمال با استان‌های آکتوبه و آتیرائو، در جنوب با جهوری ترکمنستان و از شرق با جمهوری ازبکستان همجوار است. مساحت این استان 165.6 هزار کیلومتر مربع و جمعیت آن مطابق با آخرین سرشماری 524،175 نفر می­باشد. بندر آکتائو مرکز استان مانگیستائو است که در سال 1963 میلادی بنیانگذاری شده است؛ بیش از 300 هزار نفر جمعیت دارد و فاصله آن تا پایتخت کشور 2413 کیلومتر می­باشد. آب و هوای این استان قاره ای و به شدت خشک است. دمای متوسط هوا در ماه ژانویه 4 تا 9 درجه سانتیگراد زیر صفر بوده و در ماه ژوئیه 25 تا 30 درجه سانتیگراد بالای صفر رسیده و میانگین بارش سالانه در این استان 100 تا 150 میلیمتر می­باشد.  

مردم این منطقه از زمان‌های بسیار قدیم به دامداری مشغول بوده اند. زمستان آن کوتاه، اما همراه با بادهای سرد و بوران است، آب و هوایی این منطقه خشک می‌باشد با این وجود بهاری طولانی دارد. استان مانگستائو طیف گسترده ای از طبیعت و حیات وحش را در دل خود جای داده است.

فعالیت اقتصادی استان عمدتا وابسته به منابع معدنی بویژه نفت و گاز می‌باشد. در طول 20 سال گذشته، بسیاری از میادین بزرگ نفتی و گازی مانگیستائو در دریای خزر توسعه یافته است. با توجه به اینکه منطقه مانگیستائو در دریای خزر واقع شده و از آنجا که مهمترین بندر قزاقستان است؛ اهمیت حمل و نقل و ترانزیت در این منطقه رو به رشد است.

استان مانگیستائو دارای منابع غنی نفت، گاز، فسفر، زغال سنگ و منگنز می‌باشد. استان مانگیستائو از نظر مراقبت های بهداشتی همچنان عقب مانده است. با این حال، در سال های اخیر روند شاخص های درمانی و پزشکی آن رو به بهبودی نهاده است، بطوری که 36 بیمارستان در منطقه با 1200پزشک و 3100 پرستار در کلیه تخصص ها وجود دارد. همچنین در این استان 117 مدرسه، 13 کالج و 4 دانشگاه تاسیس شده است. بزرگترین دانشگاه آن دانشگاه صنعتی مهندسی کاسپین یسه نوف می‌باشد. استاندار استان آقای سریک بای ترومف و شهردار شهر آکتائو آقای نورداولت کیلبای می‌باشد.

 اولویت های سرمایه گذاری در استان مانگیستائو عبارتند از :خدمات حوزه صنایع نفت، حمل و نقل، مجتمع های صنعتی، گردشگری و انرژی‌های جایگزین.

این منطقه به عنوان یک منطقه نفت و گاز خیز شناخته می­شود و 25% از حجم ملی میعانات نفت و گاز را تولید می‌کند. سالانه 18 میلیون تن نفت و 3 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی در این منطقه تولید می­شود.

همچنین منطقه مانگیستائو دارای منابع طبیعی غنی می ­باشد. در حال حاضر این منطقه دارای 547 میلیون تن ذخایر نفتی، 200 میلیارد متر مکعب گاز، 3.7 میلیون تن فسفر، 37 میلیون تن منگنز، 339 میلیون تن سنگ آهن، 29 هزارتن اورانیوم می­ باشد. مضافاً، این منطقه از منابع غیر سیال دیگری چون سنگ های ساختمانی، شن، ماسه، سیمان و خاک رس نیز بهره ­مند است.

در خصوص موقعیت ترانزیتی مانگیستائو باید گفت به یک مرکز بزرگ لجستیکی و حمل و نقل تبدیل شده است که شبکه ای از کریدورهای هوایی، زمینی، ریلی و دریایی را یکجا در برمی­گیرد. در این منطقه 3 بندر دریایی با ظرفیت بیش از 27.4 هزارتن در سال وجود دارد که در این میان بندر دریایی آکتائو نقشی کلیدی در دسترسی کشورهای منطقه به بازارهای جهانی ایفا می­کند.

خطوط ریلی استان مانگیستائو دارای نقشی بسیار پراهمیت در حمل و نقل محموله­ های متنوع از مسیرهای مختلف از جمله چین، ازبکستان، قرقیزستان، تاجیکستان، مناطق اورال و سیبری، روسیه، ترکیه و اروپا می­باشد. این مهم به قزاقستان اجازه می­ دهد درآمد حاصله از ترافیک ترانزیت را به 5 میلیارد دلار در سال افزایش دهد.

همچنین خطوط کشتیرانی فعال در بنادر این منطقه امکان حمل و نقل بالای محصولاتی چون غلات، فراورده‌های نفتی، کودها و مواد شیمیایی را به کشورهای همسایه در سواحل خزر فراهم کرده است.

موقعیت مناسب جغرافیایی بنادر این منطقه باعث کاهش هزینه­ و زمان حمل و نقل شده است، بنحوی که انتظار می رود این مزیت در آینده نزدیک روند صادرات از دریای کاسپین را تا 30 درصد افزایش خواهد داد.

قزاقستان اخیرا برای اولین بار مسیرهای جاده ای و زمینی چین به اروپا را به یکدیگر متصل و امکان ترانزیت را فراهم نموده است. امروزه، این قابلیت وجود دارد تا کالاهای چینی از بندر لیانگ نینگانگ در شرق این کشور به غرب قزاقستان حمل شده و از طریق بنادر آکتائو و کوریک در فاصله زمانی 13 تا 16 روز به اروپا وارد شوند که این زمان حمل و نقل در مقایسه با گذشته به نصف کاهش یافته است. هم اکنون، فرودگاه بین المللی آکتائو رتبه سوم ترافیک هوایی قزاقستان را از آن خود کرده است.

در این خصوص این منطقه به دلیل میراث تاریخی غنی و ساحل ­های مناسب و طولانی بودن فصل امکان استفاده از سواحل تفریحی در مقایسه با کشورهای سردسیر این منطقه از طرفیت های بالایی برخوردار بوده و همین امر باعث رونق گردشگری شده است. در این رابطه 320 مکان مقدس و 13000 اثر تاریخی در این منطقه وجود دارد که خود جایگاه ویژه­ ای در رونق گردشگری این منطقه خواهد داشت.

در این خصوص سرمایه گذاری در زمین­های ساحلی که به صورت رایگان برای طرح هایی چون اماکن تفریحی، پارک­های آبی ساحلی، هتل­ها و اقامتگاه­های ساحلی  در نظر گرفته شده­ اند قابل ملاحظه می­ باشند. لازم به ذکر است تمامی امکانات و زیرساخت­های مورد نیاز در این مناطق در اختیار سرمایه ­گذار قرار می‌گیرد. علاوه بر این طرح های مذکور در این منطقه از مالیات­های دولتی نیز معاف می­باشند.

در همین حوزه شرکت ساخت و ساز ترکیه ای سیمبول در حال ساخت یک هتل در 15 هکتار زمین می­ باشد و حدود 150 میلیون دلار در این زمینه سرمایه گذاری کرده و قرار است این پروژه در 2020 به بهره برداری برسد.

در رابطه با انرژی­ های جایگزین و تجدیدپذیر شرایط در این منطقه برای ایجاد نیروگاه­های خورشیدی و بادی فراهم است. میانگین سرعت باد در این منطقه 8.43 متر بر ثانیه است، میانگین روزهای آفتابی در منطقه حدود 300 روز در سال می­ باشد که از بهترین شرایط در این کشور برخوردار است.

همچنین باتوجه به شرایط مساعد مجتمع ­های کشاورزی صنعتی، سرمایه گذاری در بخش های ایجاد گلخانه، دامداری و پرورش ماهی قابل بررسی می‌باشد.

علاوه براین، منطقه ویژه اقتصادی در آکتائو وجود دارد که شرایط مساعد و متنوعی به لحاظ اقتصادی و صنعتی برای سرمایه گذاران فراهم می ­کند. در محدوده منطقه ویژه آکتائو تا کنون بیش از 29 پروژه سرمایه گذاری انجام شده است، در این بخش تسهیلات مورد نیاز جهت سرمایه­ گذاری ازجمله معافیت مالیاتی، دسترسی به زیرساخت­ های مورد نیاز و فرایند ساده و سهل جهت جذب نیروی کار خارجی فراهم است.

منطقه مانگیستائو هم اکنون ظرفیت مشارکت و سرمایه ­گذاری در بخش­ های ذیل را دارا می­باشد:

- ایجاد یک مرکز لجستیک و مواصلاتی برای جمع­ آوری محموله­ های صادراتی- وارداتی و انجام فرایندهای مربوطه

- ایجاد یک پایانه دریایی برای محموله ­ها و کانتینرهای ورودی و خروجی

- ایجاد نیروگاه­ های بادی با ظرفیت 20 مگاوات و 42 مگاوات

- ایجاد یک بیمارستان شهری چند منظوره

- ایجاد اقامتگاه‌های تفریحی ساحلی که قابلیت استفاده در تمام فصول سال را داشته باشد

- ایجاد مرغداری

- ایجاد سایت پرورش ماهی

- صنایع فراوری محصولات دریایی و آبزی

- ایجاد مراکز پرورش شتر برای تولید فراورده‌های لبنی و شیر شتر