بخش ساخت و ساز، اصلی‌ترین محرک رشد تولید ناخالص داخلی صربستان
در سه ماهه دوم سال جاری، بخش ساخت و ساز در صربستان افزایش تعداد کارمندان را ثبت کرد که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 10 درصد بیشتر است . Aleksandra Damnjanović، قائم‌مقام وزیر مسکن، حمل‌و‌نقل، ساختارهای زیربنائی دولت جمهوری صربستان، طی مصاحبه‌ای که با ویژه‌نامه دیپلماسی و تجارت تحت عنوان "بخش املاک و مستغلات در صربستان" انجام داد که در آن می‌گوید: "نتایج به‌دست آمده در این بخش از اهمیت بالایی برخوردار است، به گونه‌ای که ما به عنوان یک کشور می‌توانیم راحت‌تر بر بحران اقتصادی که بر همه جهان تأثیر می‌گذارد غلبه کنیم.
در سه ماهه دوم سال جاری، بخش ساخت و ساز افزایش تعداد کارمندان را ثبت کرد که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 10 درصد بیشتر است. بخش ساخت و ساز و پروژه‌های زیربنایی در صربستان متوقف نشده است. وزارت مسکن، حمل‌و نقل، ساختارهای زیربنائی، به موقع واکنش نشان داد و همه توصیه‌هایی که برای شرکت‌های ساختمانی با ارزش بودند، در وبسایت وزارتخانه قرار داده شد تا کار ساختوساز ادامه یابد.
Aleksandra Damnjanović، قائم‌مقام وزیر مسکن، حمل‌و‌نقل، ساختارهای زیربنائی دولت جمهوری صربستان، طی مصاحبه‌ای که با ویژه‌نامه دیپلماسی و تجارت تحت عنوان "بخش املاک و مستغلات در صربستان" انجام داد که در آن می‌گوید: "نتایج به‌دست آمده در این بخش از اهمیت بالایی برخوردار است، به گونه‌ای که ما به عنوان یک کشور می‌توانیم راحت‌تر بر بحران اقتصادی که بر همه جهان تأثیر می‌گذارد غلبه کنیم. در سه ماهه اول سال 2020، ارزش کار ساخت و سازهای اجرا شده 24.4 درصد افزایش یافته است. بخش ساختوساز، اصلی‌ترین محرک رشد تولید ناخالص داخلی بود که در همین سه ماه نسبت به مدت مشابه در سال 2019 دارای حدود 5 درصد رشد میباشد. "
* بیماری همه‌گیر چگونه بر بخش ساختوساز و زیر ساخت‌ها در صربستان تاثیر گذاشت؟
از زمان ابتلا به بیماری همه‌گیر COVID-19 در صربستان و حتی پیش از اعلام وضعیت اضطراری، این وزارتخانه اقداماتی را انجام داده است که در درجه اول جلوگیری از شیوع عفونت در کارگاه‌های عمرانی بوده و از کلیه شرکت‌های ساختمانی و تولید کنندگان مصالح ساختمانی خواست تا مشکلات خود را در این وضعیت جدید گزارش دهند. تعداد زیادی از شرکت‌های ساختمانی به درخواست ما پاسخ دادند و وزارتخانه بر اساس پیشنهادات و اطلاعیه‌های دریافت شده، ضمن اجرای کلیه تصمیمات ابلاغ شده توسط دولت و واحد بحران آن، توصیه‌هایی را در وبسایت خود منتشر کرد که طبق گفته شرکت‌های ساختمانی در آن زمان کاملاً با ارزش بودند. علاوه بر اقدامات ایمنی، ما به‌طور فعال در تهیه پیش‌نویس احکام دولتی به‌ویژه در بخش سازماندهی حمل و نقل برای کارمندان در شرایط اضطراری شرکت کردیم. فعالیت‌های وزارتخانه حتی پس از لغو وضعیت اضطراری متوقف نشد. معاون نخست وزیر و وزیر وزیر مسکن،"Zorana Mihajlović"جلسات ویژه‌ای را با نمایندگان صنعت ساخت و ساز برگزار کرد، همگی با هدف حفظ سلامت همه کارمندان و حفظ روند کار در اماکن ساختمانی. خوشحالیم که بگوییم تعداد کارگران آلوده در کارگاه‌های عمرانی بسیار کم است. بزرگ‌ترین کارگاه‌های عمرانی زیربنائی در صربستان هرگز تعطیل نشده و هنوز هم به طور کامل عملیاتی هستند، در حالی که کارگران به تمام اقدامات مقرر پایبند هستند. در حال حاضر بیش از 6000 نفر در حال کار بر روی بزرگ‌ترین پروژه‌های زیربنائی حمل و نقل و ارتباطات و همچنین ساخت آپارتمان برای اعضای نیروهای امنیتی هستند.
* در حال حاضر وضعیت ساخت و سازهای فعال در صربستان چگونه است و این برای آینده عمرانی صربستان چقدر مهم است؟
شرکت‌هایی از صربستان، اتحادیه اروپا، چین، آذربایجان، ایالات متحده، روسیه و ترکیه در کارگاه‌های عمرانی ما مشغول فعالیت هستند. در آغاز این بیماری، به ویژه در زمان وضعیت اضطراری، مشکلات خاصی در تحویل تجهیزات وجود داشت، اما این کارها به مدت یک دقیقه هم به حالت تعلیق در نیامد. ما معتقدیم که تأخیر کلی در اجرای پروژه‌ها با توجه به پیچیدگی و ارزش آن‌ها، قابل توجه نخواهد بود. در اواخر ماه ژوئیه، در مجموع 61303 کارگاه عمرانی فعال در صربستان وجود داشت که 16،090 کارگاه عمرانی بیشتر از مدت مشابه سال گذشته است. این داده‌ها نشان می‌دهد که صنعت ساختوساز در صربستان به خوبی با بحران مقابله می‌کند، همان‌طور که کیفیت محیط تجاری در کشور ما، به ویژه در بخش ساختوساز و صدور مجوزهای ساخت، که تعداد آن‌ها سال‌به‌سال در حال افزایش است مشاهده می‌شود.
* ساخت و ساز جاده‌ها و راه‌آهن صربستان تاکنون به چه سرانجامی رسیده و چه پروژه‌هایی برنامه‌ریزی شده است؟
در چند سال گذشته، 350 کیلومتر بزرگراه در صربستان ساخته شده و بیش از 550 کیلومتر مسیر راه‌آهن مرمت شده است. کریدور 10، در سال 2019 به پایان رسید، بنابراین اکنون ما یک بزرگراه بسیار طولانی داریم که از بلگراد تا مرز با مقدونیه شمالی و بلغارستان امتداد دارد. قطعه بزرگراه بلگراد-چاچاک، بخشی از بزرگراه Miloš Veliki نیز برای تردد باز است. در حال حاضر، کار بر روی ساخت بیش از ۲۵۰ کیلومتر جاده و بزرگراه جدید در حال انجام است، و علی‌رغم شرایط کاری دشوار به دلیل مشکل کرونا، ما تاخیر زیادی در اجرای این پروژه‌های زیربنایی نخواهیم داشت. من می‌خواهم از این فرصت استفاده کنم تا از مهم‌ترین پروژه‌ها از قبیل کنارگذر بلگراد، قطعه بزرگراه Preljina-Požega، قطعه بزرگراه Sremska-Rača-Kuzmin، و کریدور Moravian و غیره نام ببرم. صربستان بزرگ‌ترین محل ساخت راه‌آهن در این بخش از اروپا است. ما در حال ساخت راه‌آهن سریع بلگراد - بوداپست هستیم که بزرگ‌ترین پل بتون آرمه روی دره، را در این بخش از جهان خواهد داشت. سال آینده که مسیر راه آهن بلگراد-نووی ساد به پایان برسد، زمان رفت و آمد بین این دو شهر فقط 30 دقیقه خواهد بود. هدف این است که پس از اتمام بخش جاده کریدور 10، کل بخش راه آهن در کریدور 10 نوسازی شود.
* وقتی صحبت از فضای مسکونی و تجاری می‌شود، آیا ساخت و سازهای بزرگ مشترکان در افزایش سهم ساخت در تولید ناخالص داخلی صربستان نقش دارد؟
در آخرین اصلاحات، قانون برنامه‌ریزی و ساخت و ساز به عنوان اصطلاح "Condominium" معرفی شد، زیرا در عمل تعداد نمونه‌های بیشتری از این نوع ساخت و سازهای مسکونی وجود دارد. با توجه به تعداد کلی پروانه‌های صادر شده، می‌توان نتیجه گرفت که تعداد پروانه‌های صادر شده برای ساخت و ساز ساختمان‌های مسکونی در حال رشد است و روند ساخت مجتمع‌های مسکونی / تجاری به خصوص قابل توجه است و تعداد قابل توجهی از آپارتمان مخصوصاً در شهرهای بزرگ ساخته می‌شود. وظیفه قانون‌گذار نظارت و گوش فرادادن به نیازهای شهروندان و مشاغل و واکنش مناسب و تنظیم همه مواردی است که می‌تواند در اجرای قوانین مربوطه مشکلی ایجاد کند. علاوه بر ساخت تأسیسات بزرگ زیرساختی، ساخت مجتمع‌های مسکونی، و مسکونی / تجاری مطمئناً در افزایش سهم ساخت در تولید ناخالص داخلی کشور نقش به‌سزایی خواهد داشت.
* با گذشت پنج سال از تصویب قانون، مبنی بر قانونی شدن کلیه تاسیسات ساخته شده غیرقانونی، وضعیت فعلی ساختمان‌های غیرقانونی چیست؟
باید بگویم که وزارتخانه، از تعداد تسهیلات قانونی رضایت ندارد و دلیل تعداد نسبتاً کم تصمیمات قانونی صادر شده، در این واقعیت نهفته است که ادارات شهرداری و شهرها کار خود را به درستی انجام نداده‌اند اگرچه نیروی اضافی برای انجام این کار به آن‌ها داده شد. از طرف دیگر، عدم توجه بسیاری از شهروندان برای حل مشکلات خود با ساخت‌و‌سازهای غیرقانونی مشاهده می‌شود. شرایط قانونیسازی مقرر در این قانون به گونه‌ای است که هرکسی می‌تواند خانه یا آپارتمان خود را با هزینه بسیار کمی قانونی کند. آخرین اصلاحات در مقررات قانونی شدن ساختمان‌ها، فروش این ساختمان‌ها را ممنوع می‌کند، که این یکی از اقدامات برای تسریع روند قانونی شدن بود. این کار نتایج خاصی را در عمل به دست آورد. این در حالی است که علاوه بر کار بر روی قانونیسازی، شهرداری‌ها و شهرها باید به شدت قانون برنامه‌ریزی و ساختوساز را نیز رعایت کنند، پیشگیرانه عمل نمایند و اجازه ندهند ساختمان‌های غیرقانونی جدید در قلمرو آن‌ها ساخته شود. یادآوری می‌کنم که ساخت و ساز غیرقانونی از سال 2002 جرم محسوب شده است و شرایط دریافت مجوزهای لازم امروزه به گونه‌ای است که هیچ دلیلی برای ساخت بدون مجوز وجود ندارد. این بسیار مهم است که همه دولت‌ها و نهادهای دیگر با هم عمل کنند - از قانون‌گذار گرفته تا دستگاه قضایی - زیرا تنها از این طریق می‌توانیم مانع ساخت و سازهای غیرقانونی جدید شویم که پایه‌های کل نظام حقوقی را تضعیف کند.
* مدت زمان طولانی است که سیستم مجوز الکترونیکی حال ساخت بود. حالا که دو سال از آن گذشته، اثرات آن چیست؟
پس از اجرای سیستم صدور مجوز الکترونیکی مجوزهای ساختمانی، صربستان هم‌اکنون با پیشرفته‌ترین کشورهای این بخش شانه به شانه ایستاده است. صربستان در جدیدترین فهرست Doing Business که توسط بانک جهانی تالیف شده، رتبه 9 را کسب کرد که این یک موفقیت خارق‌العاده است، زیرا قبل از اجرای این سیستم، صربستان از 189 کشور در رتبه 186 ام قرار داشت. سیستم موجود هر روز بهبود می‌یابد و ایجاد سیستم به اصطلاح فضای الکترونیکی نیز برنامه‌ریزی شده است که عناصر دولت الکترونیک را در رویه‌های مربوط به اسناد برنامه‌ریزی ترکیب خواهد کرد.