اقتصاد ازبکستان در نیمه اول سال 2025

وزارت اقتصاد و دارایی ازبکستان با انتشار گزارشی، ضمن تبیین شاخص های اقتصادی کشور در نیمه اول سال 2025 میلادی، وضعیت اقتصاد را مناسب و همراه با رشد پایداری در قسمت های مختلف اعلام نمود. طبق این گزارش شاخص های کلان اقتصادی ازبکستان در این مطلب آمده است.

تولید ناخالص داخلی (GDP):

در بازه زمانی ژانویه الی ژوئن 2025 افزایش 6.7 تا 6.8 درصدی تولید ناخالص داخلی برآورد می‌شود. طبق این گزارش، میزان رشد در حوزه‌های مختلف بدین شرح خواهد بود:

• میزان تولید فرآورده‎های صنعتی : 5 درصد
• خدمات بازار :5 درصد؛
• کشاورزی : 4 درصد
• امور ساخت و ساز :7 درصد

نرخ تورم:  نرخ تورم نسب به اوایل سال جاری 4.2 درصد (در مدت مشابه سال 2024 – 5.2 درصد) یا سالانه 8.7 درصد (10.6 درصد) رقم خورد.

درآمدهای دولت: 144.2 تریلیون صوم (این نسبت به مدت مشابه سال گذشته 31.4 تریلیون صوم یا 27.8 درصد بیشتر می‌باشد).

هزینه‎های دولت: این میزان نسبت به مدت مشابه سال قبل 13.1 درصد افزایش یافته به 173.3 تریلیون صوم رسیده است. به طور کلی در نیمه اول سال 2025، منابع مالی به مبلغ 1.6 میلیارد دلار به صندوق بازسازی و توسعه اختصاص داده شد.

 صنعت

انتظار می رود میزان تولید صنعتی کشور در 6 ماه اول سال جاری به 460 تریلیون صوم برسد. این میزان تولید در بخش های زیر صورت گرفته است:

• تولید طلا : 56.7 تن (رشد 3.8 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل)
• تولید نقره: 80 تن (16 درصد رشد)
• شیشه: 24.7 میلیون متر مربع (1.3 برابر نسبت به سال قبل)
• سیمان: 7 میلیون تن سیمان (10.1 درصد)
• کناف: 29 میلیون متر مربع (13.4 درصد رشد)
• پارچه: 360 میلیون متر مربع پارچه (12.3 درصد)
• پنبه، دانه‌های روغنی، نخ: 438 میلیون تن (9.2 درصد)
• پارچه و منسوجات: 112 هزار تن (8.4 درصد رشد) تولید شد.

در این راستا حجم موافقتنامه‎های بورس کالا و مواد خام 1.3 برابر (82.7 تریلیون صوم) افزایش یافت. انتظار می رود میزان تولید فرآورده‎های صنعتی در استان‎های جیزخ (11.8 درصد)، نوایی (10.7 درصد)، خوارزم (9.4 درصد)، نمنگان (9 درصد) و قشقه‌دریا (7.2 درصد) رشد داشته باشد. در این دوره با سیاست های دولت ازبکستان 4.5 هزار کارخانه صنعتی در مناطق یاد شده فعالیت خود را از سر گرفته و 7 هزار اشتغال احیای شد.

صادرات

در نیمه اول سال 2025 حجم صادرات کشور 16.9 میلیارد دلار (رشد  33 درصدی نسبت به سال قبل) رقم خورد.  طبق گزارش مذکور، از اوایل سال جاری 1557 شرکت جدید صادراتی در ازبکستان ثبت شده که توسط آنها صادرات به ارزش 650 میلیون دلاری در این مدت انجام شده است. مهمترین بخش از صادرات کشور در این دوره، به صادرات طلا اختصاص داشته که بالغ بر 6 میلیارد بوده است. به غیر از طلا رشد صادرات کشور در سایر حوزه‌ها بدین ترتیب بوده است:

• میوه و سبزیجات (140 درصد – 243+ میلیون دلار)
• محصولات جواهرسازی (4.6 برابر – 170+ میلیون دلار)
• اورانیوم (123+ درصد – 97 میلیون دلار)
• مصالح ساختمانی (117 درصد – 61+ میلیون دلار)
• آرد (142 درصد – 55+ میلیون دلار)
• مهندسی برق و کابل (108 درصد – 44+ میلیون دلار)
• مواد دارویی (120 درصد – 18+ میلیون دلار)
• خدمات گردشگری (154 درصد – 705+ میلیون دلار
• ارتباطات و فناوری اطلاعات (193 درصد – 219+ میلیون دلار)
• خدمات حمل و نقل (122 درصد – 207+ میلیون دلار)

لازم به ذکر است رشد بالای میزان صادرات در شهر تاشکند (131 درصد – 493+ میلیون دلار)، استان‎های سمرقند (138 درصد – 129+ میلیون دلار)، نوایی (188 درصد – 97+ میلیون دلار)، سرخان‎دریا (162 درصد – 74+ میلیون دلار)، فرغانه (120 درصد – 67+ میلیون دلار)، خوارزم (119 درصد – 39+ میلیون دلار) رقم خورده است. 

حوزه بانک، مالی و سرمایه‎گذاری

در ژوئن 2025، میزان سرمایه‌گذاری‌های اعتباری در اقتصاد ازبکستان به ۶۱۸.۵ تریلیون صوم رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۱۸.۱ درصد افزایش داشته است. در این دوره، حواله‌های بین‌المللی ۲۶.۳ درصد (۸.۲ میلیارد دلار) افزایش یافته است.

در نیمه اول سال جاری بانک‎های کشور توانسته اند (در قالب طرح جذب سالانه 6 میلیارد دلار) حدود 3.6 میلیارد دلار منابع مالی خارجی جذب و حدود 1300 پروژه‎ بالای 100 هزار دلار  به ارزش کلی 2.3 میلیارد دلار تأمین مالی شد.

طبق داده‌های این گزارش، حجم سرمایه‌گذاری از ابتدای سال جاری به ۲۶۵.۲ تریلیون صوم (افزایش ۱۰۸.۳ درصدی) رسیده است که ۷۱ درصد آن سرمایه‌گذاری خارجی بوده است.

 در شش ماه گذشته 18.7 میلیارد دلاری سرمایه جذب شد. از این مجموعه 16.7 میلیارد دلار سرمایه مستقیم خارجی و اعتبار و 2 میلیارد دلار اعتبار خارجی تحت ضمانت دولت می‌باشد. علاوه بر این مبلغ تخصیص شده از بودجه برای تأمین مالی سرمایه‎گذاری‌‎ها 34.6 درصد افزایش یافته و به میزان  13.3 تریلیون صوم) رسیده است.

محصولات کشاورزی و دامی

در نیمه اول سال 2025 به میزان 177.1 تریلیون صوم محصولات کشاورزی  در ازبکستان برداشت خواهد شد. این میزان شامل میوه 5.4 درصد (1.1 میلیون تن)، سبزیجات 6.6 درصد (277 هزار تن)، گوشت 3.6 درصد (1.4 میلیون تن)، تخم مرغ 4.4 درصد (3.9 میلیارد عدد) می‌باشد.

 خدمات بازار

انتظار می رود تا پایان ماه ژوئن 2025، میزان خدمات بازار به رقم 459.7 تریلیون صوم برسد که این میزان رشد 13.5 درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته خواهد داشت.  حجم خدمات ارتباطات و اطلاعات (23.1 درصد)، خدمات مالی (18.2 درصد)، حمل و نقل (13.6 درصد)، تجارت (9.2 درصد)، آموزش (9.1 درصد)، خدمات معیشت و تغذیه (7.5 درصد) در این دوره ششماه رشد بالایی را تجربه نموده است.  همچنین درآمدهای ناشی از خدمات پولی و بازرگانی، نسبت به مدت مشابه سال گذشته 25.9 درصد (246.4 تریلیون صوم) افزایش خواهد یافت.