اخبار اقتصادی ترکیه - آنکارا

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی ترکیه در هفته چهارم مردادماه 1404 مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور به شرح زیر می‌باشد:

کسری 2 میلیارد دلاری حساب جاری ترکیه در ماه ژوئن 2025

بانک مرکزی ترکیه گزارش تراز پرداختی این کشور برای ماه ژوئن 2025 را منتشر کرد. بر اساس این گزارش، حساب جاری ترکیه در ماه ژوئن 2025 بالغ بر 2 میلیارد و 6 میلیون دلار کسری داشته است. حساب جاری این کشور بدون احتساب طلا و انرژی که از عمده اقلام وارداتی ترکیه بشمار می روند،  مازادی معادل ۲.۵۷۹ میلیارد دلار داشته است.

همچنین در ماه ژوئن میزان خالص سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی ۶۱۶ میلیون دلار ثبت شد. دراین دوره کل سرمایه‌گذاری مستقیم توسط سرمایه گذاران خارجی در ترکیه ۱.۵۶۶ میلیارد دلار و سرمایه‌گذاری مستقیم توسط شهروندان ترک در خارج از ترکیه ۹۵۰ میلیون دلار بوده است.

تحلیل سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات نشان می‌دهد که شهروندان ترکیه ای ۲۱۴ میلیون دلار املاک و مستغلات در خارج از کشور و در مقابل اتباع خارجی ۱۳۳ میلیون دلار املاک و مستغلات در ترکیه خریداری نموده اند.

صادرات 30 میلیارد دلاری لوزام و مصالح ساختمانی ترکیه

انجمن صنعتگران مصالح ساختمانی ترکیه گزارش تجارت خارجی این بخش را برای ماه ژوئن 2025 منتشر کرد. بر پایه این گزارش، صادرات مصالح ساختمانی ترکیه در ۱۲ ماه گذشته از ژوئن 2024 تا ژوئن2025 به ۳۰ میلیارد دلار نزدیک شد. بر این اساس، صادرات صنعت مصالح ساختمانی در ماه ژوئن 2025 نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۱.۷ درصد رشد داشته و به ۲.۴۱ میلیارد دلار رسیده است. از نظر وزنی نیز، صادرات این بخش ۱۷.۵ درصد افزایش یافته و به ۴.۱۶ میلیون تن رسیده است. میانگین قیمت هر کیلوگرم صادرات در این بخش ۰.۵۸ دلار بوده است. همچنین میزان واردات صنعت مصالح ساختمانی در ماه ژوئن 2025 نیز نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۳.۱ درصد کاهش یافته و به ۹۴۳ میلیون دلار رسیده است.

صادرات سالانه مصالح ساختمانی ترکیه نیز از ژوئن 2024 تا پایان ژوئن 2025 بصورت سالانه ۴.۳ درصد افزایش یافته و به ۲۹.۹۸ میلیارد دلار رسیده است. از نظر حجم، صادرات ۴.۹ درصد افزایش یافته و به ۴۷.۹۹ میلیون تن رسیده است. میانگین قیمت هر واحد صادراتی سالانه ۰.۶۲ دلار بوده است.

طبق این گزارش، صادرات در تمام زیربخش‌های صنعت مصالح ساختمانی در ماه ژوئن عملکرد مثبتی داشته است. این نرخ افزایش در محصولات آهن و فولاد ۸.۶ درصد، در محصولات معدنی و سنگی ۱۰.۳ درصد، در مواد و تجهیزات الکتریکی ۲۱.۱ درصد، در محصولات فلزی ۸.۶ درصد، در محصولات شیمیایی ۸.۳ درصد، در چوب و محصولات چوبی ۲۴.۴ درصد، در مواد عایق بندی ۰.۶ درصد و در ساختمان‌های پیش‌ساخته ۴۰.۷ درصد بوده است.

 

صادرات ۲۳.۵ میلیارد دلار صنعت خودروی ترکیه

صادرات خودروی ترکیه در هفت ماه اول سال 2025 به ۶۳۰,۹۹۲ دستگاه رسید که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۹ درصد افزایش داشته است.انجمن تولیدکنندگان خودروی ترکیه آمار تولید، صادرات و داده‌های بازار را برای دوره ژانویه تا ژوئیه 2025 اعلام کرد. بر این اساس، کل تولید در ماه ژوئیه 2025نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۰ درصد افزایش یافته است، در حالی که تولید خودرو ۱ درصد و تولید خودروهای تجاری ۳۱ درصد افزایش یافته است. تولید تراکتور در همین مدت ۲۶ درصد کاهش داشته است.

کل تولید خودرو در هفت ماه اول سال 2025 به ۸۳۴,۸۳۸ دستگاه رسید که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱ درصد رشد داشته است.

در این مدت، تولید در گروه خودروهای تجاری ۱۱ درصد، در گروه خودروهای تجاری سبک ۱۴ درصد افزایش یافت اما تولید خودروهای تجاری سنگین ۹ درصد کاهش یافت. در این مدت، نرخ استفاده از ظرفیت کل صنعت خودرو ۶۷ درصد اعلام شد.

۲۳.۵ میلیارد دلار صادرات در ۷ ماه

صادرات خودرو در ماه جولای 2025 از نظر تعداد دستگاه ۱۴ درصد افزایش یافت و در هفت ماه اول سال 2025 به ۶۳۰ هزار و ۹۹۲ دستگاه رسید که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۹ درصد افزایش نشان می‌دهد.

بر اساس داده‌های مجمع صادرکنندگان ترکیه، کل صادرات صنعت خودرو در هفت ماه اول سال ۲۰۲۵، ۱۸ درصد از کل صادرات را تشکیل داده و جایگاه پیشرو خود را در رتبه‌بندی صادرات بخش‌ها حفظ کرده است. بر اساس داده‌های انجمن صادرکنندگان مجموع صادرات صنعت خودرو در هفت ماه سال 2025 به ۲۳.۵ میلیارد دلار رسیده است. در دوره ژانویه تا ژوئیه ۲۰۲۵، سهم خودروهای تولید داخل در فروش خودرو ۳۰ درصد و سهم خودروهای تولید داخل در بازار خودروهای تجاری سبک ۲۰ درصد بوده است.

در دوره ژانویه تا ژوئیه 2025 بیشترین صادرات خودرو به ترتیب به کشورهای، آلمان با ۳.۸ میلیارد دلار، فرانسه با ۲.۷ میلیارد دلار، بریتانیا با ۲.۵ میلیارد دلار، اسپانیا با ۲ میلیارد دلار و ایتالیا با ۱.۹ میلیارد دلار قرار گرفتند.

گفتنی است، بیشتر صادرات خودرو از شهرهای کجاعلی با ۷.۴ میلیارد دلار، بورسا با ۵.۱ میلیارد دلار، استانبول با ۵.۰۷ میلیارد دلار و ساکاریا با ۲.۶ میلیارد دلار انجام شده است.

افزایش سهم گاز طبیعی و انرژی خورشیدی در تولید برق در ترکیه

طبق داده‌های شرکت انتقال برق ترکیه، تعادل تولید و مصرف برق در ماه ژوئیه 2025 ثابت ماند. تولید برق در ماه ژوئیه در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۲.۱ درصد و میزان مصرف نیز ۱.۴ درصد افزایش یافت.

بر پایه این گزارش، تولید برق در این ماه به ۳۴,۸۴۶,۲۱۱ مگاوات ساعت و مصرف به ۳۴,۵۸۴,۹۱۷ مگاوات ساعت رسید. افزایش نیاز به سرمایش و استفاده از تهویه مطبوع به دلیل شرایط آب و هوایی گرم، عمده دلیل در افزایش مصرف برق بوده است.

در این ماه در حالی که سهم نیروگاه‌های برق آبی و بادی در تولید برق در ماه ژوئیه در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته کاهش یافت، سهم گاز طبیعی و نیروگاه‌های خورشیدی در تولید برق افزایش داشته است.

گاز طبیعی با ۸,۶۸۴,۶۴۸ مگاوات ساعت تولید برق در طول ماه، پیشتاز بود و پس از آن زغال سنگ وارداتی با ۷,۳۰۰,۰۹۳ مگاوات ساعت قرار داشت. پس از این‌ها، نیروگاه‌های برق آبی مستقر در سد و رودخانه با ۵,۶۷۳,۴۰۰ مگاوات ساعت، انرژی خورشیدی با ۴,۰۹۸,۸۸۵ مگاوات ساعت و انرژی بادی با ۳,۵۶۰,۸۱۸ مگاوات ساعت قرار دارند. برپایه این گزارش، میزان گاز تحویلی به شبکه در ماه ژوئیه در مقایسه با ماه مشابه سال گذشته ۱۳.۶ درصد افزایش یافته و به ۴.۱۴۳ میلیارد و ۸۱۶ هزار متر مکعب رسیده است.

افزایش 8 درصدی صادرات ترکیه به کشورهای عضو اتحادیه اروپا

صادرات ترکیه به ۲۰ کشور عضو اتحادیه اروپا در نیمه اول امسال افزایش یافت. صادرات به کشورهای اتحادیه اروپا بین ژانویه – ژوئن 2025 به ۵۷.۷ میلیارد دلار رسید. صادرات به آلمان، بزرگترین شریک تجاری ترکیه، ۷۱۷.۲ میلیون دلار افزایش یافته است.

طبق داده‌های منتشر شده توسط سازمان آمار ترکیه، صادرات در دوره ژانویه تا ژوئن 2025در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۴.۱ درصد افزایش یافته و به ۱۳۱.۴ میلیارد دلار رسیده است. در این دوره، زمانی که تجارت جهانی تحت تأثیر جنگ‌های تعرفه‌ای آمریکا قرار گرفت، صادرات ترکیه به اتحادیه اروپا، مهمترین شریک تجاری اش، به طور قابل توجهی افزایش یافت. بنحویکه صادرات ترکیه به کشورهای اتحادیه اروپا بین ژانویه – ژوئن 2025 با 8 درصد افزایش از ۵۳.۴ میلیارد دلار به ۵۷.۷ میلیارد دلار رسید.

کشورهای اتحادیه اروپا که دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، هشدار داده بود که در صورت عدم دستیابی به توافق، تعرفه‌های بالایی اعمال خواهند کرد، در این دوره به محصولات ترکیه علاقه نشان دادند. در این دوره، صادرات ترکیه به ۲۰ کشور اتحادیه اروپا افزایش یافت که بیشترین افزایش ارزش در صادرات به آلمان، بزرگترین شریک تجاری ترکیه، با ۷۱۷.۲ میلیون دلار افزایش مشاهده شد. در همین دوره، صادرات به اسلوونی ۵۶۳.۱ میلیون دلار و به یونان ۵۳۱ میلیون دلار افزایش یافت. از نظر درصد، بیشترین رشد صادرات ترکیه به استونی با 115 درصد افزایش به 270 میلیون دلار رسید. صادرات به اسلواکی ۵۰.۲ درصد، به اسلوونی ۴۹.۱ درصد و به یونان ۲۲.۷ درصد افزایش یافت.

افزایش میزان ذخایر ارزی بانک مرکزی ترکیه

مجموع ذخایر بانک مرکزی ترکیه در هشتم آگوست 2025 به بالاترین میزان خود یعنی ۱۷۴ میلیارد و ۳۶۵ میلیون دلار رسید که نسبت به هفته قبل ۵ میلیارد و ۳۷۷ میلیون دلار افزایش یافته است.

بر اساس این گزارش، تا هشتم آگوست، ذخایر ارزی بانک مرکزی ترکیه با ۲ میلیارد و ۶۹۸ میلیون دلار افزایش به ۸۷ میلیارد و ۶۰۷ میلیون دلار رسید. در این مدت همچنین ذخایر طلا نیز با ۲ میلیارد و ۶۷۹ میلیون دلار افزایش از ۸۴ میلیارد و ۷۹ میلیون دلار به ۸۶ میلیارد و ۷۵۸ میلیون دلار رسید. بدین ترتیب مجموع ذخایر بانک مرکزی ترکیه در مقایسه با هفته قبل ۵ میلیارد و ۳۷۷ میلیون دلار افزایش یافت و از ۱۶۸ میلیارد و ۹۸۸ میلیون دلار به ۱۷۴ میلیارد و ۳۶۵ میلیون دلار رسید.

تاکید وزارت تجارت ترکیه به دستیابی به هدف صادرات 390 میلیارد دلاری در سال 2025

وزارت تجارت ترکیه اعلام کرد که هدف صادرات ۳۹۰ میلیارد دلاری کالا و خدمات که پیش‌بینی شده بود، تا پایان سال ۲۰۲۵ محقق خواهد شد. ترکیه در ۲۲ سال گذشته اقتصاد و تجارت خود را متحول کرده است. در بیانیه وزارت تجارت ترکیه آمده است: ترکیه از سال ۲۰۰۲ تاکنون به یکی از چهره‌های پیشرو در اقتصاد و تجارت جهانی تبدیل شده است. تولید ناخالص داخلی که در سال 2002 (زمان روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه) بالغ بر ۲۳۸ میلیارد دلار بود، برای اولین بار در تاریخ ترکیه از آستانه تریلیون دلار فراتر رفته و در سال ۲۰۲۳ به ۱.۱۳۰ تریلیون دلار رسیده است. همچنین اشاره شده است که این رقم در سال ۲۰۲۴ به بالاترین میزان خود یعنی ۱.۳۲۲ تریلیون دلار رسیده است.

در این بیانیه با اشاره به هدف درآمد ملی ۱.۴ تریلیون دلاری تا پایان سال، آمده است: ترکیه در ۲۲ سال گذشته به رشد واقعی سالانه ۵.۳ درصد دست یافته و در ۱۰ سال گذشته یکی از سریع‌ترین اقتصادهای در حال رشد در میان کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) بوده است. صندوق بین‌المللی پول در گزارشی که در ماه ژوئیه منتشر نمود، پیش‌بینی رشد خود را برای امسال به ۳ درصد افزایش داد. با وجود بحران‌های جهانی که از سال ۲۰۲۰ تاکنون تجربه شده است، موفقیت بی‌وقفه ما در رشد اقتصادی به مدت ۱۹ فصل ادامه داشته است. درآمد ملی سرانه از ۳۶۰۸ دلار در سال ۲۰۰۲ به ۱۵۹۷۱ دلار در پایان دوره سه ماهه اول ۲۰۲۵ افزایش یافته است.

در این بیانیه ضمن اشاره به آمار صادرات اعلام شده است که سهم ترکیه از صادرات کالا از 0.55 درصد در سال 2002 به 1.07 درصد در سال 2024 و سهم آن از صادرات خدمات از 0.84 درصد در سال 2002 به 1.32 درصد در سال 2024 افزایش یافته است که نشان دهنده افزایش هفت برابری کل صادرات بین سال های 2002 تا 2024 است. در این بیانیه آمده است که به لطف افزایش صادرات کالا و خدمات و کاهش واردات، کسری حساب جاری سالانه که در ماه مه 2023 به 55.1 میلیارد دلار رسیده بود، تا پایان سال 2024 به 10 میلیارد دلار کاهش یافته است. در این بیانیه آمده است: در سال 2024، با صادرات 377 میلیارد دلاری ما به بالاترین میزان صادرات کالا و خدمات در تاریخ جمهوری دست یافتیم. تا پایان سال 2025، به هدف صادراتی 390 میلیارد دلاری که توسط اردوغان، رئیس جمهور تعیین شده است، خواهیم رسید. صادرات ما بین ژانویه و ژوئیه به 156.4 میلیارد دلار رسید. در این دوره، بیشترین صادرات ما به کشورهای آلمان، بریتانیا، آمریکا، ایتالیا و عراق بوده است. صادرات به اتحادیه اروپا با ۸.۵ درصد افزایش به ۶۷.۸ میلیارد دلار رسید. صادرات سالانه به اتحادیه اروپا با ۱۱۳.۸ میلیارد دلار رکورد شکست. در این بیانیه اشاره شده است که صادرات بخش خدمات رکورد تاریخی را شکست و از 14 میلیارد دلار در سال 2022 به 115.2 میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴ رسید.