اخبار اقتصادی ترکیه - ارزروم
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی منطقه شرق و جنوب شرق ترکیه در نیمه اول مردادماه 1404 مندرج در روزنامهها و رسانههای این کشور به شرح زیر میباشد:
2.4 میلیارد یورو تأمین مالی برای پروژه راهآهن قرهسو، اغدیر، آرالیک و دیلوجوی ترکیه
به گزارش خبرگزاری آناتولی، بر اساس اطلاعات بهدستآمده از وزارت خزانهداری و دارایی ترکیه، در چارچوب تلاشها برای تقویت زیرساختهای اقتصادی و اجتماعی کشور و در راستای اهداف تعیینشده در برنامه میانمدت مبنی بر «فعالسازی سرمایهگذاریهای زیربنایی عمومی»، گام مهمیبرداشته شده است.
در این راستا، برای پروژه راهآهن قرهسو–اغدیر–آرالیک–دیلوجو که نقش کلیدی در اتصال منطقهای ایفا خواهد کرد، حدود ۲.۴ میلیارد یورو تأمین مالی سبز جذب شده است.
قراردادهای مربوط به این تأمین مالی، میان وزارت خزانهداری و دارایی ترکیه و مجموعهای از بانکها به رهبری بانک MUFG ژاپن امضا شده است.
در ساختار این تأمین مالی، نهادهای اعتبار صادراتی سوئد EKN و اتریش OeKB و همچنین شرکت بیمه سرمایهگذاری و اعتبار صادرات اسلامی ICIEC وابسته به بانک توسعه اسلامی نیز با ارائه ضمانت مشارکت داشتهاند. افزون بر آن، تعدادی از بانکها و سرمایهگذاران نهادی بینالمللی نیز در این سازوکار مالی حضور دارند.
این پروژه توسط مدیریت کل سرمایهگذاریهای زیرساختی وزارت حملونقل و زیرساخت ترکیه هدایت میشود و با رویکرد زیرساخت پایدار، ارتباط ریلی میان ترکیه و نخجوان را برقرار کرده و موجب توسعه جریان حملونقل و تجارت منطقهای خواهد شد.
پروژه مذکور از منظر توسعه یکپارچه منطقهای نیز حائز اهمیت است و دسترسی مراکز تولیدی محلی به بازارهای بینالمللی را تسهیل خواهد کرد.
با این پروژه، مجموع منابع خارجی جذبشده برای تأمین مالی پروژههای ترکیه در سال جاری به حدود ۶ میلیارد دلار رسیده است.
وزیر خزانهداری و دارایی ترکیه، مهمت شیمشک، با اشاره به اینکه نهادهای مالی بینالمللی به اقتصاد و برنامههای ترکیه اعتماد دارند، اظهار داشت:
"ما ضمن تقویت همکاریهای نزدیک با نهادهای بینالمللی، همچنان از سرمایهگذاریهای زیرساختی که قدرت رقابتپذیری و بهرهوری کشورمان را افزایش میدهد، حمایت میکنیم."
(2025/07/22)
آمار صادرات و واردات ترکیه در ماه ژوئن
مرکز آمار ترکیه TÜİK اعلام کرد که صادرات در ماه ژوئن نسبت به ماه مشابه سال قبل ۷.۹ درصد افزایش یافته و به ۲۰ میلیارد و ۵۱۵ میلیون دلار رسیده است، در حالی که واردات ۱۵.۲ درصد رشد کرده و به ۲۸ میلیارد و ۶۸۸ میلیون دلار بالغ شده است. TÜİK آمار تجارت خارجی مربوط به دوره ژوئن ۲۰۲۵ را منتشر کرد. بر اساس این آمار؛ صادرات در ژوئن ۲۰۲۵ نسبت به ژوئن ۲۰۲۴، ۷.۹ درصد افزایش یافته و به ۲۰ میلیارد و ۵۱۵ میلیون دلار رسیده است، و واردات ۱۵.۲ درصد افزایش یافته و به ۲۸ میلیارد و ۶۸۸ میلیون دلار رسیده است. همچنین صادرات در دوره ژانویه تا ژوئن ۲۰۲۵ نسبت به دوره مشابه سال قبل ۴.۱ درصد رشد کرده و به ۱۳۱ میلیارد و ۴۰۸ میلیون دلار رسیده است، در حالی که واردات ۷.۲ درصد افزایش یافته و به ۱۸۰ میلیارد و ۸۴۵ میلیون دلار رسیده است.
کسری تجاری ۳۸.۸ درصد افزایش یافت
در ماه ژوئن، کسری تجاری نسبت به ماه مشابه سال گذشته ۳۸.۸ درصد رشد کرد و از ۵ میلیارد و ۸۸۹ میلیون دلار به ۸ میلیارد و ۱۷۳ میلیون دلار افزایش یافت. نسبت پوشش صادرات به واردات در ژوئن ۲۰۲۴ معادل ۷۶.۴ درصد بود، اما در ژوئن ۲۰۲۵ به ۷۱.۵ درصد کاهش یافت. در دوره ژانویه تا ژوئن، کسری تجاری ۱۶.۳ درصد افزایش یافته و از ۴۲ میلیارد و ۵۰۴ میلیون دلار به ۴۹ میلیارد و ۴۳۷ میلیون دلار رسید. نسبت پوشش صادرات به واردات در دوره ژانویه تا ژوئن ۲۰۲۴ برابر با ۷۴.۸ درصد بود، اما در همان دوره از سال ۲۰۲۵ به ۷۲.۷ درصد کاهش یافته است.
آلمان بزرگترین کشور مقصد صادرات
در ماه ژوئن، آلمان در صدر صادرات قرار گرفت. صادرات به آلمان ۱ میلیارد و ۷۲۸ میلیون دلار بود و پس از آن به ترتیب بریتانیا با ۱ میلیارد و ۲۶۶ میلیون دلار، آمریکا با ۱ میلیارد و ۱۹۷ میلیون دلار، ایتالیا با ۱ میلیارد و ۷۰ میلیون دلار و فرانسه با ۸۹۰ میلیون دلار قرار گرفتند. صادرات به پنج کشور اول ۳۰ درصد از کل صادرات را تشکیل میدهد.
در دوره ژانویه تا ژوئن نیز آلمان در صدر صادرات قرار دارد. صادرات به آلمان ۱۰ میلیارد و ۹۱۵ میلیون دلار بود و پس از آن به ترتیب بریتانیا با ۸ میلیارد و ۱۶۴ میلیون دلار، آمریکا با ۷ میلیارد و ۸۳۷ میلیون دلار، ایتالیا با ۶ میلیارد و ۶۶۲ میلیون دلار و عراق با ۵ میلیارد و ۶۳۶ میلیون دلار قرار گرفتند. صادرات به پنج کشور اول ۲۹.۸ درصد از کل صادرات را شامل میشود.
چین بزرگترین کشور مبدا واردات
در واردات، چین در صدر قرار دارد. واردات از چین در ماه ژوئن ۳ میلیارد و ۸۳۱ میلیون دلار بود و پس از آن به ترتیب روسیه با ۳ میلیارد و ۳۱۶ میلیون دلار، آلمان با ۲ میلیارد و ۶۹۸ میلیون دلار، آمریکا با ۱ میلیارد و ۴۶۸ میلیون دلار و سوئیس با ۱ میلیارد و ۱۱۷ میلیون دلار قرار گرفتند. واردات از پنج کشور اول ۴۳.۳ درصد از کل واردات را تشکیل میدهد.
در دوره ژانویه تا ژوئن، چین همچنان در صدر واردات قرار دارد. واردات از چین ۲۳ میلیارد و ۹۵۶ میلیون دلار بود و پس از آن به ترتیب روسیه با ۲۱ میلیارد و ۷۰۵ میلیون دلار، آلمان با ۱۴ میلیارد و ۶۴۲ میلیون دلار، آمریکا با ۸ میلیارد و ۲۵۹ میلیون دلار و ایتالیا با ۷ میلیارد و ۹۸۴ میلیون دلار قرار گرفتند. واردات از پنج کشور اول ۴۲.۳ درصد از کل واردات را تشکیل میدهد.
(2025/07/31 )
کشف حدود ۴ میلیارد دلار ذخایر نفتی در دیاربکر، گابار و باتمان
آلپآرسلان بایراکتار، وزیر انرژی و منابع طبیعی ترکیه، اعلام کرد:
«در نتیجه مطالعات انجامشده در دیاربکر، گابار و باتمان، در نقاط مختلف ۵۷ میلیون بشکه ذخایر نفتی کشف کردهایم که ارزش اقتصادی آن حدود ۴ میلیارد دلار است.»
بایراکتار همچنین یادآور شد که در حوزه گاز طبیعی نیز در چاه "گوکتپه-۳" در دریای سیاه ۷۵ میلیارد متر مکعب گاز کشف شده است؛ مقداری که میتواند نیاز گازی ترکیه را به مدت یکونیم سال تأمین کند. به گفته او، این میزان گاز میتواند نیاز خانگی را به مدت ۴.۵ سال پوشش دهد و ارزش اقتصادی آن حدود ۳۰ میلیارد دلار برآورد میشود.
وی افزود:
«علاوه بر این، در جستوجوهای نفتی بهویژه در خشکی، در مناطق دیاربکر، گابار و باتمان، تا به امروز ۵۷ میلیون بشکه نفت کشف شده که ارزش اقتصادی آن حدود ۴ میلیارد دلار است. کاوشهای نفتی در خشکی همچنان ادامه دارد و انتظار میرود تا پایان سال این ارقام افزایش یابد.»
"در چهار میدان، ۳۵۰ میلیون بشکه ذخایر نفتی شناسایی شده است"
آلپارسلان بایراکتار، وزیر انرژی و منابع طبیعی ترکیه، درباره توافق میان شرکت ملی نفت ترکیه و شرکتهای آمریکایی برای اکتشاف نفت و گاز در استان دیاربکر گفت:
«در این منطقه با شرکتهای آمریکایی همکاری میکنیم. آمریکا بزرگترین تولیدکننده در این حوزه است. فناوریای که آمریکا را به رتبه اول در تولید نفت و گاز در جهان رسانده، دقیقاً همین فناوری است.
(2025/07/30)
افزایش ۸.۴ درصدی درآمد گردشگری ترکیه در سهماهه دوم سال جاری
به گزارش مرکز آمار ترکیه TÜİK، درآمد گردشگری در سهماهه دوم سال ۲۰۲۵، شامل ماههای آوریل، مه و ژوئن، نسبت به همین دوره در سال گذشته ۸.۴ درصد افزایش یافته و به ۱۶ میلیارد و ۲۸۴ میلیون و ۳۲۲ هزار دلار رسیده است.
طبق آمار گردشگری سهماهه دوم منتشر شده توسط TÜİK، درآمد گردشگری در این دوره با رشد ۸.۴ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل، به رقم ۱۶ میلیارد و ۲۸۴ میلیون و ۳۲۲ هزار دلار رسید. از این مبلغ، درآمد حاصل از بازدیدکنندگان ۱۶ میلیارد و ۹۵ میلیون و ۲۴۷ هزار دلار و درآمد حاصل از مسافران ترانزیتی ۱۸۹ میلیون و ۷۵ هزار دلار بوده است. سهم شهروندان مقیم خارج از کشور از درآمد گردشگری بازدیدکنندگان ۱۶.۵ درصد بوده است. هزینههای بازدیدکنندگان شامل ۱۱ میلیارد و ۱۰۰ میلیون و ۸۲۹ هزار دلار هزینههای شخصی و ۴ میلیارد و ۹۹۴ میلیون و ۴۱۸ هزار دلار هزینههای تورهای بسته بوده است.
تعداد بازدیدکنندگان ۲ درصد افزایش یافت
تعداد بازدیدکنندگانی که در سهماهه دوم ۲۰۲۵ از کشور خارج شدهاند، نسبت به دوره مشابه سال گذشته ۲ درصد افزایش یافته و به ۱۶ میلیون و ۴۱۲ هزار و ۱۶۸ نفر رسیده است. ۱۶.۳ درصد از این بازدیدکنندگان (معادل ۲ میلیون و ۶۷۸ هزار و ۱۰۵ نفر) شهروندان مقیم خارج از کشور بودهاند. میانگین هزینه روزانه بازدیدکنندگان ۱۱۰ دلار و میانگین هزینه روزانه شهروندان مقیم خارج ۷۳ دلار بوده است.
سهم هزینههای تورهای بسته در درآمد گردشگری بازدیدکنندگان ۳۱ درصد، هزینههای غذا و نوشیدنی ۱۹.۴ درصد و هزینههای حمل و نقل بینالمللی ۱۲.۸ درصد بوده است. نسبت به دوره مشابه سال گذشته، هزینههای حمل و نقل بینالمللی ۱۳.۸ درصد، هزینههای غذا و نوشیدنی ۱۳.۷ درصد و هزینههای خدمات گردشگری ۱۲.۵ درصد افزایش یافته است.
بازدیدکنندگان عمدتاً (۷۱.۱ درصد) برای «گردشگری، سرگرمی، فعالیتهای ورزشی و فرهنگی» به کشور آمدهاند. در مقام دوم ۱۶.۸ درصد برای «دیدار با خانواده و دوستان» و در مقام سوم ۵.۶ درصد برای «خرید» بوده است. شهروندان مقیم خارج عمدتاً (۶۰.۷ درصد) برای «دیدار با خانواده و دوستان» به کشور آمدهاند.
هزینههای گردشگری ۴۱.۱ درصد افزایش یافت
هزینههای گردشگری در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته ۴۱.۱ درصد افزایش یافته و به ۲ میلیارد و ۷۵۹ میلیون و ۹۱۸ هزار دلار رسیده است. از این مبلغ، ۱ میلیارد و ۸۵۰ میلیون و ۸۶۶ هزار دلار مربوط به هزینههای شخصی و ۹۰۹ میلیون و ۵۲ هزار دلار مربوط به هزینههای تورهای بسته بوده است. تعداد شهروندانی که به خارج از کشور سفر کردهاند نسبت به سال گذشته ۰.۵ درصد کاهش یافته و به ۲ میلیون و ۹۴۷ هزار و ۹۲۹ نفر رسیده است. میانگین هزینه هر نفر ۹۳۶ دلار بوده است.
(2025/07/31)
اعلام آمار واردات و صادرات ماه ژوئن اغدیر
براساس دادههای موقت تجارت خارجی که با همکاری مؤسسه آمار ترکیه و وزارت بازرگانی تهیه شده، آمار واردات و صادرات استان اغدیر در ماه ژوئن اعلام شد. این استان که با سه کشور هممرز است، از نظر استراتژیک اهمیت ویژهای دارد.
در ماه ژوئن، براساس سیستم تجارت عمومی، صادرات استان اغدیر به ۵ میلیون و ۵۱۵ هزار دلار و واردات آن به ۱ میلیون و ۷۲۳ هزار دلار رسید. این ارقام، پویایی قابل توجه ایغدیر در زمینه تجارت خارجی را نشان میدهد.
عملکرد تجارت خارجی استانهای همسایه
آمار تجارت خارجی استانهای هممرز با ایغدیر در خردادماه به شرح زیر است:
قارص: صادرات ۳۴۵ هزار دلار، واردات ۲۱۴ هزار دلار
آغری: صادرات ۱ میلیون و ۳۵۳ هزار دلار، واردات ۱۱ میلیون و ۱۴۷ هزار دلار
آردهان: صادرات ۴۶۷ هزار دلار، واردات ۱۱۸ هزار دلار
این دادهها، تنوع و ظرفیت تجارت خارجی در منطقه شرق آناتولی را بهخوبی نمایان میسازد.
(2025/07/31، اغدیر)
افزایش مصرف نفت در وان! آمار ۵ ماهه
سازمان تنظیم بازار انرژی EPDK گزارش بخش نفت مربوط به بازه زمانی ژانویه تا مه ۲۰۲۵ را منتشر کرد.
بر اساس این گزارش، مجموع مصرف نفت در وان در پنج ماه نخست سال ۲۰۲۵، شامل گازوئیل، نفت کوره، سوخت هوایی و سوخت دریایی، برابر با ۶۸,۹۰۸.۵۹ تن ثبت شده است.
جزئیات ماهانه مصرف نفت در وان به شرح زیر است:
ژانویه: ۱۱,۹۹۶.۲۹ تن
فوریه: ۱۱,۵۶۹.۳۰ تن
مارس: ۱۳,۲۱۱.۰۶ تن
آوریل: ۱۵,۵۳۷.۱۰ تن
مه: ۱۶,۵۹۴.۸۴ تن
بر اساس گزارشهای EPDK، مصرف انرژی در وان به دلیل شرایط فصلی و وضعیت بخشهای مختلف، افزایش یافته است.
مقایسه با کل ترکیه
در سطح کلان، در ۵ ماه نخست سال ۲۰۲۵، مصرف نفت در ترکیه بالغ بر ۱۲.۹ میلیون تن بوده است. از این مقدار، حدود ۶۸,۹۰۸.۵۹ تن آن مربوط به شهر وان است که تقریباً ۰.۵۳ درصد از کل مصرف نفت کشور را تشکیل میدهد.
(2025/08/03، وان)
آمار شش ماهه ورود مسافر ترکیه
وزارت فرهنگ و گردشگری ترکیه، گزارش آمار مرزی مربوط به دوره ژانویه تا ژوئن سال ۲۰۲۵ را منتشر کرد. طبق دادههای موجود در این گزارش، در این دوره تعداد کل افرادی که از ترکیه بازدید کردهاند، ۲۱ میلیون و ۳۹۹ هزار و ۷۸۴ نفر بوده است. همچنین تعداد افرادی که از مرز کاپیکوی وارد وان شدهاند، مشخص گردیده است.
بر اساس اطلاعات دریافتشده از وزارت فرهنگ و گردشگری، تعداد کل گردشگران خارجی که در دوره ژانویه تا ژوئن سال ۲۰۲۵ از طریق مرزهای ترکیه وارد کشور شدهاند، ۲۱ میلیون و ۳۹۹ هزار و ۷۸۴ نفر اعلام شد.
در شش ماه اول سال ۲۰۲۵، بیشترین ورود گردشگران خارجی از مرز استانبول با ۸ میلیون و ۶۳۵ هزار و ۵۸۹ نفر بوده است.
آنتالیا با ۵ میلیون و ۸۰۲ هزار و ۹۲۲ نفر در رتبه دوم، ادیرنه با ۱ میلیون و ۸۴۰ هزار و ۶۶۰ نفر در رتبه سوم، موغلا با ۱ میلیون و ۱۹۵ هزار و ۸۱۲ نفر در رتبه چهارم، آرتوین با ۶۵۵ هزار و ۲۰۷ نفر در رتبه پنجم و ازمیر با ۶۲۰ هزار و ۳۵۸ نفر در رتبه ششم قرار دارند.
در این مدت، ۳۱۹ هزار و ۸۴۱ گردشگر خارجی از طریق مرزها وارد وان شدهاند.
در همین بازه زمانی، تنها ۸ نفر از طریق مسیر هوایی، ۶ هزار و ۶۳۲ نفر از طریق راهآهن و ۳۱۳ هزار و ۲۰۱ نفر از طریق جادهای به وان وارد شدهاند.
در ژانویه ۲۰۲۵، تعداد ۵۲ هزار و ۷۰۲ گردشگر خارجی از وان بازدید کردهاند، در فوریه ۴۹ هزار و ۸۱ نفر، در آوریل ۴۵ هزار و ۴۱۰ نفر، در ماه مه ۵۰ هزار و ۴۶۸ نفر و در ژوئن نیز ۶۶ هزار و ۹۹ گردشگر خارجی از وان بازدید کردهاند.
(2025/08/04، وان)
گام تازه گردشگری در وان: نشست معرفی و توسعه گردشگری برگزار شد
با حضور نادر آلپارسلان، معاون وزیر فرهنگ و گردشگری ترکیه، و اوزان بالجی، استاندار وان و قائممقام شهرداری کلانشهر، نشست معرفی و توسعه گردشگری در شهر وان برگزار گردید.
بر اساس اطلاعیهای که در حساب رسمی استانداری وان منتشر شده، این نشست در یکی از هتلهای شهر برگزار شد و هدف از آن، ارتقای جایگاه گردشگری استان وان و بهرهگیری مؤثر از ظرفیتهای تاریخی و فرهنگی منطقه اعلام گردید.
نادر آلپارسلان: هیچ مانعی برای تبدیل وان به قطب گردشگری وجود ندارد
نادر آلپارسلان، معاون وزیر فرهنگ و گردشگری ترکیه، در سخنرانی خود اظهار داشت:
«برای افزایش درآمدهای گردشگری کشور و بهویژه استان وان، تلاشهای گستردهای در حال انجام است. هدف ما قرار گرفتن در ردههای برتر جهانی از نظر درآمد گردشگری است. در همین راستا، معرفی مؤثرتر ارزشهای تاریخی و فرهنگی ۸۱ استان کشور در دستور کار قرار دارد.»
وی ادامه داد:
«هدف ما رسیدن به درآمد ۱۰۰ میلیارد دلاری از گردشگری است. وان، استانی است که ارزشهای تاریخی و فرهنگی آن قابل شمارش نیست. با برجسته کردن این ارزشها، میتوانیم سهم استان از درآمدهای گردشگری را افزایش دهیم. طرح جامع گردشگری وان آماده شده و این استان سهم شایستهای از این روند خواهد داشت.»
اوزان بالجی: شهر قدیم وان احیا میشود
اوزان بالجی، استاندار وان و قائممقام شهرداری کلانشهر نیز در این نشست اظهار داشت که با حمایتهای وزارت فرهنگ و گردشگری، اقدامات مهمی در زمینه توسعه فرهنگی و گردشگری در حال انجام است.
وی با اشاره به پتانسیل بالای گردشگری وان، افزود:
«برای بهرهبرداری از ظرفیت بالای گردشگری استان، پروژهها با سرعت ادامه دارد. عملیات مرمت سازههای تاریخی همچنان در جریان است.»
وی در ادامه گفت:
«شهر قدیم وان را از نو میسازیم. دیوارهای شهر در حال بازسازی هستند. مسجد عبّاسآغا، مسجد جامع تاریخی ۷۵۰ ساله، مسجد مناره سرخ، و کاروانسرای حسروپاشا با حفظ اصالتشان در حال مرمتاند. در شهر قدیم وان محلهای جدید ایجاد خواهد شد. بخش جنوبی قلعه نورپردازی میشود. همچنین یکی از زیباترین کتابخانههای کشور را در وان میسازیم. تاکنون برای ۱۲ شهرستان کتابخانه احداث کردهایم. ساخت مرکز فرهنگی بسیار مدرن نیز در حال پیشرفت است. برای پشتیبانی از گردشگری، مسیر ساحلی ساختهایم که در آن مرکز علمی نیز ایجاد خواهد شد.»
حضور نمایندگان بخش گردشگری و نهادهای دولتی
در این نشست، نمایندگانی از سطوح مختلف دولتی و بخش خصوصی حضور داشتند، از جمله:
کایاهان تورکمناوغلو، نماینده مجلس از حزب عدالت و توسعه، موسی گؤکتاش و ابراهیم گولتکین، معاونان استاندار، عبدالاحد آروَس رئیس استانی حزب عدالت و توسعه، مدیران نهادهای دولتی، نمایندگان سازمانهای مردمنهاد و فعالان حوزه گردشگری.
شرکتکنندگان در این نشست، دیدگاهها، درخواستها و پیشنهادهای خود را نیز ارائه کردند.
پس از پایان جلسه، نادر آلپارسلان و اوزان بالجی از محل ساخت کتابخانه عمومی استان وان و مرکز فرهنگی که همچنان در دست احداث هستند، بازدید و از نزدیک روند پیشرفت پروژهها را بررسی کردند.
(2025/08/04، وان)
انتظار برداشت 1800 تن عسل در سال 2025 در قارص
زیا پولات، استاندار قارص، به دیدار تولیدکنندگان عسل ارگانیک قارص که یکی از محصولات دارای نشان جغرافیایی این استان هستند، رفت و اطلاعاتی درباره زنبورداری کسب کرد. او همچنین برای برداشت پر برکت عسل آرزو کرد.
در قارص، 591 واحد تولیدی و 118,934 کندوی زنبور عسل وجود دارد. زیا پولات به همراه انور آیدین، مدیر وزارت کشاورزی و جنگلداری با زنبورداران ملاقات کرد. پس از مدتی گفتگو با آنها، پولات از کندوها، وضعیت زنبورها و عسل موجود در قابها اطلاعات گرفت.
زیا پولات گفت: "زنبورداران ما تمام آمادگیهای خود را با دقت انجام دادهاند. مراقبت از کندوها و بررسی سلامت زنبورها به طور منظم صورت میگیرد. امسال با پروژههای زیربنایی و برنامههای آموزشی، از زنبورداران حمایت کردهایم. هدف ما تنها افزایش برداشت عسل نیست، بلکه به فرآیند برند سازی عسل قارص نیز کمک خواهیم کرد."
از سوی دیگر، قارص با پوشش گیاهی غنی و دشتهای مرتفع خود یکی از مراکز تولید عسل مهم ترکیه به شمار میرود. به ویژه اینکه این منطقه زادگاه نژاد زنبور عسل قفقازی است که به افزایش کیفیت و تولید عسل در این منطقه کمک میکند. با توجه به پیشبینیها، سال 2025 شاهد وضعیت مناسبی برای دوره شکوفایی گلها خواهیم بود و مشکلات خشکسالی مشابه سالهای گذشته پیشبینی نمیشود که این موضوع زنبورداران را امیدوار کرده است.
در صورتی که هدف برداشت 1800 تن عسل در سال 2025 محقق شود، انتظار میرود که هم درآمد زنبورداران به طور قابل توجهی افزایش یابد و هم به اقتصاد قارص کمکهای چشمگیری صورت گیرد. تولیدکنندگان عسل در این منطقه همچنان در تلاشند تا عسل طبیعی و با کیفیت قارص را به سراسر کشور و حتی به خارج از کشور ارسال کنند.
(2025/07/27، قارص)
افزایش تعداد واحدهای پرورش قزلآلا در مالاتیا با حمایت دولت
هدف این است که تولید قزلآلا در شهرستانهای دوعانشهیر، دارنده و آرجوان مالاتیا تا پایان سال به ۱۶ هزار تن در ۶۶ واحد برسد، که این امر با حمایتهای دولتی ممکن شده است.
قزلآلاهای پرورش یافته در این واحدها، هم منبع درآمد مهمیبرای اقتصاد منطقه هستند و هم نقش مهمی در توسعه صنعت ماهیگیری ایفا میکنند.
سال گذشته تعداد واحدها ۴۸ بود که با حمایتهای دولتی امسال به ۶۰ افزایش یافته و پیشبینی میشود تا پایان سال به ۶۶ واحد برسد.
واحدهای واقع در منطقه سورگو، یکی از بخشهای شهرستان دوعانشهیر که در مسیر جاده D-850 قرار دارد و یکی از مسیرهای رفتوآمد به استانهای جنوب شرقی کشور است، به تولید قزلآلای قطعهبندی شده معروف هستند.
بخشی از ماهیهای تولید شده در این واحدها مستقیماً در همانجا مصرف میشود و بخشی دیگر به شهرهایی مانند آدیامان، غازیآنتپ و کهرامانمرعش ارسال میگردد.
عثمان آکار، مدیر کشاورزی و جنگلداری استان، به خبرنگار آناتولی گفت که استان مالاتیا با تولید قزلآلا در سطح وسیعی شناخته شده است.
او اعلام کرد که تولید در سدها و واحدهای زمینی انجام میشود و افزود: «تعداد واحدهای تولید قزلآلا در سال ۲۰۲۴، ۴۸ واحد بود که اکنون به ۶۰ واحد افزایش یافته است. از این تعداد، ۳۳ واحد زمینی و ۲۷ واحد در سدهای آبی قرار دارند. امسال مجوز اولیه برای ۶ واحد صادر کردهایم و تا پایان سال در ۶۶ واحد با ظرفیت سالانه ۱۶ هزار تن تولید خواهیم داشت.»
آکار به یادآوری این نکته پرداخت که زلزله ۶ فوریه ۲۰۲۳ باعث کاهش تولید در برخی واحدها شده بود و گفت که با حمایتهای دولتی این مشکل برطرف شده است.
او خاطرنشان کرد که حمایت مالی از هر کیلوگرم قزلآلا که قبلاً ۱ لیر بود اکنون به ۱.۸۰ لیر افزایش یافته است و گفت:
«در قالب برنامهریزی تولید، میزان حمایتها افزایش یافته است. حمایتها بسته به دستهبندیها متفاوت است. به سرمایهگذارانی که قصد دارند واحدهای پرورش ماهی در سدها ایجاد کنند، بیش از ۵۰ درصد یارانه تعلق میگیرد. در استان ما، مناطق مناسبی برای پرورش قزلآلا وجود دارد.»
فورکان چلیک، که در روستای سورگو واحد پرورش قزلآلا دارد، تأکید کرد که موقعیت جغرافیایی در مسیر جادهای بر فروش آنها تاثیر مثبت داشته است.
او که با حمایت سازمان حمایت از توسعه کشاورزی و روستایی دو واحد پرورش ایجاد کرده است، گفت:
«ظرفیت دو واحد ما ۸۰ تن است. ما تولید خود را به گونهای برنامهریزی کردهایم که بتوانیم تمام ماهیهای عرضه شده به رستورانها را تأمین کنیم. از آنجایی که ماهی تازه از اینجا به سایر رستورانهای سراسر ترکیه ارسال میشود، مجبور شدهایم تولیدمان را افزایش دهیم. برنامه داریم در ۵ سال آینده ماهیهای تولید شده را صادر کنیم. برای این منظور، هدف ما افزایش ظرفیت در واحدهای زمینی و سدها به حدود ۵۰۰ تن است.»
(2025/08/04، مالاتیا)
گام بزرگ برای کشاورزی حکاری: 10 روستا به سیستم آبیاری مدرن مجهز میشوند
محمد آکیف بالتا، مدیرکل سازمان آبهای دولتی ترکیه DSİ، با اعلام این پروژه اظهار داشت: «هدف این است که این طرح با قیمتهای سال ۲۰۲۵، به اقتصاد منطقه حدود ۱۱۸٫۵ میلیون لیره ترک سود برساند. با بهرهمندی از سیستم آبیاری مدرن، کشاورزان ما هم از بهرهوری بیشتری برخوردار خواهند شد و هم در مصرف آب صرفهجویی خواهد شد. این امر نقطهعطفی مهم برای کشاورزی حکاری به شمار میآید.»
اشتغالزایی برای ۱۳۰۰ نفر
این پروژه نه تنها باعث افزایش تولیدات کشاورزی خواهد شد، بلکه در زمینه اشتغال نیز تأثیرگذار خواهد بود. آقای بالتا در ادامه افزود:
«با اتمام پروژه، برای حدود ۱۳۰۰ نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم فرصت شغلی ایجاد خواهد شد.»
وی با اشاره به اینکه عملیات حفاری در خط اصلی، لولهگذاری و احداث سازههای فنی به سرعت در حال انجام است، تأکید کرد که این پروژه از نظر توسعه روستایی نیز اهمیت استراتژیک دارد.
۱۰ روستا و محله از پروژه بهرهمند خواهند شد
مناطق مسکونی که از امکانات آبیاری مدرن بهرهمند خواهند شد عبارتند از: چاتالکایا، بؤلوک، بولغورلو، گؤللوجه، گوچلو، آلتیناولوق، بشبولاق، دیلمیلی، دمیرکوناک و محله چوکورجا. در چارچوب این پروژه، در مجموع ۶۱ کیلومتر خط لوله نصب خواهد شد.
مشارکت در توسعه اقتصادی و کشاورزی
آقای بالتا با تأکید بر اینکه با تکمیل پروژه، ظرفیت بالقوه کشاورزی در حکاری به شکل موثرتری مورد استفاده قرار خواهد گرفت، گفت:
«این پروژه صرفاً تأمین آب نیست، بلکه از نظر رونق اقتصادی منطقه و توسعه روستایی نیز حائز اهمیت بسیار بالایی است.
(2025/07/25، حکاری)