اخبار اقتصادی کشورهای اوگاندا، رواندا و بوروندی

گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی کشورهای اوگاندا، رواندا و بوروندی در هفتۀ دوم مرداد ماه ۱۴۰۴ مندرج در رسانه‌های این کشورها به شرح زیر ارائه می‌گردد.

جمهوری اوگاندا

توافق اوگاندا و کنیا برای توسعۀ روابط اقتصادی

اوگاندا و کنیا با امضای هشت تفاهم‌نامۀ همکاری در جریان سفر رسمیِ یووری کاگوتا موسونی رئیس جمهوری اوگاندا به نایروبی و دیدار با ویلیام روتو همتای کنیایی خود، گامی تازه در تقویت روابط دوجانبه و توسعۀ فراگیر منطقه‌ای برداشتند. این تفاهم‌نامه‌ها، حوزه‌هایی همچون حمل‌ونقل، تجارت، تبادلات فرهنگی و مهاجرت را پوشش می‌دهد. بر اساس اعلام وزارت امور جامعۀ شرق آفریقا در اوگاندا، این توافقات، علاوه بر تحکیم بنیان‌های نهادی روابط کنیا و اوگاندا، به عنوان محرکی برای توسعۀ فراگیر منطقه‌­ای نیز عمل خواهد کرد. رئیس‌جمهور ویلیام روتو اعلام کرد که ساخت بزرگ‌ترین مجتمع فولاد شرق آفریقا، تا پایان سال جاری در اوگاندا آغاز خواهد شد؛ سرمایه‌گذاری این پروژه توسط بخش خصوصی کنیا انجام می‌شود و مواد اولیه آن نیز از اوگاندا تامین خواهد شد.

رئیس ‌جمهوری کنیا همچنین از برنامۀ مشترک دو کشور برای توسعۀ شهر مرزی بوسیا- که بین دو کشور واقع شده- خبر داده است. قرار است این شهر طی سه سال آینده به شهری یکپارچه و مدرن تبدیل شده و به‌عنوان مرکز تجارت مرزی ایفای نقش کند. در کنار این، طرفین موضوعاتی از جمله گسترش راه‌آهن استاندارد (SGR) از نایواشا تا مالیبا و از آنجا به خاک اوگاندا، و دو بانده کردن جاده نایروبی-ناکورو–مائو و امتداد آن تا مرز مالیبا و اوگاندا را بررسی کردند. این طرح‌ها در راستای بهبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل و لجستیکی منطقه‌ای پیگیری می‌­شوند.

https://www.independent.co.ug/uganda-kenya-to-jointly-develop-busia-city-steel-industry/

رکورد جدید صادرات قهوه اوگاندا

بر اساس گزارشی از وزارت کشاورزی، دامپروری و شیلات اوگاندا، صادرات قهوۀ این کشور در ماه ژوئن ۲۰۲۵ به بالاترین سطح تاریخی خود رسید. این رشد بی‌سابقه عمدتاً معلولِ برداشت مطلوبِ محصول در اکثر مناطق تولید قهوه، به‌ویژه در منطقۀ ماساکا و جنوب غربی این کشور بوده است. در این ماه، اوگاندا طبق آمارهای منتشرشده، ۱,۰۱۴,۰۶۲ کیسۀ ۶۰ کیلویی قهوه صادر کرده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، ۵۱.۹ درصد افزایش داشته و رکورد جدیدی در تاریخ صادرات قهوه این کشور به ثبت رسانده است.

این حجم از صادرات به ارزش ۲۸۹.۶ میلیون دلار (حدود یک تریلیون شیلینگ اوگاندا)، نشان‌دهندۀ افزایش ۷۸.۱ درصدی نسبت به ژوئن سال گذشته است. میانگین قیمت صادراتی هر کیلوگرم قهوه در این ماه ۴.۷۶ دلار (حدود ۱۷,۰۷۰ شیلینگ) بوده که نسبت به ماه قبل، ۳۶ سنت کاهش یافته است اما نسبت به قیمتِ ۴.۰۶ دلاری در ژوئن سال گذشته، ۷۰ سنت افزایش نشان می‌دهد.

با پایان فصل برداشت اصلی در منطقۀ ماساکا و جنوب غرب و اتمام برداشت دوم در شمال خط استوا، وزارت کشاورزی پیش‌بینی کرده است که صادرات قهوه در ماه جاری به حدود ۵۴ هزار تن کاهش یابد. همچنین ارزیابی‌ها نشان می‌دهد که کشاورزان و تجار، تمایل به نگهداری ذخایر خود دارند تا در صورت افزایش بیشتر قیمت‌ها، سود بیشتری کسب کنند. این مسئله می‌تواند منجر به کاهش عرضۀ کوتاه‌مدت در بازار صادراتی شود. با وجود این، چشم‌انداز کلی صادرات قهوۀ اوگاندا مثبت ارزیابی می‌شود و این محصول همچنان اصلی‌­ترین صادرات غیرنفتی کشور باقی مانده است.

https://ugbusiness.com/2025/07/uganda-economy/

تعلیق ۲۷ پروژۀ راه‌سازی در اوگاندا به‌دلیل محدودیت‌­های بودجه‌­ای

ادوارد کاتومبا وامالا وزیر راه و حمل‌ونقل جمهوری اوگاندا روز چهارشنبه ۳۰ ژوئیه ۲۰۲۵ در جلسۀ پارلمان اعلام کرد که دولت، دست‌کم ۲۷ پروژۀ بزرگ در زمینۀ ساخت و نگهداری جاده و پل را به‌دلیل کمبود شدید بودجه متوقف یا با کاهشِ قابل‌توجه سرعت اجرا، مواجه کرده است. به گفتۀ وی، در سال مالی ۲۰۲۶–۲۰۲۵، دولت برای بخش زیرساختی به بیش از ۸۸۰ میلیون دلار نیاز داشته، اما صرفاً حدود ۱۹۰ میلیون دلار تامین شده است. همین کمبود شدید، توان پرداخت به پیمانکاران و جبران خسارات مالکیت زمین را از دولت سلب کرده است.

پروژه‌های متوقف‌شده شامل جاده‌های مهمی نظیر ماسیندی-بی­ایسو و کاباله-کیزیرانفومبی واقع در منطقۀ نفت‌خیز اوگاندا، اتوبان کامپالا-اِمپیگی و بزرگراه کامپالا-جینجا هستند. به گفتۀ وزیر، ۱۸ پروژه به‌طور کامل با بودجه داخلی تامین مالی می‌شدند که به دلیل عدم پرداخت به‌موقع، پیمانکاران اجرای آن‌ها را متوقف یا کُند کرده‌اند. تعداد ۹ پروژۀ دیگر نیز با تامین مالی خارجی اجرا می‌شدند که آن‌ها نیز به دلیل عدم تامین سهم مشارکتیِ دولت اوگاندا در بودجه؛ دچار تاخیر شده‌اند.

https://www.logupdateafrica.com/latest-news/uganda-suspends-27-road-projects-due-to-funding-shortfall-1356062/

تاکید اوگاندا بر تحول دیجیتال و هدف‌گذاری ۸۰ درصدی پوشش اینترنت تا سال ۲۰۳۰

در حاشیه نشست عالی‌رتبۀ سیاسی سازمان ملل که در ۱۶ ژوئیه ۲۰۲۵ برگزار شد، دولت اوگاندا با مشارکت کمیسیون اقتصادی سازمان ملل برای آفریقا (ECA)، ابتکارهای خود در زمینۀ فراگیریِ دیجیتال را ارائه داده و بر تعهد خود برای ایجاد دسترسیِ ۸۰ درصد جمعیت به اینترنت تا سال ۲۰۳۰ تاکید کرد. این نشست جانبی با هدف بررسی نقش علم، فناوری و نوآوری در تسریع دستیابی به اهداف توسعۀ پایدار برگزار شد.

جاستین کاسوله لومومبا وزیر امور عمومی در دولت اوگاندا با معرفی «برنامۀ ملیِ تحول دیجیتال» گفت که این برنامه قصد دارد دسترسی شهروندان به خدمات دیجیتال دولتی را افزایش داده و توسعۀ نوآوری‌های مالی-فناورانه، کشاورزی هوشمند و طرح‌های مقابله با تغییرات اقلیمی را پشتیبانی کند.

با توجه به اینکه میانگین دسترسی به اینترنت در قارۀ آفریقا تنها ۳۶ درصد است، اوگاندا با نفوذ ۷۵ درصدیِ «پول همراه (موبایل مانی)» به‌عنوان الگویی موفق در توسعۀ مبتنی بر نوآوری و فناوری شناخته شده است. طبق طرح ملی این کشور، هدف‌گذاری شده است که تا سال ۲۰۳۰، با دسترسیِ ۸۰ درصد از جمعیت به خدمات دیجیتال دولتی، زمینه‌های فراگیریِ اقتصادی نیز فراهم گردد.

https://iafrica.com/uganda-showcases-digital-inclusion-goals-at-un-forum-targets-80-connectivity-by-2030/

جمهوری رواندا

ادغام صندوق توسعه کسب‌وکار در بانک توسعه رواندا

دولت رواندا پنجشنبه ۳۱ ژوئیه ۲۰۲۵ اعلام کرد که صندوق توسعۀ کسب‌وکار را در بانک توسعۀ رواندا دغام کرده است. بنا بر اعلام وزارت دارایی و برنامه‌ریزی اقتصادی، این تصمیم در راستای ایجاد نهادی توانمند و کارآمدتر اتخاذ شده تا خدمات بهتری به کارآفرینان و بنگاه‌های اقتصادی در سراسر کشور ارائه شود. صندوق توسعۀ کسب‌وکار که با هدف حمایت از کسب‌وکارهای کوچک و متوسطِ فاقد وثیقۀ کافی برای دریافت وام تاسیس شده بود، اکنون با بانکی ادغام می‌شود که زیرساخت‌های قدرتمند و توان وام‌دهی در مقیاس بزرگ را داراست. وزارت دارایی، این اقدام را گامی راهبردی برای هم‌افزایی میان دسترسی گستردۀ صندوق توسعۀ کسب‌وکار در سطح مردمی و ظرفیت‌های حرفه‌ایِ بانک توسعۀ رواندا معرفی کرد.

طبق بیانیۀ رسمی، این ادغام مزایای متعددی برای فعالان اقتصادی به همراه دارد. از جمله می‌توان به سرعت‌بخشی در ارائه ضمانت‌های اعتباری، کاهش زمان پردازش درخواست وام توسط بانک‌ها و موسسات مالی همکار، و فراهم‌سازی گزینه‌های تامین مالی متنوع و انعطاف‌پذیر برای استارتاپ‌ها، کسب‌وکارهای در حال رشد و پروژه‌های کلان اشاره کرد. همچنین، توسعۀ دسترسی در مناطق شهری و روستایی از طریق پلتفرم‌های دیجیتال و حضور محلی از دیگر اهداف این اقدام اعلام شده است. این تحول در چارچوب راهبرد دوم تحول اقتصادی رواندا و چشم‌انداز توسعۀ ۲۰۵۰ رواندا صورت می‌گیرد که بر افزایش دسترسیِ بخش خصوصی به منابع مالی تاکید دارد.

https://www.newtimes.co.rw/article/28537/

استقبال بخش خصوصی از توافق بنادر رواندا و تانزانیا

فعالان بخش خصوصی در رواندا، از جمله واردکنندگان و شرکت‌های حمل‌ونقل، از امضای توافق‌نامۀ دوجانبه میان رواندا و تانزانیا که در روز شنبه ۲۶ ژوئیه ۲۰۲۵ به امضا رسید، استقبال کرده‌اند. این توافق‌نامه، زمینه‌ساز آغاز به کار رسمیِ دفتر ارتباطاتِ سازمان بنادر تانزانیا در کیگالی خواهد بود. دفتر جدید در کیگالی قرار است روند ترخیص کالاها را در داخل رواندا تسهیل کند، که این امر موجب کاهش وابستگی به مراجعات حضوری به بنادر تانزانیا، به‌ویژه بندر دارالسلام، خواهد شد. این ابتکار، اقدامی راهبردی در راستای کاهش هزینه‌هایِ لجستیکی، جلوگیری از تاخیرهای پرهزینه، و تسهیل تجارت میان دو کشور تلقی می‌شود.

بر اساس بیانیۀ وزارت امور خارجه و همکاری‌های بین‌المللی جمهوری رواندا، این توافق درواقع احیای توافق‌نامۀ پیشین است که پیش‌تر منقضی شده بود. الیویه اِندوهونگیرِهه وزیر امور خارجه رواندا تاکید کرده است که این توافق به تسهیل فرآیندهای لجستیکی، رفع چالش­‌ها و افزایش بهره‌وری تجاری منجر خواهد شد. شایان ذکر است که تانزانیا دومین منبع بزرگ واردات برای رواندا به شمار می‌رود و به‌طور متوسط، طی سه سال گذشته حدود ۱۵ درصد از کل واردات رواندا از این کشور تامین شده است. برنج یکی از اقلام اصلی وارداتی رواندا از تانزانیاست.

https://www.newtimes.co.rw/article/28439/

https://www.newtimes.co.rw/article/28393/

دیدار رئیس جمهوری رواندا با رئیس جدید بانک توسعه آفریقا

پل کاگامه رئیس‌ جمهوری رواندا روز پنجشنبه ۳۱ ژوئیه ۲۰۲۵ با «سیدی ولد الطاه» رئیس جدید بانک توسعۀ آفریقا در کیگالی دیدار و گفت‌وگو کرد. بر اساس اعلام دفتر ریاست‌جمهوری رواندا، محور اصلی گفت‌وگوهای دو طرف، بررسی سطح همکاری‌های مستحکم میان رواندا و بانک توسعۀ آفریقا و چشم‌انداز گسترش این شراکت در آینده بود؛ به‌ویژه در آستانۀ آغاز به کارِ ولد الطاه که قرار است از ماه سپتامبر، در این سِمت جدید رسماً ایفای نقش کند. سیدی ولد الطاه اقتصاددان موریتانیایی در تاریخ ۲۹ می ۲۰۲۵ در جریان نشست سالانۀ بانک توسعۀ آفریقا در ساحل‌عاج، به‌عنوان رئیس جدید این بانک انتخاب شد. وی جانشین «آکین­وومی آدِسینا» اقتصاددان نیجریه‌ای و رئیس پیشین این بانک خواهد شد.

بانک توسعۀ آفریقا به‌عنوان یکی از شرکای اصلی رواندا در زمینۀ توسعۀ اقتصادی، در سال‌های گذشته در اجرای پروژه‌های بزرگ عمرانی، انرژی، کشاورزی و امنیت غذاییِ این کشور نقش فعالی ایفا کرده است. در تازه‌ترین نمونه از این همکاری‌­ها، در تاریخ ۱۴ ژوئیه سال جاری میلادی، بانک توسعۀ آفریقا با اعطای وامی‌به ارزش ۲۶۰.۷۶ میلیون یورو (معادل حدود ۴۳۵ میلیارد فرانک رواندا) برای حمایت از زیرساخت‌های برق و گسترش دسترسی به انرژی پاک در رواندا موافقت کرد.

https://www.msn.com/en-xl/africa/top-stories/kagame-meets-new-afdb-boss/ar-AA1JHAls?ocid=BingNewsVerp

جمهوری بوروندی

بیمه کشاورزی، ابزاری راهبردی برای تولید پایدار و شمول مالی گسترده‌تر در بوروندی

چهارمین دوره از هفتۀ بیمه در بوروندی از ۲۸ ژوئیه تا ۲ اوت ۲۰۲۵ در بوجومبورا برگزار می‌شود. در آغاز این رویداد، ژوزف بوتوره دبیرکل سازمان تنظیم و نظارت بر بیمه‌ها و رنُوآ گاهونگو رئیس انجمن بیمه‌گران بوروندی در کنفرانسی مطبوعاتی، اهداف و چالش‌های اصلی این هفته را تشریح کردند. موضوع محوریِ امسال، «بیمه کشاورزی: فرصت‌ها و چالش‌ها» با تمرکز ویژه بر بخش کشاورزی و دامپروری تعیین شده است که ستون فقرات اقتصاد بوروندی و منبع اصلی معیشت اکثریت جمعیت آن به­شمار می­رود.

ژوزف بوتوره با تاکید بر اهمیت این حوزه، بیمۀ کشاورزی را ابزاری راهبردی برای تضمین پایداری تولید، محافظت از کشاورزان در برابر خطرات اقلیمی و تسریع در دستیابی به شمول مالی توصیف کرد. وی افزود که اجرای موفق این سیاست به تعامل و هم‌افزایی همۀ بازیگران اقتصادی نیاز دارد. از نگاه وی، حمایت دولت، علاقۀ روزافزون شرکت‌های بیمه و موسسات مالی، و نقش حیاتی کشاورزی در توسعۀ اقتصادی، فرصت‌های مهمی را برای موفقیت این طرح فراهم می‌سازند، هرچند که تحقق آن بی‌چالش نخواهد بود.

https://burundi-forum.org/108662/

رشد تاریخی درآمدهای مالیاتی در بوروندی

وزرای کشور، دارایی و عدالت بوروندی روز سه­ شنبه ۲۲ ژوئیه ۲۰۲۵، نشستی مشترک با فرمانداران ایالتی، مسئولان قضایی، نمایندگان پلیس و مقامات سازمان مالیات بوروندی برگزار کردند تا اجرای توصیه‌هایِ نشست دسامبر ۲۰۲۴ را در زمینۀ مبارزه با تخلفات، به‌ویژه تخلف مالیاتی، ارزیابی کنند. در این نشست، نِستور اِنتاهونتُیه وزیر دارایی از پیشرفت چشمگیر در جمع‌آوری مالیات خبر داده و اعلام کرد که میانگین نرخ تحقق درآمدهای مالیاتی در سال مالی جاری به ۱۰۱٫۵ درصد رسیده که از پیش‌بینی‌های اولیه فراتر رفته است. وزیر دارایی همچنین ضمن تاکید بر استفادۀ گسترده از دستگاه‌های صدور فاکتور الکترونیکی به‌ویژه برای بهبود جمع‌آوری مالیات بر ارزش افزوده، همچنین پیش‌بینی کرد که این ابزارها می‌توانند درآمد حاصل از مالیات بر ارزش افزوده را از ۴۰۰ میلیارد فرانک بوروندی (هر دلار امریکا حدوداً معادل ۳ هزار فرانک بوروندی) به ۲ هزار میلیارد فرانک بوروندی افزایش دهند.

https://burundi-forum.org/108599/