اخبار اقتصادی تاجیکستان
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی تاجیکستان در هفته اول تیرماه 1404 مندرج در روزنامهها و رسانههای این کشور به شرح زیر میباشد:
توسعه زیرساختهای جادهای؛ محور همکاری تاجیکستان و سازمان همکاری و توسعه اقتصادی
خبرگزاری خاور: تاجیکستان و سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) در حال گسترش همکاریهای منطقهای در زمینه زیرساختهای جادهای هستند. این موضوع در دیدار عاشوربای صالحزاده، معاون اول وزیر توسعه اقتصاد و تجارت تاجیکستان، و ویلیام تامپسون، رئیس بخش اوراسیای OECD، در دوشنبه مورد بحث و بررسی قرار گرفت. هدف از این دیدار، تقویت همکاری در چارچوب ابتکار کریدور حمل و نقل ترانس خزر و بررسی فرصتهای توسعه ادغام اقتصادی و لجستیکی در منطقه آسیای مرکزی اعلام شده است. صالحزاده با اشاره به تلاشهای صورت گرفته برای ساخت و نوسازی جادههای بینالمللی و تبدیل تاجیکستان به یک کشور ترانزیتی، بر اهمیت همکاری با شرکای توسعه و کشورهای شریک تاکید کرد. طرفین در این جلسه در خصوص گسترش همکاریهای منطقهای در زمینههای زیرساختهای جادهای، تسهیل تجارت، ساخت مراکز لجستیک، گذار به اقتصاد سبز و دیجیتال، تضمین دسترسی به بازارهای بینالمللی از طریق توسعه کریدورهای چندجانبه و پایدار و افزایش ادغام دیجیتال تبادل نظر کردند.
https://khovar.tj/rus/2025/06/tadzhikistan-i-organizatsiya-ekonomicheskogo-sotrudnichestva-i-razvitiya-rasshiryayut-regionalnoe-sotrudnichestvo-v-oblasti-dorozhnoj-infrastruktury/
بررسی روند برداشت و توسعه کشت پنبه در واسع توسط رئیس ولایت ختلان
خبرگزاری اوستا: دولتعلی سعید، رئیس استان ختلان، در بازدید از مزرعه خصوصی «حاجی پرتاو» در شهرستان واسع، از نزدیک با روند برداشت پیاز، سیبزمینی، هویج و وضعیت کشت پنبه آشنا شد. این مزرعه 18 هکتاری که به کشت گندم، پیاز، سیبزمینی و پنبه اختصاص دارد، در حال حاضر با تلاش کشاورزان در حال برداشت محصولات است.
رئیس استان ختلان در گفتگو با کشاورزان، نقش مهم آنان در تامین امنیت غذایی کشور را مورد تاکید قرار داد و با توجه به شرایط کمبود جهانی غذا، تغییرات اقلیمی و کمبود منابع آب، تلاشهای تولیدکنندگان کشاورزی را برای تامین پایدار محصولات غذایی باکیفیت برای مردم حائز اهمیت دانست. وی همچنین با اشاره به شرایط مساعد اقلیمی منطقه برای کشت سیبزمینی، بر استفاده از روشهای منطقی کشت، مشارکت در زمینهای مختلف و استفاده از بذرهای سازگار با آب و هوا تاکید کرد. دولتعلی سعید در پایان توصیههایی برای بهبود فناوریهای کشاورزی و تشدید کار با تولیدکنندگان کشاورزی برای افزایش عملکرد و کیفیت محصولات ارائه نمود.
https://telegra.ph/Glava-Hatlona-oznakomilsya-s-hodom-sbora-urozhaya-i-razvitiem-hlopkovodstva-v-Vosejskom-rajone-06-20
نقش کلیدی حوالههای مهاجران در توسعه اقتصادی و اجتماعی تاجیکستان
آسیا پلاس: در روز جهانی حوالهها، بار دیگر نقش حیاتی مهاجران کاری تاجیک و وجوه ارسالی آنها در رشد پایدار و ثبات اقتصادی کشور برجسته میشود. تاجیکستان، یکی از وابستهترین کشورها به حوالههای خارجی، در سال ۲۰۲۴ با سهم ۴۵ درصدی حوالهها از تولید ناخالص داخلی، در رتبه نخست جهانی قرار گرفت. در شرایطی که نابرابری توزیع منابع و فرصتها در جهان، مهاجرت نیروی کار را به ضرورتی اقتصادی بدل کرده است، این حوالهها بخش مهمی از معیشت میلیونها شهروند تاجیک را تأمین میکنند. تأثیر آنها در کاهش فقر، تضمین ثبات اجتماعی، و تأمین هزینههای اساسی خانوارها چون خوراک، مسکن، آموزش و بهداشت غیرقابل انکار است. بر اساس گزارشهای بینالمللی، حدود ۸۶ درصد از مهاجران کاری تاجیک هدف از ارسال پول را حمایت مالی از خانوادههایشان عنوان کردهاند. در نتیجه، تا ۳۰ درصد از درآمد خانوارها از این طریق تأمین میشود. همچنین در سال ۲۰۲۴، میزان حوالههای ورودی به تاجیکستان به ۵.۸ میلیارد دلار رسید؛ رقمی معادل سهچهارم کل واردات کشور. تجربه بحران جهانی ۲۰۰۸ و تحلیل دادههای سالهای اخیر، نشان میدهد که قطع یا کاهش این منابع مالی میتواند تبعات گستردهای بر وضعیت اقتصادی خانوارها و شاخصهای اجتماعی کشور داشته باشد. در کنار این، موضوع تنوعبخشی به مسیرهای مهاجرت نیز در دستور کار قرار گرفته است. با وجود تلاشهای صورتگرفته، فدراسیون روسیه همچنان مقصد اصلی مهاجران تاجیک باقی مانده است، بهگونهای که تنها در این کشور، نزدیک به ۲۰ درصد از جمعیت شاغل تاجیکستان به کار مشغولاند. از سوی دیگر، با وجود ایجاد ۱.۹ میلیون شغل طی دهه گذشته در کشور، نبود امنیت شغلی، پایین بودن دستمزدها و ساختار بازار کار باعث شده تا مهاجرت همچنان گزینه مطلوبتری برای بسیاری از شهروندان باشد. دادههای IOM نشان میدهد که مهاجران مرد در روسیه بهطور متوسط چهار برابر بیشتر از درآمد داخلی، و زنان تقریباً پنج برابر، درآمد کسب میکنند. سازمانهای بینالمللی و مسئولان داخلی بر ضرورت ایجاد فرصتهای شغلی پایدار و تنوعبخشی به مسیرهای مهاجرتی تاکید دارند، تا وابستگی یکجانبه به یک بازار کار خارجی کاهش یابد و ثبات اقتصادی کشور در برابر بحرانهای ژئوپلیتیکی افزایش یابد.
در نهایت، نقش مهاجران نهتنها بهعنوان فرستندگان حواله، بلکه بهعنوان نیروی محرکه توسعه ملی، مورد تأکید نهادهای بینالمللی قرار گرفته است.
https://asiaplustj.info/ru/news/tajikistan/economic/20250616/kakuyu-rol-igrayut-denezhnie-perevodi-migrantov-v-razvitii-sovremennogo-tadzhikistana
بدخشان؛ مقصد درخشان گردشگری در قلب کوههای پامیر
خبرگزاری خاور: در سهماهه نخست سال ۲۰۲۵، ۱۶۱۲ گردشگر داخلی و خارجی از استان خودمختار کوهستان-بدخشان بازدید کردند؛ رقمیکه نسبت به مدت مشابه سال قبل، ۸۱۶ نفر افزایش نشان میدهد. استان خودمختار کوهستان-بدخشان با برخورداری از ۶۴۷ بنای تاریخی و طبیعی، ۱۰ موزه، ۵۰ هتل، ۳۱ هاستل، و دهها جاذبه طبیعی و فرهنگی، به یکی از جذابترین مقاصد گردشگری تاجیکستان تبدیل شده است. طبیعت بینظیر، مناظر کوهستانی، رودخانههای خروشان، دریاچههای شفاف، و آبوهوای پاک این منطقه، هر ساله توجه هزاران گردشگر را جلب میکند. گردشگران داخلی و بینالمللی با بازدید از کوههای باشکوه، قلههای معروف چون اسماعیل سامانی و کورژنفسکی، دریاچههای چشمنواز کاراکول، سارز و وانجیاخ، و چشمههای شفابخش منطقه، تجربهای فراموشنشدنی کسب میکنند. صنایع دستی محلی، بهویژه آثار زنان و دختران بدخشان در حوزههایی چون گلدوزی، نمدمالی، و شالبافی، جایگاه ویژهای در جذب گردشگران دارد. مراکز صنایعدستی این امکان را فراهم کردهاند تا بازدیدکنندگان ضمن خرید محصولات سنتی، با روند تولید آنها نیز آشنا شوند. پارک ملی تاجیکستان که در سال ۲۰۱۳ در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفت، با وسعت ۲.۶ میلیون هکتار، نه تنها نگینی درخشان در بدخشان، بلکه یکی از بزرگترین مناطق حفاظتشده آسیای مرکزی به شمار میرود. این پارک سالانه هزاران نفر را برای گردشگری طبیعی، کوهنوردی و مشاهده زیستبومهای منحصر بهفرد به سوی خود میکشاند.
بر اساس گزارش سازمان جهانی گردشگری، بدخشان در میان ۱۰۰ مقصد برتر جهانی برای حفظ فرهنگ ملی و جذب گردشگر قرار گرفته است. همچنین، بزرگراه پامیر در سال ۲۰۱۶ از سوی نشنال جئوگرافیک در رتبه دوم جالبترین مسیرهای سفر در جهان جای گرفت. تحلیلها نشان میدهند که بدخشان بهعنوان یکی از مناطق پیشرو در توسعه گردشگری تاجیکستان، نقش مهمی در معرفی چهره طبیعی، فرهنگی و تاریخی کشور در سطح بینالمللی ایفا میکند.
https://khovar.tj/2025/06/hdi-sajyo-imsol-1612-nafar-sajyo-on-tabiati-notakrori-badahshonro-tamosho-kardand/
افزایش تولید محصولات گلخانهای و کشاورزی در تورسونزاده
خبرگزاری خاور: تا تاریخ ۸ ژوئن ۲۰۲۵، کشاورزان شهر تورسونزاده موفق به برداشت ۳۱۵ تن گوجهفرنگی و ۷۸۲ تن خیار از گلخانهها شدهاند که برای فروش به بازارهای جمهوری عرضه شده است. علاوه بر این، ۱۰ تن سایر محصولات کشاورزی نیز از همین گلخانهها جمعآوری و توزیع شدهاند. در این شهر، ۷۸ سردخانه و ۴ انبار با ظرفیت ذخیرهسازی مجموعاً ۲۴۹۳۰ تن فعالیت دارند. در حال حاضر، ۸۵۰ تن هویج و ۱۰ تن میوه در این سردخانهها نگهداری میشود و به صورت روزانه به بازارهای داخلی منتقل میگردد. بر اساس آمار رسمی، در پنج ماه نخست سال جاری، ۴۶۷۶ تن محصولات کشاورزی از تورسونزاده به شهرها و مناطق کشور و ۳۵۳۶ تن به خارج از کشور صادر شده که صادرات نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲۲۱۸ تن افزایش داشته است. وسعت گلخانههای فعال در این شهر به ۷۶.۸۹ هکتار میرسد که در ۷۳.۸۸ هکتار از آنها محصولاتی چون گوجهفرنگی، خیار و فلفل دلمهای کشت شدهاند.
در مجموع، کشاورزان تورسونزاده در پنج ماه اول سال ۲۰۲۵، در ۱۲۸۸۲ هکتار زمین محصولات مختلفی کاشتهاند که ارزش تولیدات به ۱۹۸.۶ میلیون سامانی رسیده است؛ رقمیکه در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۳۰.۲ میلیون سامانی یا ۱۱۸ درصد افزایش را نشان میدهد.
سطوح کشت در این مدت شامل:
۸۷۶۳ هکتار غلات،
۱۱۱۷ هکتار محصولات صنعتی،
۱۳۰ هکتار حبوبات،
۲۴۰۸ هکتار سبزیجات،
۶۵ هکتار هویج،
۹۰ هکتار کلم،
۶۰۱ هکتار گوجهفرنگی،
۵۵۲ هکتار خیار،
۲۰۴ هکتار سیبزمینی،
۶۰۱ هکتار پیاز،
و ۲۵۱ هکتار محصولات علوفهای بوده است.
در این بازه، کشاورزان تورسونزاده موفق به تولید ۱۴۹۲ تن غلات، ۳۴۴ تن سیبزمینی، ۱۵۹۸۸ تن سبزیجات، ۱۲۵ تن میوه، ۱۰۵۲ تن گوشت و ۷۶۴۵ تن شیر شدهاند. برداشت انواع محصولات همچنان ادامه دارد.
https://khovar.tj/rus/2025/06/iz-teplits-goroda-tursunzade-na-prodazhu-vystavleno-315-tonn-pomidorov-i-782-tonny-ogurtsov/
رشد پایدار بخش حملونقل در تاجیکستان در پنج ماه نخست ۲۰۲۵
خبرگزاری خاور: از ژانویه تا مه سال ۲۰۲۵، بخش حملونقل جمهوری تاجیکستان رشد پویایی را تجربه کرده است. بر اساس گزارش آژانس آمار تحت ریاستجمهوری، حجم حمل بار و مسافر از طریق تمام شیوههای حملونقل نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش چشمگیری داشته است. در این دوره، در مجموع ۵۳.۴ میلیون تن بار جابجا شده که ۸.۹ درصد بیشتر از سال ۲۰۲۴ است. سهم عمده این رقم – ۹۴.۲ درصد یا ۵۰.۳ میلیون تن – مربوط به حملونقل جادهای است که نقش کلیدی آن را در تضمین جریانهای لجستیکی کشور نشان میدهد.
عملکرد حملونقل در مناطق مختلف به شرح زیر اعلام شده است:
استان ختلان: ۱۷.۹۹ میلیون تن (35.8 درصد)
استان سغد: ۱۷.۴۱ میلیون تن 34.6 درصد)
شهر دوشنبه: ۶.۹ میلیون تن (13.7 درصد)
مناطق تابع جمهوری: ۷.۵۷ میلیون تن (15 درصد)
استان خودمختار کوهستان بدخشان: ۴۶۲.۳ هزار تن 0.9 درصد)
در همین بازه، حملونقل ریلی نیز ۳.۱۱ میلیون تن بار را جابجا کرده که نسبت به سال گذشته ۱۳.۹ درصد افزایش داشته است. افزایش ترافیک ترانزیت، گسترش صادرات و تقویت ارتباطات ریلی با کشورهای همسایه نظیر چین، ازبکستان، ترکمنستان و ایران، فرصتهای لجستیکی جدیدی را برای کشور فراهم کرده است. کل گردش بار حملشده در این دوره به ۵۵۶۹.۵ میلیون تن-کیلومتر رسید که ۲۰.۱ درصد افزایش را نسبت به سال گذشته نشان میدهد؛ که شاخص مهم از رشد تجارت بینمنطقهای و بینالمللی است.
در بخش مسافری، طی این پنج ماه ۴۱۶.۹ میلیون مسافر جابجا شدهاند که افزایشی ۵.۹ درصدی را نسبت به دوره مشابه نشان میدهد. اکثریت مطلق این جابجایی – معادل ۹۹.۹ درصد– توسط حملونقل جادهای انجام شده که ۴۰۴.۴ میلیون مسافر را پوشش داده و نسبت به سال گذشته ۶.۱ درصد رشد داشته است. نوسازی زیرساختهای حملونقل، بهبود وضعیت جادهها، دیجیتالیسازی خدمات، و تقویت ارتباطات منطقهای، زمینهساز توسعه پایدار بخش حملونقل و محرک رشد اقتصادی کشور ارزیابی میشود.
https://khovar.tj/rus/2025/06/rost-perevozok-indikator-razvitiya-ekonomiki/
راهاندازی نیروگاههای خورشیدی در مناطق کوهستانی مرغاب برای تقویت استقلال انرژی
خبرگزاری خاور: در چارچوب پروژه «برقرسانی روستایی»، سه نیروگاه خورشیدی در منطقه کوهستانی مرغاب راهاندازی میشود. طبق برنامهریزیها، نیروگاههای خورشیدی در روستاهای علیچور و گلزار تا پایان ژوئن و در روستای بولونکول تا پایان ژوئیه ۲۰۲۵ به بهرهبرداری خواهند رسید. دلیر جمعه، وزیر انرژی و ذخایر آب جمهوری تاجیکستان، در بازدید از روند ساخت این تأسیسات، بر اهمیت آنها در تأمین برق پایدار و دوستدار محیط زیست برای مناطق دورافتاده و صعبالعبور تأکید کرد.
مشخصات فنی نیروگاهها به شرح زیر اعلام شده است:
علیچور: ظرفیت ۲.۸ مگاوات با باتری ذخیره انرژی ۱.۴ مگاوات ساعت
گلزار: ظرفیت ۴۵۰ کیلووات با باتری ذخیره انرژی ۲۲۰ کیلووات ساعت
بولونکول: ظرفیت ۵۶۵ کیلووات با باتری ذخیره انرژی ۳۶۰ کیلووات ساعت
اجرای این پروژهها در شرایط سخت اقلیمی مناطق مرتفع، نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی ساکنان، تقویت زیرساختهای محلی، توسعه پایدار اقتصادی-اجتماعی منطقه و تحقق اهداف استراتژیک استقلال انرژی کشور ایفا میکند.
https://khovar.tj/2025/06/dar-no-iyai-balandk-i-mur-ob-se-nerugo-i-bar-i-oftob-ba-istifoda-doda-meshavad/
بدخشان دروازه طلایی تاجیکستان: ساخت و بازسازی صدها کیلومتر جاده در منطقه کوهستانی
خبرگزاری خاور: پس از اتمام کار تعمیر و بازسازی بزرگراه دوشنبه-کولما، بخش قلعهخمب-ونج-مرز ناحیه روشان ۱۶ کیلومتر کوتاهتر خواهد شد و جاده اصلی ۹۲.۳۴ کیلومتر طول خواهد داشت.
هدف از این پروژه ساخت و بازسازی بخش قلعه خمب-ونج-مرز ناحیه روشان، به طول ۳۷۱ تا ۴۸۰ کیلومتر است که بخشی از بزرگراه دوشنبه-کولاب-خاروغ-کولما-مرز چین است که متعلق به کریدور حمل و نقل بینالمللی است و کوتاهترین مسیر به بزرگراه قراقروم و بندر کراچی در پاکستان است.
این جاده همچنین انگیزه قابل توجهی برای توسعه و پیشرفت بخشهای اقتصادی و اجتماعی نه تنها بدخشان، بلکه کشور و کل منطقه فراهم میکند.
لازم به ذکر است که در چارچوب اجرای یکی از چهار هدف استراتژیک دولت جمهوری تاجیکستان – خارج شدن از بنبست ارتباطی و تبدیل تاجیکستان به یک کشور واحد، دولت این کشور، به ویژه امامعلی رحمان، رئیس جمهور تاجیکستان، با مشارکت سرمایه خارجی و در طول سالهای استقلال دولتی، صدها کیلومتر بزرگراه در کشور، به ویژه در بدخشان که منطقهای کوهستانی با جادههای دشوار است، ساخته، تعمیر و نوسازی شده است. به طور خاص، بر اساس اهداف استراتژیک ملی، در طول سالهای استقلال، 12 پروژه سرمایهگذاری دولتی برای ساخت بزرگراههای با اهمیت بینالمللی در بدخشان با مجموع 2.3 میلیارد سامانی اجرا شد و 250 کیلومتر جاده، یک تونل و 26 پل به بهرهبرداری رسید. از طریق این جادهها که از اهمیت ترانزیت بینالمللی برخوردارند، ترافیک بار، به ویژه با چین، بیش از هر زمان دیگری افزایش یافته است.
همچنین پنج پل مدرن در مرز با افغانستان ساخته و به بهرهبرداری رسیده و بازارهای مرزی از طریق آنها ایجاد شده است.
انتظار میرود یکی از نتایج اصلی اجرای پروژه ساخت و بازسازی بخش جاده قلعه خمب -ونج- مرزی ناحیه روشان، امکان تردد مداوم و بدون مانع بین افغانستان و چین از یک سو و بین کشورهای منطقه آسیای مرکزی از سوی دیگر باشد.
بخش جاده قلعه خمب-ونج 109.5 کیلومتر را پوشش میدهد و یکی از دشوارترین بخشهای بزرگراه در منطقه است. انتظار میرود پس از اتمام تعمیر و بازسازی این جاده و ساخت 2 تونل به طول 5.2 کیلومتر، مسافت جاده به 16 کیلومتر کاهش یابد و جاده اصلی 92.34 کیلومتر شود.
مزیت اقتصادی اصلی این پروژه، صرفهجویی در هزینهها به دلیل کاهش زمان سفر، هزینههای حمل و نقل برای توسعه کشاورزی و معدن، افزایش تجارت داخلی، ایجاد مشاغل جدید و همچنین افزایش ترافیک بینالمللی است.
از دیگر پیامدهای مثبت اجرای این پروژه، توسعه گردشگری و کاهش فقر در نظر گرفته میشود.
https://khovar.tj/2025/06/badahshon-darvozai-tilloii-to-ikiston-dar-in-minta-ai-k-sad-o-kilometro-ro-oi-moshingard-bunyodu-navsoz-gardidand/
افزایش ۲۳.۶ درصدی تولیدات صنعتی تاجیکستان در 5 ماه سال 2025
خبرگزاری خاور: حجم تولیدات صنعتی در تاجیکستان در 5 ماه اول سال جاری میلادی نسبت به زمان مشابه سال گذشته 23.6 درصد افزایش یافته است.
آژانس آمار وابسته به ریاست جمهوری تاجیکستان با اعلام این مطلب گفت که امروز 3 هزار و 854 شرکت صنعتی به طور فعال در این کشور فعالیت میکنند و تمام حوزههای کلیدی از معدن گرفته تا تولید انرژی و محیط زیست را پوشش میدهند.
بر اساس این گزارش، بخش صنعت همچنان یکی از محرکهای اصلی رشد اقتصادی در تاجیکستان است که به ایجاد شغل، توسعه مناطق و تقویت پتانسیل صادراتی این کشور مساعدت میکند.
در ماههای ژانویه تا مه سال جاری، صنعت معدن 1.7 برابر افزایش و حجم محصولات تولیدی به 8 میلیارد 114 میلیون و 200 هزار سامانی رسیده که بر اهمیت این بخش برای اقتصاد تاجیکستان تاکید دارد.
توسعه بخش استخراج، از جمله از طریق معرفی فناوریهای جدید و جذب سرمایهگذاری، به افزایش پتانسیل صادرات و تأمین مواد اولیه تولید داخلی کمک میکند.
طی این دوره هزار و 270 شرکت (23 در صد از کل شرکتها) در استان سغد، 872 شرکت (22.6 درصد) در استان ختلان، 830 شرکت (21.5 در صد) در شهر دوشنبه، 699 شرکت (18.1 در صد) در نواحی تابع مرکز و 183 شرکت دیگر (4.8 در صد) در استان خودمختار بدخشان فعالیت داشتند.
افزایش قابل توجهی فعالیتهای صنعتی در استان سغد مشاهده شده، جایی که تولیدات صنعتی طی این 5 ماه در مقایسه با سال گذشته 133.6 درصد افزایش داشته است. در استان ختلان، این افزایش 4.2 درصد و در شهر دوشنبه 22.1 درصد بوده است.
بخش عمده کارخانهها (بیش از 86 درصد) با بخش صنعت تولید مرتبط بوده که همچنان رشد پایداری را به نمایش میگذارد. طبق نتایج ژانویه - مه، حجم تولیدات در این بخش 4.7 درصد افزایش یافته که نشان دهنده فعال شدن ظرفیتهای تولیدی در صنایع غذایی، سبک، ساختمانی، متالورژی و سایر صنایع است.
باید گفت که توسعه موفقیتآمیز صنعت تولید، در ایجاد ارزش افزوده، بومیسازی تولید و جایگزینی واردات نقش کلیدی را ایفا میکند.
رشد حوزه آبیاری، تصفیه و بازیافت زباله که از یک سو به بهبود وضعیت زیستمحیطی کمک و از سوی دیگر، شاخه جدید اقتصاد سبز از جمله فرآوری مواد خام ثانویه را شکل میدهد، طی این مدت به 30.01 درصد رسیده است.
حجم کلی تولیدات صنعتی، با در نظر گرفتن کارآفرینان خصوصی، در ژانویه – مه امسال بالغ بر 24.07 میلیارد سامانی بوده که بهوضوح توسعه بخش صنعت تاجیکستان و نقش چشمگیر آن در تولید ناخالص داخلی، اشتغالزایی و ارتقای سطح زندگی مردم این کشور را به نمایش میگذارد.
لازم به ذکر است که اجرای مداوم برنامهها و استراتژیهای دولتی با هدف حمایت از کارآفرینی صنعتی، تحریک سرمایهگذاری و معرفی نوآوریها، نتایج ملموسی را هم در مراکز و هم در مناطق دورافتاده این کشور به همراه دارد.
https://khovar.tj/rus/2025/06/v-tadzhikistane-promyshlennoe-proizvodstvo-vyroslo-na-23-6/
امضای توافقنامه کمک مالی به ارزش 2.04 میلیون دلار بین تاجیکستان و بانک سرمایهگذاری زیرساخت آسیا
خبرگزاری خاور: جمهوری تاجیکستان و بانک سرمایهگذاری زیرساخت آسیا (AIIB) توافقنامه کمک مالی به ارزش ۲.۰۴ میلیون دلار امضا کردند.
این توافقنامه کمک مالی در ۲۳ ژوئن در دفتر مرکزی بانک سرمایهگذاری زیرساخت آسیا در پکن، جمهوری چین، طی دیداری بین فیضالدین قهارزاده، وزیر دارایی جمهوری تاجیکستان و کنستانتین لیمیتوفسکی، مدیر بانک سرمایهگذاری زیرساخت آسیا، منعقد شد.
این سند در چارچوب مکانیسم پنجره ویژه پروژه (PSW) و با بودجه آژانس همکاری توسعه بینالمللی چین (CIDCA) اختصاص داده شد. هدف از این توافقنامه حمایت از ساخت جاده آبیگرم-نورآباد است. همچنین فعالیتهای اجتماعی، از جمله آموزش متخصصان، ایجاد مراکز آموزشی برای زنان و برنامههای کارآفرینی جوانان در مناطق پروژه را پوشش میدهد.
گزارش شده است که این اولین کمک مالی رسمی تحت مکانیسم پنجره ویژه پروژه( Project-Specific Window ) برای تاجیکستان است.
https://khovar.tj/2025/06/bajni-to-ikiston-va-bonki-osiyoii-sarmoyaguzori-oi-infrasohtor-sozishnomai-grant-ba-imzo-rasid/
افزایش واردات و کاهش صادرات تاجیکستان به کشورهای عوض کشورهای مستقل مشترک المنافع
خبرگزاری اسپوتنیک: در پنج ماه گذشته، تاجیکستان کالاهایی به ارزش 776 میلیون دلار صادر کرده است.
به گفته مقامات خدمات گمرک تاجیکستان، این رقم در سال گذشته 892 میلیون دلار بود که 13 درصد کاهش یافته است. در این دوره، جمهوری تاجیکستان کالاهایی به ارزش بیش از 3.1 میلیارد دلار از خارج از کشور وارد کرده است.
طبق آمار خدمات گمرک جمهوری تاجیکستان، واردات کالا به تاجیکستان در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 6 درصد افزایش یافته است.
طبق دادهها، در این دوره، این کشور کالاهایی به ارزش 76 میلیون دلار به کشورهای عضو کشورهای مستقل مشترک المنافع صادر کرده است. از این میزان، حدود 42 میلیون دلار به روسیه صادر شده است.به طور سنتی، روسیه همچنان شریک تجاری اصلی این کشور باقی مانده است.
تجارت بین دوشنبه و مسکو در 5 ماه اول امسال حدود 900 میلیون دلار بوده است. از این میزان، حدود ۴۲ میلیون دلار صادرات و حدود ۸۵۸ میلیون دلار واردات بوده است.
قزاقستان دومین خریدار بزرگ کالاهای تاجیکستان در میان کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا است. طی پنج ماه گذشته، تاجیکستان بیش از ۳۱ میلیون دلار کالا به این کشور صادر کرده است.
تجارت بین تاجیکستان و قرقیزستان نیز در حال افزایش است و به حدود ۶.۴ میلیون دلار رسیده است. در ژانویه تا مه، تاجیکستان حدود ۱.۶ میلیون دلار کالا به قرقیزستان صادر و حدود ۳.۸ میلیون دلار کالا خریداری کرده است.
تاجیکستان همچنین در این مدت خرید از ازبکستان را افزایش و فروش را کاهش داده است.
در این مدت طرفین حجم تجارتی بیش از ۲۷۴ میلیون دلار داشته اند که از این میزان ۸۱ میلیون دلار صادرات و ۱۹۳ میلیون دلار واردات از کشور همسایه بوده است.
https://sputnik.tj/20250623/furushi-mol-az-tojikiston-ba-khorija-yakbora-kohishu-voridot-afzudaast-1068384871.html
توانمندیهای بالای تاجیکستان برای تأمین برق منطقهای
اسپوتنیک: دوشنبه – منوچهر صفرزاده، معاون وزیر انرژی و ذخایر آب تاجیکستان، در سومین کنفرانس بینالمللی «چشمانداز توسعه انرژیهای تجدیدپذیر در جمهوری تاجیکستان» اعلام کرد که این کشور دارای منابع عظیم استفادهنشده انرژی آبی، خورشیدی و بادی است. به گفته وی، تنها ۵ درصد از ظرفیت ۵۲۷ میلیارد کیلووات ساعتی منابع برق آبی کشور مورد بهرهبرداری قرار گرفته و این منابع توان تأمین نیازهای کل منطقه را دارند. صفرزاده افزود که ظرفیت اقتصادی منابع خورشیدی کشور ۳۶۹٬۶۰۰ مگاوات و ظرفیت بادی آن ۴٬۴۸۵ مگاوات برآورد میشود. تاجیکستان اکنون ۹۸ درصد برق خود را از منابع آبی تولید کرده و از نظر استفاده از انرژی سبز، در رتبه ششم جهانی قرار دارد. ناظرجان یادگاری، سخنگوی شرکت برق تاجیک، نیز پیشتر اعلام کرده بود که ذخایر برق آبی تاجیکستان چهار برابر بیش از کل مصرف برق کشورهای آسیای مرکزی است. به گفته او، توافقاتی با ازبکستان و قزاقستان برای انتقال برق از نیروگاه برقآبی راغون به این کشورها صورت گرفته است.
https://sputnik.tj/20250623/tojikiston-qudrati-tamini-mintaqaro-bo-barq-dorad---safarzoda-1068383432.html
ورود صنعت مبلمان خجند به دوره انرژی خورشیدی
آسیا پلاس: شرکت «اَرچه» در شهر خجند تاجیکستان با نصب ایستگاه خورشیدی به ظرفیت ۲۱۸ کیلووات، گام مهمی در جهت گذار به انرژیهای تجدیدپذیر برداشت. این پروژه با حمایت بانک اروپایی بازسازی و توسعه اجرا شد که تا ۸۵ درصد هزینههای تشخیص و نصب را تأمین کرد. مجموع هزینه این طرح ۱.۵ میلیون سامانی بوده است. این سامانه خورشیدی سالانه تا ۳۴۲٬۰۰۰ کیلووات برق تولید میکند و حدود ۲۵۰ هزار سامانی در هزینههای انرژی صرفهجویی خواهد شد. در چهار ماه نخست بهرهبرداری (فوریه تا مه ۲۰۲۵)، بیش از ۹۱٬۸۰۰ کیلووات برق تولید شد و تنها در ماه مه ۴۷.۸ درصد انرژی مصرفی از خورشید تأمین گردید. این سیستم سالانه باعث کاهش انتشار ۱۶۶.۶ تُن دیاکسیدکربن میشود — معادل جذب سالانهی این میزان گاز توسط ۱۰۰۰ درخت بالغ.
شرکت اَرچه هماکنون در حال توسعه پروژههای محیطزیستی دیگر، از جمله نوسازی ناوگان با خودروهای برقی و استفاده از سیستمهای رباتیک در خط تولید است. تاجیکستان با داشتن ۲۶۰ تا ۳۳۰ روز آفتابی در سال، ظرفیت فنی حدود ۳۷۰٬۰۰۰ مگاوات انرژی خورشیدی دارد. با این حال، بهرهبرداری از این پتانسیل با چالشهایی چون هزینههای بالا و حمایت ناکافی دولتی مواجه است. باوجود این، اقدامات تازهای نظیر راهاندازی نیروگاههای خورشیدی در مناطق کوهستانی و الزام به استفاده از سیستمهای خورشیدی در ساختوسازهای جدید، نویدبخش آیندهای روشن در این حوزه است.
https://asiaplustj.info/ru/news/tajikistan/economic/20250624/v-partnerstve-s-solntsem-kak-kompaniya-v-hudzhande-menyaet-podhod-k-proizvodstvu
حمایت مالی «Sanoatsodirotbank» از کارآفرینان بدخشان با بیش از ۱۳۰ میلیون سامانی
خبرگزاری خاور: بانک صنعت و صادرات تاجیکستان «Sanoatsodirotbank» تاکنون ۱۳۰.۳ میلیون سامانی وام ترجیحی به کارآفرینان منطقه خودمختار گورنو-بدخشان اختصاص داده است. این اقدام با هدف تقویت زیربناهای اقتصادی منطقه و توسعه تجارت محلی انجام شده است.
توزیع این وامها در مناطق مختلف بدین شرح بوده است:
شهر خاروغ: ۸۷.۶ میلیون سامانی
شوغنان: ۲۱.۸ میلیون سامانی
روشون: ۱۲.۱ میلیون سامانی
مرغاب: ۴.۹ میلیون سامانی
راشت قلعه: ۲.۷ میلیون سامانی
اشکاشم: ۰.۷ میلیون سامانی
ونج: ۰.۶ میلیون سامانی
شعبه «Sanoatsodirotbank» از ۲ فوریه ۲۰۲۲ در شهر خاروغ آغاز بهکار کرد و تاکنون بیش از ۴۷۰۰ مشتری را تحت پوشش خدمات مالی خود قرار داده است. این شعبه دارای ۱۲ واحد کاری بوده و تمامیکارکنان آن از نیروهای بومی و متخصص منطقه تشکیل شدهاند. این حمایتهای مالی در راستای هدف چهارم ملی - صنعتیسازی سریع کشور و اجرای برنامه توسعه صنعتی۲۰۲۶ – ۲۰۲۲ صورت میگیرد و بستری مناسب برای سرمایهگذاری در بخش تولید و اشتغال محلی فراهم کرده است.
https://khovar.tj/2025/06/sanoatsodirotbonk-ba-so-ibkoroni-badahshon-besh-az-130-million-somon-arz-oi-imtiyoznok-peshni-od-namudaast/
راهاندازی کارگاه مصالح ساختمانی با سرمایهگذاری ۸ میلیون سامانی در پنجکنت
خبرگزاری اوستا: در جماعت روستایی خلیفه حسنِ شهر پنجکنت، یک کارگاه تولیدی جدید برای تولید شن، ماسه و مصالح بتنی به بهرهبرداری رسیده است. این پروژه با سرمایهگذاری بیش از ۸ میلیون سامانی توسط کارآفرین محلی، افتخار شادماناف، و در قلمرو شرکت «چِنارسای» راهاندازی شده است. کارگاه مذکور در حال حاضر چهار نوع محصول مختلف تولید میکند که در پاسخ به افزایش تقاضای مصالح ساختمانی در آستانه جشن ۳۵مین سالگرد استقلال تاجیکستان، به بازار عرضه میشود.
آمارهای کلیدی:
حجم سرمایهگذاری: بیش از ۸ میلیون سامانی
ظرفیت اشتغالزایی: تا ۳۰ نفر با دستمزد مناسب
محل احداث: جماعت خلیفه حسن، شهر پنجکنت
وضعیت فعلی: تجهیزات در حال تنظیم و آزمایش
اهداف ساخت و ساز در سطح شهر: بیش از ۸۰ پروژه فعال در زمینههای آموزشی، بهداشتی، اجتماعی و زیرساختی
نکات تکمیلی: رئیس شهر پنجکنت، عبدالخالق خالقزاده، از محل بازدید کرد و دستوراتی برای بهبود فضای اطراف شامل کاشت درخت، نصب تابلوهای راهنما و غرفههای اطلاعاتی صادر نمود. مقامات محلی اعلام کردند که این پروژه نهتنها در تقویت زنجیره تأمین ساخت و ساز شهری نقش دارد، بلکه گامی در جهت حمایت از کارآفرینی و اشتغال محلی نیز محسوب میشود.
https://telegra.ph/V-Pendzhikente-zapushchen-ceh-po-proizvodstvu-stroitelnyh-materialov-06-26