رحیم رسولی نیا کارشناس دیپلماسی عمومی و امور اقتصادی سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران - طرابوزان
اخبار اقتصادی ترکیه - طرابوزان
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی منطقه شمال شرق ترکیه در نیمه دوم خردادماه 1404 مندرج در روزنامهها و رسانههای این کشور به شرح زیر میباشد:
در پنج ماه نخست سال 2025 ، 115 هزار و 350 نفر گردشگر از طرابوزان بازدید کردند
شهر طرابوزان، با طبیعت بکر، آثار تاریخی و فرهنگی و همچنین ارائه گزینههای متنوعی از جمله گردشگری ییلاقی و دریایی، در پنج ماه نخست سال 2025 میزبان 115 هزار و 350 گردشگر داخلی و خارجی بوده است. منطقه گردشگری «اوزونگول» شاهد ازدحام بازدیدکنندگان است. طرابوزان با جنگلها، ییلاق ها، دریاچهها و آبشارهایش گزینههای متنوعی برای گردشگری ارائه میدهد و با غذاهای محلی خود نیز مورد توجه قرار گرفته است.از جمله مکانهای پر بازدید شهر میتوان به صومعه سوملا، اوزونگول، مسجد ایاصوفیه، عمارت آتاتورک و غار چال اشاره کرد.تامر اردوغان، مدیرکل فرهنگ و گردشگری استان طرابوزان، در گفتوگو با خبرگزاری آناتولی اعلام کرد که انتظار دارند فصل گردشگری امسال پرتحرکتر از سال گذشته باشد. وی با اشاره به رشد بازدید در مقاصد گردشگری استان، گفت: «در پنج ماه نخست سال 2024 تعداد بازدیدکنندگان 92 هزار و 968 نفر بود. با نگاهی به آمار امسال، میبینیم که با افزایشی حدود 24 درصد، به 115 هزار و 350 نفر رسیدهایم».
روزنامه گونه باکیش مورخ 9 ژوئن 2025 لینک خبر
طوفان هوش مصنوعی در راه است! احتمال بیکاری 92 میلیون نفر طی ۵ سال آینده
مجمع جهانی اقتصاد (WEF) در گزارش تازهای با عنوان «آینده مشاغل 2025 » از تحولی بنیادین در بازار کار جهانی خبر داده است. طبق این گزارش، طی دوره پنجساله 2025 تا 2030 ، در حالی که هوش مصنوعی و اتوماسیون شتاب میگیرد، 92 میلیون شغل از بین خواهد رفت، اما در مقابل، 170 میلیون فرصت شغلی جدید پدید خواهد آمد.پیشبینی میشود نخستین تأثیرات منفی متوجه مشاغل تکراری و روتین نظیر صندوقداران، نمایندگان خدمات مشتری، کارمندان ورود اطلاعات و متصدیان باجهها باشد. این نوع وظایف اکنون توسط سیستمهای مجهز به هوش مصنوعی با بهرهوری بالاتری انجام میشود. با این حال، تهدید صرفاً به این مشاغل محدود نیست؛ مشاغلی مانند حسابداری و طراحی گرافیک نیز در آستانه تحول جدی هستند. نیروی کار در آینده صرفاً کسانی نیستند که به نرمافزارها مسلط باشند؛ بلکه افرادی موفق خواهند بود که از مهارتهای انسانی مانند همدلی، خلاقیت، ارتباط مؤثر، حل مسئله و تابآوری روانی برخوردارباشند. این تواناییها در حوزههایی که هوش مصنوعی هنوز به آنها نفوذ نکرده، وجه تمایز و مزیت رقابتی ایجاد میکند.با واگذاری بسیاری از مشاغل ابتدایی به هوش مصنوعی، فرصتهای کسب تجربه برای جوانان کاهش مییابد. این موضوع نه تنها در بعد اشتغال، بلکه در انتقال فرهنگ شغلی به نسل جدید نیز چالشهایی بهوجود خواهد آورد.
مهارتها ماندگارند، نه مشاغل
بر اساس گزارش مجمع جهانی اقتصاد، در آینده بقای شغلی وابسته به ماهیت شغل نخواهد بود، بلکه به مهارتهایی بستگی خواهد داشت که افراد کسب کردهاند. از این رو، نظامهای آموزشی و برنامهریزیهای شغلی باید متناسب با این واقعیت بازطراحی شوند.
وبگاه روزنامه تاکا مورخ 9 ژوئن 2025 لینک خبر
ورشکستگی غول 27 ساله تولید انرژی؛ شرکت یدی یول (Yediyol)رسماً اعلام ورشکستگی کرد
شرکت یدی یول که از سال 1998 در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر و کشاورزی در ترکیه فعالیت داشت، سرانجام بهدلیل بحران مالی سنگین اعلام ورشکستگی کرد. دادگاه تجاری استانبول (شعبه اول دادگاه تجارت عمومی) نهتنها ورشکستگی این شرکت را تأیید کرد، بلکه حکم به ورشکستگی شش شرکت تابعه آن را نیز داد.. ورشکستگی این مجموعه بزرگ، در میان فعالان بخش خصوصی و شرکای تجاریاش بازتاب وسیعی داشته است. دلایلی چون افزایش نرخ بهره، دشواری دسترسی به منابع مالی و رکود اقتصادی، ادامه حیات این مجموعه 27 ساله را ناممکن ساخت.طبق اطلاعات مندرج در پرونده قضایی، انباشت بدهیهای غیرقابل کنترل، اختلال در جریان نقدی و کوچک شدن بازار انرژی از جمله دلایل اصلی ورشکستگی ذکر شدهاند. تلاشهای این شرکت برای بازسازی بدهیها نیز راه به جایی نبرده است.ورشکستگی این شرکت نمونهای از بحران مالی فراگیر در صنعت انرژی ترکیه محسوب میشود. سرمایهگذاران داخلی و خارجی در پروژههای انرژی تجدیدپذیر با هزینههای بالای تأمین مالی، نوسانات نرخ ارز و نبود حمایتهای کافی دولتی مواجهاند. کارشناسان هشدار میدهند که در صورت تداوم این شرایط، شاهد ورشکستگی شرکتهای بیشتری خواهیم بود.
وبگاه روزنامه تاکا مورخ 8 ژوئن 2025 لینک خبر
رکورد 2.3 میلیون نفر میلیونر درکشور ترکیه
شمار حسابهای میلیونی در ترکیه ظرف یک سال 49 درصد افزایش یافت. در حالیکه ثروت در دست اقلیتی متمرکز میشود، سهم اقشار کمدرآمد از پسانداز بهشدت کاهش یافته است. آمارها شکاف نابرابری را بهطرز نگرانکنندهای آشکار میکنند. بر اساس تازهترین دادههای منتشر شده از سوی سازمان تنظیم و نظارت بر بانکداری ترکیه (BDDK)، تا آوریل 2025 ، تعداد افرادی که بیش از یک میلیون لیر ترکیه در حسابهای بانکی خود دارند به 2 میلیون و 377 هزار و 32 نفر رسیده است. این رقم در مقایسه با آوریل 2024 (یک سال پیش) که 1میلیون و 591 هزار و 682 نفر بود، حدود 49 درصد افزایش داشته و به معنی افزایش حدود 785 هزار نفر در مدت فقط 12 ماه است.مجموع سپردههای مالی افراد میلیونر نیز در همین دوره با رشد 44 درصدی به 16.99 تریلیون لیر ترکیه رسیده است. بر اساس دادهها، از این تعداد، 2 میلیون و 176 هزار و 939 نفر ساکن ترکیه هستند که مجموع سپردههای آنها 15.7 تریلیون لیر اعلام شده است؛ بهعبارتی میانگین موجودی هر فرد نزدیک به 7.2 میلیون لیر است.
جزئیات توزیع این سپردهها به شرح زیر است:
10.05 تریلیون لیر به لیر ترکیه (حسابهای معمولی)،
4.47 تریلیون لیر به ارزهای خارجی،
1.21 تریلیون لیر در قالب حسابهای سپرده طلا و فلزات گرانبها نگهداری میشود.
تعداد افراد دارای حساب میلیونی مقیم خارج از ترکیه نیز به 200 هزار و 93 نفر رسیده و مجموع سپردههای آنها 391 میلیارد لیر اعلام شده است؛ که نسبت به سال گذشته، بیش از 40 هزار نفر افزایش را نشان میدهد.آمارهای بانک مرکزی نیز این وضعیت را تأیید میکند.
وبگاه روزنامه تاکا مورخ 9 ژوئن 2025 لینک خبر
جهش در واردات عینک آفتابی در ترکیه ؛ واردات از چین و ایتالیا در صدر قرار دارد
ترکیه طی چهار ماه نخست سال 2024 نزدیک به 3 میلیون عدد عینک آفتابی وارد کرده است. مجموع واردات از چین و ایتالیا از مرز 103 میلیون دلار عبور کرده است. در شرایطی بخش بزرگی از محصولات پُرتقاضایی مانند عینک آفتابی از طریق واردات تأمین می شود، افزایش تولید داخلی نه تنها از نظر اقتصادی بلکه برای سلامت مصرفکننده نیز اهمیتی دوچندان دارد.
در حالی که واردات عینک آفتابی در ترکیه سالبهسال رو به افزایش است، آمارهای چهار ماه نخست سال 2024 ابعاد وابستگی به واردات را بهروشنی نشان میدهد. طبق دادههای منتشرشده توسط مؤسسه آمار ترکیه (TÜİK)، در فاصله ژانویه تا آوریل، نزدیک به 3 میلیون عدد عینک آفتابی وارد کشور شده است. هزینه این واردات 103 میلیون و 135 هزار دلار بوده است.کارشناسان صنعت عینک با اشاره به پایین بودن سطح تولید داخلی در این بخش، نسبت به وابستگی روبهرشد به واردات هشدار دادهاند. به باور آنها، در شرایطی که هزینههای ارزی بالا رفته و دسترسی به تأمین مالی سختتر شده است، ادامه این روند در بلندمدت پایدار نخواهد بود. بر این اساس، برای تقویت رقابتپذیری در سطح جهانی، باید از برندهای داخلی در زمینه طراحی، فناوری عدسی، محافظت در برابر اشعه UV و سرمایهگذاریهای تحقیق و توسعه حمایت شود. همچنین تأکید شده است که تولید محصولات با ارزش افزوده بالا و قابل صادرات میتواند در بهبود تراز ارزی کشور مؤثر باشد.
وبگاه روزنامه تاکا مورخ 8 ژوئن 2025 لینک خبر
افزایش سرسامآور اجاره مسکن در طرابوزان
بر اساس تحلیلهای انجامشده توسط وبسایت معتبر تحلیل بازار املاک ترکیه «Endeksa» تا پایان ماه می 2025 ، میزان افزایش اجارهبها در استانهای حوزه شرق دریای سیاه مشخص شد. طبق این تحلیل، در بزرگترین استان این منطقه یعنی طرابوزان، میانگین اجارهبها در یک سال گذشته 34.34 درصد افزایش یافته است. بیشترین میزان افزایش در این منطقه مربوط به استان «اردو» بوده است.
در پایان مه 2025 ، اجاره مسکن در طرابوزان در مقایسه با سال قبل 34.34 درصد افزایش یافته و میانگین اجاره برای خانههای با ویژگی مشابه به 17.069 لیر رسیده است. متوسط اجاره هر مترمربع 127 لیر گزارش شده و مدت زمان بازگشت سرمایه برای املاک اجارهای حدود 174 سال است. بر اساس میانگینها، مناطقی که در طرابوزان بیشترین افزایش قیمت را تجربه کردهاند به ترتیب: ماچکا، اوف، اورتاهیسار و آکچابات بودهاند.در استان اردو، اجارهبها در یک سال گذشته 47.14 درصد رشد داشته است. میانگین اجارهبها برای خانههای مشابه به 18.179 لیر رسیده و متوسط اجاره هر مترمربع 161 لیر اعلام شده است. مدت بازگشت سرمایه در املاک اجارهای این استان 15 سال برآورد شده است. مناطقی که بیشترین رشد قیمت را در اردو داشتهاند عبارتاند از: کومرو، اونیه، گولیالی، آلتیناوردو و فاتسا.در استان ریزه نیز اجارهبها تا پایان می 2025 نسبت به سال گذشته 41.91 درصد افزایش یافته است. میانگین اجاره خانههای مشابه 18.884 لیر و متوسط اجاره هر مترمربع 145 لیر اعلام شده است. مدت زمان بازگشت سرمایه نیز در حدود 16 سال تخمین زده شده است. مناطقی که بیشترین افزایش قیمت را در ریزه داشتهاند به ترتیب عبارتاند از: پازار، فیندیکلی، چایالی، مرکز و آردشن.
روزنامه گونه باکیش مورخ 7 ژوئن 2025 لینک خبر
آغاز اقدامات برای برقراری پرواز مستقیم از چین به طرابوزان / آغاز پروازها از ماه اکتبر
اقدامات لازم برای راهاندازی پروازهای مستقیم از چین به طرابوزان آغاز شده است. بر اساس برنامهریزیها، نخستین پرواز مستقیم در ماه اکتبر سال جاری انجام خواهد شد. پس از دیدارهای هیأت فرهنگی گردشگری طرابوزان با مقامات چینی در ماه آوریل گذشته، گامی مهم در راستای توسعه گردشگری میان چین و منطقه شرق دریای سیاه برداشته شده است.
هیأت گردشگری طرابوزان با حضور در دیدار با آقای سینان سها ترکسون، سرپرست مدیرعاملی آژانس توسعه و معرفی گردشگری ترکیه (TGA)، درخصوص اقدامات لازم برای جذب گردشگران چینی به شهر طرابوزان و منطقه شرق دریای سیاه به بحث و تبادل نظر پرداخت. اعضای این هیأت شامل تامر اردوغان مدیرکل فرهنگ و گردشگری استان طرابوزان، علی حیدر باش معاون رئیس اتاق بازرگانی و صنایع استان طرابوزان، کمال آکپینار دبیرکل آژانس توسعه شرق دریای سیاه (DOKA)، مراد چاوغا رئیس انجمن فعالان صنعت گردشگری و آژانسهای مسافرتی (TİSAD)، ایرفان کارسلی رئیس انجمن فرهنگ و گردشگری چین – ترکیه، و تونجای بیاز رئیس منطقهای انجمن مدیران هتلها بودند.در جریان این نشست، بر افزایش همکاریهای گردشگری میان چین و ترکیه، به ویژه در راستای توسعه گردشگری در طرابوزان و منطقه شرق دریای سیاه ، تأکید شد. همچنین درباره اقدامات تبلیغاتی و اجرایی لازم برای این منظور بحث و بررسی صورت گرفت.
وبگاه کارادنیزده سون نوکتا مورخ 14 ژوئن 2025 لینک خبر
گام جدید اتاق بازرگانی و صنایع طرابوزان: صنعت نساجی و کفش رو به سوی بازارهای جهانی
افتتاحیه پروژه ساماندهی نساجی و کفش طرابوزان که با هدف افزایش ظرفیت صادرات، تولید و اشتغال شرکتهای فعال در این حوزه طراحی شده است، با حضور مسئولان و نمایندگان شرکتها برگزار شد. این پروژه که به همت اتاق بازرگانی و صنایع طرابوزان (TTSO) تهیه شده و با حمایت برنامه توسعه رقابتپذیری بینالمللی (UR-GE) وزارت تجارت ترکیه اجرا میشود، آغازگر مرحله جدیدی برای جهانیسازی صنعت نساجی و کفش در این شهر خواهد بود.در این نشست که با عنوان تحلیل نیازها و تدوین نقشه راه طرح ساماندهی نساجی و کفش UR-GE برگزار شد، رئیس اتاق بازرگانی و صنایع طرابوزان، آقای ارکوت چلبی، عضو هیئت نمایندگان، آقای جلال چاعتای ساکا و نمایندگان 17 شرکت فعال در این بخش حضور داشتند. در این نشست، ضمن ارائه اطلاعات جامع درباره فعالیتهایی که در چارچوب آییننامه UR-GE وزارت تجارت جمهوری ترکیه انجام خواهد شد، توضیحاتی درباره روند اجرای نخستین گام پروژه یعنی «تحلیل نیازها» به شرکتهای حاضر ارائه شد. بر اساس نتایج این تحلیل، برنامهریزی برای ارائه خدمات آموزشی و مشاورهای تخصصی، سازماندهی هیئتهای بازاریابی خارجی و جلسات با خریداران بینالمللی و همچنین فعالیتهای ترویجی صورت خواهد گرفت.
روزنامه گونه باکیش مورخ 16 ژوئن 2025 لینک خبر
گامی تعیینکننده برای پیشتازی ترکیه در حوزه هوش مصنوعی؛ کمک های مالی بلاعوض تا سقف 50 میلیون لیر
وزیر صنعت و فناوری ترکیه، محمد فاتیح کاچیر، از آغاز فراخوان «پروژه تطبیق بخشی مدلهای زبانی بزرگ ترکی با حوزههای تخصصی» در چارچوب «راهبرد ملی هوش مصنوعی» و در راستای «جنبش فناوری ملی» خبر داد. این فراخوان شامل اعطای کمک های بلاعوض تا سقف 50 میلیون لیر ترکیه برای هر پروژه خواهد بود.هدف از این فراخوان، ارتقای ظرفیت زبان ترکی در مدلهای هوش مصنوعی و توسعه مدلهای زبانی بزرگ با قابلیت ارائه راهحلهای تخصصی برای صنایع مختلف اعلام شده است. این اقدام بخشی از تلاشها برای تقویت استقلال فناورانه ترکیه و حضور مؤثر این کشور در عرصه جهانی فناوریهای نوین به شمار میرود.وزیر صنعت و فناوری در پیامیکه در شبکههای اجتماعی منتشر کرد، تأکید کرد: «هدف ما، تبدیل ترکیه به یکی از کشورهای پیشرو در عصر دیجیتال نوینی است که توسط فناوریهای هوش مصنوعی شکل میگیرد.»بر اساس این فراخوان، توسعه مدلهای زبانی بومی ترکی با قابلیت اطمینان و ارزشافزوده بالا، موجب تقویت زیستبوم هوش مصنوعی در کشور خواهد شد. آخرین مهلت ارسال درخواست: 29 اگوست 2025 میباشد.
وبگاه کارادنیزده سون نوکتا مورخ 16 ژوئن 2025 لینک خبر
قدرت خرید مردم در ترکیه پایینتر از میانگین اتحادیه اروپا
دفتر آمار اتحادیه اروپا (یورواستات) نتایج ارزیابی قدرت خرید مردم برای سال 2024 را منتشر کرد. بر این اساس، شاخص تولید ناخالص داخلی (GDP) سرانه در ترکیه 71 و سطح مصرف فردی واقعی 80 تعیین شده است. هر دو شاخص پایینتر از میانگین اتحادیه اروپا (که 100 در نظر گرفته شده) قرار دارند.بر اساس دادههای سال 2024 یورواستات، شاخص GDP سرانه ترکیه با عدد 29.71 درصد پایینتر از میانگین 100 واحدی 27 کشور عضو اتحادیه اروپا قرار دارد. سطح واقعی مصرف فردی نیز با عدد 80 ، 20 درصد کمتر از میانگین اتحادیه اروپا ثبت شده است. شاخص سطح قیمت برای مصرف در ترکیه عدد 47 اعلام شده است؛ این یعنی ترکیه در مقایسه با اتحادیه اروپا، یک کشور "ارزان" محسوب میشود.
مقایسههای برابری قدرت خرید، شامل 27 کشور عضو اتحادیه اروپا، 3 کشور عضو EFTA(اتحادیه تجارت آزاد اروپا متشکل از : سوئیس، ایسلند، نروژ)، 5 کشور نامزد عضویت در اتحادیه (ترکیه، مقدونیه شمالی، مونتهنگرو، صربستان، آلبانی) و همچنین بوسنی و هرزگوین بوده است. در شاخص GDP سرانه، لوکزامبورگ با عدد 242 در رتبه نخست و بوسنی و هرزگوین با عدد 35 در رتبه آخر قرار دارد.در شاخص مصرف واقعی فردی نیز، لوکزامبورگ با عدد 141 در صدر و آلبانی و بوسنی و هرزگوین با عدد 41 در پایینترین رتبهها هستند.شاخص سطح قیمت نشان میدهد که ارزش پول ملی هر کشور تا چه حد توان خرید کالاها و خدمات را دارد. شاخص 47 برای ترکیه یعنی سبدی از کالاها و خدمات که در اتحادیه اروپا با 100 یورو خریداری میشود، در ترکیه با مبلغی معادل 47 یورو قابل خرید است.
روزنامه کارادنیزده سون نوکتا مورخ 19 می 2025 لینک خبر