اخبار اقتصادی قزاقستان-آستانه

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی کشور قزاقستان در هفته اول خرداد ماه 1404مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح ذیل ارائه می‌گردد:

قیمت بنزین در قزاقستان 

۲۷ مه ۲۰۲۵،

قزاقستان از نظر قیمت بنزین در رتبه ۳۶ قرار دارد. در رتبه‌بندی تعداد لیتر بنزینی که می‌توان با یک حقوق متوسط خریداری کرد، قزاقستان غنی از نفت در بین سی کشور برتر قرار نگرفت. این جمهوری با ۱.۱ هزار لیتر بنزین در رتبه ۳۶ از ۱۲۴ کشور قرار دارد.

این رتبه‌بندی بر اساس داده‌های Numbeo تهیه شده است. لیبی، کویت و قطر در صدر قرار دارند. به عنوان مثال، در لیبی، با یک حقوق متوسط می‌توان بیش از ۱۰ هزار لیتر بنزین خرید. ایالات متحده در رتبه چهارم قرار دارد. ده کشور برتر شامل بسیاری از کشورهای عربی نفت‌خیز است.

در میان کشورهای مستقل مشترک‌المنافع، قزاقستان پس از روسیه (رتبه 34) در جایگاه دوم قرار دارد. این رتبه‌بندی شامل بلاروس (801.3 لیتر)، آذربایجان (677.9 لیتر)، قرقیزستان (483.9 لیتر)، مولداوی (476.6 لیتر)، ازبکستان (461.3 لیتر)، ارمنستان (450.3 لیتر)، اوکراین (341.4 لیتر) و تاجیکستان (223.8 لیتر) است.

کشورهایی با بنزین گران و دستمزد پایین شامل سوریه (22.1 لیتر)، کوبا (28.5 لیتر) و ساحل عاج (112.3 لیتر) هستند.گران‌ترین بنزین جهان در هنگ کنگ با قیمت 3.1 دلار فروخته می‌شود. ارزان‌ترین بنزین را می‌توان در لیبی، مصر و الجزایر با قیمت 0.03 دلار خریداری کرد. در قزاقستان، قیمت هر لیتر بنزین 0.5 دلار (نیم دلار) است.

بنزین در قزاقستان نسبتاً گران است. در اواخر فوریه امسال، دولت هشدار داد که قیمت بنزین در این کشور به سطوحی مشابه روسیه افزایش خواهد یافت.

این جمهوری نفت خام صادر می‌کند، اما در سال ۲۰۲۵، ۱.۵ میلیون بشکه فرآورده‌های نفتی از روسیه خریداری خواهد کرد.

در اواخر آوریل امسال، نمایندگان مجلس اظهار داشتند که قزاقستان، با وجود اینکه صادرکننده عمده نفت است، هر ساله با کمبود سوخت مواجه است. در همین راستا، آنها پیشنهاد توسعه پالایشگاه‌های نفت خصوصی را دادند.

https://kz.kursiv.media/kk/2025-05-27/tlbkh-benzin-bagasy-petrol-ranking-kazakhstan/ 

 

قیمت گاز در قزاقستان از اول جولای افزایش می‌یابد.

۲۳ مه ۲۰۲۵

قیمت گاز تجاری در قزاقستان افزایش خواهد یافت. قیمت‌های جدید توسط وزیر انرژی، یرلان آکنژنوف، تأیید شد. این تغییرات از ۱ ژوئیه ۲۰۲۵ تا ۳۰ ژوئن ۲۰۲۶ اعمال خواهد شد.

قیمت‌های جدید هزار متر مکعب در آستانه، آلماتی و چیمکنت:

در آستانه – ۳۹۹۰۰ تنگه- 78 دلار  (در سال ۲۰۲۴، ۲۹۷۰۰ تنگه بود)

در آلماتی – ۳۹۰۴۰ تنگه- 76 دلار (قبلاً ۲۹۸۰۰ تنگه بود)

در چیمکنت – ۳۸۳۰۰ تنگه- 74 دلار (قبلاً ۲۹۳۰۰ تنگه بود)

برای مصرف‌کنندگان بزرگ و شرکت‌های معدنی، قیمت حتی بالاتر است. به عنوان مثال، در مناطق آلماتی و ژتیسو، هر هزار متر مکعب گاز ۷۶۶۸۶ تنگه- 150 دلار هزینه دارد. در آستانه  ۷۲۸۴۶ تنگه- 142 دلار و کمترین قیمت در شرق قزاقستان  ۱۳۰۶۹ تنگه – 26 دلار است.

وزارت انرژی این اقدام را برای کاهش هزینه‌های شرکت ملی قزاق‌گاز انجام می‌دهد. در حال حاضر، این شرکت از طریق صادرات، فقدان گاز ارزان در بازار داخلی را جبران می‌کند. قرار است این هزینه‌ها ظرف چهار سال با افزایش قیمت حذف شوند.

https://kz.kursiv.media/kk/2025-05-23/mtzh-gaz-bagasy-qymbattaidy/?utm_campaign=endless_feed

 

افزایش فروش روبل در قزاقستان؛ کاهش تقاضا برای دلار و یورو

 ۲۷ مه ۲۰۲۵

قزاقستانی‌ها به‌طور گسترده در حال فروش روبل هستند. بنا بر گزارش بانک ملی قزاقستان، در ماه آوریل ۲۰۲۵، صرافی‌ها بیش از ۳۰.۷ میلیارد تنگه (معادل بیش از 59 میلیون دلار) روبل خریداری کرده‌اند که نسبت به ماه مارس ۶۲ درصد افزایش داشته است. این در حالی است که با وجود افزایش ۲۰ درصدی ارزش روبل در برابر دلار از دسامبر ۲۰۲۴، اعتماد عمومی‌به این ارز کاهش یافته است.

در مقابل، تقاضا برای دلار و یورو نیز در حال کاهش است. در آوریل، شهروندان قزاقستان ۶۶.۹ میلیارد تنگه (معادل 129.9 میلیون دلار )دلار خریداری کردند که نسبت به مارس ۹.۵ درصد کاهش و نسبت به آوریل سال گذشته ۵۴ درصد کاهش را نشان می‌دهد. این دومین ماه پیاپی افت تقاضا برای دلار است. کارشناسان علت این روند را تغییر نگرش عمومی نسبت به دلار عنوان می‌کنند.

خرید یورو نیز روند نزولی داشته و از ۱۱.۶ میلیارد تنگه (22.5 میلیون دلار) در مارس به ۴.۸۸ میلیارد تنگه (9.4 میلیون دلار) در آوریل رسیده است که نشان‌دهنده کاهش ۵۷ درصدی در یک ماه است.

در خصوص یوان چین، نوسانات بیشتری دیده می‌شود. در حالی که در مارس تنها ۹.۳ میلیون تنگه یوان خریداری شده بود، در آوریل ۱۴۸.۶ میلیون تنگه یوان به فروش رسید که بیانگر علاقه نسبت به این ارز، اما همزمان ناپایداری آن است. این تحولات، بازتاب‌دهنده تغییرات محسوس در ترجیحات ارزی مردم قزاقستان در سال ۲۰۲۵ است.

https://kz.kursiv.media/kk/2025-05-27/mtzh-rubl-qaz/

 

برای اولین بار در هشت سال گذشته، قزاقستان به ویتنام غلات ارسال کرد.

شرکت قرارداد مواد غذایی NC ارسال اولین محموله گندم با کیفیت بالای قزاقستان به ویتنام را به میزان ۱۵ هزار تن آغاز کرده است. این خبر توسط سرویس مطبوعاتی شرکت ملی در ۲۶ مه گزارش شد.

قطار کانتینری از شرکت‌های دریافت غلات منطقه آکمولا حرکت کرده است. تحویل بیشتر طبق یک طرح چندوجهی انجام خواهد شد: ابتدا غلات از طریق گذرگاه مرزی دوستیک - آلاشانکو به بندر بین‌المللی لیانیونگانگ در چین تحویل داده می‌شود، سپس دوباره به کشتی‌های دریایی بارگیری شده و به بندر های پونگ ویتنام منتقل می‌شود.

«در طول پنج سال گذشته، اپراتور ملی سالانه حدود ۲۰۰ هزار تن غلات به چین عرضه کرده است.. امسال، ما قصد داریم با گسترش جغرافیای عرضه، حجم صادرات را افزایش دهیم. ۶۰ هزار تن گندم خوراکی قبلاً به مراکش ارسال شده است. در مورد آسیای جنوب شرقی، این بازار پتانسیل بالایی دارد و برای تولیدکنندگان کشاورزی قزاقستان امیدوارکننده است.» این گفته آسیلخان جوواشف، رئیس هیئت مدیره شرکت قراردادهای غذایی، در مورد عرضه غلات است.

ارسال قبلی غلات قزاقستان به ویتنام در سال ۲۰۱۷ انجام شد. در آن زمان، حجم تحویل فقط ۷۲۰ تن بود.

https://forbes.kz/articles/vpervye-za-vosem-let-kazahstan-otpravil-zerno-vo-vetnam-5f2d19

وزارت کشاورزی دلیل افزایش قیمت سبزیجات در سال 2025 را اعلام کرد.

آیداربک ساپاروف، وزیر کشاورزی، در جلسه مشترک با وزیر تجارت و همگرایی، ضمن تأکید بر تولید کافی محصولات سبزیجات برای بازار داخلی و صادرات، از افزایش قابل توجه قیمت‌ها به ویژه در فصل خارج از برداشت خبر داد. وی مهم‌ترین دلایل این افزایش قیمت را ضعف عملکرد صندوق‌های تثبیت برای ذخیره‌سازی محصولات خارج از فصل، عدم سازماندهی تعاونی‌های کشاورزی برای تأمین سبزیجات وارداتی و عملکرد ناکافی آکیمات‌ها (فرمانداران) در حذف واسطه‌ها عنوان کرد و خواستار اقدامات فوری برای تثبیت قیمت‌ها شد. معاونان وزارت کشاورزی و تجارت، مشکلاتی مانند ذخایر ناکافی سبزیجات در تعاونی‌ها، کمبود قراردادهای برداشت زودهنگام، افزایش غیرمجاز حاشیه سود تجاری و ضعف کمیسیون‌های منطقه‌ای در برخی مناطق مهم را از عوامل موثر در نوسانات قیمت برشمردند.

آیداربک ساپاروف با تأکید بر ضرورت اجرای دقیق و به موقع اقدامات تثبیت‌کننده، تأکید کرد که با وجود تولید کافی غذا، بدون هماهنگی روشن و واکنش سریع در سطح محلی، ثبات قیمت‌ها قابل تضمین نخواهد بود.

https://forbes.kz/articles/v-minselhoze-nazvali-prichinu-rosta-tsen-na-ovoshi-v-2025-godu-031680

 

آغاز ساخت مجتمع فرآوری گوشت در منطقه آبای توسط خانواده موکاشف

ساخت یک مجتمع مدرن فرآوری گوشت در منطقه ژاناسمیسکی از منطقه آبای آغاز شده است. این پروژه به ارزش ۷.۷ میلیارد تنگه (حدود 15 میلیون دلار) توسط شرکت «اوراسیا آگرو سمی» متعلق به خانواده موکاشف، از ثروتمندترین تاجران قزاقستان، اجرا می‌شود.

بر اساس اعلام وزارت کشاورزی، این مجتمع پس از راه‌اندازی تا آگوست ۲۰۲۶، امکان تولید روزانه ۳۵ تن فرآورده‌های گوشتی، شامل گوشت گاو، بره و اسب را در هر شیفت خواهد داشت و پیش‌بینی می‌شود حدود ۱۰۰۰ شغل دائمی ایجاد شود. این پروژه در برنامه توسعه منطقه آبای تا سال ۲۰۲۷ قرار دارد و به عنوان یکی از اولویت‌های ملی و منطقه‌ای شناخته می‌شود. هدف آن تولید محصولات متنوع از جمله سوسیس، کنسرو، محصولات نیمه‌تمام و همچنین تأمین مواد اولیه صنعت چرم است. وزارت کشاورزی اعلام کرده است که فناوری‌های مورد استفاده در این مجتمع، تولید بدون ضایعات را تضمین می‌کند و تجهیزات مدرن از استرالیا و اروپا تهیه خواهد شد. یک دامداری برای ۷۰۰۰ راس گاو کوچک ایجاد شده و طراحی محل پرورش ۱۰۰۰۰ راس گاو نیز در دست انجام است. این پروژه به توسعه کامل یک اکوسیستم کشاورزی-صنعتی در منطقه آبای کمک خواهد کرد.

https://forbes.kz/articles/promyshlennyy-kompleks-po-glubokoy-pererabotke-myasa-nachali-stroit-v-oblasti-abay-866d26

 

سرمایه‌گذاری ۱.۱ میلیارد دلاری شرکت چینی برای ساخت کارخانه فرآوری غلات در منطقه آلماتی

شرکت ساختمانی سیتیک، یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های چینی، در نظر دارد کارخانه فرآوری غلات به ارزش ۱.۱ میلیارد دلار در منطقه آلماتی قزاقستان بسازد. به گفته وزارت کشاورزی قزاقستان، ظرفیت این کارخانه ۷۰۰ هزار تن در سال خواهد بود و مرحله اول تولید شکر نشاسته‌ای را شامل می‌شود.

وزیر کشاورزی آیداربک ساپاروف در دیدار با رئیس هیئت مدیره شرکت سیتیک، یانگ جیانجیانگ[1]، بر آمادگی قزاقستان برای حمایت کامل از این پروژه تاکید کرد. او گفت: «حمایت‌های دولتی از جمله یارانه‌های سرمایه‌گذاری تا ۵۰ درصد و مشوق‌های مالیاتی برای جذب سرمایه‌گذاران در نظر گرفته شده است.

یانگ جیانجیانگ نیز از آمادگی برای توسعه همکاری‌های مشترک در کشاورزی و دامداری خبر داد و پتانسیل بالای قزاقستان برای سرمایه‌گذاری را ستود. این کارخانه بخشی از پروژه‌های گسترده گروه سیتیک در قزاقستان است، از جمله بازسازی بیش از ۱۱۰۰ کیلومتر جاده و مشارکت در پروژه‌های صنایع نفت، گاز و فرآوری آب. ساخت کارخانه جدید علاوه بر تولید شکر نشاسته‌ای، به تولید شربت فروکتوز، محصولات جانبی گلوتن و خوراک دام نیز اختصاص خواهد داشت.

https://forbes.kz/articles/kitayskaya-kompaniya-stroit-v-almatinskoy-oblasti-zavod-po-pererabotke-zerna-za-11-mlrd-859d50

تولید روغن خوراکی در قزاقستان در سال ۲۰۲۵ یک چهارم افزایش یافت.

افزایش تولید روغن خوراکی در قزاقستان و گسترش صادرات به چین و ازبکستان:

وزارت کشاورزی قزاقستان از افزایش قابل توجه تولید روغن نباتی در این کشور خبر داد. در سه ماهه اول سال ۲۰۲۵، تولید روغن نباتی به ۲۳۹.۶ هزار تن رسید که ۲۳.۴ درصد بیشتر از مدت مشابه سال ۲۰۲۴ (۱۹۴.۱ هزار تن) بود. به طور خاص، تولید روغن آفتابگردان از ۱۷۰.۸ هزار تن در سال ۲۰۲۴ به ۲۱۰.۲ هزار تن در سال ۲۰۲۵ رسید و رشد ۲۳.۱ درصدی را ثبت کرد.

براساس آمار، در سال ۲۰۲۴، کشاورزان قزاقستانی ۳.۳ میلیون تن دانه روغنی برداشت کردند که ۵۳ درصد بیشتر از سال ۲۰۲۳ (۲.۱ میلیون تن) بود. سطح زیر کشت دانه‌های روغنی به ۲.۹ میلیون هکتار رسید و مناطق شمالی قزاقستان و کوستانای در صدر تولید قرار داشتند. در حال حاضر، ۸۸ کارخانه فرآوری در کشور با ظرفیت تولید سالانه ۴.۷ میلیون تن مواد اولیه فعالیت می‌کنند. این کارخانه‌ها در سال ۲۰۲۴، ۷۵۳ هزار تن روغن نباتی تولید کردند که ۱۲ درصد بیشتر از سال قبل بود.

افزایش صادرات و کاهش واردات:

صادرات روغن نباتی در سال ۲۰۲۴ با رشد ۲۹ درصدی همراه بود. واردکنندگان اصلی محصولات قزاقستان عبارتند از:

چین: ۴۲.۴ درصد

ازبکستان: ۳۵.۴ درصد

تاجیکستان: ۱۲.۷ درصد

افغانستان: ۳.۲ درصد

قرقیزستان: ۱.۴ درصد

لتونی و ترکمنستان: ۱.۸ درصد

در مقابل، واردات روغن نباتی ۶.۸ درصد کاهش یافته است.

برنامه‌های توسعه‌ای و حمایت‌های دولتی:

وزارت کشاورزی اعلام کرد: «در چارچوب مفهوم توسعه مجتمع کشاورزی و صنعتی (AIC) برای سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۳۰، قرار است سطح زیر کشت دانه‌های روغنی به ۳.۳ میلیون هکتار افزایش یابد تا فرآوری داخلی مواد اولیه و ارزش افزوده بالاتر فراهم شود».

علاوه بر این، برای حمایت از تولیدکنندگان و فرآوری‌کنندگان:

عوارض گمرکی صادرات آفتابگردان از فوریه ۲۰۲۳ به ۲۰ درصد (حداقل ۱۰۰ یورو در هر تن) رسید.پروتکل‌های الزامات بهداشتی و گیاهی برای صادرات به چین به امضا رسیده است. دولت وام‌های ترجیحی برای تکمیل سرمایه در گردش و نرخ مالیات بر ارزش افزوده کاهش‌یافته (۷۰ درصد) را فراهم کرده است. این اقدامات در راستای تقویت موقعیت قزاقستان به عنوان یک صادرکننده اصلی روغن نباتی در آسیای مرکزی و فراتر از آن، طراحی شده است.

https://forbes.kz/articles/proizvodstvo-rastitelnogo-masla-v-rk-v-2025-godu-uvelichilos-na-chetvert-97d25a

[1] . CITIC Construction Co., Ltd. Yang Jianqiang