توافق تجاری جدید بریتانیا با اتحادیه اروپایی

اجلاس سران بریتانیا و اتحادیه اروپایی در تاریخ 29 / 2 / 1403 در لندن برگزار گردید. در نشست اخیر در خصوص موضوعات مختلفی از جمله مسائل تجاری وگمرکی، دفاعی و امنیتی، ماهیگیری، جوانان و تردد و اقامت آنان وکربن و انرژی مذاکره و به توافقاتی دست یافتند. قرار است ایندست نشستها ادامه یابد.

بریتانیا پس از قرار داد بریگزیت با مشکلات مختلفی روبرو شد و طی یک دهه گذشته از رفراندوم برگزار شده هنوز این اقدام دارای مخالفینی است که هر روزه  بر تعداد آن افزوده می‌شود آخرین آمار منتشره نشان می دهد 55 درصد مردم این کشور مخالف بریگزیت می‌باشند و این اقدام دولت انگلیس را ضربه ای به اقتصاد، تردد بین مردم، رشد اقتصادی  و افزایش مشکلات می دانند در نظر سنجی‌های صورت گرفته از بنگاههای اقتصادی آنان نیز نسبت به خروج از اتحادیه اروپایی نظراتی منفی دارند. دولت کارگری به ریاست استارمر تلاش خود را به کار بست تا بتواند بدون پیوستن به اتحادیه ترتیبات جدیدی طرح ریزی و توافق تجاری جدیدی را با اتحادیه اروپایی منعقد نماید این مهم در اجلاس سران بریتانیا با اتحادیه اروپایی در تاریخ 29 اردیبهشت 1404 ( 19 ماه می 2025 ) اتفاق افتاد و توافق تجاری تازه ای با اتحادیه مذکور منعقد شد. این توافق روابط  دو طرف پس از برگزیت را در زمینه‌هایی از جمله حقوق ماهیگیری، تجارت و صادرات کشاورزی، دفاع، تردد در مرزها و تحرک جوانان و کربن و انرژی تعیین کرده است.

 ماهیگیری

 در توافق جدید، وضعیت فعلی و محدوده ماهیگیری را حفظ خواهد کرد و به قایق‌های اتحادیه اروپا اجازه می‌دهد تا سال ۲۰۳۸ به آب‌های بریتانیا دسترسی داشته باشند.

بر اساس توافق برگزیت در سال  ۲۰۲۰، که در آن بریتانیا ۲۵٪ سهمیه ماهیگیری اتحادیه اروپا را دوباره به دست آورد، قرار بود سال آینده میلادی  این توافق به پایان برسد اما این توافق جدید  برای 12 سال دیگر تمدید شد.

بریتانیا به توافق سهمیه‌های سالانه با اتحادیه اروپا و نروژ ادامه خواهد داد و مجوزهایی را برای کنترل اینکه چه کسی در آب‌های خود ماهیگیری می‌کند، صادر خواهد کرد.

یک «صندوق رشد ماهیگیری و ساحلی» ۳۶۰ میلیون پوندی برای سرمایه‌گذاری در فناوری و تجهیزات جدید ایجاد گردید.

فدراسیون ماهیگیران اسکاتلند از این توافق انتقاد و آن را به تسلیم کامل بریتانیا در مقابل اتحادیه اروپایی تحلیل و تفسیر کردند.

صادرات کشاورزی

بریتانیا در ازای تمدید قوانین فعلی ماهیگیری، توافقی را برای کاهش کنترل صادرات مواد غذایی به اتحادیه اروپا به دست آورده است.

اکثر قریب به اتفاق کنترل‌های معمول مرزی بر روی محموله‌های حیوانی و گیاهی به و از اتحادیه اروپا حذف خواهد شد. این موضوع طی سالهای اخیر مورد اعتراض صادرکنندگان بریتانیایی بود که موجب کند شدن روند بود.

توافقنامه جدید بهداشتی و گیاهی (SPS) به این معنی است که بریتانیا می‌تواند برای اولین بار از زمان بریگزیت، برگرها و سوسیس‌های خام را به اتحادیه اروپا بفروشد.

طبق این توافق، از بریتانیا انتظار می‌رود از قوانین اتحادیه اروپا که خودش آنها را وضع نکرده، پیروی کند قوانینی که توسط دیوان دادگستری اروپا نظارت می‌شوند. اما اگر استانداردهای مشابهی را حفظ و از آسیب رساندن به تجارت اتحادیه اروپا جلوگیری کند، می‌تواند از آن جدا شود. بریتانیا مخالف رعایت استاندارد های بهداشتی اتحادیه نیست لذا از این ناحیه زیانی متحمل نخواهد شد.

طرح تجربه و جابجایی جوانان دو طرف

 در حال حاضر اقامت و تردد جوانان  برای دو طرف حد اکثر 180 روز است بریتانیا و اتحادیه اروپا توافق کرده‌اند که در مورد طرح تجربه و جابجایی جوانان همکاری بیشتری داشته باشند  اما این موضوع منوط به مذاکرات بیشتر خواهد بود این موضوع نشان می دهد هنوز دو طرف به توافق جامعی در این خصوص درست نیافته اند و دارای اختلافاتی هستند.

 دولت بریتانیا می‌گوید چنین طرحی می‌تواند جوانان را قادر سازد دوباره آزادانه در اروپا کار و سفر کنند اما مدت اقامت دارای محدودیت زمانی خواهد بود.

دولت انگلیس در پاسخ به انتقادات می‌گوید این ایده، طرح‌های موجود بریتانیا با کشورهایی مانند  استرالیا و نیوزلند را منعکس می‌کند که در آنها سهمیه سالانه ویزا وجود دارد و به افراد بین ۱۸ تا ۳۵ سال اجازه می‌دهد تا سه سال در کشورهای یکدیگر کار کنند.

بریتانیا همچنین در حال مذاکره برای پیوستن مجدد به برنامه اراسموس پلاس است که به دانشجویان اجازه می‌دهد در خارج از کشور تحصیل یا کارآموزی کنند.

گیت‌های الکترونیکی گذرنامه

مسافران بریتانیایی می‌توانند در فرودگاه‌های اروپایی بیشتری از گیت‌های الکترونیکی استفاده کنند.

هنگامی‌که برگزیت به آزادی سفر پایان داد، مسافران بریتانیایی از استفاده از گیت‌های الکترونیکی اتحادیه اروپا محروم شدند. اکنون کمیسیون اتحادیه اروپا می‌گوید که پس از راه‌اندازی سیستم کنترل مرزی دیجیتال که مدت‌ها مورد انتظار بود و قرار است در ماه اکتبر اجرایی شود، هیچ مانع قانونی برای جلوگیری از استفاده شهروندان بریتانیایی از آنها وجود ندارد.

اما هر کشور در اتحادیه اروپا تصمیم می‌گیرد که آیا شهروندان بریتانیایی می‌توانند از دروازه‌های الکترونیکی در بنادر خود استفاده کنند یا خیر، اما دولت  بریتانیا قول داده است که برای گسترش دسترسی در اسرع وقت برای تسهیل در این امر تلاش کند.

یک سیستم گذرنامه جدید، سفر حیوانات خانگی بریتانیایی را آسان‌تر می‌کند و نیاز به گواهی‌های دامپزشکی مکرر را از بین می‌برد.

کربن و انرژی

بریتانیا و اتحادیه اروپا بازارهای کربن خود را به هم متصل خواهند کرد تا از مالیات بر کالاهای کربن‌زا مانند فولاد و سیمان که بین بریتانیا و اتحادیه اروپا  در تبادل است اجتناب کنند.

دولت بریتانیا می‌گوید که به لطف این توافق ۸۰۰ میلیون پوند در مالیات صرفه‌جویی و فولاد بریتانیا را از تعرفه‌های اتحادیه اروپا محافظت خواهد کرد.

بریتانیا مذاکراتی را در مورد خرید و فروش مستقیم در بازار برق مشترک اتحادیه اروپا آغاز خواهد کرد، اما بریتانیا باید برای عقد قرارداد از قوانین اتحادیه اروپا پیروی کند.

قبلا پیش بینی شده بود که رشد بریتانیا در سال جاری میلادی 07/0 درصد خواهد بود اما اکنون گفته می‌شود با توافقات صورت گرفته رشد این کشور در سال جاری به 1 درصد خواهد رسید.

اقتصاددانان می‌گویند که با پیوستن مجدد به بازار واحد و اتحادیه گمرکی و اجازه آزادی تردد،  بریتانیا می‌تواند مزایای اقتصادی بیشتری کسب کند.