گزارش صندوق بین المللی پول از تاثیر وضع تعرفه‌های آمریکا بر اقتصاد جهانی

صندوق بین‌المللی پول در تلاش است برآوردی از تأثیر جنگ تعرفه‌ای ترامپ بر تجارت جهانی و اقتصاد جهان ارائه دهد. این بحران به‌ویژه ایالات متحده را شدیداً تحت تأثیر قرار می‌دهد. در این میان، اتحادیه اروپا ممکن است با آسیب کمتری روبه‌رو شود. جنگ تعرفه‌ای باعث کاهش رشد اقتصادی خواهد شد و این تأثیر در سراسر جهان احساس خواهد شد.

این گزارش می افزاید در وضعیتی که باعث تکاپوی اقتصاددانان در سراسر جهان شده، رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، تقریباً هر روز تعرفه‌های جدیدی را اعلام می‌کند، سپس آن‌ها را به تعویق می‌اندازد یا مجدداً افزایش می‌دهد. این رفتار پیش‌بینی‌های اقتصادی را از آنچه هست نیز دشوارتر می‌کند. با این حال، صندوق بین‌المللی پول در گزارشی، سعی کرده است ارزیابی کند که سیاست تعرفه‌ای ناپایدار آمریکا چه تأثیری بر اقتصاد جهانی خواهد داشت.

نتیجه اما روشن است. جنگ تعرفه‌ای باعث کاهش رشد اقتصادی خواهد شد و این تأثیر در سراسر جهان احساس خواهد شد. کشورهایی که بیشترین آسیب را خواهند دید، شامل کانادا، خود آمریکا، چین و مکزیک هستند. در این میان، اتحادیه اروپا ممکن است با آسیب کمتری روبه‌رو شود. نکته قابل توجه آنکه، جریان‌های تجاری نیز تغییر مسیر خواهند داد.

 دو سناریو به‌دلیل عدم‌قطعیت

سناریو اول:

به‌دلیل ابهامات زیادی که به خاطر سیاست های متزلزل ترامپ به وجود آمده، صندوق بین المللی پول تصمیم گرفته دو سناریوی مختلف را بررسی کند. در نخستین سناریو، تمام تعرفه‌هایی که ایالات متحده تا ۴ آپریل اعلام کرده، لحاظ شده‌اند که شامل تعرفه‌های ۲۵ درصدی بر خودرو، تعرفه بر فولاد و آلومینیوم، و تعرفه‌های متقابل تا ۵۰ درصد علیه بسیاری از کشورها ازجمله کشورهای اتحادیه اروپا و اتریش است.

در این مدل، تعرفه‌ها بر واردات از چین نسبت به دوران پیش از ترامپ ۵۰ درصد افزایش یافته است. هنوز در این سناریو، تعرفه‌های بالاتر از ۱۰۰ درصد که در تنش با چین اعمال شده و بخشی از آن علیه اروپا به حالت تعلیق درآمده‌اند، گنجانده نشده‌اند.

 تأثیر بر رشد آمریکا و تورم:

بر اساس این مفروضات، اقتصاد آمریکا در سال جاری 1.8 درصد رشد خواهد داشت. اگرچه رکودی در آمریکا رخ نمی‌دهد، اما این رقم 0.9  درصد کمتر از پیش‌بینی ژانویه این صندوق است. حدود نیمی از این کاهش به دلیل تعرفه‌هاست، و نیمی دیگر نتیجه بی‌اعتمادی روزافزون در میان شرکت‌ها و خانوارها. تورم نیز به‌جای دو درصد، به سه درصد خواهد رسید، به این معنا که بخشی از هزینه تعرفه‌ها را شرکت‌ها متقبل خواهند شد و آن را به مشتریان منتقل نمی‌کنند.

 ضربه شدیدتر به چین نسبت به آمریکا:

 پیش‌بینی‌های رشد برای کانادا و چین نیز به شدت کمتر از قبل شده‌اند. جالب اینکه، اقتصاد چین حتی بیش از آمریکا از جنگ تعرفه‌ای آسیب خواهد دید. کاهش تولید ناخالص داخلی چین به‌عنوان نتیجه مستقیم تعرفه‌ها، سه برابر بیشتر از کاهش مشابه در آمریکا برآورد شده است. هرچند، صندوق بین المللی پول می‌گوید که دولت چین با حمایت‌های اقتصادی این اثر را تا حدی جبران خواهد کرد. در مجموع، پیش‌بینی می‌شود اقتصاد جهانی امسال تنها ۲.۸ درصد رشد کند که کاهش قابل توجهی نسبت به پیش‌بینی ۳.۲ درصدی ژانویه دارد.

 کمبود سرمایه‌گذاری، کاهش بهره‌وری:

جنگ تعرفه‌ای بر اروپا نیز اثرگذار خواهد بود، هرچند نه به شدت دیگر مناطق. افزون بر آن، اروپا با مشکلات ساختاری خود نیز مواجه است که عبارتند از قیمت بالای انرژی، بهره‌وری پایین و تقاضای ضعیف. این مشکلات رشد منطقه یورو را کند کرده‌اند. گزارش صندوق بین المللی پول می‌گوید، سرمایه‌گذاری ناکافی در ماشین‌آلات و کارخانه‌های جدید، عامل نیمی از عقب‌ماندگی بهره‌وری اروپا نسبت به آمریکا است.

همچنین، برنامه‌های گسترده مدل سنتی آلمانی مبارزه با افزایش بیکاری در دوران کرونا در اروپا اثرات منفی بلندمدتی داشته‌اند، در حالی که در آمریکا نبود این برنامه‌ها موجب شد بسیاری از شاغلان به سمت مشاغل با بهره‌وری بالاتر بروند.

 اتریش، تنها کشور صنعتی با رکود در ۲۰۲۵:

در میان کشورهای صنعتی، تنها اتریش است که طبق پیش‌بینی صندوق در سال ۲۰۲۵ وارد رکود خواهد شد و تولید ناخالص داخلی این کشور امسال 0.3 درصد کاهش خواهد یافت. دلایل این رکود از نگاه صندوق عبارت‌اند از نرخ‌های بالای بهره که موجب کاهش سرمایه‌گذاری شده‌اند، اقدامات ریاضتی دولت، و تأثیرات منفی جنگ تجاری.

با این حال، از سال ۲۰۲۶ انتظار می‌رود اقتصاد اتریش مجدداً رشد کند. قابل توجه است که بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۹، رشد اقتصادی اتریش همواره از میانگین منطقه یورو بالاتر بود، اما از سال ۲۰۲۳ این روند معکوس شده است.

 وضعیت آلمان، اسپانیا و صادرات جهانی:

همچنین برای آلمان رشد صفر درصدی پیش‌بینی شده است. نقطه روشن در اروپا، اسپانیاست که رشد اقتصادی ۲.۵ درصدی برای آن پیش‌بینی شده است. در سطح جهانی، صادرات ایالات متحده به‌ویژه افت خواهد کرد. انتظار میرود در بلندمدت صادرات آمریکا بین ۲۰ تا ۲۷ درصد کاهش یابد که به علت افزایش هزینه واردات (مثلاً فولاد) است که باعث گران‌تر شدن کالاهای نهایی شده و آمریکا در بازارهای جهانی سهم خود را از دست می‌دهد.

در مقابل، صادرات چین تنها ۵ تا ۷ درصد افت خواهد کرد، زیرا این کشور توانسته بازارهای جدیدی پیدا کند، گرچه مجبور است کالاهایش را ارزان‌تر بفروشد. در نتیجه، تأثیر کلی جنگ تعرفه‌ای بر چین کمتر از آمریکاست. برای منطقه یورو نیز کاهش صادرات کمتر خواهد بود.

سناریوی دوم:

در سناریوی دوم، همان ادامه یافتن وضعیت فعلی است. صندوق بین المللی پول  بررسی کرده که اگر وضعیت فعلی ادامه یابد، یعنی تشدید تنش چین و آمریکا و هم‌زمان کاهش بخشی از تعرفه‌های آمریکا علیه اروپا، چه می‌شود. نتیجه این سناریو جالب است. بر این اساس، در مجموع تأثیر زیادی بر اقتصاد جهانی ایجاد نخواهد شد. آمریکا و چین کمی‌بیشتر آسیب می‌بینند، اروپا کمی‌کمتر. دلیل آن هم این است که تعرفه‌ها علیه چین آن‌قدر بالا رفته که کاهش تعرفه‌ها علیه اروپا نمی‌تواند اثر آن را خنثی کند.

 گزارش روزنامه استاندارد اتریش

https://www.derstandard.at/story/3000000266607/der-iwf-erwartet-2025-in-keinem-industrieland-eine-rezession-ausser-in-oesterreich