مبادلات تجاری مالزی با کشورهای منطقه غرب آسیا

بر اساس داده‌های سازمان آمار مالزی (DOSM)، میزان مبادلات تجاری این کشور با کشورهای منطقه غرب آسیا در سال 2024 با کاهش اندک 2.7 درصدی نسبت به سال گذشته میلادی به 24 میلیارد دلار رسید.

مراودات تجاری مالزی با کشورها غرب آسیا

بر اساس داده‌های سازمان آمار مالزی (DOSM)، میزان مبادلات تجاری این کشور با کشورهای منطقه غرب آسیا شامل: اردن، امارات، ایران، بحرین، سوریه، عراق، عربستان، عمان، فلسطین، قطر، کویت، لبنان و یمن در سال 2024 با کاهش اندک 2.7 درصدی نسبت به سال گذشته میلادی به عدد 109 میلیارد رینگیت (حدود 24 میلیارد دلار آمریکا) رسید.

این میزان، با توجه به حجم مراودات تجارت مالزی در سال 2023 به میزان 2878 میلیارد رینگیت (630 میلیارد دلار آمریکا)، حاکی از سهم 3.8 درصدی کشورهای غرب آسیا در بازار تجاری مالزی میباشد کشور چین با 484.12 میلیارد رینگیت با 16.8 درصد سهم (106میلیارد دلار آمریکا) ، بزرگترین شریک تجاری مالزی است. سنگاپور با 13.7 و آمریکا با 11.2 درصد از جمله بزرگترین شرکای تجاری مالزی در سال 2024 میباشند.

سال گذشته، تجارت مالزی تحت تأثیر چالش‌های جهانی و اختلال در زنجیره تأمین، با کاهش 7.3 درصدی روبرو شد. اما در سال جاری، این کشور با یک جهش قابل توجه، رشد 9.2 درصدی را در تجارت خود به ثبت رساند.

جدول 1: حجم کل مراودات مالزی با کشورهای منطقه غرب آسیا (اعداد به میلیارد رینگیت است. هر رینگیت در سال 2024 معادل 0.21 دلار)

حجم تجارت 2024 حجم تجارت  2023 حجم تجارت 2022 درصد تغییر  سال2024 به 2023  عربستان 44.736 50.515 45.520 -11.4 امارات 42.224 39.531 38.725 6.8 قطر 6.259 4.202 4.714 48.9 عمان 4.601 5.100 6.744 -9.8 کویت 2.801 3.690 4.232 -24.1 ایران 2.602 2.088 3.683 24.6 عراق 2.472 2.389 4.677 3.4 بحرین 1.185 1.495 1.114 -20.7 اردن 0.859 1.194 1.522 -28.1 یمن 0.845 1.353 0.925 -37.5 لبنان 0.275 0.311 0.294 -11.4 سوریه 0.156 0.174 0.280 -10.2 فلسطین 0.017 0.021 0.014 -18.3 مجموع تجارت 109.033 112.063 112.445 -2.7

مجموع همکاری‌های تجاری مالزی با کشورهای غرب آسیا برابر با 109 میلیارد رینگیت (24.2 میلیارد دلار) میباشد. این میزان برابر با 3.8 درصد کل تجارت مالزی در سال گذشته است.

مهمترین قلم تجاری مالزی با حوزه غرب اسیا، واردات نفت و گاز و به عبارت دقیق تر گروه سوخت ‌های معدنی، روغن‌ های معدنی و محصولات حاصل از تقطیر آنها و مواد قیری میباشد. از مجموع 109 میلیارد تبادلات تجاری 63 میلیارد رینگیت و بعبارتی 58% از تجارت مالزی با منطقه غرب آسیا در این حوزه میباشد. طلا و سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی با 9.6 میلیارد رینگیت و روغن پالم با بیش از 4 میلیارد رینگیت دیگر محصولات برتر تجاری مورد مبادله مالزی با این حوزه جغرافیایی میباشد.

 همچنان که در جدول شماره 1 مشاهده میشود دو کشور عربستان و امارات متحده عربی، عمده ترین شریک تجاری مالزی در منطقه میباشند به نحویکه مجموع تجارت 10 کشور دیگر منطقه، کمتر از 20 درصد تجارت خارجی مالزی است.

صادرات مالزی به کشورهای غرب آسیا

مجموع حجم صادرات مالزی در سال 2024 با رشد 5.7 درصدی نسبت به سال پیش از آن، به عدد 1507 میلیارد رینگیت (330 میلیارد دلار) رسید. کشورهای غرب آسیا مجموعا با 31 میلیارد رینگیت تنها 2 درصد از کل صادرات این کشور سهم داشتند. کشور امارات به تنهایی با بیش از 14.5 میلیارد رینگیت حدود 47 درصد مقصد کالاهای صادراتی مالزی به منطقه غرب آسیا میباشد. عربستان با 7.45 و ایران با 2.44  میلیارد رینگیت واردات در رده‌های دوم تا سوم قرار دارند.

جدول2: میزان صادرات مالزی به کشورهای منطقه غرب آسیا در سالهای 24-2022(اعداد به میلیون رینگیت)

2024صادرات مالزی 2023صادارت مالزی 2022صادارت مالزی به درصد تغییر سال2024 به 2023 1  امارات 14,562 14,234 16,068 2% 2  عربستان 7,456 6,858 7,281 9% 3  ایران 2,443 1,875 3,447 30% 4  عمان 1,597 1,450 1,505 10% 5  عراق 1,443 1,943 3,447 -26% 6  قطر 1,093 1,452 1,471 -25% 7  کویت 760 871 890 -13% 8  یمن 626 1,111 667 -44% 9  اردن 605 681 784 -11% 10  بحرین 251 214 248 17% 11  لبنان 231 265 246 -13% 12  سوریه 154 173 279 -11% 13  فلسطین 6 13 7 -52%   مجموع صادرات مالزی به غرب آسیا 31,226 31,140 35,582 0%

عمده ترین محصول صادراتی مالزی به کشورهای منطقه از جمله ایران، گروه کالایی 15 شامل روغن پالم و دیگر چربی‌های حیوانی و نباتی با 5.37 میلیارد رینگیت میباشد. پس از آن گروه کالایی 71 شامل فلزات و سنگهای گرانبها و نیمه گرانبها دومین گروه کالایی برتر میباشد که در سالهای اخیر رشد قابل توجهی داشته است هر چند که افزایش قیمت طلا نیز نقش مهمی در این رشد دارا میباشد. صادرات این گروه کالایی در سال 2024 به بیش از 4.1 میلیارد رینگیت رسید در حالیکه این میزان در سال 2021 تنها 1.8 میلیارد رینگیت بوده است.

ماشین آلات و تجهیزات الکترونیکی (گروه کالایی 85) نیز با 3.36 میلیارد رینگیت سومین گروه کالایی برتر صادرات مالزی به منطقه غرب آسیا میباشد.

جدول3: گروه‌های کالایی صادراتی برتر مالزی به کشورهای منطقه غرب آسیا (اعداد به میلیون رینگیت)

سال 2024 سال 2023 سال 2022 سال 2021 1 گروه کالایی (HS15) روغن پالم و فراورده‌های آن 5371 6243 10312 5918 2 گروه کالایی (HS71) فلزات و سنگهای گرانبها 4175 3205 2538 1869 3 گروه کالایی (HS85) ماشین آلات و تجهیزات الکترونیکی 3636 3903 3133 2840 4 گروه کالایی (HS84) ماشین‌آلات و تجهیزات مکانیکی 2807 2550 2143 1520 5 گروه کالایی (HS27) سوخت‌ها و مواد معدنی مرتبط با انرژی 2703 3145 5778 3727

بررسی سهم واردات کشور مالزی از کشورهای غرب آسیا

مالزی در سال 2024 بیش از 77 میلیارد رینگیت واردات (بیش از 17 میلیارد دلار آمریکا) از کشورهای منطقه غرب اسیا داشته است که در مقایسه با حجم کلی واردات این کشور به میزان 1370 میلیارد رینگیت (300 میلیارد دلار، سهم منطقه غرب آسیا 5.7 درصد میباشد. عربستان و امارات به ترتیب با 37 و 27 میلیارد رینگیت مجموعا 83 درصد از کل واردات مالزی از منطقه را تشکیل میدهند.

در جدول شماره 4، صادرات کشورهای منطقه غرب آسیا با مالزی برای سالهای 2024-2022 به نمایش در آمده است.

2024صادرات مالزی 2023صادارت مالزی 2022صادارت مالزی به درصد تغییر سال2024 به 2023 عربستان 37,280 43,657 38,155 -15% امارات 27,662 25,296 22,157 9% قطر 5,166 2,750 3,243 88%  عمان 3,004 3,649 5,239 -18% کویت 2,040 2,818 3,342 -28% عراق 1,029 446 1,230 131% بحرین 934 1,281 866 -27% اردن 254 512 738 -50% یمن 220 242 258 -9% ایران 159 213 237 -25%  لبنان 45 45 48 0% فلسطین 11 7 7 57% سوریه 2 1 1 100% مجموع صادرات مالزی به غرب آسیا 77,806 80,922 75,519 -4%

عمده ترین گروه کالایی وارداتی مالزی از کشورهای غرب آسیا سوختها و مواد معدنی مرتبط با انرژی (نفت و گاز) میباشد. بیش از 78 درصد واردات مختص این بخش (HS27)است. گروه کالایی فلزات و سنگهای گرانبها (HS71)، گروه مواد پلاستیکی و پلیمری (HS39) در رده‌های بعدی قرار دارند.

جدول شماره 5، گروههای کالایی برتر وارداتی مالزی از منطقه غرب آسیا

سال 2024 سال 2023 سال 2022 نسبت به کل در سال 2024 1 گروه کالایی (HS27) سوخت‌ها و مواد معدنی مرتبط با انرژی 60,418 65,427 57,665 78% 2 گروه کالایی (HS71) فلزات و سنگهای گرانبها 5,383 3,921 2,958 7% 3 گروه کالایی (HS39) مواد پلاستیکی و پلیمری) 3,726 3,391 5,154 5% 4 گروه کالایی (HS76) آلومینیوم و مصنوعات از آلومینیوم 1,997 1,877 2,211 3% 5 گروه کالایی (HS29) مواد شیمیایی آلی 2,358 1,680 2,117 3%