وضعیت تولید و صادرات اوره و آمونیاک در ازبکستان

در سال‎های اخیر در ازبکستان تولید اوره به طور چشمگیر توسعه یافته و اجرای یک سری پروژه‌های جدید، میزان تولیدات اوره را افزایش داده است. بنا به گزارش اداره آمار ازبکستان، طی ماه‎های ژانویه الی سپتامبر 2023 کارخانه‌های بزرگ ازبکستان، 365.1 هزار تن اوره تولید کرده که نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش 108.4 درصدی داشته است. استان نوایی با تولید 185.1 هزار تن، بیشترین سهم در تولیدات اوره کشور داشته است.

مهمترین شرکتهای تولید کننده اوره و آمونیاک در ازبکستان

• "شرکت سهامی نوایی ازت (نیتروژن)"، به عنوان یکی از بزرگترین شرکتهای تولید کننده این محصول، در سال 2020 میلادی، پروژه مجموعه تولید اوره و آمونیاک با ارزش کلی  7 میلیون دلار ، با ظرفیت 660 هزار تن آمونیاک و 577.5 هزار تن اوره در سال را راه‌اندازی نمود. 330 هزار تن آمونیاک تولید شده برای تولید اوره و باقیمانده برای تولید آمونیوم نیترات (AN) استفاده می‌شود.
• شرکت سهامی MAXAM CHIRCHIQ: این شرکت در شهر چیرچیق استان تاشکند قرار دارد و از زمان شوروی در حال فعالیت است. ظرفیت تولید سالانه این مجتمع 270 تن می‌باشد. این شرکت یکی از بزرگترین کارخانه‌های تولید کودهای نیتروژن از جمله اوره است. بر اساس برنامه، این شرکت در نظر داشت در سال 2024 میلادی 270 هزار تن اوره تولید کند. ولی طبق آمار، شرکت مذکور توانسته 210 هزار تن اوره تولید نماید.
• شرکت سهامی فرغانه ازت (نیتروژن): شرکت مذکور در استان فرغانه قرار دارد دارای ظرفیت تولید 150 الی 200 تن اوره در سال است. این مجتمع، تولید کننده کودهای مختلف شیمیایی می‌باشد.

مهمترین پروژه‌های در دست اجرا

پروژه قره‌کول

یکی از پروژه‌های اصلی این حوزه، احداث کارخانه تولید آمونیاک و اوره با مشارکت شرکت Semanti Limeted جمهوری قبرس در شهرستان قره‎‌کول استان بخارا است. ارزش کلی این پروژه 600 میلیون دلار می‌باشد و کارخانه می‌تواند در یک روز 1500 تن آمونیاک و 1800 تن اوره تولید کند. انتظار می رود این پروژه طی سال‎های 2023 الی 2026 کاملاً اجرایی شود.

بنا به گزرش خبرگزاری روز.اوز، کارخانه تولید اوره و آمونیاک قره کول از ژانویه سال 2026 فعالیت خود را آغاز خواهد نمود. در این مجتمع که در نظر است بیش از 500 اشتغال جدید ایجاد شود، انتظار می رود سالانه 495 هزار تن آمونیاک و 594 هزار تن اوره تولید شود. در کارخانه مذکور از گاز، هوا و بخار به عنوان مواد اولیه استفاده می‌شود. احداث این کارخانه در سه ماهه آخر سال 2023 آغاز شد و از اوایل سال 2026 اولین محصولات خود را تولید خواهد کرد.

پروژه یَنگیر:

در نظر است در شهر یَنگیِر استان سیردریا کارخانه تولید آمونیاک و اوره بر اساس فناوری‎های روز احداث شود.

           

وضعیت صادرات اوره و آمونیاک ازبکستان

به موازات گسترش ظرفیت تولید اوره و آمونیاک از طریق اجرای پروژه‌های جدید، شرکت اوز کیمیا ایمپکس ازبکستان به عنوان اصلی ترین متولی واردات و صادرات مواد شیمیایی کشور، سعی در شناسایی بازارهای جدید و توسعه جغرافیایی صادرات اوره و آمونیاک داشته است. آمار دقیقی در رابطه با صادرات اوره و آمونیاک ازبکستان در دسترس نبوده و تنها آمار موجود اعلام خبرگزاری دولتی روسیه مبنی بر 2.7 برابر شدن میزان صادرات اوره ازبکستان در نیمه اول سال 2024 می‌باشد.

 به نظر می رسد صادرات این محصولات بطور موردی به بازارهای هدف انجام می‌شود. به عنوان مثال  یکی از مهمترین سفارش دهندگان این محصول کشور مغولستان است. شرکت اوز کیمیا ایمپکس در 10 ماه اول سال 2022 اوره و محصولات NPK به ارزش کلی 625.8 هزار دلاری به این کشور صادر کرده است.

دومین مقصد صادراتی این محصول کشور برزیل بوده است. بطوریکه در تاریخ 11 دسامبر سال 2024 اولین محموله ریلی این محصول توسط شرکت First Dry Port Terminal به مقصد برزیل ارسال گردید. بنا به گزارش LogiStan ، این محموله شامل 54 کانتینر 40 فوتی با ظرفیت 28 تن اوره ( در کل بیش 1.5 میلیون تن) از طریق مسیر ریلی از کشورهای ازبکستان، ترکمنستان، آذربایجان و گرجستان عبور و طبق گفته نماینده شرکت First Dry Port Terminal، کانتینرها در بندر پوتی به کشتی حمل و از طریق دریا به مقصد بندر پارنگوی برزیل تحویل داده شد. ارسال کننده محموله، شرکت «اوز کیمیا ایمپکس» و مدت تحویل محموله بین 60 الی 70 روز بوده است.