رشد متوسط در اقتصاد

مرکز آمار سوئد در گزارش جدید ماهیانه خود می نویسد اقتصاد سوئد در سه ماهه سوم سال جاری رشد ضعیفی داشت. با این حال، این سه ماهه با کاهش در ماه سپتامبر به پایان رسید و تولید ناخالص داخلی نیز در اکتبر به کاهش بیشتر ادامه داد. هنوز هیچ چرخشی برای مصرف خانوارها در آمار قابل مشاهده نیست.

طبق این گزارش تولید ناخالص داخلی سوئد در سه ماهه سوم سال 2024 اندکی افزایش یافت. با تعدیل فصلی و در مقایسه با سه ماهه قبل، تولید ناخالص داخلی 0.3 درصد افزایش یافته است. این میزان اندکی قوی تر از شاخص تولید ناخالص داخلی بود که یک ماه پیش نشان داد. آنچه اقتصاد را تقویت کرد بیش از هر چیز افزایش سرمایه گذاری در موجودی و دارایی‌های ثابت و همچنین صادرات قوی بخش خدمات بود.

اگرچه محاسبات فصلی منظم تا حدودی قوی تر از محاسبات اولیه بود، تصویر کلی شامل یک اقتصاد تحت فشار در سوئد است. رشد متوسط باقی مانده و سطح تولید ناخالص داخلی تا حد زیادی مشابه سه ماهه چهارم سال 2021 است. شاخص تولید ناخالص داخلی ماهانه نیز نشان داد که این سه ماهه با افت زیادی در سپتامبر به پایان رسید. این روند کاهشی در ماه اکتبر ادامه یافت، زمانی که سطح تولید ناخالص داخلی کمی‌بیشتر شد.

ادامه مصرف ضعیف خانوار

این گزارش می افزاید هنوز هیچ چرخشی برای مصرف خانوارها در آمار قابل مشاهده نیست. در سه ماهه سوم، حجم مصرف خانوارها نسبت به سه ماهه دوم تا حد زیادی بدون تغییر بود و بنابراین در همان سطح قبلی در سال های 2023 و 2024 باقی ماند. از سوی دیگر، مصرف عمومی‌با سرعت آهسته به افزایش خود ادامه داد. از سال 2017، مصرف خانگی و عمومی دقیقاً به همان میزان رشد داشته است. با این حال، این روند در سال های اخیر به وضوح متفاوت بوده است. مصرف عمومی‌به طور قابل توجهی یکنواخت تر است و مهمتر از همه، کاهش شدید و به دنبال آن افزایش مصرف خانوارها در طول سال های همه گیری کرونا را نداشته است.

مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌های غیرالکلی در سه ماهه سوم اندکی افزایش یافت، اما در سطح پایین‌تری نسبت به سال 2021 باقی ماند. افزایش شدید قیمت‌ها در سال‌های 2022 و 2023 منجر به کاهش حجم مصرف مواد غذایی شد.

در عین حال، روند نزولی برای مصرف در محدوده هدف رستوران‌ها و اقامتگاه‌های گردشگری ادامه یافت. این امر در طول همه‌گیری کرونا در نتیجه محدودیت‌ها تأثیر زیادی داشت، اما وقتی این محدودیت‌ها برداشته شد، مصرف به سطح بالاتری نسبت به قبل از همه‌گیری بهبود یافت. از آنجایی که خانوارها در قالب دستمزدهای واقعی پایین تر و هزینه‌های بهره بیشتر بدتر شده اند، مصرف خدمات رستوران و اقامت در اولویت آنها کاهش یافته است.

افزایش اندک سرمایه گذاری

مرکز آمار در گزارش خود ادامه می دهد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در سه ماهه سوم اندکی افزایش یافت. این امر عمدتاً افزایش سرمایه گذاری‌های ساخت و ساز بود که به این موضوع کمک کرد. پس از 9 فصل متوالی کاهش، سرمایه گذاری مسکن اندکی افزایش یافت و سرمایه گذاری در سایر ساخت و سازها و تاسیسات نیز افزایش یافت. از سوی دیگر، سرمایه گذاری در ماشین آلات و ..کاهش یافت. اگرچه سرمایه گذاری مسکن در مقایسه با سه ماهه دوم افزایش یافته است، اما این سطح هنوز به وضوح کمتر از چند سال پیش است.

در خصوص مبادلات تجاری، تجارت خارجی نقش منفی داشته و واردات بیش از صادرات در سه ماهه سوم افزایش یافته است. این بدان معناست که سهم تجارت خارجی در رشد تولید ناخالص داخلی منفی بوده است. واردات هم برای کالاها و هم برای خدمات افزایش نشان می دهد. توسعه ضعیف صادرات کالاهای سرمایه گذاری به کاهش صادرات کالا نسبت به سه ماهه قبل کمک کرده است. از سوی دیگر، صادرات خدمات به طور قابل توجهی افزایش یافته، به ویژه برای خدمات اجاره و لیزینگ، که به این معنی بود که با این وجود، کل صادرات تا حدودی افزایش یافته است.

کاهش تولید در بخش تجاری

پس از دو ماه افزایش متوالی، تولید بخش تجاری در ماه اکتبر اندکی کاهش یافت. بیشترین کاهش در بخش‌های صنعتی بوده، اما تولید در بخش خدمات نیز کاهش داشته است. هر دو بخش خدمات و صنعت از سال 2022 اساساً به این سمت حرکت کرده اند. با این حال، صنعت ساخت و ساز که از پایان سال 2022 دوران سختی را سپری کرده است، در ماه اکتبر پس از یک نزول عمده در ماه قبل تغییر کرد. در ماه‌های اخیر تولید با فراز و نشیب نوسان داشته و حجم تولید در ماه اکتبر در سطح پایین تری نسبت به ماه ژانویه سال جاری باقی مانده است.

تصویر پراکنده اقتصادی

در ماه اکتبر، یازده شاخص از سیزده شاخص در ساعت چرخه تجاری آمار سوئد پایین تر از روند بلندمدت خود بودند. بیشتر شاخص ها در مرحله رکود بودند، اما اکثریت آنها نزدیک یا در مرز بین رکود و بهبود بودند. نتایج ضعیف برخی از شاخص‌ها در ماه اکتبر نیز بر روند کوتاه‌مدت تأثیر منفی گذاشت و به همین دلیل برخی از شاخص‌ها از بهبودی به رکود بازگشتند. از جمله، شاخص تولید ناخالص داخلی ماهانه بود. تنها دو شاخص در ماه اکتبر در مرحله بهبود بودند. این موضوع را می‌توان این گونه تفسیر کرد که اقتصاد به پایین ترین سطح خود رسیده است اما چرخش هنوز شروع نشده است.

  دو شاخص در جنبه مثبت خودنمایی می‌کنند. این شاخص اعتماد خانوار و همچنین ثبت نام جدید خودروهای سواری است که هر دو در مرحله توسعه هستند. شاخص اعتماد خانوار تقریباً برای سه سال کمتر از میانگین تاریخی خود بوده است اما در ماه اکتبر به بالاتر از این خط صعود کرد. این امر تا حد زیادی به این دلیل است که خانوارها دید روشن تری نسبت به آینده هم برای اقتصاد سوئد و هم برای امور مالی خود دارند. هنگامی‌که به ثبت نام خودرو مربوط می‌شود، یک روند ضعیف بلندمدت باعث می‌شود که شاخص در مرحله گسترش باشد.

قیمت مواد غذایی

میانگین تراکنش در فروشگاه‌های مواد غذایی در سال 2024 تا حد زیادی مشابه سال 2023 بوده است. این آمار هفتگی SCB در مورد مصرف خانوار نشان می‌دهد که از سال آینده منتشر خواهد شد. آمارهای جدید همچنین نشان می‌دهد که میانگین قیمت مواد غذایی در سال‌های تورم بالا کاهش یافته است.

پنج سال گذشته زمان بسیار پرتلاطمی‌برای اقتصاد سوئد بوده است. ابتدا همه‌گیری در سال‌های 2020 و 2021 رخ داد که پس از آن تورم بالایی در سال‌های 2022 و 2023 به دنبال داشت. افزایش قیمت در سال 2022 عمدتاً به دلیل اختلالات مختلف جهانی مانند مشکلات عرضه پس از همه‌گیری و حمله روسیه به اوکراین بود.

نرخ تورم بالا تقاضای داخلی را کاهش داد و تولید ناخالص داخلی سوئد از سال 2022 تا حد زیادی بدون تغییر باقی مانده است. مواد غذایی یکی از اقلام مخارج اصلی خانوارها است. مصرف خانوارها به عنوان سهمی از تولید ناخالص داخلی طی 70 سال گذشته روند کاهشی داشته است. در سال 1950، مصرف خانوار تقریباً دو سوم تولید ناخالص داخلی را تشکیل می داد، در حالی که این سهم در سال 2023 به حدود 44 درصد کاهش یافته است. در این دوره، عمدتاً مصرف عمومی است که سهم خود را افزایش داده است. در سال 2023، طبق حساب های ملی، مصرف غذا تقریباً یک پنجم کل مصرف خانوارها را تشکیل می داد. حدود دو سوم از خرید در تجارت، در حالی که مابقی از خرید در رستوران‌ها به دست آمد. توزیع نسبتاً بدون تغییر در 30 یا چند سال گذشته است.