اخبار اقتصادی قزاقستان - آکتائو

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی قزاقستان در هفته چهارم آذر ماه 1403 مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور به شرح زیر می‌باشد:

کاهش درآمدهای نفتی مهم ترین عامل تضعیف پول ملی

     با توجه به آمار منتشره مرکز تحلیلی Halyk Finance، کاهش تولید نفت در سال جاری در قزاقستان ممکن است منجر به کاهش بیشتر رشد تولید ناخالص داخلی تا پایان سال 2024 نسبت به سال گذشته شود. اگرچه سال 2024 با رشد قوی آغاز شد، اما تولید نفت به تدریج کاهش یافت.در 9 ماهه اول سال، حجم تولید نسبتاً ثابت ماند و در محدوده 7 تا 7.8 میلیون تن در ماه نوسان داشت. در اکتبر2024 تولید 15.2 درصد نسبت به اکتبر 2023 کاهش و از 7.7 میلیون تن به 6.6 میلیون تن رسید. کاهش تولید در اکتبر به دلیل تعمیرات اساسی در میادین بزرگ مانند تنگیز و کاشاگان و همچنین تعطیلی برنامه ریزی نشده در میدان کاراچاگانک بود.

     اگر شاخص‌های پیش‌بینی دو ماهه پایانی سال جاری را در نظر بگیریم، بر اساس اعلام وزارت نیرو، تولید نفت در نوامبر و دسامبر باید حدود 15 میلیون تن یا به طور میانگین 7.5 میلیون تن در ماه باشد. بنابراین، اگر این پیش بینی محقق شود، در پایان سال جاری کاهش تولید نفت حدود 2 درصد و در پایان سه ماهه چهارم سال 2024 حدود 1.4 درصد سالانه خواهد بود. همچنین میانگین قیمت نفت از اکتبر تا نوامبر 74.8 دلار در هر بشکه بوده و در حال حاضر قیمت نفت حدود 72 تا 73 دلار در هر بشکه است که به طور قابل توجهی کمتر از میانگین سطح سال 2023 (82.2 دلار در هر بشکه) می‌باشد. این کاهش قیمت فشار بیشتری بر بخش نفت وارد کرده و سهم آن را در رشد کلی اقتصادی محدود می‌کند. بنابراین، حتی در صورت تحقق پیش‌بینی‌های مطلوب برای حجم تولید، در صورت دستیابی به شاخص‌های هدف، در پایان سال با توجه به سهم بالای تولید نفت در تولید، کاهش تولید نفت نسبت به سال گذشته وجود خواهد داشت و در نتیجه همچنان شاهد کاهش ارزش پول ملی خواهیم بود.

https://inbusiness.kz/ru/news/neft-i-ekonomika-kak-spad-dobychi-udarit-po-vvp-kazahstana

کاهش سرمایه گذاری شرکت دولتی FCC در پایانه غلات آکتائو

     شرکت دولتی قرارداد مواد غذایی قزاقستان (FCC) که بازار غلات را تنظیم می‌کند، قصد دارد سرمایه گذاری خود را در سرمایه ثابت پایانه غلات در بندر آکتائو کاهش دهد و دلیل آن را اقدامات روسیه عنوان کرد. این تغییرات بر سرمایه گذاری در سرمایه ثابت ترمینال Ak Biday تأثیر خواهد گذاشت. FCC توضیح داد که به دلیل وضعیت ژئوپلیتیک فعلی، محموله‌های غلات از طریق پایانه‌های بندر آکتائو به ایران به دلیل هدایت محموله‌های صادراتی روسیه به ایران از طریق بندر آستاراخان به شدت کاهش یافته است. در نتیجه، FCC تصمیم گرفت سرمایه گذاری در دارایی‌های ثابت پایانه غلات آکتائو را از 8.3 میلیون دلار به 4.7 میلیون دلار برای دوره 2024-2030 کاهش دهد. این شرکت سه عامل قیمت های بالا، جایگزینی غلات قزاقستان با غلات روسی و چالش های لجستیکی با شرکت ملی راه آهن قزاقستان را به عنوان دلایل اصلی این کاهش سرمایه گذاری بیان کرد.

FCC توضیح داد: غلات را با قیمت‌های بالا خریداری کرده و در نتیجه قیمت‌های فروش هم در بازارهای داخلی و هم در بازارهای صادراتی غیررقابتی است.واردات کنترل نشده غلات روسیه باعث اشباع بیش از حد بازار داخلی و جایگزینی غلات قزاقستان در بازارهای خارجی شده که در نتیجه، کشاورزان دسترسی به کانال های فروش غلات را از دست می دهند . FCC ادعا می‌کند که غلات تنها 5 درصد از عملیات حمل و نقل KTZ را به خود اختصاص داده و در اولویت پایین تری نسبت به سایر محموله‌ها مانند زغال سنگ، سنگ معدن و فلزات قرار دارد.عدم هماهنگی KTZ با سیاست تجارت کشاورزی منجر به بازخورد منفی از سوی شرکای چینی در مورد بی ثباتی ذخایر غلات قزاقستان شده است. FCC اعلام کرد: از میانگین برنامه صادرات ماهانه 144 هزار تنی، تنها 30 هزار و 500 تن یا 30 درصد برنامه هماهنگ شده است.

https://kz.kursiv.media/en/2024-12-05/engk-yeri-kazakhstans-grain-trade-faces-pressure-from-russian-competition/

افزایش صادرات غلات قزاقستان به 12 میلیون تن

     حجم صادرات غلات قزاقستان ممکن است در سال جاری به 12 میلیون تن برسد.بازارهای کلیدی فروش شامل آسیای مرکزی، چین، افغانستان، ایتالیا و سایر کشورها خواهد بود. موضوع تحویل غلات تا دو میلیون تن به آذربایجان، افغانستان، ایران، عراق، کشورهای شمال آفریقا و اتحادیه اروپا از طریق بنادر دریای سیاه و بالتیک نیز در حال بررسی است.قزاقستان سالانه نزدیک به 8 تا 9 میلیون تن غلات صادر می‌کند که 6.5 تا 7.5 میلیون تن گندم است.جغرافیای صادرات شامل بیش از 40 کشور بوده و بازارهای سنتی شامل آسیای مرکزی، افغانستان، چین، ترکیه، ایران، ایتالیا و تونس می‌باشد.

      تا پایان نوامبر، 6.3 میلیون تن غله حمل شد.تحویل به ازبکستان با رشد 42 درصدی به 944000 تن رسید.(سال قبل، 665000 تن). تاجیکستان با افزایش 49 درصدی از 254000 تن در سال 2023 به 377000 تن در سال جاری رسید.حجم صادرات به چین با 17 درصد افزایش از 304000 تن در سال گذشته به 355000 تن بالغ گردید. تحویل به افغانستان با افزایش 71 درصدی از 67 هزار تن در سال گذشته به 115 هزار تن در سال جاری و تحویل به ایران 30 برابر افزایش یافت و از 10 هزار تن به 299 هزار تن رسید.

https://astanatimes.com/2024/12/kazakhstans-grain-exports-to-reach-12-million-tons-this-year/

ادامه پرورش ماهی قزل آلا در دریای خزر و تولید زیتون

     نورژان مارابایف، مدیر کل صندوق سرمایه گذاری جمهوری قزاقستان گفت: در بخش قزاقستانی دریای خزر برنامه ریزی شده است که سالانه 50 هزار تن قزل آلا تولید و کشت زیتون آغاز شود. صندوق سرمایه گذاری علاوه بر پایانه‌های دریایی، در حال اجرای طرح‌هایی است که مزایای اقتصادی و اجتماعی بیشتری را به همراه خواهد داشت. به گفته وی، تمام مطالعات لازم برنامه ریزی شده، طراحی تکمیل شده، فناوری آزمایش شده و پروژه برای تکمیل در سال 2025 آماده می‌شود. همچنین پروژه کشت زیتون در مرحله آزمایشی است. بیش از 3.3 هزار اصله نهال زیتون در نزدیکی بندر کوریک و به همین تعداد در منطقه ترکستان کاشته شد. مارابایف گفت: این پروژه با هدف تولید زیتون و روغن زیتون داخلی انجام می‌شود.

https://azh.kz/ru/news/view/109308

تدوین پروژه ای برای احیای اکوسیستم دریای خزر

    جلساتی در آستانه به عنوان بخشی از بازدید پیش ارزیابی بانک جهانی برای آماده سازی پروژه "پاکسازی اکوسیستم دریای خزر: ایجاد ظرفیت برای مدیریت آلودگی و حفاظت از تنوع زیستی" در حال برگزاری است. این پروژه برای اجرا در سه کشور حاشیه دریای خزر (آذربایجان، قزاقستان، ترکمنستان) با بودجه کل 12 میلیون دلار آمریکا برنامه ریزی شده و شامل سه مولفه اصلی حفاظت از دریای خزر در برابر آلودگی، حفاظت از تنوع زیستی و مدیریت پایدار مناطق ساحلی است.

     این مذاکرات با حضور ارگان‌ها و سازمان‌های دولتی قزاقستان، آذربایجان، ترکمنستان، ازبکستان و همچنین نمایندگان بانک جهانی، دبیرخانه موقت کنوانسیون چارچوب حفاظت از محیط زیست دریایی دریای خزر (کنوانسیون تهران) UNEP و دفتر خدمات پروژه سازمان ملل متحد UNOPS سازماندهی شد.

     همچنین سمیناری با موضوع آبزی پروری دریای خزر و آرال برگزار که طی آن در خصوص موضوعات توسعه پایدار آبزی پروری و زنجیره ارزش در آبزی پروری بحث و تبادل نظر شد. نمایندگان قزاقستان، آذربایجان، ترکمنستان و ازبکستان با موضوع "وضعیت و چالش های آبزی پروری" سخنرانی کردند. شرکت کنندگان همچنین برای ایجاد نقشه راه برای اکتشاف آبزی پروری در کشورهای حوزه دریای خزر و کشورهای حوزه دریای آرال در یک کارگروه تخصصی به گفتگو پرداختند. در پایان این رویداد توافق شد که جلسات آنلاین در ژانویه 2025 برای تکمیل هماهنگی اجزای پروژه با هر کشور به طور جداگانه برگزار شود.

https://www.inaktau.kz/news/3870705/razrabotan-proekt-po-vosstanovleniu-ekosistemy-kaspijskogo-mora

تلفات فوک خزری و چالش های حفاظتی محیط زیستی

     دن جارویس، مدیر رفاه و حفاظت از سازمان نجات حیات دریایی غواصان بریتانیا در مورد گزارش های اخیر از مرگ فوک خزری اظهار نظر کرده و آن را یک موضوع حیاتی-حفاظتی در منطقه خزر توصیف کرد.جارویس گفت رویدادهای مشابه در سال 2022 در قزاقستان و منطقه داغستان روسیه ثبت شده با این حال، هیچ گزارش گسترده ای از سایر کشورها در طول شیوع فعلی 2024 وجود نداشته است.وی بر اهمیت تحقیقات کامل تاکید و اظهار داشت که محققان در حال جمع‌آوری نمونه‌هایی برای کشف علل بالقوه مانند بیماری، آلودگی، صید جانبی، از دست دادن زیستگاه و تغییرات آب و هوایی هستند.این دانشمند بریتانیایی با بیان اینکه ممکن است مدتی طول بکشد تا برخی از نتایج نمونه بیولوژیکی تکمیل شود، افزود که همکاری بین المللی و به اشتراک گذاری داده‌ها بین محققان منطقه خزر برای درک دامنه گسترده تر این موضوع بسیار مهم است.

     برای رسیدگی به چنین بحران‌هایی، جارویس از استراتژی‌های حفاظتی قوی دفاع می‌کند. اینها می‌تواند شامل مقررات محدود کردن آلودگی، صیدهای جانبی و سایر اثرات انسانی، همراه با آموزش عمومی در مورد اهمیت حفاظت از حیات وحش باشد. او توضیح داد: «طرح‌هایی در سرتاسر جهان وجود دارد که در آن محققان، صنایع، دولت‌ها و حافظان محیط زیست بر روی راه‌حل‌هایی که توسط همه طرف‌ها حمایت می‌شود، همکاری می‌کنند.جارویس همچنین بر نقش رسانه‌ها، اکوتوریسم و کمپین‌های آگاهی عمومی در افزایش آگاهی تاکید کرد. اگرچه او اذعان داشت که تأمین مالی بلندمدت همچنان یک چالش مهم است.در حالی که تلاش‌های حفاظتی نیازمند صبر و اهداف واقع‌بینانه است، مدیر رفاه و حفاظت در BDLMR معتقد است اقدامات پیشگیرانه و همکاری بین‌المللی برای حفاظت از گونه‌های در معرض خطر مانند فوک خزری و حفظ یک اکوسیستم متعادل حیاتی است.

https://en.inform.kz/news/caspian-seal-die-offs-highlight-conservation-challenges-4870e1/

 پیامدهای زیست-محیطی ساخت کارخانه تولید هیدروژن سبز در مانگیستائو

     کریل اوسین، معاون مصلحت شهر آکتائو و رییس سازمان غیردولتی "اکو مانگیستاو" مطلبی تحلیلی با عنوان "سکوت اکنون، فردا به یک تراژدی تبدیل خواهد شد" منتشر و به مشکلات اصلی و خطرات احتمالی مرتبط با ساخت کارخانه تولید هیدروژن سبز در منطقه مانگیستائو پرداخت. کریل اوسین یادآوری کرد هیچ کس مخالف این پروژه نیست با این حال، "اما"ی اساسی از دیدگاه زیست محیطی وجود دارد.

     وی عدم اطلاع رسانی مناسب در مورد پروژه را مشکل اصلی دانست. مشکل بعدی صادرات محصول نهایی شرکت به جای ورود به شبکه انرژی قزاقستان می‌باشد. به عبارت دیگر، یک کارخانه آلمانی در خاک قزاقستان ساخته خواهد شد که مواد اولیه سازگار با محیط زیست را برای نیازهای اروپا تولید می‌کند. وی همچنین خاطرنشان کرد که مسائل مربوط به حفاظت از تنوع زیستی با توجه به پروژه ساخت پارک های بادی خورشیدی و سایت های تولید انرژی در منطقه دارای اهمیت است. این بوم شناس به تهدید بالقوه برای تنوع زیستی اشاره کرد. به گفته وی، برخی از سایت‌های پیشنهادی (Rakhym و Kanagat) برای قرار دادن اشیا در نزدیکی مناطق کلیدی برای حفاظت از تنوع زیستی از جمله مسیرهای مهاجرت گونه‌های کمیاب مانند غزال گواتر، کولان و پلنگ آسیای مرکزی قرار دارند. خطر مرگ پرندگان شکاری از جمله عقاب استپ در تاسیسات انرژی باد وجود دارد.

     وی در پایان مطلب منتشره خود بیان کرد: پروژه تولید هیدروژن سبز سرمایه گذاری عظیم و توسعه امیدوار کننده ای به منطقه می دهد اما در عین حال، خطرات زیست محیطی جدی را نیز به همراه دارد که می‌تواند صدمات جبران ناپذیری به طبیعت منحصر به فرد ما وارد کند. مانگیستائو نه تنها سرزمینی است که ما در آن زندگی می‌کنیم، بلکه خانه حیوانات کمیاب مانند غزال گواتر، کولان و پلنگ آسیای مرکزی می‌باشد. مکانی است که هر گیاه و هر پرنده ای نقشی در تعادل ظریف اکوسیستم دارد. ما نمی‌توانیم اجازه دهیم طبیعت ما به دلیل عدم گفتگو و در نظر گرفتن نظرات عمومی آسیب ببیند.

https://www.lada.kz/aktau_news/society/131784-davaite-razberemsia-deputat-iz-aktau-vyskazalsia-o-stroitelstve-zavoda-po-proizvodstvu-zelionogo-vodoroda.html

تاکید وزیر گردشگری و ورزش به اهمیت بازگشایی کامل ظرفیت های گردشگری مانگیستائو

     در دیدار وزیر گردشگری و ورزش با سرمایه گذاران و نمایندگان موسسات توسعه، در مورد توسعه زیرساخت های گردشگری در قلمرو "ساحل گرم" آکتائو، تاکید شد. به گفته وی به عنوان بخشی از دستورالعمل های رییس دولت برای توسعه گردشگری در منطقه مانگیستائو، باید به سرعت یک برنامه توسعه جامع مشخص تهیه کنیم. یکی از وظایف اصلی اجرای کامل تاسیسات مقصد گردشگری "ساحل گرم" است. این امر به ما امکان می دهد تا جذابیت منطقه را برای گردشگران داخلی و خارجی به میزان قابل توجهی افزایش دهیم.

     در نتیجه این دیدار، پروژه ردیف های تجاری در فصل گردشگری سال آینده راه اندازی شد که یکی  از ابتکارات مهم برای جذب گردشگر به شمار می آید. همچنین اجرای پروژه «هتل دارای زمین گلف و ویلا» ادامه خواهد داشت. راه اندازی پروژه‌ها باعث ایجاد یک منطقه توریستی، توسعه مشاغل کوچک و متوسط، ایجاد درآمد مالیاتی اضافی و ایجاد 1877 شغل جدید می‌شود.به طور کلی، کار برای افزایش جذابیت سرمایه گذاری مناطق تفریحی و جذب امتیازات برتر هتل ها و رستوران‌های جهان ادامه خواهد داشت.

https://otpannews.kz/ru/news/4101

افزایش خدمات گردشگری در مانگیستائو

     براساس داده‌های رسمی ژانویه تا سپتامبر 2024، بیش از 367 هزار گردشگر از منطقه مانگیستائو بازدید کرده اند. این میزان نسبت به دوره قبل 13 درصد بیشتر است. کل هزینه خدمات گردشگری ارائه شده در منطقه به 15.2 میلیارد تنگه رسیده که 34.7 درصد افزایش یافته است. بر اساس نتایج 10 ماهه، 6.6 میلیارد تنگه در حوزه گردشگری منطقه سرمایه گذاری شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 50 درصد افزایش نشان می دهد. در سال 2024 تعداد 3 پروژه با مجموع سرمایه گذاری 8.5 میلیارد تنگه راه اندازی شد که امکان ایجاد 80 شغل را فراهم کرد. در بازه زمانی 2025-2027، اجرای 11 پروژه با ایجاد حدود 500 شغل به مبلغ 100 میلیارد تنگه برنامه ریزی شده است. دستگاه‌های اجرایی محلی، همراه با وزارت گردشگری و ورزش، در حال توسعه یک طرح جامع برای توسعه منطقه گردشگری کندرلی هستند. این پروژه که «کاسپین ریورا» نام دارد شامل توسعه جامع منطقه گرم ساحل در چارچوب یک استراحتگاه ساحلی، یک هتل گلف، مجموعه ای از ویلاها، یک پارک آبی و یک مرکز سرگرمی می‌باشد. کل هزینه پروژه 137.4 میلیارد تنگه و دوره اجرای برنامه ریزی شده 2024-2026 برآورد شده است.

https://otpannews.kz/ru/news/3993

افزایش رونق صنعت گردشگری قزاقستان با 6 میلیون مسافر داخلی

     بخش گردشگری قزاقستان با افزایش چشمگیر بازدیدکنندگان داخلی و خارجی، رشد ثابتی را نشان می‌دهد. در نه ماهه اول سال 2024، تعداد گردشگران داخلی با 562000 افزایش به شش میلیون نفر افزایش پیدا کرد و درآمد حاصل از تسهیلات اقامتی 27 درصد رشد و به 224 میلیارد تنگه (439.1 میلیون دلار آمریکا) رسید.به گفته سرویس مطبوعاتی نخست وزیر، این نتایج اقدامات انجام شده برای تقویت گردشگری و منعکس کننده علاقه رو به رشد قزاقستان به عنوان یک مقصد سفر را نشان می دهد. سرمایه گذاری در بخش گردشگری همچنان در حال افزایش است. از ده ماه اول سال جاری، سرمایه گذاری‌ها 33.6 درصد رشد داشته و به 668.1 میلیارد تنگه (1.3 میلیارد دلار آمریکا) رسیده است. پروژه‌های کلیدی شامل منطقه گردشگری آستانه است که هزینه آن 194 میلیارد تنگه (380 میلیون دلار آمریکا) خواهد بود.

     حمایت دولت از بخش گردشگری با افزایش سه برابری درخواست های تایید شده برای حمایت دولتی در سال 2024 تقویت شده است. همکاری بین المللی نیز در ارتقای قزاقستان نقش داشت. اعلام سال 2024 به عنوان سال گردشگری قزاقستان در چین منجر به برگزاری بیش از 30 رویداد در شهرهای بزرگ چین شد.معرفی ویزای نوماد در نوامبر 2024 از  دیگر روندهای تشویقی قزاقستان در جذب گردشگر بین المللی می‌باشد. پنجمین بازی‌های جهانی عشایر در آستانه یک رویداد بزرگ بین‌المللی بود که ۲۷۰۰ شرکت‌کننده از ۸۹ کشور را به خود جلب کرد.این کشور همچنین از بین 119 کشور جهان در رتبه بندی بین المللی گردشگری به 52 ام صعود کرد که از رتبه80 این کشور در سال 2019 بالاتر می‌باشد.پیش بینی می‌شود تا پایان سال 2024، حدود 119 پروژه سرمایه گذاری به ارزش 120.4 میلیارد تنگه (236 میلیون دلار آمریکا) تکمیل و برای 1319 شغل ایجاد شود.

https://astanatimes.com/2024/12/kazakhstans-tourism-sees-a-boost-with-six-million-domestic-travelers/