اخبار اقتصادی قزاقستان - آکتائو

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی قزاقستان در هفته دوم شهریورماه 1403(بخش دوم) مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور به شرح زیر می‌باشد:

 افزایش قیمت کالاهای وارداتی به قزاقستان

     در نیمه اول سال 2024، ارزش واردات مواد غذایی به قزاقستان به 2.4 میلیارد دلار رسید که 45 درصد بیشتر از سال 2021 می‌باشد. با این حال، حجم فیزیکی واردات نسبتاً ثابت ماند و بین 3.5 تا 3.6 میلیون تن در نوسان بود. این امر نشان دهنده افزایش قابل توجه قیمت کالاهای عرضه شده است. روسیه و کشورهای مستقل مشترک المنافع با مجموع 60 درصد از کل واردات همچنان موقعیت مسلط در بازار قزاقستان را شامل می‌شوند که از این بین روسیه با وجود شرایط سخت ژئوپلیتیک و تحریم های بین المللی با 43 درصد در جایگاه نخست قرار دارد.یرنار سریک، کارشناس سیاست تجاری در موسسه تحقیقات اقتصادی گفت: «این یک بار دیگر اهمیت استراتژیک روسیه و سایر کشورهای CIS را به عنوان شرکای اصلی قزاقستان در زمینه واردات مواد غذایی تأیید می‌کند.»

     نقش فزاینده آسیا و چین در تضمین واردات مواد غذایی قزاقستان شایسته توجه ویژه است. سهم آسیا از 14 درصد به 16 درصد و چین از 6 درصد به 7 درصد افزایش یافته است. تقویت روابط تجاری و صادرات رو به رشد محصولات کشاورزی از این کشورها به قزاقستان اجازه می دهد تا جغرافیای عرضه را گسترش داده و وابستگی به بازارهای سنتی را کاهش دهد.اتحادیه اروپا نیز در حال تقویت موقعیت خود در ساختار واردات قزاقستان است. سهم کشورهای اتحادیه اروپا به لطف منابع فعال از اسپانیا و لهستان از 9 درصد به 15 درصد افزایش یافته است. محصولات این کشورها به دلیل کیفیت بالا و تنوع منابع جذاب هستند که عامل مهمی در تضمین امنیت غذایی در قزاقستان به شمار می آید.

https://ulysmedia.kz/news/37247-obem-importa-v-kazakhstan-dostig-2-4-mlrd-dominiruiut-rossiia-i-strany-sng/

 

سرمایه گذاری هفت میلیارد دلاری گروه هماهنگی عرب در قزاقستان

    نشست میزگرد گروه هماهنگی عربی (ACG) که شامل مؤسساتی مانند بانک توسعه اسلامی، صندوق توسعه عربستان سعودی، صندوق توسعه بین‌المللی اوپک، صندوق توسعه اقتصادی کویت و صندوق توسعه ابوظبی می‌باشد، در آستانه برگزار گردید. در این مراسم، نورلان بایبازاروف، وزیر اقتصاد ملی جمهوری قزاقستان، محمد سلیمان الجاسر، رییس گروه بانک توسعه اسلامی، روسای صندوق های سرمایه گذاری عربی، سازمان‌های دولتی قزاقستان و شرکت های شبه دولتی حضور داشتند.

     هدف اصلی این نشست تامین مالی پروژه‌های مهم زیربنایی و اجتماعی قزاقستان توسط گروه هماهنگی عربی بود. نورلان بایبازاروف طی سخنانی گفت:کشور ما امروز با برگزاری اولین میزگرد گروه هماهنگی عربی در جمهوری قزاقستان اولین گام مشترک را در جهت همکاری قوی و بلندمدت برداشته است. لازم به ذکر است در این میزگرد پروژه‌هایی در زمینه حمل و نقل، انرژی، بهداشت و درمان، منابع آب و طرح زیرساخت ملی قزاقستان تا سال 2030 ارائه شد.

https://www.zakon.kz/sobytiia/6447425-sem-milliardov-dollarov-planiruet-investirovat arabskaya-koordinatsionnaya-gruppa-v-kazakhstan.html

 

کاهش برابری ارز ملی قزاقستان "تنگه" در برابر دلار

     در ماه آگوست2024، همزمان با کاهش قیمت نفت برنت به 73 دلار در هر بشکه که پایین ترین سطح در دو سال اخیر می‌باشد، نرخ ارز ملی جمهوری قزاقستان از مرز روانی 480 تنگه در هر دلار عبور کرد و به سرعت بالاتر رفت. علیرغم افزایش عرضه ارز خارجی در ماه اوت توسط دولت و کاهش  نرخ دلار توسط فدرال رزرو آمریکا به دلیل آنکه بودجه دولتی اتکای شدیدی به قیمت نفت دارد، تنگه، ارز ملی قزاقستان به قیمت های باورنکردنی سقوط کرده است. از یک سو، شاخص دلار به 101.7 واحد کاهش یافت و از سوی دیگر، قیمت کالاهای اصلی صادراتی قزاقستان کاهش یافت.

     در همین ماه موجودی بالایی از تنگه بانک ها در بانک ملی جمهوری قزاقستان وجود داشت که نشان دهنده عدم انتقال گسترده سپرده‌های تنگه به ارز خارجی است. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که تغییرات نرخ فعلی ارز بیشتر به انتظارات فعالان بازار مربوط می‌شود تا رشد واقعی تقاضا برای ارز. همچنین، فعالان بازار با رصد مشکل کسری بودجه سیستماتیک و به طور کلی چشم انداز اقتصاد قزاقستان، فضای روانی جهت کاهش قیمت برابری تنگه در برابر دلار را موجب شدند.چنین تغییر شدیدی در ارزیابی نرخ ارز در میان شرکت‌کنندگان بزرگ باعث افزایش عدم اطمینان در بازار شده که علی‌رغم عرضه ارز، موجب تضعیف بیشتر تنگه می‌شود.با وجود اینکه تضعیف موقعیت دلار باید تأثیر مثبتی بر پویایی ارزهای کشورهای در حال توسعه از جمله تنگه داشته باشد، اما به دلیل وابستگی بودجه قزاقستان به درآمدهای نفتی، حجم فعلی نقل و انتقالات، کسری بودجه موجود را پوشش نمی‌دهد. به همین دلیل بانک ملی جمهوری قزاقستان قصد دارد تا یک میلیارد دلار ارز از صندوق ملی در ماه سپتامبر را به فروش برساند.

https://www.zakon.kz/finansy/6447367-tenge-slabeet-neft-desheveet-chto-zhdet-ekonomiku-kazakhstana-v-sentyabre-2024-goda.html

 

تبعات زیست محیطی کم عمق شدن دریای خزر

     پیامدهای اصلی کاهش سطح دریای خزر توسط پروفسور دکتر ویاچسلاو زایتسف، رییس گروه هیدروبیولوژی و اکولوژی عمومی علوم کشاورزی آستراخان بیان شد. دانشمندان این دانشگاه، سال‌هاست روی پروژه‌هایی کار می‌کنند تا اکوسیستم این منطقه منحصربه‌فرد را حفظ کنند. سطح دریای خزر ارتباط مستقیمی‌با حجم آب شیرینی دارد که از ولگا می آید. در سال های اخیر، ورودی آب شیرین کاهش یافته که نه تنها به ولگا بلکه به رودخانه‌هایی مانند اورال و ترک نیز مربوط می‌شود. بیشترین حجم آب از رودخانه ولگا می آید که منبع اصلی دریای خزر است. ویاچسلاو زایتسف می‌گوید ما در حال حاضر دوره کم آبی را تجربه می‌کنیم، بارندگی کاهش یافته و جریان آب شیرین کمتر است. این بخشی از یک چرخه 12 ساله در بیوسفر است که نوسانات سطح آب را در طول دهه‌ها توصیف می‌کند. دوره‌های مشابهی قبلاً مشاهده شده و کاهش فعلی سطح دریای خزر دقیقاً به همین موضوع مرتبط است.

     سطح پایین آب دریای خزر به ناچار منجر به کاهش سطح آب دلتای ولگا، کم عمق شدن و رشد بیش از حد آن با گیاهان آبزی خواهد شد. این امر جریان شاخه‌های اصلی ولگا را کاهش می دهد و تخم ریزی ماهی در دلتا را دشوار می‌کند که در آینده ممکن است منجر به از بین رفتن کامل مکان‌های تخم ریزی شود و نه تنها سطح، بلکه بر تولید مثل ماهی نیز تأثیر بگذارد. این استاد دانشگاه می‌گوید: به دلیل کاهش جریان چشمه، سیلابی ناکافی در محل تخم ریزی رخ می دهد. یکی دیگر از پیامدهای ناخوشایند، خطر آتش سوزی است که می‌تواند به دلیل رشد بیش از حد دلتا با پوشش گیاهی آبزی رخ دهد. هنگامی‌که نی‌ها و سایر گیاهان آتش می‌گیرند، گیاهان و جانوران دلتا می میرند.یک تهدید دیگر کمبود آب در روستاها است، به ویژه روستاهایی که از ایستگاه‌های پمپاژ تامین می‌شوند و روی نهرهای اصلی قرار ندارند.

https://www.lada.kz/aktau_news/ecology/127503-poteria-mest-dlia-neresta-nekhvatka-vody-i-risk-pozharov-chem-grozit-obmelenie-kaspiia.html

 

توافق قزاقستان و NCOC در مورد عرضه گاز مایع کاشاگان

     قزاقستان و شرکای پروژه شمال خزر (NCOC) بر سر تامین گاز مایع کاشاگان (LPG) به توافق رسیده‌اند. مقامات این معامله را به دلیل تقاضای بالای LPG در بازار داخلی قزاقستان لازم می دانند. بر اساس مفاد قرارداد، تامین گاز ال‌پی‌جی کاشاگان تا پایان سال 2025 برنامه ریزی شده و هدف اصلی پس از تکمیل زیرساخت‌ها طراحی ظرفیت بیش از 700 هزار تن در سال تا سال 2027 می‌باشد.این منابع تأثیر مفیدی بر وضعیت اجتماعی و اقتصادی مناطق قزاقستان داشته و به کاهش کمبود گاز مایع و کمک به توسعه صنعت شیمیایی گاز در این کشور کمک خواهد کرد. در حال حاضر "قزاق گاز" در حال کار در زمینه دریافت، ذخیره سازی، انتقال و  فرآوری گاز مایع کاشاگان است. سال گذشته گزارش شد که در پایان سال 2022 پروژه کارخانه فرآوری گاز کاشاگان احیا شده و کار ساخت و نصب در آن در حال انجام است.

https://azh.kz/ru/news/view/105962

دلیل کاهش عرضه  گاز مایع در قزاقستان

     قیمت گاز مایع در قزاقستان از اول جولای افزایش یافته است. پیش از این، وزارت نیرو پیش‌نویس دستوری را منتشر کرده که بر اساس آن، از اول جولای قیمت گاز مایع در قزاقستان کمی‌با تعدیل روبرو می‌شد. سال به سال افزایش شدیدی در مصرف LPG وجود دارد. تنها در سال گذشته مصرف در قزاقستان 400 هزار تن یا 28 درصد نسبت به سال 2022 افزایش یافته است. بنابراین، در سال 2023، حجم مصرف LPG به 2.2 میلیون تن بالغ شد. رشد مصرف و بی‌سود بودن تولید LPG به دلیل قیمت پایین باعث کاهش تولید این نوع سوخت و کمبود عرضه آن در مناطقی از قزاقستان شده است. بر اساس اعلام وزارت نیرو سطح کسری به حدود 20 تا 25 درصد رسیده است.به دلیل عدم سودآوری، کارخانه‌ها به طور فزاینده ای علاقه خود را به تولید LPG از دست می دهند و به محصولات سودآورتر روی می آورند. به دلایل مشابه، سرمایه گذاران نیز تمایلی به سرمایه گذاری در این صنعت ندارند.

https://ulysmedia.kz/news/37079-prodaem-vyshe-tseny-kotoraia-ustanovlena-glava-kmg-o-sebestoimosti-szhizhennogo-gaza/

 

احداث خط جدید لوله گاز بینو- شیمکنت توسط شرکت های چینی

     در 30 آگوست 2024، جلسات دوجانبه هیئت قزاقستان به ریاست الماسادم ساتکالیف، وزیر انرژی، با شرکت های چینی CNPC و State Power Investment Corporation در پکن برگزار شد.

     در جلسه با دای هولیان، رییس CNPC، موضوعات کلیدی در مورد توسعه بخش نفت و گاز مورد بحث و بررسی قرار گرفت. طرفین در مورد ساخت خط جدید خط لوله گاز Beineu - Bozoi - Shymkent و انعقاد یک قرارداد بلند مدت برای صادرات گاز قزاقستان صحبت کردند. همچنین توجه ویژه ای به توسعه ظرفیت پالایشگاه نفت شیمکنت شد. در ادامه این دیدار، طرفین نسبت به اجرای پروژه‌های مشترک ابراز علاقه و بر اهمیت تداوم همکاری در شرایط دوجانبه تاکید کردند.در جریان مذاکرات با لیو مینگ‌شنگ، رییس شرکت سرمایه‌گذاری انرژی دولتی، طرفین حوزه‌های کلیدی را برای همکاری بیشتر در زمینه منابع انرژی تجدیدپذیر شناسایی و در مورد چشم‌انداز توسعه بخش انرژی به‌عنوان یک کل بحث کردند.این در حالی ست که رسانه‌های قزاقستان در چند روز گذشته اعلام نمودند که طرفین در مورد پروژه ساخت خط جدید لوله گاز Beineu-Shymkent به توافق نرسیده اند.

https://azh.kz/ru/news/view/105833

تاکید توقایف بر نفت و گاز به عنوان بنیاد اقتصاد قزاقستان

     رییس جمهور قزاقستان در نشست 29 اوت2024 که به 125 سالگرد صنعت نفت و گاز قزاقستان اختصاص داشت، گفت که نفت و گاز منابع استراتژیک و پایه اقتصاد ملی هستند. در حال حاضر نزدیک به 250 هزار نفر در این بخش مشغول به کار هستند. قزاقستان علاوه بر استخراج مواد خام، قابلیت های فرآوری خود را نیز توسعه داده است. این کشور بیشترین فرآورده‌های سوخت و نفت را از دریای خزر تولید می‌کند و شرکت ملی "کازمونای گاز" در این دستاورد نقش بسزایی داشته است. توقایف بر مشارکت غول های نفت و گاز جهانی مانند شورون، اکسون موبیل، سی ان پی سی، انی، شل، لوک اویل، توتال و سینوپک تاکید کرد. وی توسعه تنگیز، کاشاگان و کاراچاگانک در کنار اجرای کنسرسیوم خط لوله خزر را از نمونه‌های بارز همکاری سودمند دولت و سرمایه گذاران عنوان کرد.

     توقایف خاطرنشان کرد امنیت انرژی قزاقستان افزایش یافته و باید اهمیت فزاینده ای به صنایع لجستیک و محیط زیست داده شود. وی همچنین با اشاره به راه اندازی اخیر کارخانه پلی پروپیلن در آتیرائو و برجسته نمودن پتانسیل های صنعت پتروشیمی، خواستار تولید پایدار فرآورده‌های نفتی مطابق با استانداردهای زیست محیطی مدرن شد.

https://astanatimes.com/2024/08/president-tokayev-determines-oil-and-gas-as-foundation-of-kazakhstans-economy/