اخبار اقتصادی قزاقستان- آستانه

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی قزاقستان در هفته دوم شهریور ماه 1403 مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد:

موضوع ساخت نیروگاه هسته ای در قزاقستان توسط نخست وزیر اولژاس بکتنوف با کارگران معدن و مجتمع شیمیایی استپنوگورسک مورد بحث قرار گرفت(16 شهریور)

این کارخانه از سال 1968 به فرآوری اورانیوم می‌پردازد، به عنوان مثال در سال 2023، 1650 تن محصول نهایی اورانیوم تولید کرده است.

برنامه ریزی شده است که از سال 2026 این کارخانه با مواد خام حاوی اورانیوم که از کانسار «بودنوفسکویه » (https://t.me/sputniklive/61301) تامین می‌شود، به ظرفیت کامل برسد. این کار باعث ایجاد مشاغل جدید در شهر تک صنعتی استپنوگورسک می‌شود.

این کارخانه در انتظار بازسازی است و پس از آن فرآوری اورانیوم از 4000 تن به 6000 تن در سال افزایش خواهد یافت.

 

بانک توسعه اسلامی دو میلیارد دلار در قزاقستان سرمایه گذاری کرده است و قصد توقف ندارد.(15 شهریور)

قاسم جومارت توکایف، محمد سلیمان الجاسر رئیس بانک توسعه اسلامی را به حضور پذیرفت.

توکایف یادآور شد که این بانک در قزاقستان، بیش از 70 پروژه مشترک را اجرا کرده است.

محمد سلیمان الجاسر آمادگی خود را برای مشارکت در تنوع بخشیدن به اقتصاد قزاقستان تایید کرد.

شبکه ای از ماهواره‌های آمازون بر فراز قزاقستان مستقر خواهد شد.(15 شهریور)

ژاسلان مدی اف وزیر توسعه دیجیتالی قزاقستان و جف کیتزمن نماینده آمازون کویپر یادداشت تفاهمی را در آستانه امضا کردند.

مدی اف  اظهار داشت:"همکاری با آمازون کویپر (Amazon Kuiper) به ما امکان می دهد فناوری‌های ماهواره ای مدرن را بکار گیریم که به دیجیتالی شدن اقتصاد و بهبود کیفیت زندگی مردم کمک می‌کند."

 

بانک توسعه اوراسیا، سرمایه گذاری در قزاقستان را به 1.6 میلیارد دلار افزایش می دهد.(15 شهریور)

اولژاس بکتنوف نخست وزیر قزاقستان با نیکولای پودگوزوف رئیس بانک توسعه اوراسیا (EDB) ملاقات کرد و مسائل مربوط به گسترش همکاری سرمایه گذاری و مشارکت EDB در اجرای پروژه‌های زیربنایی مورد بررسی قرار گرفت.

اولژاس بکتنوف و نیکولای پودگوزوف به فعالیت فعال سرمایه گذاری بانک توسعه اوراسیا (EDB) در قزاقستان اشاره کردند. این بانک از ابتدای سال، پروژه‌هایی را در بخش های مختلف اقتصادی به ارزش بیش از 900 میلیون دلار تأمین مالی کرده است. در سال 2023 مبلغ 1 میلیارد دلار در قزاقستان سرمایه گذاری نمود و انتظار می رود تا پایان سالجاری، حجم سرمایه گذاری‌ها به 1.6-1.4 میلیارد دلار افزایش یابد.

از جمله پروژه‌های اولویت دار EDB در قزاقستان ، بکارگیری فناوری استخراج زغال سنگ با جریان چرخه ای، ساخت نیروگاه‌های خورشیدی، بازسازی و گسترش خط لوله اصلی آب آستراخان- مانگیشلاک و همچنین ساخت و بازسازی بزرگراه‌ها است.

اولژاس بکتنوف تاکید کرد که بانک توسعه اوراسیا یک شریک مهم و منبع قابل اعتماد سرمایه گذاری است.

او افزود:" رئیس جمهور ما در پیام خود به مردم قزاقستان وظایف حل مشکلات زیربنایی اولویت دار را تشریح کرد. دولت در حال حاضر در حال انجام کار گسترده ای در زمینه مدرن سازی و ساخت زیرساخت های مهندسی، حمل و نقلی، اجتماعی و دیجیتالی است. ما آماده گسترش همکاری با بانک در شرایط متقابلأ سودمند هستیم و علاقه مند به اجرای مشترک پروژه‌های مهم برای اقتصاد کشور می‌باشیم."

نیکولای پودگوزوف رئیس EDB به نوبه خود از آمادگی بانک برای تقویت همکاری در اجرای پروژه‌های سرمایه گذاری بزرگ خبر داد.

طرفین همچنین مسائل مربوط به مجموعه سرمایه گذاری‌های فعلی بانک، تنوع ساختار سرمایه و بهبود کیفیت مدیریت مشترک را مورد بحث قرار دادند.

 

سرمایه گذاران قزاقستان را ترک می‌کنند- دلایل(13 شهریور)

پروژه‌ها اغلب در مراحل اولیه اجرا متوقف می‌شوند

وزارت امور خارجه در مورد پروژه‌های منجمد شده با مشارکت خارجی و توقف طرح ها در مراحل اولیه اجرای آنها توسط سرمایه گذاران توضیح داد: "دلایل اصلی برای ترک طرح ها، مسائل مشکل ساز سیستماتیک است که نیاز به کمک در حل آنها وجود دارد. این مشکلات اغلب در زمینه امور مالیاتی و گمرکی و انجام تعهدات ذکر شده در قرارداد توسط سازمان‌های دولتی، متمرکز هستند".

مشکلات دسترسی به مواد اولیه، جستجوی شرکای محلی و مسائل مالی، انعقاد قراردادهای خارج از قرارداد نیز به عنوان دلایل ترک طرح ذکر شده است.

برای نمونه شرکت های آمریکایی Tyson Foods و Valmont Industriesاز جمله کسانی هستند که پروژه‌های خود را متوقف کرده اند. سرمایه گذاران زیر نیز وضعیت مشابهی داشتند: Goknur Gida (ترکیه) ، Farm Frites (هلند) ، Fortescue Future Industries (آسترالیا) و Fresenius Medical (آلمان).

به گفته وزارت امور خارجه ، Goknur Gida و SEC Taraz در فوریه 2021 تفاهم نامه ای را در مورد تولید آب میوه‌های ارگانیک، پوره و عصاره در استان ژامبیل امضا کردند. بسته ای از اسناد برای ارائه به EDB آماده شده است. برنامه ریزی شده بود که این پروژه در چندین مرحله راه اندازی شود. هزینه افتتاحیه مرحله اول 98 میلیون دلار تخمین زده شد. برای این منظور ، مکان‌های اولیه برای باغ ها و تولید آب میوه با مساحت کل 2.2 هزار هکتار شناسایی شد. یک نهاد حقوقی در AIFC ایجاد شده است. با این حال ، سرمایه گذار در ماه می 2023 ، پروژه را به دلیل محدودیت در مالکیت زمین‌های کشاورزی برای شهروندان خارجی متوقف کرد."

یکی دیگر از پروژه‌های متوقف شده، ساخت کارخانه تولید سیب زمینی Farm Frites است. که به دلیل عدم اطمینان در مورد محل راه اندازی و همکاری با شریک قزاقستانی منجمد شده است.

وزارت امور خارجه قزاقستان اعلام نمود:" یک کارگروه در اوایل امسال برای ادامه مذاکرات تشکیل شد که سازمان‌های دولتی ذیربط در آن شرکت می‌کنند تا موانع ایجاد شده را مطالعه نمودن و با شرکت هلندی ملاقات کنند."

وزارت امور خارجه در جمع بندی خود اشاره کرد که، با وجود موارد خروج سرمایه گذاران، بیشتر پروژه‌ها در حال اجرا هستند.

جمهوری کنگو در حال بررسی امکان مشارکت شرکت نفت و گاز قزاقستان (KMG) در توسعه میادین خود است(14 شهریور)

شرکت نفت و گاز قزاقستان گفت:" مهندسان KMG خدماتی را برای مطالعه ویژگی‌های میدان‌های کنگو و انجام مطالعات امکان‌سنجی پروژه‌های توسعه میدانی ارائه کرده اند."

قزاقستان و کنگو در 4 آگوست، توافقنامه همکاری در بخش نفت و گاز را امضا کردند. جمهوری کنگو سومین بازیگر بزرگ در بخش نفت و گاز آفریقا است.

 

قزاقستان 30 میلیارد تنگه (بیش از 62 میلیون دلار) برای ایجاد مجتمع تجاری و لجستیکی در مرز با قرقیزستان سرمایه گذاری خواهد کرد(15 شهریور)

نمایندگان مجلس سنای جمهوری قزاقستان توافق نامه بین قزاقستان و قرقیزستان درباره ایجاد مجتمع تجاری و لجستیکی صنعتی در منطقه ایست بازرسی جاده قره سو و آق تیلک را تصویب کردند.

آنگونه که سناتور لذت ریسبیکووا گزارش داد، یک توافقنامه بین دولتی در مورد ایجاد و تنظیم فعالیت های این مجموعه در 9 ژوئن 2023 در آستانه امضا شد.

اهداف اصلی ایجاد و بهره برداری از مجتمع عبارتند از:

-  حصول اطمینان از همکاری صنعتی در زمینه انبارداری، ذخیره سازی، گردآوری، پردازش و تبدیل، تولید کالاهای جدید و فروش بعدی آنها با ادغام موثر در سیستم های بین المللی توزیع کالا؛

-  ارائه خدمات انبارداری کوتاه مدت، تدارکات، اجاره مکان‌های جدید، آماده سازی قبل از فروش (کالیبراسیون، مرتب سازی، بسته بندی، گواهی محصول)، گردآوری و توزیع مجدد کالا در مقادیر عمده فروشی، بارگیری و تخلیه، تهیه اسناد صادراتی و عملیاتی واردات، مشاوره حقوقی و مالی.

مساحت کل مجتمع 7.6 کیلومتر مربع خواهد بود که مساحت قسمت قزاقستانی 3.6 کیلومتر مربع و مساحت بخش قرقیزستانی 4 کیلومتر متر مربع می‌باشد.

این سناتور خاطرنشان کرد: تامین مالی پروژه‌های طراحی، ساخت و تعمیر زیرساخت های حمل و نقلی، تامین آب، تامین برق، مخابرات، انتقالات جاری، کریدور، مدیریت اداری و سایر امور با هزینه جذب شده توسط طرف قزاقستانی در قالب سرمایه گذاری انجام می‌شود.

در عین حال در چارچوب موافقتنامه، ضمانت های ثبات شرایط قرارداد؛ حمایت کامل و بی قید و شرط از حقوق و منافع سرمایه گذار؛ حق جبران خسارت ناشی از انجام عملی غیرقانونی توسط ارگانهای دولتی و همچنین اقدامات غیرقانونی (عدم اقدام) مقامات، به سرمایه گذار ارائه می‌شود.

بر اساس داده‌های اولیه، میزان سرمایه گذاری حدود 30 میلیارد تنگه (بیش از 62 میلیون دلار) خواهد بود.

انتظار می رود اجرای این موافقتنامه تعداد شرکت کنندگان در زنجیره تجاری را کاهش دهد، هزینه کالاهای فروخته شده برای مصرف کننده نهایی را کاهش دهد و سرعت تحویل آنها را افزایش دهد.

با این حال به گفته لذت ریسبیکووا ، هنوز سرمایه گذار طرف قزاقستانی مشخص نشده است.

او افزود:"  استانداری ژامبیل 3 بار مزایده ای برای انتخاب سرمایه گذار برگزار کرد که به دلیل کمبود درخواست برگزار نشد. در عین حال، طرف قرقیزستان قبلاً یک سرمایه گذار را مشخص کرده است. در کنار این موضوع، بحث تامین زیرساخت های مهندسی و فنی به قلمرو مجموعه همچنان باز است که شامل شبکه‌های برق، گرمایشی، گاز رسانی، تامین آب و دفع فاضلاب هستند. در این راستا، دولت باید اقدامات فعالی را برای حل مشکلات موجود و اجرای مؤثر مفاد موافقتنامه انجام دهد."

پیش از این، دومین نشست وزرای حمل و نقل کشورهای آسیای مرکزی در آستانه برگزار شد. در ادامه این رویداد، سران وزارتخانه‌ها یادداشت تفاهمی در مورد توسعه مراکز حمل و نقل و لجستیک در کشورهای آسیای مرکزی امضا کردند.

 

قیمت نفت، گاز، زغال سنگ، اورانیوم و طلا در قزاقستان(15 شهریور)

قیمت نفت CPC  قزاقستان 4 دلار کاهش یافت. قیمت طلای سیاه در پس زمینه ممنوعیت صادرات نفت لیبی، همچنان در حال کاهش یافتن است.

روند جهانی کاهش قیمت نفت بر برندهای نفت قزاقستان نیز تأثیر گذاشته است. قیمت نفت CPC که تنها از طریق کنسرسیوم خط لوله خزر (CPC) صادر می‌شود، از 81 دلار در هفته گذشته به 74.89 دلار در هر بشکه کاهش یافت. قیمت یکی دیگر از برندهای نفت قزاقستان، KEBCO که از طریق بنادر و خطوط لوله صادر می‌شود، نامشخص باقی مانده است.

قیمت گاز طبیعی از 2127 دلار به 2203 دلار به ازای هر 1 میلیون BTU (واحد حرارتی بریتانیا معادل 293 کیلووات ساعت) افزایش یافت.

قیمت جهانی زغال سنگ در حدود 140 دلار در هر تن است.

در مورد درجه‌های زغال سنگ قزاقستان:

- "Shubarkol Komir"  8 هزار تنگه/تن (16.7 دلار/ تن)

- "Karazhyra" 8.7 هزار تنگه / تن (18.1 دلار/ تن)

- "Maikuben-West" 7.7  هزار تنگه / تن (16 دلار/ تن)

- "Shubarkol premium"  9 هزار تنگه / تن (18.7 دلار / تن).

قیمت اورانیوم بدون تغییر و 175 دلار در هر کیلوگرم باقی مانده است.

طلا نسبت به هفته گذشته اندکی کاهش یافت و اگر در 28 آگوست، هر کیلوگرم طلا 80949 دلار قیمت داشت، اما در 4 سپتامبر قیمت آن 80476 دلار شد. یک گرم طلا اکنون 80.9 دلار قیمت دارد.

 

ممنوعیت واردات سیب در قزاقستان تا پایان سال جاری اعمال می‌شود.(14 شهریور)

وزارت کشاورزی بخشنامه ای در مورد " ممنوعیت واردات سیب از طریق جاده ای به قلمرو جمهوری قزاقستان" را آماده کرده است.

در این سند آمده است که ممنوعیت واردات سیب از طریق جاده ای از کشورهای ثالث به قلمرو جمهوری قزاقستان، به استثنای ترانزیت بین‌المللی سیب از طریق خاک این کشور، تا 31 دسامبر 2024 ممنوع است.

آنگونه که توضیح داده شده، این تصمیم در جلسه کمیسیون بین بخشی سیاست تجارت خارجی و مشارکت در سازمان‌های اقتصادی بین المللی در 27 آگوست 2024 اتخاذ شد. اقدامات محدود کننده در زمینه واردات سیب به منظور حمایت از تولید داخلی آن و اطمینان از فروش محصولات داخلی اعمال خواهد شد. به طور کلی، برنامه ریزی شده است که امسال برداشت ناخالص سیب به 300 هزار تن افزایش یابد، که نیازهای بازار داخلی را (به دلیل باغ های سیبی که در سال های گذشته کاشته شده و به باردهی کامل می رسند) برآورده می‌کند.

همانطور که می دانید، سیب های وارداتی نیز در بازار قزاقستان وجود دارند که از کشورهایی با باغبانی توسعه یافته از جمله لهستان، چین، صربستان، کشورهای EAEU و غیره عرضه می‌شوند. در عین حال، سیب های چینی اغلب از کشورهای آسیای مرکزی، اما با ذکر مبدأ کالای محلی (بصورت قاچاق) صادرات مجدد می‌شوند.

وزارت کشاورزی خاطرنشان می‌کند که واردات موازی سیب به قزاقستان در طول برداشت سیب، قیمت گذاری را در داخل کشور مخدوش می‌کند، بنابراین تولیدکننده داخلی قیمتی را دریافت نمی‌کند که سودآوری پروژه‌ها را تضمین کند.

آنها همچنین خاطرنشان کردند که با هزینه‌های بالا برای کاشت باغ های فشرده سیب ،{بیش از 20 میلیون تنگه (42 هزار و پانصد دلار) در هکتار} بدون ارائه قیمت مناسب و اقدامات حمایتی دولتی، ایجاد یک بخش سرمایه گذاری جذاب میسر نخواهد شد.

این سند تا 11 سپتامبر برای بحث عمومی در وب سایت مقررات حقوقی باز قرار داده شده است.

 

15.5 میلیارد تنگه (32 میلیون دلار) برای برگزاری همه پرسی در قزاقستان در مورد ساخت نیروگاه هسته ای برنامه ریزی شده است.  (13 شهریور)

بر اساس اعلام کمیسیون برگزار کننده، کل مراحل همه پرسی 25 روز طول می‌کشد: شمارش معکوس از تاریخی که فرمان آن توسط رئیس جمهور امضا شد، یعنی از دیروز آغاز گردید.

▪️ در 5 اکتبر، روز سکوت فرا می رسد و هرگونه تبلیغاتی ممنوع است.

6 اکتبر  روز رفراندوم است، رای گیری از ساعت 7 تا 20 انجام می‌شود.

قزاقستانی‌ها می‌توانند در 10327 شعبه رای گیری رای دهند. از این تعداد، 78 شعبه در 63 کشور  خارجی قرار دارد.

سپس کمیسیون مرکزی برگزارکننده، باید ظرف یک هفته نتایج همه پرسی را جمع بندی و در رسانه‌ها منتشر کند.

توکایف فرمانی مبنی بر برگزاری همه پرسی کشوری در مورد ساخت نیروگاه هسته ای در قزاقستان در 6 اکتبر امضا کرد.

 

بانک توسعه اوراسیا  (EDB) و ESCAP زیرساخت های حمل و نقلی، مالی و نوآوری را دیجیتالی کرده و توسعه خواهند داد(13 شهریور)

بانک توسعه اوراسیا و کمیسیون اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد برای آسیا و اقیانوسیه، در شهر آستانه در کنفرانس وزیران آسیا-اقیانوسیه درباره فراگیری و تحول دیجیتالی،  در خصوص دیجیتالی نمودن و توسعه زیرساخت های حمل و نقلی، مالی و نوآوری دیجیتالی توافق کردند.

نیکولای پودگوزوف رئیس EDB، گفت:" ما بر بهبود اتصالات حمل و نقلی در منطقه، نوسازی بخش‌های آب و انرژی و ایجاد یک سیستم توزیع کالای اوراسیا متمرکز هستیم.

بلومبرگ می نویسد، رئیس جمهور قزاقستان بار دیگر خواستار اعمال بار مالیاتی "عادلانه" بیشتر برای وام دهندگان این کشور شد.

وی گفت: دولت برای کاهش کسری بودجه تلاش می‌کند. به همین دلیل رئیس جمهور پیشنهاد کرد که مالیات بانک ها متناسب با سود سهامداران باشد.

رئیس جمهور قاسم جومارت توکایف در سخنرانی دوم سپتامبر خود خطاب به مردم قزاقستان گفت: «بانک های قزاق باید «به نسبت سود سهام سهامداران خود» مالیات بپردازند.

این کشور بزرگ و محصور در خشکی که بین روسیه و چین قرار گرفته است، پس از ناآرامی‌های سال 2022 که رئیس‌جمهور قزاقستان آن را تلاش برای کودتا خواند، هزینه‌های بودجه را افزایش داده است. آنگونه که بلومبرگ اشاره می‌کند، قاسم ژومارت توکایف همزمان به دنبال افزایش درآمد از طریق مالیات های بانکی بالاتر می‌باشد و با اعمال قانونی، برای بازگرداندن دارایی‌هایی که تصور می‌شود به طور غیرقانونی به دست آمده اند، با الیگارشی‌ها مقابله می‌کند.

او گفت:" ما به یک قانون بانکداری جدید برای تحریک فعالیت های اقتصادی و توسعه بیشتر بخش فین تک نیاز داریم."