عملکرد اقتصادی امارات در بین کشورهای شورای همکاری خلیج فارس

امارات متحده عربی در بین کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس طی سال 2023 ، عملکرد اقتصادی مطلوبی را از خود برجای گذاشته است.

بر اساس گزارش کامکو اینوست(kamcoinves) امارات متحده عربی با کسب حدود 6.07 میلیارد دلار از هشت فهرست موجود در بورس های خود در سال 2023، عنوان کانون اصلی عرضه اولیه سهام در منطقه شورای همکاری خلیج فارس را کسب کرد. این کشور با تقریباً 56.3 درصد از کل درآمدهای عرضه سهام در منطقه شورای همکاری خلیج فارس بیشترین سهم را در این حوزه به خود اختصاص داد.

میانگین اندازه [1]IPOهای فهرست شده در صرافی‌های امارات 759 میلیون دلار بود،که به طور قابل توجهی بالاتر از میانگین اندازه فهرست 124 میلیون دلاری سایر کشورهای شورای همکاری خلیج فارس بود. بزرگترین عرضه اولیه در منطقه شورای همکاری خلیج فارس، سهام شرکت اماراتی Adnoc Gas بود که حدود 60 درصد از گاز طبیعی مورد نیاز امارات را تامین می‌کند. طبق گزارش بلومبرگ، این شرکت 2.48 میلیارد دلار از فروش 5.0 درصد از تجارت خود از طریق انتشار سهام به دست آورد.

در سال 2023 تعداد عرضه سهام اولیه در بورس های مهم شورای همکاری خلیج فارس و درآمدهای حاصله نسبت به سال 2022 کاهش یافت، بر اساس تحلیل کامکو، تعداد کل IPOها در شورای همکاری خلیج فارس از 48 مورد در سال 2022 به 46 مورد در سال 2023 کاهش یافت. همچنین عواید حاصله از این طریق در منطقه مذکور در سال 2023 با 54 درصد کاهش از 23.38 میلیارد دلار در سال 2022 به 10.79 میلیارد دلار در سال 2023 رسید.

بخش عمده ای از عرضه سهام که با اقبال سرمایه گذاران مواجه شد،مربوط به شرکت های دولتی حوزه انرژی بود که در پی برنامه دولت ها برای متنوع‌سازی طرح های اقتصادی خود واگذار شدند. در سال 2023 از نظر تعداد عرضه‌های اولیه، عربستان سعودی جایگاه اول را در منطقه داشت و 35 مورد از 46 عرضه اولیه شورای همکاری خلیج فارس در Nomu یا Tadawul انجام شد.

بر اساس گزارش کامکو، طی سال 2023 در سطح جهانی با کاهش 8 درصدی تعداد IPOهای جهانی به 1298 عرضه اولیه، درآمدهای حاصله با 33 درصد کاهش سالانه به 123.2 میلیارد دلار رسید. بر این اساس عوامل تاثیر گذار بر کاهش تعداد و درآمد عرضه اولیه سهام در سال 2023 از قبیل؛ نرخ بهره، تنش ها و تحولات ژئوپلیتیک، نوسانات ثانویه بازار سهام و نوسان قیمت نفت همچنان در سال 2024 نیز باقی خواهد ماند.

این گزارش نشان می دهد امارات متحده عربی در سال گذشته شاهد بالاترین رشد در واگذاری قرارداد در شورای همکاری خلیج فارس بوده است. طبق به‌روزرسانی بازار پروژه‌های شورای همکاری خلیج‌فارس در گزارش کامکو اینوست در ژانویه 2024، ارزش کل پروژه‌های اعطا شده در امارات متحده عربی 2.7 برابر سال قبل از آن بود و در مقایسه با 29.7 میلیارد دلار در سال 2022، به بالاترین رقم تا به حال یعنی 79.5 میلیارد دلار رسید.

بازار پروژه‌های امارات متحده عربی جایگاه خود را به عنوان دومین بازار بزرگ پروژه‌ها در شورای همکاری خلیج فارس در سال 2023 حفظ کرد و توانست سهم خود را از کل پروژه‌های شورای همکاری خلیج فارس از 27.1 درصد در سال 2022 به 37.9 درصد در سال 2023 افزایش دهد. در این گزارش آمده است: «امارات، که میزبان کنفرانس جهانی تغییرات آب و هوایی 28COP بود، شاهد رشد در زمینه‌های مختلف قراردادهای اعطا شده در طول سال بود که اقتصاد در حال رشد این کشور و همچنین تنوع اقتصادی آن را تقویت کرد. همچنین امارات متحده عربی تمرکز خود را در تنوع بخشیدن به اقتصاد غیرنفتی خود با تعداد قابل توجهی از پروژه‌های اعطا شده در بخش غیرنفتی به نمایش گذاشت.

از نظر بخش‌ها، بخش ساخت‌وساز بزرگ‌ترین مجموعه پروژه‌های جدید در امارات متحده عربی را با 44 درصد کل پروژه‌ها به ارزش به 35.0 میلیارد دلار در سال 2023 تشکیل می‌دهد، این رقم در سال 2022 به میزان 19.1 میلیارد دلار بود.

در طول سال2023  بیش از 17.5 میلیارد دلار پروژه ساختمانی در حوزه املاک و مستغلات مانند بخش های مسکونی، تجاری، مهمان نوازی و خرده فروشی واگذار شده است. یکی از پروژه‌های ساختمانی برجسته ای که در سال جاری در امارات واگذار شد، پروژه 1.2 میلیارد دلاری تالاب های سعدیات بود که توسط املاک آلدار اعطا شد. پروژه تالاب های سعدیات که 6.2 کیلومتر مربع را در بر می‌گیرد، شامل توسعه 1102 ویلا به عنوان بخشی از بسته‌های 2 و 4 توسعه این جزیره است.

بخش گاز با ثبت قراردادهایی به ارزش 19.6 میلیارد دلاردر سال 2023 به عنوان دومین بخش بزرگ از نظر مجموع قراردادهای منعقد شده در طول سال قرار گرفت، در حالی که بخش آب با 5.6 میلیارد دلار قرارداد در طول سال در رتبه سوم قرار گرفت. برخی از قراردادهای قابل توجه در بخش گاز امارات متحده عربی در طول سال، پروژه 1.3 میلیارد دلاری برای دو قرارداد کلیدی برای شبکه خط لوله گاز در سراسر امارات بود که توسط Adnoc Gas اعطا شد.

چندین پروژه قابل توجه در امارات نیز توسط شرکت های چند ملیتی امارات در سال 2023 اعطا شده است، مانند قرارداد 5.1 میلیارد دلاری برای ارائه ظرفیت و خدمات ماهواره ای به مدت 17 سال به دولت امارات متحده عربی که شرکت ارتباطات ماهواره ای آل یاه (Yahsat) برنده شد. یاهست از بدو تاسیس خدمات دولتی امارات متحده عربی را در حوزه ارتباطات و ماهواره ای ارائه می‌کند و طبق این قرارداد انتظار می رود این شرکت خدمات عملیاتی، نگهداری و مدیریت فناوری جدیدی را ارائه دهد.

در منطقه شورای همکاری خلیج فارس، ارزش کل پروژه‌ها در طول سال 2023 تقریباً دو برابر شد و به 209.7 میلیارد دلار در مقایسه با 109.7 میلیارد دلار در سال 2022 رسید که بیانگر تلاش دولت های منطقه برای سرمایه گذاری در طرح های عمرانی در راستای پیشرفت اقتصادی است.

شایان ذکر است؛

- بر اساس گزارش مذکور چشم انداز منطقه شورای همکاری خلیج فارس در سال 2024 در مقایسه با سایر نقاط جهان خوش بینانه تر است و انتظار می رود با توجه به سرمایه گذاری‌های گسترده کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و همچنین اصلاحاتی که توسط دولت‌های منطقه برای دور کردن اقتصاد از وابستگی به درآمدهای نفتی صورت می‌گیرد، بازار پروژه‌های شورای همکاری خلیج فارس و رشد تولید ناخالص داخلی واقعی در سال 2024 نیز دستکم برابر با سال 2023 باشد و با حمایت کشورهای عضو از کاهش تولید نفت، افزایش قیمت های جهانی نفت و رشد اقتصاد غیرنفتی، تعدیل تورم و تسهیل سیاست‌های پولی حتی رشد اقتصادی این کشورها بیشتر شود.

- بر همین اساس پیش بینی می‌شود صنعت گردشگری در این منطقه، به ویژه در عربستان سعودی در سال 2024 نیز شاهد رشد مستمر باشد.همچنین انتظار می‌رود اثرات سیاست‌های پولی سخت‌تر برای مهار تورم، مصرف و فعالیت سرمایه‌گذاری منطقه مذکور را در سال 2024 کاهش دهد.

- انقباض 2.8 درصدی در فعالیت‌های حوزه نفت در سال 2023، ناشی از کاهش‌های متوالی تولید نفت توسط اوپک پلاس، تا حد زیادی با توسعه بخش غیرنفتی، به ویژه سرمایه گذاری‌های مرتبط با برنامه‌های مختلف تنوع اقتصادی در سراسر شورای همکاری خلیج فارس، جبران شد.

- پیش بینی می‌شود در سال 2024 بخش غیرنفتی به عنوان محرک اصلی رشد اقتصادی در منطقه باقی بماند. انتظار می رود این بخش در سال 2024 به میزان 4.0 درصد رشد کند که با حرکت مثبت در بخش های خرده فروشی و خدمات، ابتکارات اصلاحی در قوانین پولی و مالی و افزایش سریع سرمایه گذاری‌های خصوصی و دولتی تقویت می‌شود.

- بر اساس گزارش مذکور اصلاحات اقتصادی و اجتماعی احتمالاً از ادامه سرمایه‌گذاری‌های بخش خصوصی در منطقه شورای همکاری خلیج فارس حمایت می‌کند، در حالی که باعث رشد بیشتر جمعیت مهاجران، به‌ویژه در عربستان سعودی و امارات می‌شود. همچنین انتظار می‌رود در سال 2024 اقتصادهای شورای همکاری خلیج فارس شاهد کاهش نرخ تورم و رشد تولید ناخالص داخلی در بخش غیرنفتی باشد.

منابع؛

https://www.kamcoinvest.com

https://wam.ae

https://www.moec.gov.ae

پاورقی‌ها:

[1] عرضه اولیه سهام Initial Public Offerings