راهبرد دولت ازبکستان در ارتقاء علمی و فناورانه و اقتصاد دانش بنیان

دولت ازبکستان طی سالهای اخیر گامهای مهمی در راستای ارتقاء علمی و تحقیقاتی کشور، حمایت از طرح های نوآورانه و دستیابی به اقتصاد دانش بنیان با هدف قرار گرفتن در فهرست 50 کشور پیشرو دنیا در عرصه علم و فناوری برداشته است. در این راستا دولت برنامه ملی "اصلاح و بازسازی سیستم فناوری و نوآوری کشور" را در پیش گرفته است.

 مهمترین اسناد بالادستی ازبکستان در توسعه اقتصاد دانش بنیان و نوآورانه

مهمترین اصول توسعه اقتصاد دانش بنیان و نوآورانه در اسناد بالادستی دولت ازبکستان مثل سند راهبرد "ازبکستان 2030" و سند "راهبرد توسعه ازبکستان جدید در دوره زمانی 2026-2022" آمده است.

اما بطور ویژه دولت ازبکستان در سپتامبر سال 2018 با تدوین و تصویب راهبرد ملی "تحول نوآورانه اقتصاد برای سالهای 20-2019" تصمیم به اصلاح و تقویت ظرفیت علمی و نوآورانه اقتصاد خود گرفت. مهمترین مولفه‌های این راهبرد رشد کیفی آموزش عالی و تحقیقات علمی‌کشور، ایجاد ارتباط بهینه بین بخش های آموزش، علوم و تحقیقات و صنعت و اقتصاد، افزایش سرمایه گذاری بخش های دولتی و خصوصی در پروژه‌های دانش بنیان و نوآور، ارتقاء تحقیق و توسعه (R&D) و فناوری‌های جدید و تجاری سازی تولیدات دانش بنیان و نوآورانه و...اعلام گردید.

در نتیجه اتخاذ این تصمیم:

• سهم بخش تحقیق و توسعه (R&D) در بودجه دولت از دو دهم درصد سال 2018 به هشت دهم درصد در سال 2022 افزایش پیدا کرد.
• دولت ازبکستان حرکت جدیدی را در راستای تامین مالی پروژه‌های علمی، تحقیقاتی و نوآور شروع کرده و محققین دانشگاهها و موسسات تحقیقاتی ازبکستان می‌توانند از حمایت ها و کمک های دولت برای پروژه‌های خود در بخش تحقیق و توسعه برخوردار شوند. البته ذکر این نکته مهم است که بیشتر پروژه‌هایی مورد حمایت قرار گرفت که در راستای رفع چالش های ملی، منطقه ای و بین المللی مثل انرژی‌های تجدیدپذیر، کارایی انرژی، فناوری‌های کاهش کربن، مدیریت منابع آبی، مقابله با خشکسالی، کووید 19 و.... انجام شده باشد.
• سرمایه گذاری دولت برای ارتقاء زیرساخت آزمایشگاههای مورد تایید موسسات تحقیقاتی و وزارت آموزش عالی، علوم و نوآوری تقویت گردید.
• صندوق نوآوری با هدف حمایت مالی از پروژه‌های دانش بنیان و نوآورانه تاسیس گردید.
• فرایند قانونی و مقرراتی ثبت شرکتهای دانش بنیان و نوآور با هدف تجاری سازی و آسان ساختن ورود استارت آپ ها به بازارتسهیل گردید.
• واحد "انتقال فناوری" زیر نظر وزارت آموزش عالی، علوم و نوآوری ازبکستان جهت حمایت از محققین و شرکت های دانش بنیان با هدف تجاری سازی طرح های پژوهشی و تحقیقاتی تاسیس شد.

حمایت های بانک جهانی از برنامه ملی اصلاح سیستم نوآوری ازبکستان

بانک جهانی در سال 2020 میلادی بسته مالی به ارزش 50 میلیون دلار  برای اجرای پروژه ملی بازسازی سیستم فناوری و نوآوری ازبکستان به این کشور اختصاص داد. به علاوه این بانک سعی نموده طی سالیان اخیر از طریق ارائه کمکهای فنی و مالی به نوعی به انتقال فناوری و دانش بنیان شدن اقتصاد ازبکستان کمک کند، بطوریکه طبق گزارشات موجود، این بانک طی دوره زمانی راهبرد ملی "تحول نوآورانه اقتصاد برای سالهای 20-2019" اقدام به تامین مالی 24 پروژه نوآورانه و دانش بنیان در ازبکستان نموده است. البته این حمایت ها بیشتر در پروژه‌های اولویت دار و اساسی در حوزه‌های کشاورزی، محیط زیست، اقتصاد خرد، بهداشت و سلامت، آموزش، مدیریت آب، بهداشت آب، انرژی، حمل و نقل، توسعه شهری و روستایی و.... بوده است.

ملاحظه:

• طبق گزارش خبرگزاری‌های ازبکستان، این کشور در سال 2024 میلادی چهارمین همایش بین المللی اقتصاد نوآور را میزبانی خواهد نمود.