اخـبار اقتصادی سوئد
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی سوئد در هفته چهارم مرداد 1402 مندرج در رسانههای این کشور به شرح زیر ارائه میگردد.
میزان نرخ تورم در ماه جولای 2023
به گزارش مرکز آمار سوئد، نرخ تورم بر اساس شاخص قیمت مصرفکننده (CPI) در جولای 2023 برابر با 9.3 درصد بود که مشابه ماه ژوئن میباشد؛ یعنی درصد تغییر ماهانه در این شاخص از ژوئن تا جولای، 0.0 درصد بوده است. در ماه جولای، افزایش قیمتها بیشتر مربوط به تعطیلات و مواد غذایی بوده است، اما این افزایشها تا حدی با کاهش قیمت برق جبران شد و در مجموع به ثبات شاخص قیمت مصرفکننده کمک کرد.
نرخ تورم سالانۀ 9.3 درصدی در ماه جولای نیز عمدتا ناشی از افزایش نرخ بهره وام مسکن خانوارها بوده است که باعث افزایش 3.1 واحد درصدی شاخص قیمت مصرفکننده گردیده است. طی سال گذشته، افزایش قیمت مواد غذایی و نوشیدنیها، هزینۀ هتل و رستوران و هزینههای اجاره و بهره برای آپارتمانهای استیجاری نیز در نرخ تورم بالای ماه جولای موثر بوده است. همچنین گروه کالاها و خدمات تفریحی و فرهنگی به یکی از اصلیترین گروههایی تبدیل شده است که بیشترین تاثیر را بر نرخ تورم کلی دارد، اما بر خلاف اکثر گروههای کالایی، در سال گذشته قیمت انرژی کاهش یافته است؛ به نحوی که قیمت برق نسبت به جولای 2022 به میزان 17.6 درصد و قیمت سوخت نیز 10.7 درصد کاهش یافته است.
همچنین نرخ تورم سالانۀ شاخص قیمت مصرف کننده با نرخ بهره ثابت (CPIF) که برخلاف CPI، تحتتاثیر تغییرات نرخ بهره وام مسکن نمیباشد، هم در ژوئن و هم در جولای برابر با 6.4 درصد بوده است. نرخ تورم محاسبه شده بدون احتساب نرخ بهره و محصولات انرژی (CPIF-XE) نیز در ماه جولای 8.0 درصد بود که در مقایسه با ژوئن که 8.1 درصد بود، کاهش یافته است.
هشدار بانک مرکزی برای افزایش دوباره تورم
آنا برمن، معاون رئیس بانک مرکزی سوئد معتقد است که تورم ممکن است در آینده دوباره افزایش یابد. در سمیناری که توسط بانک مرکزی سوئیس برگزار شد، وی استدلال کرد که جریانهای آب و هوایی شدید و تنشهای ژئوپلیتیکی موجود عواملی هستند که قیمتهای کالاهای مختلف خصوصا مواد غذایی و انرژی را به خطر میاندازند. علاوه بر این موضوعات، کرون سوئد همچنان ضعیف است که خطر تورم را تشدید میکند. در همین زمینه الیزابت سوانتسون وزیر دارایی، از افزایش مداوم قیمتها ابراز نگرانی کرد و بر نیاز به محدودیتهای مالی و اقدامات ضد تورم، در عین حمایت از مصرف و رفاه خانوارها تاکید کرد.
هانس بولاندر از DI، در تحلیل خود در خصوص نرخ تورم جولای اذعان داشت که ارقام تورم این ماه، بهبود بسیار جزئی را نشان میدهد، اما همچنان سطح هشدار دهندهای از افزایش قیمتها را حفظ میکند. علیرغم هشدار به خانوارها برای آماده شدن برای چالشها در سال 2024، وی امیدوار است که رشد قیمتها در پاییز کاهش یابد. دن لوکاس از DN نیز معتقد است افزایش نرخهای آتی بانک مرکزی بر هزینههای مصرفکننده تأثیر میگذارد و به طور بالقوه باعث کاهش نرخ تورم و در نهایت دستیابی به هدف تورم 2 درصدی تا سال آینده میشود.
انتظار افزایش قابل توجه در هزینههای خانوار در سال جاری
انتظار میرود کل هزینه زندگی برای یک «خانواده معمولی با فرزندان (دو بزرگسال و دو کودک در یک خانه)» در سال جاری همچنان افزایش یابد. Länsförsäkringar در یک بیانیه مطبوعاتی مینویسد که در مقایسه با سال گذشته، خانوارهای معمولی به طور متوسط، سالانه 37 هزار کرون بیشتر از قبل خرج میکنند. تخمین زده میشود که قیمتهای بالاتر سوخت، غذا و برق و همچنین افزایش نرخ بهره، کل هزینههای سالانۀ زندگی را به 256 هزار کرون رسانده است که 79 هزار کرون بیشتر از دو سال پیش است.
کرون ضعیف، عامل سقوط بازار سهام سوئد
در سال جاری، سرمایهگذاران خارجی دارایی خود در بازار سهام سوئد را 400 میلیارد کرون (33.5 میلیار یورو) کاهش دادهاند که یکی از دلایل آن ضعیف بودن کرون است. پیتر مالمکویست، تحلیلگر مستقل بازار سهام در این خصوص گفت: سرمایهگذاران خارجی از ضعیف بودن کرون و سهام سوئد هراس دارند و اگر نرخ ارز به میزان قابل توجهی تقویت نشود، سرمایهگذاران خارجی در آینده نزدیک به هلدینگهای سوئدی باز نخواهند گشت. شایان ذکر است شاخص کل بورس استکهلم در سال جاری، تنها حدود 3 درصد افزایش یافته است که میتوان آن را با افزایش 15 درصدی شاخص S&P 500 ایالات متحده مقایسه کرد.
افزایش اشتغال در سه ماهه دوم 2023
به گزارش مرکز آمار سوئد، در سه ماهه دوم سال جاری، بیش از 5 میلیون و 315 هزار نفر در این کشور شاغل بودهاند که حاکی از افزایش 86 هزار نفری نسبت به سه ماهه دوم سال 2022 است. در مقابل، 481 هزار نفر بیکار بودهاند که معادل نرخ بیکاری 8.3 درصدی است و حاکی از افزایش تعداد و سهم شاغلان است.
افزایش میزان ورشکستگی در سوئد
تعداد ورشکستگیها در سوئد در چند ماه گذشته به شدت افزایش یافته و سال 2023 به بالاترین سطح ورشکستگی در ده سال اخیر رسیده است که در این بین، صنعت هتلداری و رستورانداری بیشترین آسیب را دیدهاند. طبق این گزارش، ورشکستگیها در سوئد در جولای سال جاری، 50 درصد نسبت به ماه مشابه سال قبل افزایش یافته است.
دانمارک بالاتر از سوئد در شاخص نوآوری
بر اساس جدول امتیازات نوآوری اروپا که توسط Europaportalen گزارش شده است، ارزیابی 32 شاخص مختلف نشان میدهد علیرغم اینکه از سال 2017، سوئد در بین کشورهای اتحادیه اروپا مقام اول نوآوری را در اختیار داشته است، امسال دانمارک در این زمینه از سوئد پیشی گرفته است. جدول امتیازات نوآوری اروپا بخشهای خاصی از ضعف نسبی سوئد در این شاخص را نشان میدهد، از جمله در تعداد دانشجویان دکترا، حمایت دولتی از تجارت، تحقیق و توسعه و صادرات با فناوری متوسط و پیشرفته. در جایگاه سوم نیز فنلاند با اختلاف بسیار کمی نسبت به سوئد قرار دارد. قابل ذکر است که در مقایسه با سال 2016، دانمارک و فنلاند پیشرفت قابل توجهی در عملکرد نوآوری خود در مقایسه با سوئد نشان دادهاند.
سقوط سوئد در فهرست ثروت جهانی
ثروت جهانی برای اولین بار پس از بحران مالی جهانی کاهش یافت. میانگین ثروت در سوئد در سال 2022 در مقایسه با سال قبل با 19 درصد کاهش به 3.2 میلیون کرون (268 هزار یورو) برای هر بزرگسال رسید. بنابراین، این کشور شمال اروپا از رتبه 9 به 14 در گزارش ثروت جهانی Credit Suisse/UBS در سال 2023 سقوط کرد. همچنین ثروت ناخالص خانوارهای سوئدی در سال 2022 حدود 168 میلیارد یورو کاهش یافت. سوئیس بالاترین رتبه را در گزارش ثروت جهانی دارد و پس از آن آمریکا و هنگکنگ قرار دارند. دانمارک و نروژ نیز در رتبههای 5 و 7 این فهرست قرار گرفتهاند.