وضعیت شرکت هواپیمایی ملی پرتغال

شرکت هواپیمایی ملی پرتغال که در سال 1945 تاسیس شده است، در حال حاضر دارای 2500 پرواز هفتگی به 90 مقصد در 34 کشور جهان است. همچنین دارای 100 هواپیما است که بیشترشان از نوع ایرباس هستند.

شرکت هواپیمایی ملی پرتغال که با حروف اختصاری TAP شناخته می‌شود، در سال 1945 تاسیس شده و یکی از قدیمی‌ترین خطوط هوایی پرتغال و دنیاست. این خط هوایی از سال 2005 به عنوان یک خط هوایی استارلاین فعالیت می‌کند و دارای 2500 پرواز هفتگی به 90 مقصد در 34 کشور جهان است. همچنین دارای 100 هواپیما است که بیشترشان از نوع ایرباس هستند.

بحران مالی از سال‌ها قبل در این شرکت وجود داشته است و به همین جهت، موضوع خصوصی‌سازی آن همواره مطرح بوده است. در سپتامبر 1953 برای اولین بار دولت پرتغال تصمیم به واگذاری سهام این شرکت به بخش خصوصی گرفت، اما به طور کامل پروسه واگذاری انجام نشد و نیمه‌خصوصی ماند. نهایتا مجددا دولت پرتغال در سال 2012 همراه با چند شرکت دیگر، تصمیم به خصوصی‌سازی کامل شرکت هواپیمایی ملی پرتغال گرفت. دولت پرتغال قصد داشت تا 66 درصد از سهام این شرکت را به یک یا دو شرکت سرمایه‌گذار بزرگ که ضمن تزریق سرمایه بتوانند این شرکت را از خطر ورشکستگی نجات دهند، بفروشد و 5 درصد سهام را نیز برای 7500 کارمند آن کنار بگذارد، اما در 18 اکتبر همان سال دولت اعلام کرد تنها پیشنهاد‌دهنده بالقوه برای خرید شرکت هواپیمایی ملی پرتغال، کنسرسیوم هوا فضای سینرجی آمریکای جنوبی و مالک خط هوایی اوانسای کلمبیا است و لذا این امر محقق نشد.

سال گذشته، شرکت لوفت هانزای آلمان و در سال جاری نیز شرکت AIG اسپانیا، مجددا برای خرید این شرکت اعلام علاقمندی کردند، اما در خصوص واگذاری این شرکت، همچنان ملاحظاتی وجود دارد؛ برخی کارشناسان اعتقاد دارند که حفظ این خط هوایی که یکی از قدیمی‌ترین خطوط هوایی دنیا است، برای کشوری که بیشترین سهم درآمدی بودجه با 70 درصد مربوط به بخش خدمات بوده و 40 درصد آن نیز از بخش توریسم تامین می‌شود، بسیار ضروری است؛ اما وضعیت نابسامان این شرکت و اعتراضات پرسنل این خط هوایی موجب شد دولت در سال 2015 به صورت جدی تصمیم به واگذاری سهام این شرکت اما با شرایطی ویژه بگیرد. در همان سال، کنسرسیوم آتلانتیک گیت که با مشارکت دو سرمایه‌گذار تشکیل شده بود، موفق به تامین نظر و شرایط دولت برای خرید 61 درصد سهام این شرکت شد. در توافقنامه امضاء شده بین دو طرف، این شرکت باید حداقل به مدت 30 سال، پرتغال را به عنوان محل اصلی استقرار خود قرار می‌داد. همچنین کنسرسیوم متعهد شده بود تا 53 هواپیمای جدید ایرباس به این خط اضافه کند. سفارش جدید شامل 14 هواپیمای پهن‌پیکر A330s و 39 فروند هواپیمای کوچک A320-fa بود، اما این توافق نیز با مخالفت داخلی مواجه شده و اجرایی نشد.

شرکت هواپیمایی ملی پرتغال در سال‌های اخیر موفقیت‌هایی نیز داشته است، به عنوان مثال در سال 2022 بهترین خط هوایی مسیر آفریقا و آمریکای جنوبی انتخاب شد و اخیرا نیز چهارمین سال فعالیت خود در مسیر سانفرانسیسکو را جشن گرفته است، اما بحران مدیریت، همراه با تغییرات پی‌در‌پی و چالش‌های مالی، اکنون این شرکت را در آستانه ورشکستگی قرار داده است. شایان ذکر است با توجه به وابستگی شدید اقتصاد پرتغال به بخش توریسم، بحران کرونا نیز ضربه سختی بر پیکره اقتصاد این کشور و بخش حمل‌و‌نقل آن وارد کرد.

در حال حاضر، 100 درصد سهام این شرکت متعلق به دولت پرتغال است و به منظور نجات این شرکت از ورشکستگی، دولت این کشور درخواست کمک 3.2 میلیارد یورویی از بروکسل را داده است. آنچه مشخص است، در صورت عدم تصویب این کمک مالی، دولت برنامه فروش بخشی از سهام شرکت هواپیمایی ملی پرتغال به بخش خصوصی را در دستور کار دارد.