صادرات محصولات کشاورزی ازبکستان
طبق گزارش آژانس دولتی آمار ازبکستان، در بازه زمانی چهار ماهه اول سال 2023 میلادی ، ازبکستان به میزان 359.2 هزار تن میوه و سبزیجات شامل انگور خشک، بادام، توت خشک، گوجه، انار، کلم، پیاز، فلفل، هویج و.... به ارزش 256.1 میلیون دلار به کشورهای مختلف دنیا صادر کرده است. پنبه نیز از مهمترین محصولات کشاورزی این کشور است و در دوره زمانی چهار ماهه اول 2023 ازبکستان به 50 کشور جهان پنبه و محصولات نساجی به ارزش 997.8 میلیون دلار صادر نموده است.
موسسه مطالعات منطقه ای و اقتصاد خرد (IMRS) ازبکستان اخیرا ضمن بررسی روابط دو کشور در حوزه کشاورزی به وِیژه تجارت محصولات غذایی و کشاورزی گزارش داد که طی سالیان اخیر روابط دو کشور در حوزه کشاورزی از حالت یکسویه خارج شده و سود متقابل دو کشور را به همراه داشته است.
بدنبال امضای یادداشت تفاهم همکاریهای کشاورزی دو کشور ، در جریان سفر رئیس جمهور ایران و در حاشیه نشست سران کشورهای عضو سازمان همکاریهای شانگهای (سپتامبر 2022) ، وزارتخانههای دو کشور با تهیه برنامه عملیاتی همکاریهای کشاورزی اقدام مناسبی جهت ارتقاء روابط دوجانبه این حوزه برداشتند. دو کشور در مذاکرات خود، تمرکز اساسی توسعه همکاریهای این حوزه را انتقال تکنولوژیهای نوین بخش کشاورزی با هدف حل مشکلات بخش کشاورزی ازبکستان قرار داده اند. در این راستا ازبکستان همواره در مذاکرات خود با طرف ایرانی خواستار انتقال فن آوری و تجربیات ایران در حوزههایی مثل بیوتکنولوژی و افزایش باروری گیاهان، اصلاح بذر، تولیدکودهای ارگانیک، تکنولوژی مدرن گلخانههای کشاورزی، سیستم های نوین آبیاری گردیده و از ورود شرکت های دانش بنیان ایرانی در این حوزه استقبال نموده است. بعدها در ماه اکتبر همان سال بود که قرارداد همکاری علمی و عملیاتی بین موسسه علمی تحقیقاتی سبزیجات، ملون و سیب زمینی ازبکستان و انجمن ملی سیب زمینی ایران امضاء شد.
در حوزه تجارت محصولات کشاورزی و غذایی نیز دو طرف شاهد پیشرفت های چشمگیری طی سالهای اخیر بوده اند.حجم تبادلات تجاری محصولات غذایی و کشاورزی دو کشور در سال 2022 میلادی به میزان 44.9 میلیون دلار رسیده که این میزان نسبت به آمار سه سال گذشته دو کشور 5 برابر شده است. بنا به گزارش مذکور، در سال 2022 میلادی ایران جایگاه 13 را در بین کشورهای صادرکننده محصولات کشاورزی به ازبکستان و جایگاه 19 را در حوزه واردات محصولات غذایی و کشاورزی را داشته است.
طبق گزارش مرکز تجارت بین المللی، ظرفیت صادرات محصولات کشاورزی ازبکستان به ایران حدود 23 میلیون دلار در سال 2023 پیش بینی میشود. این گزارش می افزاید: دو کشور عزم جدی برای ارتقاء تجارت دو جانبه تا یک میلیارد دلار در آینده نزدیک را دارند و بدین منظور موافقت نامه تجارت ترجیحی بین دو کشور در سفر رئیس جمهور ازبکستان به تهران به امضاء خواهد رسید. همچنین قرار است نمایشگاه کالاهای ساخت دو کشور تحت عناوین "Made in IRAN" و "Made in Uzbekistan" در دو کشور برگزار گردد.
شایان ذکر است طبق گزارش آژانس دولتی آمار ازبکستان، در بازه زمانی چهار ماهه اول سال 2023 میلادی ، ازبکستان به میزان 359.2 هزار تن میوه و سبزیجات شامل انگور خشک، بادام، توت خشک، گوجه، انار، کلم، پیاز، فلفل، هویج و.... به ارزش 256.1 میلیون دلار به کشورهای مختلف دنیا صادر کرده است. مهمترین بازارهای صادراتی محصولاتی کشاورزی و باغی ازبکستان کشورهای روسیه (27.4 درصد کل تجارت محصولات کشاورزی)، پاکستان (20.6)، چین (16.3 و قزاقستان (13.9) در دوره زمانی چهار ماهه اول 2023 بوده اند. در دوره زمانی مورد نظر، ایران دهمین مقصد صادراتی میوه و سبزیجات ازبکستان بوده، به طوری که در این دوره، ازبکستان به میزان 2.8 هزار تن و ارزش 3.1 میلیون دلار میوه و سبزیجات به ایران صادر نموده است.
یکی از محصولات مهم کشاورزی ازبکستان پنبه است که سطح بالایی از زمینهای زیر کشت این کشور را به خود اختصاص داده است. طی سالیان گذشته تحت تاثیر اصلاحات صورت گرفته دولت ازبکستان با هدف تولید کالاهای تمام شده صنعت نساجی به جاری صادرات محصول خام و ایجاد ارزش افزوده، صادرات محصولات نساجی ازبکستان شامل ، پنبه فرآوری نشده،نخ پنبه، محصولات بافت تمام شده، کتان، پارچه و.... افزایش یافته است. در دوره زمانی چهار ماهه اول 2023 ازبکستان به 50 کشور جهان محصولات نساجی به ارزش 997.8 میلیون دلار صادر نموده است. در این بازه زمانی، ایران، جایگاه هفتم واردکنندگان محصولات نساجی با واردات محصول به ارزش 26.1 میلیون دلار را داشته است. مهمترین وارد کنندگان محصولات نساجی ازبکستان در این دوره زمانی کشورهای روسیه (354.9 میلیون دلار)، ترکیه (167.7 میلیون دلار)، قرقیزستان (132.6 میلیون دلار) و چین (97.7 میلیون دلار) بوده اند.
-