جایگاه مالیات در سبد درآمدهای دولتی مالزی

دولت مالزی در سال 2022 با پیگیری سیاستهای درآمدی پیشین چندین اقدام نظیر تعیین شماره شناسایی مالیاتی (TIN)، برنامه ویژه افشای اطلاعات شرکتها (SVDP) و گسترش دامنه عوارض برای برخی کالاها را پیگیری نمود. سازمان مالیاتی مالزی نیز با بهبود ساختار مالیاتی، افزایش شفافیت، تقویت مدیریت درآمدها و کاهش امکان فرارهای مالیاتی سعی بر افزایش کارایی نظام مالیاتی این کشور دارد.

به طور کلی درآمدهای دولتی شامل درآمدهای مالیاتی (به عنوان منبع درآمد پایدار) و درآمدهای غیر مالیاتی می‌باشد. با توجه به اهمیت این پایداری در درآمد، بسیاری از دولتها با اتخاذ سیاست های مناسب ، برای بهبود ارائه خدمات و توزیع بهتر ثروت بین آحاد کشور تلاش می‌کنند. در همین راستا دولت مالزی در سال 2022 با پیگیری سیاستهای درآمدی پیشین چندین اقدام نظیر تعیین شماره شناسایی مالیاتی (TIN)، برنامه ویژه افشای اطلاعات شرکتها (SVDP) و گسترش دامنه عوارض برای برخی کالاها را پیگیری نمود.

سازمان مالیاتی مالزی نیز با بهبود ساختار مالیاتی، افزایش شفافیت، تقویت مدیریت درآمد ها و کاهش امکان فرار های مالیاتی سعی بر افزایش کارایی نظام مالیاتی این کشور دارد.مدرن سازی به معنای دیجیتالی کردن فعالیتهای نظام مالیاتی،  استفاده از داده‌های بزرگ جهت رصد فعالیت های افراد و بنگاههای اقتصادی، آموزش نحوه صحیح تکمیل اظهار نامه‌های مالیاتی از دیگر اقدامات سازمان مالیاتی این کشور میباشد. ادامه تعامل با بخش خصوصی و هم چنین ارائه پرسشنامه و درخواست ارائه دیدگاه مردم برای اطمینان از برخورداری از محیط رقابتی برای جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی و داخلی و همچنین جلوگیری از فرار مالیاتی، یکی دیگر از ابتکاراتی است که در سالهای گذشته توسط این نهاد حاکمیتی صورت گرفته است. در این خصوص حضور 3 نماینده از بخش خصوصی در هیات رئیسه 7 نفره در سازمان درامد داخلی مالزی از نکات قابل توجه است.

بر اساس آخرین آمار، میزان درآمد دولت فدرال در سال 2022 با افزایش 22 درصدی نسبت به سال پیش از آن به 285.2 میلیارد رینگیت (64.5 میلیارد دلار) معادل حدود 16.7 درصد تولید ناخالص داخلی این کشور رسید. درآمدهای مالیاتی با رشد 14.1 درصدی به 198.2 میلیارد رینگیت رسید که حدود 69.5 درصد از کل درآمدهای دولت را تشکیل میدهد. میزان درآمد دولت و نحوه کسب آن در دو سال 21-2020 و همچنین پیش بینی این ارقام برای سال 2023 در جدول ذیل دیده می‌شود.

میلیون رینگیت تغییرات به سال قبل (%) سهم مشارکت (%)   2021 2022 2023 2021 2022 2023 2021 2022 2023   کل درامد مالیاتی دولت 173,704 198,227 205,583 12.5 14.1 3.7 74.3 69.5 75.4   درآمد مالیاتی مستقیم 130,116 147,206 152,392 15.6 13.1 3.5 55.7 51.6 55.9   :شامل مالیات                     شرکتهای بزرگ 79,829 84,760 88,870 59.5 6.2 4.8 34.2 29.7 32.6   بنگاههای شخصی 27,051 30,640 33,630 (30.6) 13.3 9.8 11.6 10.7 12.3   شرکتهای فعال در بخش  نفت و گاز 11,570 19,302 16,189 (9.4) 66.8 (16.1) 4.9 6.8 5.9   درآمد مالیاتی غیر مستقیم   شامل مالیات: 43,588 51,021 53,191 4.1 17.1 4.3 18.6 17.9 19.5   مالیات بر کالا و خدماتSST   عوارض بر کالاهای خاص 25,616 29,710 32,060 (4.3) 16 7.9 11 10.4 11.8   عوارض وارداتی 10,241 10,720 11,970 3.9 4.7 11.7 4.4 3.7 4.3   عوارض صادراتی 2,645 3,020 3,220 12.7 14.2 6.6 1.1 1.1 1.2   در امدهای غیر مالیاتی 2,057 2,200 1,450 175.7 7 (34.1) 0.9 0.8 0.5   شامل مالیات: 60,048 86,990 66,987 (15) 44.9 (23) 25.7 30.5 24.6   بر مجوزها     درآمد ناشی از سرمایه گذاری 10,578 13,330 13,788 (3.2) 26 3.4 4.5 4.7 5.1   مجموع در آمد دولت 35,018 63,442 42,710 (24) 81.2 (32.7) 15 22.2 15.7

علت اصلی رشد قابل توجه درآمدهای دولتی در سال 2022 به دو دلیل رکود عمیق سال پیش از آن به دلیل همه گیری کرونا و همچنین افزایش قیمتها، خصوصا در بخش انرژی در سال 2022 میباشد. همچنین پیش بینی رکود اقتصادی در سال 2023 دلیل عمده کاهش 4.4 درصدی درآمدهای دولتی برای سال مذکور محسوب می‌شود.

در نمودار فوق میزان درآمد مالیاتی مستقیم (آبی پررنگ)، مالیات غیر مستقیم (آبی کم رنگ)، و در آمدهای غیر مالیاتی و همچنین روند آن طی سالهای(2022-1990) و پیش بینی آن برای سال 2023 به نمایش درآمده است.

درآمدهای مالیاتی دولت مالزی

درآمدهای مالیاتی در مالزی به دو بخش مالیات مستقیم و غیر مستقیم تقسیم میشود. درآمد مالیاتی مستقیم شامل: 1- مالیات بر درآمد (اعم از شرکتی و غیر شرکتی)، 2- مالیات بر درآمد شرکتهای نفتی، 3-مالیات بر عایدی واقعی املاک و 4- پرداخت حق تمبر میباشد.

بر اساس آمار رسمی‌کل درامد مستقیم مالیاتی در سال 2022 به عدد 147.2 میلیارد رینگیت (حدود 35 میلیارد دلار) رسید که از این میزان 84.7 میلیارد رینگیت توسط شرکت های بزرگ و 30.6 میلیارد رینگیت توسط دیگر افراد و شرکتها تامین می‌شود.

 

همچنین در سال 2022 با توجه به افزایش قیمت سوخت، میزان مالیات بر درامد شرکتهای مرتبط با صنعت نفت و گاز مالزی شاهد رشد قابل توجه 66.8 درصدی نسبت به سال 2021 بود و میزان آن از 11.6 میلیارد رینگیت به 19.3 میلیارد رینگیت رسید.

همچنین بر اساس آمار میزان مالیات بر عایدی واقعی اموال در سال 2022 در مالزی به 6.6 میلیارد رینگیت و حق تمبر به حدود 2 میلیارد رینگیت رسید.

شایان ذکر است نرخ مالیات بر درآمد برای شرکتها در مالزی 24 درصد میباشد. با اینحال این میزان بر شرکتهای کوچک و متوسط که دارای درآمد پایین تر از 600 هزار رینگیت در سال میباشند 17 درصد محسوب می‌شود. همچنین نرخ مالیات بر درآمد اشخاص به صورت پلکانی و صفر تا حداکثر 30 درصد میباشد.

    

در آمد مالیاتی غیر مستقیم مالزی در یک تقسیم بندی کلی به 1- مالیات بر کالا و خدمات[1]، 2- عوارض بر کالاهای خاص، 3- عوارض وارداتی 4- عوارض صادراتی و دیگر موارد میباشد. میزان درآمد از طریق مالیات غیر مستقیم در سال 2022 با رشد 17.1 درصدی به 51 میلیارد رینگیت رسید. مالیات بر کالا و خدمات با 29.7 میلیارد رینگیت عمده ترین بخش درآمدهای مالیاتی غیر مستقیم را شامل میشود. مالیات بر مصرف کالاهای خاص با 10.7 میلیارد رینگیت، دیگر اقلام عمده تشکیل دهنده درآمد های دولتی را در این بخش تشکیل میدهد. عوارض صادراتی و عوارض وارداتی نیز به ترتیب 2.2 و 3 میلیارد رینگیت در سال 2022 میباشد.

در نمودار سهم هر یکی از بخش ها (عوارض صادراتی، عوارض وارداتی، عوارض کالاهای خاص، مالیات بر کالا و خدمات، مالیات بر ارزش افزوده و دیگر موارد) در بخش درآمدهای مالیاتی غیر مستقیم و همچنین روند آن برای سالهای گذشته به نمایش درآمده است. شایان ذکر است GST  و SST دو روش گوناگون جهت اخذ مالیات غیر مستقیم میباشد. در کشور مالزی و تنها در بازه زمانی سال های 2015 تا 2018 نحوه اخذ مالیاتی به صورتGST بوده است.

[1] Sala and Services Tax