اخبار اقتصادی تاجیکستان

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی تاجیکستان در هفته سوم آذر ماه 1401 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

پیش بینی رشد 7.8میزان تولید ناخالص داخلی تاجیکستان در سال آینده

تولید ناخالص داخلی تاجیکستان در سال آینده 127.3 میلیارد سامانی (12.4 میلیارد دلار) برآورد شده است که بر این اساس رشد واقعی اقتصاد در سال 2023 معادل 7.8 درصد خواهد بود. در سه ماهه سوم سال جاری تولید ناخالص داخلی کشور در حجم بیش از 79.3 میلیارد سامانی (بیش از 7.7 میلیارد دلار) بوده است.

بنا به گزارش  وزارت توسعه اقتصاد و بازرگانی کشور، میزان تولید ناخالص داخلی نسبت به دوره مشابه سال گذشته 7.8 درصد رشد داشته است.  

در تولید ناخالص داخلی کشور در این دوره سهم محصولات کشاورزی 25.5 درصد، محصولات صنعتی 17.7 درصد، گردش تجارت خرده فروشی 15 درصد و سایر خدمات 17.4 درصد بوده است. میزان تولید محصولات کشاورزی طی نه ماه سال جاری 33 میلیارد و 563.6 میلیون سامانی (حدود 3.3 میلیارد دلار) با افزایش 7.8 درصدی بوده است. این میزان در بخش صنایع بیش از 30 میلیارد سامانی با افزایش 18 درصدی نسبت به سال قبل بوده است.

 یکی از اهداف اصلی استراتژی ملی جمهوری تاجیکستان برای دوره تا سال 2030 انتقال به مدل توسعه تاجیکستان از کشور کشاورزی و صنعتی به یک کشور صنعتی و کشاورزی می‌باشد.

خبرگزاری اوستا، مورخ 21 آذر

برگزاری جشنواره لیمو ترش و نمایشگاه محصولات صنعتی برای اولین بار در شهر باختر

بنا به گزارش خبرگزاری دولتی خاور، جشنواره لیموترش و نمایشگاه محصولات صنعتی در تاریخ 12 دسامبر در شهر باختر استان ختلان برگزار شد. این جشنواره برای اولین بار در ولایت ختلان برگزار شد. این جشنواره بر اساس دستور امامعلی رحمان، رئیس جمهور جمهوری تاجیکستان و در چارچوب قرارداد همکاری دوجانبه بین تاجیکستان و روسیه برگزار شد.

قربان حکیم زاده، رئیس ولایت ختلان، الکساندر بورکف، فرماندار استان اومسک فدراسیون روسیه و سایر مقامات در آن شرکت داشتند. رئیس ولایت ختلان و مسئولین آن منطقه در خصوص لیموترش، برداشت خوب امسال، آب و هوای مناسب کشور و تجربه کشاورزان سخنرانی کردند.

الکساندر بورکف، فرماندار استان اومسک فدراسیون روسیه و هیئت همراه در بازدید از این نمایشگاه به واردات محصولات کشاورزی از ولایت ختلان علاقمند و از کیفیت لیمو و سبزیجات و میوه‌های ارائه شده بسیار قدردانی کردند. آنها همچنین نظر خود را در مورد خرید و نیاز به چنین محصولات در روسیه بیان کردند.

 

14 میلیارد سامانی درآمد مالیاتی تاجیکستان در 11 ماه سال جاری میلادی

بنا به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک: بنا به اعلام مقامات تاجیکستان، طی 11 ماه سال­جاری، میزان درآمد مالیاتی و سایر دریافت های اجباری به میزان 103.6 درصد رشد داشته است. به گزارش کمیته مالیاتی تاجیکستان، 14 میلیارد و 6.4 میلیون سامانی از محل دریافت مالیات و سایر پرداخت­های اجباری وارد بودجه دولتی شد.

به گفته  این منبع، در 11 ماه سال­جاری طرح مالیات و سایر پرداخت­های تکلیفی به میزان 103.6 درصد و به جای 13 میلیارد و 516.2 میلیون سامانی، 14 میلیارد و 6.4 میلیون سامانی به بودجه تاجیکستان واریز شد که 490.2 میلیون سامانی بیش از حد انتظار است.

در 11 ماهه اول سال جاری میلادی، میزان دریافت مالیات و پرداختها در منطقه خودمختار کوهستانی بدخشان 106.5 درصد، منطقه ختلان 102.5 درصد، منطقه سغد 104.8 درصد، شهر دوشنبه 100.8 درصد، شهرستان‌ها و ناحیه­ های تابعه جمهوری تاجیکستان 100.8 درصد و اداره مالیات مالیات دهندگان بزرگ  98.8 درصد بوده است. بنا به اعلام کمیته مالیاتی، به منظور جلوگیری از افزایش میزان بدهی مالیاتی، در این مدت، سازمان مالیاتی  12 هزار و 508 قرار وصول مالیات اجباری به مبلغ 827.3 میلیون سامانی صادر نمود. با اقدامات و تصمیمات اتخاذ شده در سال 2021، در مجموع 793.7 میلیون سامانی وارد بودجه شد که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 37.5 میلیون سامانی بیشتر است.

 

 ضریب افزایش حقوق کارکنان دولت تاجیکستان در سال 2023، 6،25 درصد افزایش یافت

بنا به گزارش خبرگزاری آسیا پلوس: براساس قانون تاجیکستان در سال آینده میلادی ضریب افزایش حقوق کارکنان در این کشور برای سال آینده 6.25 درصد تعیین شد و از 64 سامانی فعلی به 68 سامانی خواهد رسید. این ضریب برای محاسبه مالیات، حقوق، سایر پرداخت­های اجباری، جریمه‌ها و پرداخت­های اجتماعی استفاده می­شود. این ضریب تا سال 2019 هر دو سال یکبار افزایش می یافت و پس از آن (2023-2019) سالانه افزایش می‌یابد.

به این ترتیب، در سال 2016-2015، میزان آن برای حساب­ها 40 سامانی، سال 2018-2017 - 50 سامانی، سال2019 - 55 سامانی، سال 2020 معادل 58 سامانی، سال 2021 - 60 سامانی و در سال 2022 - 64 سامانی بوده است.

از سال 2008، با تعیین شدن ضریب افزایش سنواتی برای محاسبه عباراتی مانند "حداقل دستمزد"، "حداقل دستمزد ماهانه"، برای پرداخت مالیات و سایر پرداخت­های اجباری و جریمه‌ها را تغییر داد. همزمان، قانون مربوطه "در مورد شاخص­های محاسبه" تصویب شد.

 

کاهش قیمت آرد در تاجیکستان

خبرگزاری اوستا: در تاجیکستان، قیمت آرد وارداتی بین 20 تا 30 سامانی کاهش یافت. آرد مورد نیاز تاجیکستان عمدتاً از قزاقستان وارد می­شود. قیمت یک کیسه 50 کیلویی آرد وارداتی درجه یک یک که هفته پیش 325 سامانی بود، به 290 تا 300 سامانی کاهش یافت.

نیاز سالانه تاجیکستان به گندم بیش از 2 میلیون تن است که حدود یک میلیون تن آن از تولیدات داخلی تامین می­شود. بر اساس آمار، در 9 ماهه امسال، تاجیکستان بیش از 38 هزار تن آرد به ارزش 13.6 میلیون دلار وارد نمود. در ماه­های ژانویه تا سپتامبر سال­جاری بیش از 638.8 هزار تن گندم به ارزش بیش از 217.3 میلیون دلار به تاجیکستان وارد شد که تامین کننده اصلی آرد و گندم بازار تاجیکستان جمهوری قزاقستان است.

تاکنون حدود 90 درصد نیاز داخلی تاجیکستان به آرد از طریق تولید داخلی (فرآوری) تامین می­شود. در حال حاضر قیمت آرد کیسه ای 50 کیلویی ( درجه یک) تولید داخل از 310 سامانی به 290 سامانی کاهش یافته است.

بنا به گزارش منتشر شده توسط وزارت کشاورزی تاجیکستان، در طی 11 ماه سال­جاری، تاجیکستان بیش از 976.5 هزار تن غلات تولید کرد.آرد یکی از اصلی ترین مواد غذایی در تاجیکستان است و نوسانات قیمت آن ضربه شدیدی به جیب مردم می زند.

 

کمک مالی بانک توسعه اسلامی‌به تاجیکستان

خبرگزاری اوستا: بانک توسعه اسلامی 9.5 میلیون دلار برای توسعه بخش آموزش و پرورش تاجیکستان اختصاص داد. بانک توسعه اسلامی در جلسه سالانه هیات مدیره به ریاست دکتر محمد الجاسر، بودجه سالانه این بانک در سال 2023 را تصویب کرد که در آن برای اجرای پروژه‌های توسعه ای در 11 کشور 363.3 میلیون دلاراختصاص داده شده است. همچنین بانک توسعه اسلامی در این جلسه  کمک9.5 میلیون دلاری را برای توسعه حوزه آموزشی در  تاجیکستان تصویب کرده است.

 

اولین پرواز شرکت هواپیمایی “سامان ایر” به اسلام آباد

شرکت هواپیمایی سامان ایر اولین پرواز خود به در مسیر دوشنبه به اسلام آباد را در تاریخ 13 دسامبر انجام داد. در راستای اجرای برنامه افزایش پروازها، “سامان ایر” تصمیم گرفته است تا پروازهای منظم به  پاکستان را راه اندازی کند. این اقدام موجب توسعه روابط دوجانبه بین دو کشور خواهد شد. امسال30 سال از برقراری روابط دیپلماتیک بین جمهوری تاجیکستان و جمهوری اسلامی‌پاکستان می‌گذرد. افتتاح مسیر پروازی بطور مستقیم بین پایتخت دو کشور در سال جاری به تقویت و گسترش همکاری‌ها در زمینه‌های فرهنگی، اقتصادی، تجاری و توسعه گردشگری کمک خواهد کرد.

دوشنبه و اسلام آباد در یک منطقه زمانی قرار دارند که البته برای مسافران بسیار راحت است. مدت زمان پرواز دوشنبه به اسلام آباد 90 دقیقه است و پروازها با هواپیماهای بوئینگ 737-800/900 انجام می‌شود.

 

تاجیکستان در لیست پرطرفدار مسیرهای پروازی روسیه

خبرگزاری اسپوتنیک: خدمات فروش بلیط هواپیما در روسیه در سال­جاری، افزایش تقاضا برای پرواز به کشورهای خارجی از جمله تاجیکستان را ثبت کرد. درخواست  برای خرید بلیط هواپیما از روسیه به تاجیکستان در سال­جاری چندین برابر افزایش یافته است و بر اساس اطلاعات "Tutu.ru" و "OneTwoTrip" تقریبا یک پنجم مسافران در این مسیر تردد دارند. خدمات فروش بلیط «توتو.رو» گزارش کرد که سه مسیر پرطرفدار پرواز از روسیه، تاجیکستان، قرقیزستان و ازبکستان هستند. ارمنستان، آذربایجان، ترکیه، بلاروس، قزاقستان، گرجستان، امارات متحده عربی نیز در این فهرست قرار دارند.

شایان ذکر است  که بیش از 17 درصد از مسافرانی که از روسیه پرواز می­کنند به تاجیکستان می­آیند که تقریباً 5 درصد بیش از سهم آن در سال گذشته است. میانگین قیمت بلیط پرواز در این مسیر 11 درصد افزایش یافت و به 27.6 هزار روبل رسید. پروازهای رفت و برگشت در برخی مسیرهای دیگر از جمله قیمت پرواز دو طرفه به قزاقستان با 27 درصد به 31 هزار روبل، بلاروس با 25 درصد به 12 هزار و 600 روبل و ازبکستان با 11 درصد به 28 هزار و 600 روبل کاهش یافته است.

معافیت خطوط هوایی تاجیکستان از پرداخت مالیات در سال 2023

بنا به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک: در قانون بودجه 2023 تاجیکستان، واردات سوخت هواپیما، هلیکوپتر و سایر خدمات صنعتی از مالیات معاف می­شوند. پارلمان تاجیکستان با تصویب تغییراتی در قانون مالیات تاجیکستان، به خطوط هوایی ملی این کشور امتیازاتی ارائه نمود. فیض الدین قهارزاده وزیر دارایی جمهوری تاجیکستان در توضیح معافیت مالیاتی مذکور گفت:  این معافیت برای مدت 5 سال تا 2027 اجرا می­شود و هدف از آن حمایت از وضعیت هوانوردی غیرنظامی است.

بر اساس اصلاحات مصوب در قانون مالیات تاجیکستان، درآمدهای غیر مستقیم ناشی از اجاره هواپیما، هلیکوپتر و موتور، خدمات و تعمیر هواپیماهای شرکت­های داخلی، واردات سوخت، مایعات شیمیایی و روغن هواپیما و بالگرد، واردات هواپیما، موتورهای مستقیم توسط شرکت­های هواپیمایی داخلی و همچنین خدمات لیزینگ شرکت­های غیر مقیم به شرکت هواپیمایی داخلی تاجیکستان نیز از مالیات بر ارزش افزوده معاف است.

به گفته وزیر دارایی تاجیکستان، استراتژی توسعه ملی تاجیکستان تا سال2030 و راهبرد توسعه گردشگری در جمهوری تاجیکستان تا سال 2030 در ارائه این امدادها لحاظ شده است. وی تصریح کرد: بر اساس این اسناد توسعه حمل و نقل هوایی و گسترش ناوگان هواپیمایی، توسعه زیرساخت­های گردشگری، افزایش مسیرهای هوایی به عنوان اهداف اصلی تعریف شد.

 

افزایش تعداد دام در تاجیکستان

براساس گزارش خبرگزاری اسپوتنیک: پرورش دام در تاجیکستان از نظر تولید پس از محصولات زراعی رتبه دوم را دارد و منبع اصلی درآمد در مناطق کوهستانی است. در تاجیکستان بیش از 2.5 میلیون راس گاو و بیش از 6 میلیون دام کوچک وجود دارد. یک مقام وزارت کشاورزی تاجیکستان در گفتگو با خبرگزاری«خاور» با اعلام مطلب فوق افزود: 93 درصد دام­ها و 83 درصد دام­های کوچک متعلق به بخش خصوصی است. بر اساس داده ­های آماری، تا اول سپتامبر سال­جاری، یک میلیون و 301 هزار راس گاو در تاجیکستان بوده است. همچنین گزارش شده است که تا پایان پاییز 6 میلیون و 262 هزار راس گوسفند و بز در تاجیکستان وجود داشته و تعداد اسب های جمهوری تاجیکستان 85 هزار راس برآورد شده است.

بنا به گفته مقام مذکور، نسبت به مدت مشابه سال گذشته 102 هزار رأس دام شامل 50 هزار راس گاو، 258 هزار راس گوسفند و بز و 1060 راس اسب افزایش یافته است. تعداد گاو در استان بدخشان بیش از 2 درصد، در سغد 4 درصد، در ختلان 2 درصد و در مناطق تابعه جمهوری تاجیکستان تقریبا 5 درصد افزایش یافته است.

شایان ذکر است درآمد مردم تاجیکستان از محل فروش گوشت، شیر، روغن و صنعت مواد اولیه، پوست، پشم و غیره تامین شود. پرورش گاو و گوسفند در تاجیکستان از نظر تولید محصول پس از تولید محصولات کشاورزی در رتبه دوم قرار دارد و منبع اصلی درآمد ساکنان مناطق کوهستانی محسوب می­شود.