اخبار اقتصادی سوئد

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی سوئد در هفته اول دی ماه 1401 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد:

وزیر انرژی: خطر قطعی برق در زمستان امسال واقعی است

 ابا بوش، وزیر انرژی، تجارت و صنعت سوئد با این استدلال که وضعیت تامین انرژی سوئد بسیار نامشخص است، از خانوارهای این کشور خواست تا خود را برای بحران‌های انرژی در زمستان امسال آماده کنند. ابابوش، رهبر حزب دموکرات مسیحی و وزیر انرژی سوئد در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت که اگر برق در زمستان امسال قطع شود، اصلا عجیب نیست. او گفت: ژانویه و فوریه، ماه‌های چالش‌برانگیزی هستند و اکنون نیز با یک وضعیت خاموشی واقعی همراه با قیمت بالای برق روبرو هستیم و منتفی نیست که زمان قطعی برق، حتی بیشتر از دو ساعت در روز هم شود.

وزیر انرژی سوئد تأیید کرد که خانوارها از فوریه 2023 حمایت مالی (یارانه) برای برق دریافت خواهند کرد. مقررات مربوط به این موضوع در 9 ژانویه 2023 لازم الاجرا می‌شود. وی در خصوص یارانه شرکت‌ها هم اعلام کرد که آنها فعلا یارانه برق دریافت نخواهند کرد و پیشنهاد یارانه برق برای شرکت‌ها باید بازنگری شود، زیرا قوانین مربوط به کمک‌های دولتی اتحادیه اروپا را نقض می‌کند؛ در نتیجه، هنوز اطلاعاتی در مورد زمان پرداخت یارانه برق به شرکت‌ها وجود ندارد. این در حالی است که طبق گفته Företagarna، بزرگترین شبکه سوئد برای صاحبان شرکت‌ها و کارآفرینان، آخرین بیانیه دولت در مورد یارانه برق برای شرکت‌ها منجر به ورشکستگی‌های غیرضروری خواهد شد.

دولت در حال حاضر روی دو تکلیف موازی در زمینه حمایت از شرکت‌ها کار می‌کند؛ یکی برای حمایت عمومی از شرکت‌ها که از قیمت‌های بالا متضرر می‌شوند و دیگری برای حمایت از شرکت‌هایی که (به اجبار) مقادیر زیادی برق مصرف می‌کنند. ماگدالنا اندرسون، رهبر حزب سوسیال دموکرات و از اعضای مجلس سوئد نیز پیشنهادی را برای طرح در کمیته مالی ارائه کرد که به مشتریان برقی که قبوض بسیار بالایی دریافت می‌کنند، امکان به تعویق انداختن آنها را می‌دهد.

نخست‌وزیر: وضعیت بسیار جدی است

اولف کریسترشون، نخست‌وزیر سوئد در سخنرانی خود به مناسبت کریسمس اعلام کرد که وضعیت کشور بسیار جدی است و سال‌های آینده می‌تواند سخت‌ترین سال‌ها برای کشور ما از زمان بحران دهه ۱۹۹۰ و بحران مالی (۲۰۰۸) باشد. موسسه تحقیقات اقتصادی در گزارش اخیر خود پیش‌بینی کرده است که رکود اقتصادی در سوئد تا سال ۲۰۲۵ ادامه خواهد داشت. وی افزود : بهبود وضعیتی که تمام دنیا در آرزوی آن در زمان فروکش نمودن همه‌گیری بود، متوقف شده است. رشد و شکوفایی کند شده و می‌تواند منفی شود و بیکاری افزایش خواهد یافت. به گفته نخست‌وزیر، سوئد با سه بحران همزمان مواجه است. بحران جهانی آب و هوا، بحران امنیتی داخلی به دلیل جنایات باندها و بحران خارجی به دلیل جنگ روسیه و اوکراین. او گفت که از زمان شروع جنگ روسیه و اوکراین، وضعیت سیاست امنیتی سوئد، بدترین وضعیت پس از جنگ جهانی دوم بوده است. وی با اشاره به اینکه سوئد در «منطقه خاکستری» بین جنگ و صلح قرار دارد، افزود: خطر گسترش بیشتر درگیری را نمی‌توان رد کرد.

الیزابت سوانتسون، وزیر دارایی سوئد نیز در یک کنفرانس مطبوعاتی اعلام کرده بود که تولید ناخالص داخلی سوئد در سال 2023، حدود 0.7 درصد کاهش خواهد یافت و دولت انتظار دارد تورم به 8.9 درصد و نرخ بیکاری به 7.8 درصد افزایش یابد، که هر دو نرخ، بالاتر از ارزیابی‌های سال گذشته هستند.

از هر ده سوئدی فقط یک نفر خواهان از بین بردن انرژی هسته‌ای است

آخرین نتایج یک نظرسنجی تکرار شونده نشان می‌دهد که سوئدی‌ها به طور قابل‌توجهی تمایل مثبت بیشتری به انرژی هسته‌ای پیدا کرده‌اند. به ویژه در سال گذشته، تغییر چشمگیری رخ داده است؛ 59 درصد از مردم سوئد، اکنون مایلند استفاده از انرژی هسته‌ای ادامه یابد و در صورت لزوم، راکتورهای جدید نیز ساخته شود. در سال 2017، افراد دارای این نگرش، کمتر از 30 درصد بود. بیشترین تغییر را می‌توان در میان زنان مشاهده کرد، اگرچه آنها همچنان در مورد انرژی هسته‌ای مردد هستند. ماتیاس لانتز، محققی که مسئول این بررسی است، گفت که بحران انرژیِ اخیر، ارتباط زیادی با این تغییر نگرش دارد. دولت، انرژی هسته‌ای را راه‌حل کلیدی برای بحران معرفی کرده است، حتی اگر ساخت راکتورهای هسته‌ای زمان‌بر باشد.

با توجه به گزارش شرکت مشاورWSP، سوئد می‌تواند تا سال 2050، دارای 25 راکتور مدولار کوچک (SMR) باشد. این شرکت مشاور، دو سناریو را ارائه داده است. در یک سناریو، سوئد راهبرد تهاجمی در پیش می‌گیرد و اولین راکتورها را در اوایل دهه 2030 آماده می‌کند. در سناریوی دوم، سوئد منتظر می‌ماند و تا سال 2050، حداکثر 6 راکتور خواهد داشت. با این حال، برای اینکه سناریوی اول به واقعیت تبدیل شود، سیاستمداران باید فراتر از وعده‌های فعلی در خصوص سرمایه‌گذاری در انرژی هسته‌ای، عمل نمایند.

امکان تامین برق سوئد از انرژی باد

آژانس انرژی سوئد در گزارش جدیدی اعلام کرد که نیاز برق سوئد طی ده سال آینده، حدودا دو برابر خواهد شد که مطابق با برق تولیدی توسط تقریبا 6 هزار توربین بادی خشکی است. به گفتۀ آژانس انرژی سوئد، سایر انواع نیروگاه‌ها، مانند نیروگاه هسته‌ای یا برق‌آبی، نمی‌توانند نیازها را برآورده کنند، زیرا ساخت آنها بیش از حد طول می‌کشد. انجمن انرژی بادی سوئد نیز چنین گسترش سریعی در نیروگاه‌های باد را کاملا ممکن می‌داند و معتقد است فناوری و سرمایه‌گذاران لازم برای این کار، هر دو وجود دارند. توماس هالبرگ، مدیر مجوز انجمن انرژی بادی سوئد در این خصوص گفت: مسئله این است که گرفتن مجوز بسیار دشوار است و زمان زیادی می‌برد. حدود 800 توربین بادی در حال حاضر ساخته شده است و تقریبا 1300 مورد نیز مجوز خود را دریافت کرده‌اند، در حالی که 3500 مورد دیگر هنوز در مرحله دریافت مجوز هستند. اما اولف موبرگ، مدیر فنی اپراتور شبکه دولتی Svenska kraftnät معتقد است صرف‌نظر از اینکه با چه سرعتی می‌توان نیروگاه بادی را ساخت و توسعه داد، مشکلات آن همچنان پابرجاست. وی گفت: نیاز به تولید برقِ قابل برنامه‌ریزی در آینده افزایش خواهد داشت، در حالی که نمی‌توان انرژی بادی را مانند انرژی هسته‌ای و برق آبی برنامه‌ریزی کرد، زیرا به باد نیاز دارد و بنابراین غیرقابل پیش‌بینی‌تر است. وی اضافه کرد: مشکلات دیگری نیز در زمینه برق بادی وجود دارد. به عنوان مثال، نیروی باد به طور گسترده در سراسر کشور پراکنده شده است و خطوط برق برای هر نیروگاه مورد نیاز است، که انجام آن زمان می‌برد و به منابع زیادی نیاز دارد. بنابراین اگر در آینده تقاضا دو برابر شود، انرژی باد کافی نخواهد بود.

 پیش‌بینی ادامه‌دار بودن کاهش قیمت مسکن

کاهش قیمت مسکن در ماه اکتبر ادامه یافت و پیش از انتشار آمارهای آتی Valuegard، اکنون بانک‌های بزرگ تخمین می‌زنند که روند نزولی در ماه نوامبر نیز ادامه داشته باشد. SEB در گزارش هفتگی خود می‌نویسد که اگرچه آمار خرید و فروش املاک و مستغلات سوئدی نشان می‌دهد که قیمت آپارتمان در ماه‌های اکتبر و نوامبر تثبیت شده است، اما هنوز خیلی زود است که در مورد روند دائمی آن قضاوت کنیم. آخرین آمار نشان داد که تنها در 12 ماه، قیمت مسکن 10 درصد در سطح ملی کاهش یافته است و SEB نیز پیش‌بینی می‌کند که قیمت‌ها اکنون 2 درصد دیگر کاهش خواهد یافت. Swedbank نیز در گزارشی عنوان کرد انتظار دارد که قیمت‌ها در نیمه اول سال 2023، در مجموع 20 درصد نسبت به اوج خود در فوریه امسال کاهش یابد.

 خرده فروشی نسبت به سال گذشته 6.3 درصد کاهش یافته است

بر اساس گزارش مرکز آمار سوئد، خرده فروشی در ماه نوامبر امسال نسبت به ماه گذشته، 2.2 درصد افزایش یافته است، اما نسبت به این زمان در سال گذشته، 6.3 درصد کاهش داشته است. این مرکز همچنین آماری را منتشر کرد که نشان می‌دهد مصرف واقعی فردی (AIC) در سوئد، 11 درصد بالاتر از میانگین اتحادیه اروپا است. این شاخص، به همه کالاها و خدمات مصرف شده توسط یک خانوار اشاره دارد و آن را به عنوان شاخصی از رفاه مادی خانوارها تبدیل می‌کند.