وضعیت صنعت گردشگری سریلانکا در سال 2022

صنعت گردشگری سریلانکا در چند سال گذشته در اثر تحولات داخلی و بین‌المللی، بیشترین آسیب را متحمل شده و این کشور از درآمدهای آن بی‌نصیب مانده است. از سوی دیگر در سال 2022 با وجود بهبود نسبی وضعیت بیماری کرونا، مشکلات اقتصادی مانع بازیابی این صنعت شد. اما اکنون به نظر می‌رسد که با بهبود نسبی شرایط، گردشگری سریلانکا می‌تواند برای سال 2022در موقعیت مناسب‌تری نسبت به سال‌های 2020 و 2021 قرار گیرد.

صنعت گردشگری به عنوان سومین منبع درآمد ارزی سریلانکا با بیشترین آسیب در سه سال اخیر رو‌به‌رو شده است. حوادث تروریستی 2019، آغاز چالش‌های این صنعت بود که با شیوع بیماری کرونا و سپس بحران اقتصادی همراه با ناآرامی‌های سیاسی و اجتماعی در وضعیت بسیار نابسامانی قرار گرفت.

اما اکنون با کاهش بیماری کرونا، بهبود نسبی وضعیت اقتصادی و متعاقب آن بازگشت آرامش به کشور و از همه مهم‌تر کاهش یا حذف اخطارهای سفر از سوی کشورهای مهم در صنعت گردشگری سریلانکا، امید این کشور برای بازگشت این صنعت به وضعیت عادی نسبت به گذشته بیشتر شده است.

در سال 2018 و پیش از شروع حوادث، سریلانکا میزبان 2,333,796 گردشگر بود و از این محل توانست به درآمد ارزی 4.38 میلیارد دلاری دست یابد که برابر با 4.9 درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور بود. اما در سال 2019 و کاهش چندماهه ورود گردشگران به سریلانکا در پی حوادث تروریستی آن سال، با ورود 1,913,702 گردشگر، درآمد 3.6 میلیارد دلاری نصیب این کشور شد. در سال 2020 و شروع بیماری کرونا تعداد گردشگران به 507,704 نفر کاهش پیدا کرد و درآمد ارزی نیز به 682.5 میلیون دلار سقوط کرد. این صنعت در سال 2021 با شرایط به مراتب سخت‌تری رو‌به‌رو بود به نحوی که تنها شاهد ورود 194,495 نفر بود که با احتساب میانگین درآمد 1600 دلار به ازای ورود هر گردشگر، سریلانکا تنها توانست حدود 270 میلیون دلار درآمد داشته باشد.

سریلانکا در سال‌های 2019 تا 2021 حداقل 7.5 میلیارد دلار از درآمدهای گردشگری خود را از دست داده است. البته باید در نظر گرفت که در صورت ادامه روند سال 2018، در سال‌های بعد، این درآمد می‌توانست به شکل قابل توجهی افزایش نیز داشته باشد. این کاهش درآمد برای کشوری همچون سریلانکا می‌تواند اثرات منفی بسیار زیادی داشته باشد. علاوه بر اینکه کاهش حضور گردشگران و در نتیجه کاهش درآمدهای ارزی به معنای افزایش بیکاری در این کشور نیز خواهد بود.

نکته‌ دیگری که پیش از ورود به بحث اصلی مورد اشاره قرار داد، آن است که در این مطلب سال 2018 به عنوان سال معیار برای مقایسه در نظر گرفته شده است، زیرا سال‌های 2019تا 2021 به دلایلی که در بالا مورد اشاره قرار گرفت، نمی‌توانند مقیاس خوبی برای مقایسه باشند.

وضعیت چهار ماه اول سال 2022

چهار ماه اول سال جاری نه از حیث شیوع بیماری کرونا که بیشتر از وضعیت نامساعد اقتصادی سریلانکا و جنگ روسیه و اوکراین به عنوان دو بازار مهم گردشگری سریلانکا، صنعت توریسم این کشور را تحت‌ تأثیر قرار دادند. البته باید اشاره کرد که این وضعیت از ماه آوریل نمایان شد و در واقع سه ماه اول سال 2022، نوید دهنده بازیابی صنعت گردشگری سریلانکا بود.

در مجموع در چهار ماه اول سال 348314 گردشگر از سریلانکا بازدید کردند که می‌توان درآمد حدود 500 میلیون دلاری را برای این کشور از ورود این تعداد گردشگر در نظر گرفت. بحران مجدد در صنعت گردشگری سریلانکا از ماه آوریل بروز یافت، زمانی که مناقشات در شرق اروپا آغاز شده بود و بحران اقتصادی نیز به طور کامل وضعیت این کشور را دگرگون کرده بود. لذا بسیاری پیش‌بینی می‌کردند که بازیابی صنعت گردشگری سریلانکا برای سال 2022 را نیز باید به دست فراموشی سپرد و دولت و فعالان این صنعت باید بر سال 2023 متمرکز باشند.

چهار ماه دوم سال 2022

چهار ماه دوم سال 2022، وضعیت صنعت گردشگری سریلانکا در شرایط نامناسبی قرار گرفت. تشدید بحران اقتصادی، بروز ناآرامی‌های سیاسی و اجتماعی، اعلامیه‌های اخطار سفر به سریلانکا از سوی بازارهای عمده گردشگری همگی گردشگری سریلانکا را در شوک مجددی فروبردند.

ماه می

نشانه‌های سقوط مجدد گردشگری در سریلانکا از ماه می مجدداً نمایان شد، وقتی که تعداد گردشگران ورودی در این ماه نسبت به ماه پیش از آن با کاهش 50 درصدی رو‌به‌رو شد و به 30207 نفر کاهش یافت. این در حالی است که ورودی گردشگران در ماه می نسبت به ماه مارس کاهش بیش از 252 درصدی را نشان می‌دهد. از سوی دیگر در مقایسه با مدت مشابه سال 2018 کاهش 328 درصدی را نشان می‌دهد.

در این ماه عمده گردشگران ورودی از اروپا بودند به نحوی که 48.8 درصد کل گردشگران را این قاره به خود اختصاص داد. در مرحله بعد 33.3 درصد از آسیا-پاسیفیک، 11.7 درصد از آمریکا، 5.1 درصد از خاورمیانه و 1.1 درصد از آفریقا بودند. از سوی دیگر بازارهای عمده گردشگری در این ماه نیز در اختیار هند، انگلیس و روسیه قرار داشت.

نکته قابل توجه در این زمینه حذف کامل اوکراین از بین 20 کشور اول صنعت گردشگری سریلانکا است، کشوری که پیش از این همواره در بین 5 کشور اول فهرست بازارهای اصلی گردشگری سریلانکا قرار داشت. البته در خصوص افزایش درصد گردشگران روس نیز باید اشاره کرد که این افزایش سهم از 6 به 10 درصد از ماه آوریل به می، به معنای افزایش تعداد گردشگران نبوده بلکه تعداد گردشگران روس با کاهش نیز مواجه بوده است.

از سوی دیگر در بین بازارهای رو به رشد نیز مانند ماه‌های گذشته حضور سنگاپور، لهستان، مالزی، تایلند، چک، پرتغال، آفریقای جنوبی، فنلاند و تایوان قابل توجه است. موضوعی که در ماه‌های گذشته نیز به نحوی تکرار شده است.

   از حیث وضعیت گردشگران ورودی از کشورمان نیز باید اشاره کرد که 102 نفر در ماه می وارد سریلانکا شدند و میزان گردشگران ورودی از ایران به سریلانکا در پنج ماه اول سال را به عدد 3127 نفر رساندند که البته عمده این افراد در ماه مارس که مصادف با تعطیلات سال نو شمسی است وارد سریلانکا شده بودند.

در خصوص جایگاه شرکت‌های هواپیمایی نیز بعد از هواپیمایی سریلانکا، قطر و امارات همچنان مهم‌ترین بازیگر صنعت گردشگری سریلانکا محسوب می‌شوند.

در خصوص درآمدهای گردشگری در این ماه نیز با توجه به تغییر محسوس قیمت‌ها و در نتیجه افزایش هزینه‌ها، می‌توان در نظر گرفت که هر گردشگر بین 1700 تا 2000 دلار در طول اقامت خود در سریلانکا هزینه‌ می‌کند، رقمی‌که پیش از این بین 1400 تا 1600 دلار بود. لذا با توجه به میزان گردشگران ورودی می‌توان برآورد کرد که سریلانکا در این ماه حدود 55 میلیون دلار درآمد داشته است.

 ماه ژوئن

گردشگری سریلانکا در این ماه رشد اندکی را نسبت به ماه می نشان داد. سریلانکا در این ماه با رشد 8 درصدی ورود گردشگران روبه‌رو شد و تعداد گردشگران در این ماه به رقم 32856 نفر رسید. در این ماه نیز همچنان اروپا مهم‌ترین بازار گردشگری این کشور با 47 درصد بود و بعد از آن آسیا-پاسیفیک با 37.7 درصد،  آمریکا با 12.3 درصد از خاورمیانه با 2.4 درصد و آفریقا با 0.6 درصد قرار داشتند. از سوی دیگر در بین بازارهای عمده گردشگری نیز تنها شاهد تغییر محسوس جایگاه روسیه بودیم.

بازارهای رو به رشد نیز تغییر چندانی نکرده و همچنان لهستان، سنگاپور، رژیم صهیونیستی، مالزی، چک، تایلند، پرتغال، فنلاند، آفریقای جنوبی و تایوان از بیشترین گردشگر در سریلانکا برخودار بودند. ورود گردشگر از این مبدأها با رشد بین 320 درصد تا 50 درصد همراه بوده است. گردشگران ورودی از کشورمان نیز در این ماه نسبت به ماه می‌با کاهش همراه بوده و به 79 نفر رسید که همین موضوع تعداد کل گردشگران ورودی از ایران در نیمه اول سال 2022 را به 3206 نفر رساند. در خصوص شرکت‌های هواپیمایی نیز هر چند درصد سهم شرکت‌ها با تغییراتی همراه بود اما تغییری محسوسی در جایگاه این شرکت‌ها در ماه ژوئن قابل مشاهده نیست.

هزینه‌های گردشگران نیز در سریلانکا در طول سال 2022 افزایش یافته است و لذا با توجه به ورود بیش از 32 هزار نفر، می‌توان درآمد حدود 60 میلیون دلاری از صنعت گردشگری در ماه ژوئن را برای سریلانکا در نظر گرفت.

 ماه جولای

روند مثبت گردشگری سریلانکا در ماه جولای نیز ادامه یافت و سریلانکا در این ماه با افزایش 30 درصدی گردشگران ورودی نسبت به ماه گذشته شاهد حضور 47293 گردشگر بود. هر چند در مقایسه با مدت مشابه در سال 2018 که به عنوان سال معیار در نظر گرفته شده است این کشور با کاهش 360 درصدی گردشگران ورودی مواجه بوده است.

در این ماه نیز گردشگران از اروپا و آسیا-پاسیفیک همچنان سهم عمده بازار گردشگری سریلانکا را با 68.8 درصد و 23.4 درصد در اختیار دارند و بعد از آن‌ها آمریکا با 10.6 درصد، خاورمیانه با 2.7 درصد و آفریقا با 0.5 درصد در جایگاه‌های بعدی قرار دارند. از سوی دیگر در این ماه انگلیس به عنوان اولین بازار گردشگری سریلانکا جایگزین هند شد و این کشور و آلمان در مراحل بعدی قرار گرفتند.

همچنین در این ماه 35 نفر گردشگر از کشورمان وارد سریلانکا شدند و همین موضوع تعداد گردشگران ورودی از ایران به سریلانکا را در طول هفت ماه اول سال به 3241 نفر که برابر با 0.7 درصد کل گردشگران ورودی سریلانکا است. در بین شرکت‌های هواپیمایی نیز تغییر محسوسی ایجاد نشده و همچنان سه شرکت هواپیمایی سریلانکا، قطر و امارات 79 درصد از ترافیک هوایی این کشور را به خود اختصاص داده‌اند. موضوع آخر در مورد درآمدهای حاصل از گردشگری در این ماه است که می‌توان پیش‌بینی کرد که سریلانکا توانسته به درآمدی در محدوده‌ 80 تا حداکثر 90 میلیون دلار دست یابد.

ماه اوت

سریلانکا در این ماه مجدد با کاهش مجدد و البته قابل توجه در گردشگران ورودی روبه‌رو بود. در این ماه 37760 نفر وارد سریلانکا شدند که نسبت به ماه پیش از آن شاهد کاهش حدود 10 هزار نفری بود هر چند در مقایسه با ماه اوت سال 2018، گردشگران ورودی با کاهش 430 درصدی رو‌به‌رو بوده است.

در این ماه نیز اروپا و آسیا-پاسفیک، بازارهای اصلی گردشگری سریلانکا را با 59.3 و 28 درصد به خود اختصاص داده بودند و همانند ماه‌های پیش آمریکا، خاورمیانه و آفریقا در جایگاه‌های بعدی قرار گرفتند. در این ماه نیز از حیث گردشگران ورودی مانند ماه جولای، انگلیس بیشترین میزان را به خود اختصاص داد و تنها تغییر به خروج نروژ از 10 کشور اول و جایگزینی هلند بود.

از سوی دیگر باید اشاره کرد که گردشگران ورودی از کشورمان نیز در این ماه تغییر محسوسی نکرده و 88 نفر از ایران وارد سریلانکا شدند. همچنین شرکت‌های هواپیمایی سریلانکا، قطر و امارات همچنان با 79 درصد عمده روند انتقال گردشگران را بر عهده دارند و البته در این ماه هواپیمایی Fly Dubai نیز به دلیل بحران سوخت، پروازهای خود به سریلانکا را به حالت تعلیق درآورد. در خصوص درآمدهای گردشگری در ماه اوت نیز می‌توان پیش‌بینی کرد که سریلانکا به درآمدی حدود 70 میلیون دلاری دست یافته است.

جمع‌بندی

هشت‌ماهه سال 2022 برای صنعت گردشگری سریلانکا با فراز و نشیب‌های متعددی همراه بود. در ابتدای سال و با کاهش شیوع بیماری، امیدواری فراوانی برای بازیابی صنعت گردشگری وجود داشت. با وجود نشانه‌های خوب در ماه‌های ابتدا، اما شدت گرفتن بحران اقتصادی بار دیگر وضعیت گردشگری سریلانکا را تحت تأثیر قرار داد.

همان‌گونه که قابل مشاهده است هر چند گردشگری در سال 2022 رشد محسوسی نسبت به سال 2021 داشته است اما در مقایسه به سال 2018، همچنان با رکود مواجه است. اما با توجه به آنکه وضعیت اقتصادی سریلانکا ثبات پیدا کرده و شاهد بازگشت آرامش به فضای سیاسی و اجتماعی این کشور هستیم و از سوی دیگر فصل گردشگری سریلانکا از اواخر ماه اکتبر آغاز خواهد شد، فعالان این صنعت بسیار امیدوار هستند که بتوانند تا پایان سال میزبان 1 میلیون نفر گردشگر باشند.

از سوی دیگر این کشور در 8 ماه اول سال توانسته است به درآمد 900 میلیون تا 1 میلیارد دلاری دست یابد و در صورت تحقق ورود 500 هزار گردشگر دیگر در 4 ماهه پایانی سال این امر می‌تواند به معنای درآمدی حدود 2 میلیارد دلاری باشد. در صورت تحقق این موضوع سریلانکا می‌تواند امیدوار باشد که برنامه این کشور برای جذب 1.5 تا 2 میلیون گردشگر در سال آینده نیز محقق شود.

 همچنین در خصوص بازارهای عمده گردشگری نیز باید اشاره کرد که در هشت ماه اول سال هند، انگلیس و روسیه، بازارهای اصلی بودند. در این بین 3329 گردشگر نیز از ایران در هشت ماه اول سال وارد سریلانکا شدند که همین موضوع 0.7 درصد از سهم کل گردشگری سریلانکا را در اختیار گردشگران ایرانی قرار داده است. البته باید اشاره کرد که عمده این افراد در ماه مارس که مصادف با سال نو شمسی است وارد سریلانکا شدند.

در خصوص جایگاه شرکت‌های هواپیمایی نیز همانند قبل، سهم اصلی در اختیار هواپیمایی‌های سریلانکا، قطر و امارات است و از سوی دیگر مبدأ پرواز 40 درصد مسافران در این بازه زمانی نیز از یکی از دو شهر دبی یا دوحه بوده است.