اخبار اقتصادی تاجیکستان

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی تاجیکستان در هفته چهارم مرداد 1401 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

افزایش دو برابری سرمایه گذاری خارجی در تاجیکستان

رئیس کمیته دولتی سرمایه گذاری و مدیریت اموال دولتی تاجیکستان از افزایش قابل توجه سرمایه گذاری مستقیم خارجی در نیمه اول امسال در مقایسه با زمان مشابه سال گذشته خبر داد. «سعدی قادر زاده» گفت: طی ماههای ژانویه تا ژوئن سال 2022، سرمایه گذاری مستقیم خارجی در این کشور نسبت به زمان مشابه سال گذشته با افزایش 2.1 برابری به 89 میلیون دلار رسید.  

قادر زاده، این موضوع را در نشست خبری اخیر کمیته دولتی سرمایه گذاری و مدیریت اموال دولتی اعلام و افزود: بیشترین سهم سرمایه گذاری مستقیم خارجی در این مدت در تاجیکستان با کشورهای چین، سوئیس، لوکزامبورگ و انگلستان بوده است. رئیس کمیته دولتی سرمایه گذاری و مدیریت اموال دولتی تاجیکستان گفت: بخش عمده‌ سرمایه گذاری‌های مستقیم خارجی به صنعت معدن این کشور اختصاص یافته است. حجم کلی سرمایه گذاری‌های مستقیم خارجی به اقتصاد تاجیکستان در یک سال گذشته میلادی 340 میلیون دلار برآورد شده بود.

ذخایر ارزی بانک ملی تاجیکستان

بانک توسعه اوراسیا میزان ذخایر ارزی بانک ملی تاجیکستان را در پایان شش ماه نخست سال جاری 2 میلیارد و 900 میلیون دلار اعلام کرد. به گزارش تاج ویک، درگزارش بانک رشد اوراسیا تاکید شده است که طی دوسال اخیر تاجیکستان برای تامین نیاز مردم این کشور به مواد غذای بخشی از ذخایر ارزی بانک ملی را هزینه کرده است. فردوس طالب زاده معاون بانک ملی تاجیکستان در نشست خبری اخیر در شهر دوشنبه گفت میزان هزینه هر ماه برای ذخایرارزی این نهاد برای واردات محصولات از خارج  358 میلیون دلار بوده است.

 براساس گزرش بانک توسعه اوراسیا میزان ذخایر ارزی ارمنستان در اوایل ماه ژویه سال جاری 3 میلیارد و400 میلیون دلار، بلاروس 7 میلیارد و500 میلیون دلار، قزاقستان 32 میلیارد دلار، قرقیزستان 2 میلیارد و600 میلیون دلار و روسیه 584 میلیارد و 100 میلیون دلاراعلام شده است.

حضورهیأت تاجیکستان در همایش بین المللی کشورهای محصور در خشکی در ترکمنستان

هیأتی از تاجیکستان به سرپرستی آقای عظیم ابراهیم وزیرنقلیات و رحیم الدین سلام زاده رئیس موسسه دولتی"حمل و نقل موتوری و خدمات لجستیکی"این کشور در همایش بین المللی حمل و نقل کشورهای محصور در خشکی در عشق اباد ترکمنستان شرکت نمود.

به گزارش اسپوتنیک، عظیم ابراهیم وزیرحمل و نقل تاجیکستان در این کنفرانس که هیأتهایی از30 کشور، روسای 30 سازمان بین المللی و تخصصی از جمله سازمان ملل متحد، سازمان امنیت و همکاری اروپا، سازمان همکاری اقتصادی(اکو)، سازمان جهانی گمرک و دیگر سازمانهای بین المللی بودند، سخنرانی کرد.

این همایش با نظارت سازمان ملل درتاریخ 15تا 16 آگوست 2022 در شهر ترکمن باشی برگزارشد. در این نشست در خصوص توسعه کریدورهای حمل ونقل منطقه ای، یکپارچه سازی سیستم زیرساخت حمل و نقل چندوجهی، دیجیتالی کردن فرآیند حمل و نقل، توسعه حمل و نقل الکتریکی، اعطای تسهیلات ترانزیتی و برنامه بهبود همکاری کشورهای منطقه پس از دوران کرونا بحث و تبادل نظر شد . تاجیکستان از جمله 32 کشور محصور در خشکی است.به همین دلیل این کشور در تلاش است از طریق کریدورهای حمل و نقل با بنادر جنوب و شمال در راستای توسعه تجارت ارتباط برقرار کند. پیش از این وزارت حمل و نقل تاجیکستان اعلام کرده بود که در راستای رسیدن به هدف راهبردی عبور از بن بست ارتباطی، هدف دیگری را برای تبدیل شدن به یک کشور ترانزیتی در نظر گرفته است.

نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی در شهر دوشنبه

5937 دستگاه خودروی حمل و نقل عمومی در شهر دوشنبه فعالیت می‌کند که 788 دستگاه خودرو متعلق به شرکت‌های عام المنفعه، 1557 دستگاه مینی‌بوس بخش خصوصی و 3592 دستگاه تاکسی است.   روزانه 406 اتوبوس، 78 تاکسی ون، 1004 مینی بوس و 2505 تاکسی در مسیرهای شهری دوشنبه ترددمیکنند.
شهرداری دوشنبه اعلام کرد، طبق قرارداد، خرید 20 اتوبوس برقی مدرن و 10 اتوبوس برقی مدرن خودران بدون اتصال به خط برق و همچنین خرید 10دستگاه سامانه شارژ خودروهای برقی برنامه ریزی شده است.
با هدف نوسازی زیرساخت‌های شرکت‌های حمل ‌ونقل پایتخت تاجیکستان، طرح توسعه حمل‌ونقل عمومی‌شهر دوشنبه نیز با اعتبار8.8 میلیون دلار در حال اجرامی‌باشدکه تاکنون 4.5 میلیون دلار هزینه شده است.

معافیت خودروهای برقی وارداتی به تاجیکستان از مالیات و عوارض گمرکی

بنا به گزارش خبرگزاری دولتی خاور، چراغ برای واردات وسایل نقلیه الکتریکی سبز شده است.تاجیکستان در نظر دارد استفاده از اینگونه خودروها را افزایش داده و واردات آنها را به طور کامل از پرداخت مالیات و گمرک معاف کند

وزارت حمل و نقل کشور پیش نویس “برنامه افزایش واردات وسایل نقیله برقی برای توسعه حمل و نقل در جمهوری تاجیکستان برای سال های 2027-2023” را تهیه و برای بررسی به وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مربوطه ارسال کرد. پیشنهادات آنها برای این پروژه توسط کمیسیون مشورتی بین اداری در زمینه وسایل نقلیه مورد بررسی قرار خواهد گرفت. سپس پروژه برای بررسی و تصویب به دولت کشور ارائه می‌شود.
این پروژه مربوط به کاهش انتشار گازهای گلخانه ای در تاجیکستان است و امروزه سهم عمده آن بر عهده وسایل نقلیه است. علاوه بر این، برنامه جدید با هدف توسعه فناوری‌های جدید برای خدمات رسانی به خودروهای برقی، ایجاد مشاغل جدید و همچنین کاهش وابستگی کشور به تعلیق واردات سوخت خودروها است. بر اساس این تغییرات، واردات خودروهای برقی، اتوبوس های برقی، واگن برقی و وسایل نقلیه مشابه برای مدت 10 سال از حقوق گمرکی معاف می‌شود.

میزان افزایش واردات به تاجیکستان

 بنا به گزارش خبرگزاری  اوستا؛ کشورهای مورد هدف صادارت تاجیکستان کشورهای قزاقستان، چین، ترکیه و ازبکستان محسوب می‌شوند. طبق اعلام آژانس آمار وابسته به ریاست جمهوری تاجیکستان، سهم صادرات کالاهای تاجیکستان به قزاقستان 20.2 درصد از میزان کل صادرات می‌باشد. طی شش ماه اول سال جاری  بیش از 245.1 میلیون دلار کالا از تاجیکستان به قزاقستان صادر شده است. ارزش کالاهای وارداتی  از این کشور به تاجیکستان بیش از 397.1 میلیون دلار بوده است.

گردش کالا میان تاجیکستان و چین در این بازه زمانی 669.8 میلیون دلار بوده است. مبلغ واردات کالا 447.4 میلیون دلار بوده است. در مجموع میزان تجارت خارجی تاجیکستان طی 6 ماه اول سال جاری بیش از 3.5 میلیارد دلار می‌باشد که از این رقم 2.3 میلیارد دلار به واردات اختصاص دارد که 24.2 درصد و 447.2 میلیون دلار نسبت به میزان مشابه سال گذشته افزایش یافته است. میزان کالاهای صادراتی تاجیکستان 1.2 میلیارد دلار بوده که نسبت به میزان سال گذشته 0.1 درصد و  1.6 میلیون دلار کاهش یافته است.

کاهش تولید سیمان در تاجیکستان

بنا به گزارش خبرگزاری اوستا: تولید سیمان در تاجیکستان طی ماه اول سال جاری مطابق با گزارش بخش صنعت کشور نسبت به بازه زمانی گذشته 7.3 درصد کاهش یافت. در شش ماه امسال بیش از 2 میلیون تن سیمان تولید شده است که 7.3 درصد یا تقریباً 157 هزار تن کمتر از سال گذشته است.

دلایل کاهش سیمان اعلام نشده ولی بخش ساخت و ساز در تاجیکستان رشد تولیدی را نشان می دهد. همچنین از میزان صادرات سیمان اطلاعاتی وجود ندارد. در مجموعه آماری برای صادرات سیمان موجود نیست.  سیمان در گروه محصولات معدنی قرار می‌گیرد که شامل سنگ معدن، کنسانتره، فرآورده‌های نفتی و غیره نیز می‌شود.

پیش از این گزارش شده بود که در سال­های گذشته تاجیکستان سالانه بیش از 1.5 میلیون تن سیمان صادر می‌کرد. این مصالح ساختمانی عمدتاً به کشورهای همسایه - افغانستان، ازبکستان و قرقیزستان صادر می‌شود.

اختصاص 551 میلیون یورو از سوی بانک توسعه و بازسازی اروپا به تاجیکستان

میزان کمک بانک توسعه و بازسازی اروپا به تاجیکستان تا پایان ماه جولای سال جاری میلادی به 551 میلیون یورو رسید. بانک اروپایی بازسازی و توسعه با اعلام این مطلب گفت که با این مبلغ انتظار می‌رود 71 پروژه عملیاتی شوند. بخش عمده این کمک (88 درصد یا 483 میلیون یورو) برای سرمایه گذاری در زیرساخت‌های پایدار، 8 درصد یا 43 میلیون یورو برای سرمایه گذاری در صنعت، تجارت و بخش کشاورزی، 4 درصد یا 25 میلیون یوروی دیگر برای سرمایه گذاری در موسسات مالی اعطا شده است.

در سال 2021 میلادی بانک اروپایی بازسازی و توسعه برای اجرای 11 پروژه در تاجیکستان 56 میلیون یورو سرمایه گذاری کرده بود. گفتنی است که بانک اروپایی بازسازی و توسعه از سال 1992 با تاجیکستان همکاری می‌کند و یکی از سرمایه گذاران پیشگام در اقتصاد این کشور به شمار می‌رود. در مجموع این بانک برای اجرای 152 پروژه در تاجیکستان به این کشور 892 میلیون یوروی سرمایه گذاری کرده است.

افتتاح دفتر نمایندگی آریان­ بانک تاجیکستان در تاشکند

خبرگزرای «آسیا پلوس»: تاکنون دفتر نمایندگی 7 بانک‌خارجی در تاشکند فعال بودند. بانک مرکزی ازبکستان مجوز ایجاد دفتر «Orienbank» تاجیکستان در ازبکستان را صادر کرد.

در این گزارش اعلام شده که نمایندگی آریان­ بانک در تاریخ 2 آگوست 2022 ثبت شده است. نمایندگی بانک خارجی به‌ منظور پیگیری منافع بانک اصلی بوده و در جستجوی شرکا و بازاریابی (کمپین‌های بازاریابی) راه­ اندازی شده است. دفتر نمایندگی آریان­ بانک، به‌عنوان شعبه، حق انجام عملیات بانکی را ندارد.

شایان ذکر است در قلمرو ازبکستان نزدیک به سه سال است که دفاتر «الف Tec» و«الف مالیه» ایجاد شده که مالک آن‌ها «الف بانک» می‌باشد. تابستان سال 2019 “الف Tec” به‌عنوان تشکیلات پرداختی از بانک مرکزی ازبکستان مجوز دریافت کرد و در زمینه پرداخت خدمات شهرداری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

آریان ­بانک در لیست بانک‌های منطقه­ ای کشور قرار دارد و سهم آن در بازار مالی تاجیکستان 20.06 ٪ است. بانک مذکور در قلمرو تاجیکستان، 32 شعبه و 237 مرکز خدمات را دارا است.

کمک فنی روسیه به آژانس آمار تاجیکستان

براساس گزارش خبرگزاری اسپوتنیک: تاجیکستان کمک­های فنی برای تجزیه و تحلیل مواد جهت  سرشماری نفوس و واحدهای مسکونی را از روسیه دریافت نمود. صندوق جمعیت سازمان ملل متحد در چارچوب پروژه ای که توسط روسیه سرمایه گذاری می­شود، به آژانس آمار تاجیکستان کمک کرد. بنابراین، پشتیبانی فنی در خرید نرم افزار دارای مجوز برای پردازش داده­ها ارائه شد. برنامه­ای که به عنوان کمک به تاجیکستان داده شد به شرح زیر است: ABBY FINE READER، MS Windows و MS SQL.

براساس گزارش فوق، در چارچوب پروژه "تقویت آمار جمعیتی در تاجیکستان" که توسط دولت روسیه تامین مالی می­شود، صندوق جمعیت سازمان ملل متحد (UNFPA) به آژانس آمار کمک­های فنی ارائه کرد. برنامه­های جدید برای پردازش مواد سرشماری نفوس و صندوق مسکن جمهوری تاجیکستان استفاده می‌شود. این هیئت دیپلماتیک خاطرنشان کرد که فدراسیون روسیه شریک استراتژیک تاجیکستان در راستای ارتقای توسعه بلندمدت این کشور است

افزایش صادرات آلومیینوم تاجیکستان به ترکیه

صادرت آلومینیوم از تاجیکستان به ترکیه در نیمه اول سال جاری میلادی بیشتر شده است. در ماه‌های ژانویه تا ژوئن امسال حجم نقدی صادرات آلومینیوم تاجیکستان به ترکیه 70.1 میلیون دلار برآورد شده که 4.4 درصد بیشتر از دوره مشابه سال گذشته است. ترکیه طی این دوره (ژانویه – ژوئن) واردکننده اصلی آلومینیوم تاجیکستان به شمار می‌رود.

افزایش 6 برابری صادرات سنگ مس تاجیکستان به قزاقستان

طی ماههای ژانویه تا ژوئن 2022 تاجیکستان میزان قابل توجهی سنگ مس به ارزش 87 میلیون دلاربه قزاقستان صادر کرد که نسبت به زمان مشابه سال گذشته میلادی 6 برابر بیشتر است. همچنین تاجیکستان طی این مدت به مبلغ 129.6 میلیون دلار کنسانتره سرب و روی به قزاقستان صادر کرده است.

گفتنی است که در نیمه اول سال جاری میلادی حجم کلی صادرات محصولات از تاجیکستان به قزاقستان 245.1 میلیون دلار بوده که نسبت به زمان مشابه سال گذشته که 161.6 میلیون دلار را تشکیل داده بود، 51.3 درصد افزایش یافته است.

دیدار وزیر توسعه اقتصاد و بازرگانی تاجیکستان با هیأت بانک اسلامی‌توسعه

ذوقی ذوقی زاده، وزیر توسعه اقتصاد و بازرگانی جمهوری تاجیکستان در تاریخ 15 اوت سال 2022 با دانیار آبیلخان و دانیار اکبس اف، نمایندگان بانک اسلامی‌توسعه ملاقات کرد.

در این دیدار به منظور اجرای دستورات جناب آقای امامعلی رحمان، رئیس جمهوری محترم تاجیکستان در زمینه ادامه امور عمرانی به مناسبت 35 امین سالگرد استقلال این کشور، موضوعات آبیاری ناحیه پنج، وضعیت پایگاه‌های آبخیزداری و آماده سازی جزئیات فنی جهت تهیه طرح «برقراری سیستم های آبیاری و ساخت و ساز فاضلاب در  ناحیه پنج» مورد بررسی قرار گرفتند.

ذوقی زاده اعلام کرد یکی از مشکلات دارای اولویت ناحیه پنج، کمبود آب شرب، صیفی جات، برقراری زیرساخت آبیاری زمین‌های مذکور برای تاسیس هزارها مشاغل، افزایش تولید محصولات کشاورزی، تامین اهالی با محصولات غذایی، درآمد بودجه و در مجموع ارتقاء سطح زندگی 124 هزار نفر ساکن ناحیه حمایت می‌کند.

همزمان در این دیدار مسائل سرمایه گذاری به حوزه‌های دارای اولویت اقتصادی ملی نیز مورد بررسی قرار گرفت.

ذوقی زاده در پایان این دیدار از همکاری بانک اسلامی‌توسعه با تاجیکستان سپاسگزاری نموده، آمادگی دولت جمهوری تاجیکستان را جهت گسترش همکاری‌ها در زمینه‌های مختلف در آینده را اعلام نمود.