اخبار اقتصادی سریلانکا
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی سریلانکا درنیمه اول مرداد ماه 1401 به شرح زیر بوده است.
توقف همکاری بانک جهانی با سریلانکا تا انجام اصلاحات اقتصادی
بانک جهانی در بیانیه با اعلام نگرانی از وضعیت سریلانکا اعلام داشت که این موسسه مالی، روند همکاری خود با سریلانکا را تغییر خواهد داد. بانک جهانی تا به امروز، حدود 160 میلیون دلار برای رفع نیازهای فوری سریلانکا از جمله برای تأمین گاز حمایت از خدمات اساسی، تحویل دارو و لوازم پزشکی، وعدههای غذایی مدارس و ... پرداخت کرده است.
از سوی دیگر بانک جهانی اعلام کرد که همکاری خود را با آژانسهای اجرایی و سایر شرکای خود برای حمایت از مردم سریلانکا ادامه خواهد داد. اما این بانک اعلام کرد؛ تا زمانی که اصلاحات در سیاستهای کلان اقتصادی کافی ایجاد نشود، برنامهای برای ارائه کمک مالی جدید به سریلانکا ندارد. در ادامه بیانیه آمده است: این کشور نیاز به اصلاحات ساختاری عمیقی دارد که بر تثبیت وضعیت اقتصادی سریلانکا متمرکز باشد.
ارسال کمکهای دارویی توسط ژاپن
دولت ژاپن اولین محموله دارویی اهدایی خود به ارزش 1.5 میلیون دلار را از طریق یونیسف برای رفع کمبود شدید دارو در بیمارستانها و کلینیکها به دولت سریلانکا تحویل داد. این کمکها بر ارائه خدمات مورد نیاز کودکان، مادران باردار و خانوادههای آنها، به ویژه در برخی از آسیبپذیرترین مناطق، متمرکز خواهد بود.
هشدار موسسه Fitch در خصوص بدهیهای روپیهای سریلانکا
موسسه اعتبارسنجی Fitch هشدار داده است که بدهیهای روپیهای سریلانکا تقریباً 44 درصد از ارزش خود را به دلیل کاهش ارزش پول ملی از 200 به 360 به ازای دلار، از دست داده است. این کاهش ارزش منجر به کاهش سرمایه بانکها شده و دولت را مجبور میکند که برای نجات آنها اقدامات بیشتری انجام دهد. در گزارش این موسسه آمده است «بدهی به ارز محلی میتواند موجب از بین رفتن سرمایه بانکهای محلی شده و احتمالاً منجر به تزریق سرمایه دولت به بخش بانکی گردد که این اقدام دولت را مجبور به استقراض مجدد خواهد کرد.» به همین دلیل این موسسه رتبه «CCC» را که نشان دهنده ریسک بالایی است برای این کشور در نظر گرفته است.
تمدید وضعیت اضطراری در سریلانکا و مشکلات بخش گردشگری
بخش گردشگری سریلانکا در چند سال اخیر به دلیل بیماری کرونا و بحران اقتصادی سریلانکا، بیشترین آسیب را متحمل شده است. اکنون با تصمیم مجلس مبنی بر تمدید وضعیت اضطراری به مدت یک ماه، صنعت گردشگری این کشور بیش از پیش با مشکلات مواجه خواهد شد، زیرا انتظار میرود با ادامه وضعیت اضطراری کشورهای بیشتری ممنوعیت سفر به سریلانکا را اعمال کنند.
برنامه سریلانکا برای جذب سرمایهگذاری واردات و توزیع سوخت
سریلانکا اعلام کرد که از حضور سرمایهگذاران خارجی از کشورهای تولیدکننده نفت برای واردات و توزیع سوخت در این کشور استقبال میکند. در این پیشنهاد سرمایهگذاران باید نسبت به واردات و فروش نفت با سرمایه خود بدون تبدیل درآمد دریافتی به دلار در بازار محلی موافقت کنند. در واقع ارز موجود در این روش باید به وسیله سرمایهگذار تأمین شود.
شرکتهای سرمایهگذار بعد از عقد قرارداد با شرکت نفت سیلان میتوانند در ابتدا نسبت به اجاره پمپبنزینها از این شرکت اقدام کنند. وزارت انرژی نیز توسعه پمپبنزینها و پایانههای ذخیرهسازی جدید را بسته به نیاز شرکت سرمایهگذار پس از شروع فعالیت در سریلانکا تسهیل خواهد کرد.
امیدواری برای افزایش کمکهای چین به سریلانکا
سفیر سریلانکا در چین در مصاحبهای با رویترز اعلام کرد که سریلانکا در حال مذاکره برای بسته اضطراری 4 میلیارد دلاری برای خروج از بحران اقتصادی است. سفیر سریلانکا همچنین اشاره کرد که پکن میتواند سرمایهگذاری بیشتر در پروژههای بندری در سریلانکا را ادامه دهد. علاوه بر این، سریلانکا مایل است حضور گردشگران چینی در این کشور را تسهیل کند. سفیر سریلانکا البته اشاره کرد که چین در حال حاضر برای کمک به سریلانکا نمیتواند سریع عمل کند، زیرا بهعنوان یک از طلبکاران عمده جهانی به دلیل مشکلات جهانی و وضعیت اقتصادی بسیاری از بدهکاران، با مشکلاتی مواجه است.
زیان انباشته شرکت راهآهن سریلانکا
وزیر حملونقل سریلانکا اعلام کرد که شرکت راهآهنهای این کشور بهمنظور پوشش ضرر 40.4 میلیارد روپیهای خود را در سال 2021، کرایهها را افزایش خواهد داد. گوناواردانه گفت: «اگرچه خدمات راهآهن بهعنوان یک سرویس غیرانتفاعی ادامه پیدا خواهد کرد، اما مدتهاست که هزینههای این شرکت بهطور غیرعادی افزایشیافته است، اما درآمدهای آن افزایشی نداشته است، بنابراین ارائه خدمات حملونقل ریلی زیان هنگفتی برای دولت داشته است».
وزیر حملونقل گفت: در سال 2020، بخش راهآهن 4.5 میلیارد روپیه درآمد کسب کرده بود درحالیکه هزینه آن 44 میلیارد روپیه بود. در سال 2021، درآمد به دلیل کرونا و سایر عوامل کاهش یافت و در مجموع 2.7 میلیارد روپیه و در مقابل هزینه آن 30.7 میلیارد روپیهای بود. به طور معمول سالانه 40 میلیارد روپیه ضرر برای اداره راهآهن داریم.
روند مثبت سامانه سهمیهبندی سوخت
با توجه به معرفی سامانه سهمیهبندی سوخت در سریلانکا، تاکنون حدود 5 میلیون خودرو در این سامانه ثبتنام شده است و QR کد ویژه هر خودرو نیز صادر شده است. از سوی دیگر بعد از رفع اشکالات اولیه، توزیع آزمایشی با این روش با موفقیت در چند جایگاه توزیع سوخت انجام شد.
وزارت انرژی سریلانکا در نظر دارد که اجرای کامل این مکانیسم را به همراه توزیع روزانه سوخت بر اساس شماره پلاک وسایل نقلیه از اوایل ماه اوت آغاز نماید.
سریلانکا به دلیل مشکلات نقدی و افزایش قیمت حاملهای انرژی، توان تأمین هزینه ماهانه 500 تا 600 میلیون دلاری تأمین سوخت مورد نیاز خود را ندارد.
کاهش درآمدهای حاصل از حوالههای ارزی کارگران
حوالههای ارزی کارگران در 6 ماهه اول سال 2022 با 51.6 درصد کاهش نسبت به سال گذشته به 1.6 میلیارد دلار رسیده است. درآمدهای ارزی این بخش در ماه ژوئن 274.3 میلیون دلار بود که 42.6 درصد نسبت به 478.4 میلیون دلار در درآمد در مدت مشابه سال گذشته کاهش داشته است.
این در حالی است که بر اساس گزارش بانک مرکزی سریلانکا در 5 ماه اول سال 2022 در مجموع 113757 نفر برای اشتغال خارجی کشور را ترک کردند که این میزان در مدت مشابه سال قبل تنها 26450 نفر بود. از سوی دیگر این رقم در 5 ماه اول سال 2022 تقریباً برابر با کل سال 2021 است که 117952 نفر برای اشتغال خارجی کشور را ترک کردند.
ارائه لایحه بودجه موقت تا پایان ماه اوت
ارائه لایحه موقت به مجلس سریلانکا برای اداره کشور تا پایان سال 2022، یکی از مهمترین اهداف دولت این کشور است که قرار است تا پایان ماه اوت محقق شود. دولت معتقد است برنامه بودجه فعلی کشور چه در بخش درآمدی و چه در بخش هزینهای بسیار غیرواقعی است در این لایحه قرار است بودجه تمام وزارتخانهها مورد بازبینی قرار گیرد.
مهمترین نکته در لایحه پیشنهادی دولت، بازبینی مالیاتها خواهد بود. موردی که علاوه بر افزایش درآمدهای دولتی، یکی از درخواستهای صندوق بینالمللی پول برای اصلاح ساختاری این کشور نیز میباشد. در مجموع در بودجه جدید بر اساس پیشبینیهای انجام شده، درآمدها از 2.3 تریلیون روپیه به 1.6 تریلیون کاهش داشته است و در مقابل هزینهها نیز از 3.3 به 4 تریلیون روپیه افزایش خواهد داشت. به همین ترتیب با افزایش کسری بودجه به 2.4 تریلیون، برآورد میشود که این کسری به حدود 13 درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور برسد.
نگرانی از موج جدید کرونا و اثرات اقتصادی آن
دبیر انجمن پزشکان سریلانکا اعلام کرد: باید حداکثر تلاش برای جلوگیری از موج جدید ویروس کرونا در کشور صورت گیرد، اما دولت توان مقابله با آن را مانند نوع مواجه به موج اول و دوم را ندارد. زیرا دیگر امکان قرنطینه وجود ندارد و لذا مسئولان باید اقدامات مشخصی برای جلوگیری از بروز چنین موجی انجام دهند.
در حال حاضر میانگین ابتلای روزانه با توجه به امکانات محدود آزمایشگاهی حدود 150 مورد در روز است. با توجه به شیوع گونه جدید این ویروس که امکان انتشار به حداکثر 12 نفر از یک فرد مبتلا را دارد، ممکن است تعداد مرگومیر ناشی از کووید همراه با تعداد موارد ابتلا افزایش یابد.
مشارکت اتاقهای بازرگانی سریلانکا و بنگلادش برای توسعه روابط
در نشست مجازی اتاق بازرگانی سیلان و اتاق بازرگانی داکا، راههای افزایش همکاریهای تجاری و اقتصادی دوجانبه بین اتاقها را مورد بحث و بررسی قرار گرفت. سفیر سریلانکا در بنگلادش که در این نشست حضور داشت اعلام کرد که «این نوع اقدامات راه را برای افزایش حجم تجارت دوجانبه بین دو کشور و همچنین همکاری در سایر بخشها از جمله سرمایهگذاری، گردشگری و کشتیرانی هموار میکند».
شرکتکنندگان از هر دو اتاق بازرگانی فعالیتهای متعددی را برای گسترش روابط دو کشور پیشنهاد کردند و مقرر شد که برگزاری جلسات مشابه ادامه یابد.
افزایش مجدد تورم در ماه جولای
دادههای رسمی نشان میدهد که تورم سریلانکا در 12 ماهه منتهی به جولای 2022 به 60.8 درصد افزایش یافت. البته در این بین تورم مواد غذایی در 12 ماه منتهی به جولای 2022، برابر با 90.9 درصد بود. پیشبینی میشود تورم تا پایان سال به بیش از 75 درصد نیز افزایش یابد.
لغو قرارداد با نروژ برای ساخت کشتی
شرکت کشتیسازی کلمبو اعلام کرد که پس از عدم پرداخت بدهیهای خارجی دولت، قرارداد ساخت کشتی برای شرکت نروژی را از دست داده است. این شرکت اعلام کرد که قرارداد ساخت دو کشتی عملیات پشتیبانی برای Edda Wind AS نروژ به دنبال کاهش رتبه اعتباری این کشور لغو شده است و این تصمیم صرفاً به دلیل وضعیت اقتصادی و مالی ناپایدار حاکم بر کشور بوده است.
با توجه به رتبه ضعیف اعتباری سریلانکا و کمبود قابل توجه نقدینگی ارزی در کشور، صدور ضمانتنامههای مورد نیاز به صورت مستمر و بسیاری دیگر از اقدامات مالی مورد نیاز برای این قرارداد غیرممکن شده است و لذا بسیاری از اینگونه قراردادها لغو شدند.
مثبت شدن تراز تجاری در ماه ژوئن
بانک مرکزی سریلانکا اعلام کرد که تراز تجاری کالایی در ژوئن 2022 برای اولین بار از اوت 2002 مثبت شد. تراز حساب تجارت کالا در ژوئن 2022 مازاد تجاری 21 میلیون دلاری را ثبت کرد که در مقایسه با کسری 652 میلیون دلاری ثبت شده در ژوئن 2021 رشد قابل توجهی بود. در همین حال، کسری تجمعی در حساب تجاری طی ژانویه تا ژوئن 2022 از 4316 میلیون دلار در مدت مشابه سال 2021 به 3514 میلیون دلار کاهش یافت.
لازم به ذکر است که این مسئله ناشی از کاهش قابل توجه واردات به دلیل مشکلات ارزی و ممنوعیتهای پرتعدادی است که دولت برای کاهش خروج ارز وضع کرده است.