نگاهی کوتاه به بخش صنعت منطقه مانگیستائو قزاقستان

آمار منابع رسمی قزاقستان نشان می‌دهد در 30 سال گذشته ح جم تولیدات صنعتی منطقه مانگیستائو از 6 میلیارد تنگه (12 میلیون یورو) به 2.06 تریلیون تنگه (حدود 5.2 میلیارد یورو) افزایش یافته است.

استانداری مانگیستائو اعلام کرده است سهم صنایع تولیدی در این میان قابل توجه بوده و تولید آن‌ها از 3.0 میلیارد تنگه (6 میلیون یورو) به 183 میلیارد تنگه (حدود 366 میلیون یورو) رسیده است.

منطقه مانگیستائو یک منطقه نسبتاً صنعتی و مواد معدنی اصلی آن نفت و گاز است و 25 درصد از کل تولید میعانات نفت و گاز قزاقستان مربوط به آن است. سالانه 18 میلیون تن نفت و 3 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی در این منطقه تولید می­‌شود. مانگیستائو هم‌اکنون طبق برآوردها 547 میلیون تن ذخایر نفتی، 200 میلیارد متر مکعب گاز، 3.7 میلیون تن فسفر، 37 میلیون تن منگنز، 339 میلیون تن سنگ آهن و 29 هزار تن اورانیوم دارد و از منابع غیرسیال دیگری چون سنگ‌های ساختمانی، شن، ماسه، سیمان و خاک رس نیز بهره­‌مند است. گفتنی است که قزاقستان رتبه نخست دنیا را در استخراج و تولید اورانیوم دارد.

در سال 2021 منطقه مانگیستائو از نظر تولید صنعتی رتبه 3 را در قزاقستان به خود اختصاص داد. 23 درصد تولید نفت، 5.5 درصد گاز طبیعی، 85 درصد کودهای معدنی نیتروژنی، 25 درصد قیر، 25 درصد دولومیت، 8 درصد سیمان پرتلند و 4.5 درصد تولید برق در جمهوری قزاقستان در منطقه مانگیستائو به انجام می‌رسد. در این منطقه روی‌هم‌رفته 25 شرکت نفتی فعالیت می­‌کنند که عمدتاً تولیدکننده نفت خام هستند.

در 10 سال گذشته و در روند صنعتی‌شدن منطقه مانگیستائو، سهم صنایع تولیدی در ساختار صنعتی منطقه از 3.7 درصد در سال 2010 به 6.5 درصد در سال 2021 افزایش یافته است. در سال‌های دوره استقلال، بیش از 30 بنگاه صنعتی بزرگ و متوسط در این منطقه راه‌اندازی شده است.

به طور مشخص، یکی از شرکت‌هایی که سهم بزرگی در رشد تولید صنعتی منطقه مانگیستائو داشته شرکتی است که آمونیاک و نیترات آمونیوم تولید می‌کند و می‌تواند تقاضای داخلی قزاقستان برای کودهای معدنی نیتروژنی را به‌طور کامل برآورده سازد. ظرفیت تولید این شرکت هزار تن نیترات آمونیوم، 200 هزار تن آمونیاک مایع و 360 هزار تن اسید نیتریک در سال است. بیشتر تولید این شرکت به بخش کشاورزی داخلی قزاقستان عرضه و مابقی آن به کشور‌هایی چون جمهوری آذربایجان، گرجستان، قرقیزستان، روسیه، ترکمنستان، اوکراین و اروپای شرقی صادر می‌شود. این شرکت در نیمه دوم سال 2021 نزدیک به 80.8 هزار تن نیترات آمونیوم صادر کرده است.

به گفته استانداری مانگیستائو، برنامه‌ریزی شده است که از سال 2021 تا 2025 در مجموع 27 پروژه سرمایه‌گذاری برای رشد صنعت در منطقه مانگیستائو اجرا شود که بیش از 2000 شغل جدید ایجاد خواهد کرد.