اخبار اقتصادی کرواسی
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی کرواسی در هفته دوم آذرماه 1400 مندرج در رسانههای این کشور به شرح زیر ارائه میگردد.
خریداری اموال غیرمنقول توسط خارجیها
خارجیها در 10 سال گذشته 60000 واحد آپارتمان در کرواسی خریده اند و اکنون نوبت خرید زمینهای قابل کشت شده است. براساس آمار منتشره سهم خارجیها در بین خریداران املاک در سال2010 حدود14 درصد بود و در سال 2020 به 25 درصد افزایش یافته و در این سال از هر چهار نفر خریدار ملک، یک نفر خارجی بود.
از ژوئیه 2023 ممنوعیت فروش زمینهای کشاورزی به خارجیان (شهروندان اروپائی) برداشته میشود و انتظار می رود که منطقه حاصل خیز اسلاونیا مورد توجه خارجیان قرار گیرد. متوسط قیمت زمینهای قابل کشت در کرواسی در سال 2018 حدود 3200 یورو در هر هکتار بود، اما زمینهای قابل کشت با کیفیت در شرق اسلاونی به قیمت بیش از 10000 یورو در هکتار فروخته میشود. در ده سال گذشته، 314 هزار واحد مسکونی در کرواسی فروخته شده است و تعداد آپارتمانهای فروخته شده سالانه از 23 هزار تا 40 هزار واحد در نوسان بوده است. خارجیها (شهروندان اروپائی) نقش مهمی را در بازار املاک بازی میکنند و طی ده سال 60000 آپارتمان خریداری کرده اند. در حالی که در سال 2010 سهم اتباع خارجی در بین خریداران 14 درصد بود، در سال گذشته از هر چهارخریدار آپارتمان یک نفر خارجی بود. سال گذشته حدود 34000 زمین کشاورزی در کرواسی به قیمت کمتر از 1.5 میلیارد کونا فروخته شد و میانگین قیمت هر هکتار زمین کشاورزی حدود 25000 کونا یا حدود 3300 یورو بود. با نگاهی به میانگین قیمت ها میتوان گفت که یک هکتار زمین کشاورزی در کرواسی تقریباً شش برابر ارزانتر از کشور همسایه اسلوونی و 13 برابر ارزانتر از ایتالیا است. در مجارستان، یک هکتار زمین قابل کشت حدود 4700 یورو، در رومانی حدود 5000 یورو است.
تولید ناخالص داخلی در سه ماهه سوم سال جاری
کرواسی در سه ماهه سوم سال جاری 15.8 درصد رشد اقتصادی به ثبت رسانده که بیشترین نرخ رشد در اتحادیه اروپا بود. در این مدت همه مولفههای تولید ناخالص داخلی به جز مخارج دولت که نسبت به تابستان گذشته 4.5 درصد کاهش داشته، مثبت بود. اما نیازی به افزایش هزینههای دولت نبود، زیرا صادرات خدمات یعنی گردشگری نسبت به مدت مشابه سال گذشته 71 درصد رشد داشته است، صادرات کالا 13 درصد، مصرف خانوارها 16 درصد و سرمایهگذاری 7.6 درصد رشد داشته است. دولت معتقد است که کل سال 2021 با نرخ رشد حداقل 9 درصدی به پایان خواهد رسید که خسارات ناشی از اولین سال پاندمی را جبران میکند.
چهار شرکت از کرواسی در میان دارندگان سریعترین رشد
در سال جاری تقریباً 450 شرکت فناوری برای رقابت «دیلوت» درخواست دادند که 32 شرکت از کرواسی بودند. شرکت مشاوره Deloitte فهرستی از 50 شرکت فناوری که سریعترین رشد را در اروپای مرکزی دارند، منتشر کرده است. چهار شرکت کرواسی در رده اصلی جای گرفتند و سه شرکت دیگر در میان ستارگان بالاترین رده رشد قرار گرفتند. موفق ترین کشورهای اروپای مرکزی عبارتند از جمهوری چک با 19، لهستان با 16، اسلواکی با 5 و کرواسی با چهار شرکت در فهرست دارندگان بیشترین رشد قرار دارند.
رشد صادرات کالا و صنعت در کرواسی
دارینکو باگو رئیس انجمن صادرکنندگان هشدار داد که دولت باید برنامهها و پیشبینیهای صادراتی داشته باشد که مبتنی بر تولید باشد و نه تجارت، زیرا تولید کار و نتیجه می دهد. صادرات در سال جاری یک چهارم افزایش یافت و این تولیدات صنعتی بود که از شوک اولیه بهبود یافت و همگام با رشد ثابت در طول پاندمیبود. تقویت تقاضای داخلی بر واردات نیز تأثیر گذاشت که نرخ رشد آن همچنان اندکی کمتر از نرخ افزایش صادرات کالا بود.
تقریباً از هر 100 شرکت داخلی 85 شرکت منحصراً در بازار داخلی فعالیت میکنند، در حالی که یک هفتم شرکت ها یعنی حدود 20000 شرکت فعال، اقدام به صادرات کردند. در سال 2020، شرکت پلیوا (داروسازی)، تنها شرکتی که ارزش صادرات آن بیش از یک میلیارد کونا است، امتیاز و عنوان صادرکننده پیشرو را به خود اختصاص داد. پس از آن، «دالکوود»، و کمتر شناخته شده برای عموم مردم شرکت CE-ZA-R، که به عنوان بخشی از C.I.O.S عمل میکند. گروههای اریکسون نیکلا تسلا، پتروشیمی HS پردوکت با افزایش چشمگیر درآمد به ترتیب در صف صادرکنندگان قرار دارند.
سرمایه گذاری کرواسی در راه آهن
کرواسی تا سال2030 به میزان 5.4 میلیارد یورو در راه آهن سرمایه گذاری میکند. کرواسی در دهههای اخیر عمدتا بر سرمایه گذاری در ساخت و ساز جاده متمرکز شده بود و راه آهن در اولویت دوم باقی مانده است. نتیجه این واقعیت است که سهم استفاده مسافران از حمل و نقل ریلی در کرواسی کمتر از نصف سطح معمول در کشورهای اروپای غربی است.
قیمت مواد اولیه افزایش یافته است
انجمن کارفرمایان کرواسی میگوید:" قیمت مواد غذایی توسط دولت تعیین نمیشود، بلکه توسط تولیدکنندگان مطابق با بازار آزاد تعیین میشود، به خصوص که ما بخشی از اتحادیه اروپا هستیم. آنچه دولت میتواند تنظیم کند، مالیات بر ارزش افزوده مواد غذایی و سایر عوارض غیر مستقیم است، که به سختی میتوان انتظار داشت در کوتاه مدت اتفاق بیفتد. البته، تولیدکنندگان نمی خواهند با تصمیم یکجانبه قیمت مواد غذایی را افزایش دهند، بلکه به این دلیل که قیمت مواد خام در سراسر جهان افزایش یافته، در نتیجه هزینههای تولید افزایش یافته است" .
کاهش بیکاری در کرواسی
بر اساس گزارش یورواستات، نرخ بیکاری اتحادیه اروپا در ماه اکتبر نسبت به ماه قبل بدون تغییر باقی ماند و دوباره در منطقه یورو و کرواسی کاهش یافت. نرخ بیکاری اتحادیه اروپا که با روش سازمان بین المللی کار اندازه گیری میشود، در ماه اکتبر نسبت به ماه قبل از آن رکود داشت و به 6.7 درصد رسید. در منطقه یورو نیز با 0.1 درصد کاهش به 7.3 درصد رسید. این نرخ در هر دو منطقه، به سطح فوریه 2020، قبل از پاندمی و زمانی که در اتحادیه اروپا 6.6 درصد و در منطقه یورو 7.4 درصد بود، بسیار نزدیک شده است. بر اساس برآوردهای یورواستات، مجموعا 14.312 میلیون نفر در اتحادیه اروپا در ماه اکتبر بیکار بودند که از این تعداد 12.045 میلیون نفر در منطقه یورو بودند. در مقایسه با سپتامبر، تعداد آنها در اتحادیه اروپا 77 هزار و 64 هزار نفر در منطقه یورو کاهش یافت. در مقایسه با اکتبر سال گذشته، تعداد بیکاران در اتحادیه اروپا 1.65 میلیون نفر و در منطقه یورو 1.564 میلیون نفر کاهش یافته است. در کرواسی نرخ بیکاری از 7.3 درصد در سپتامبر به 7 درصد کاهش یافت. این کمترین میزان از ابتدای شیوع ویروس کرونا در مارس سال گذشته است که 6.5 درصد بود.
کارها در راستای پیوستن به حوزه یورو طبق برنامه پیش می رود
این هفته پس از جلسه شورای معرفی یورو به ریاست پلنکوویچ نخست وزیر ، که در آن گزارش کمیتههای هماهنگی به تصویب رسید، اعلام شد که فعالیت های مربوط به عضویت کرواسی در حوزه یورو طبق برنامه پیش می رود.