اخبار اقتصادی کرواسی

گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی کرواسی در هفتۀ سوم آذر 1403 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد:

کرواسی ، ابرقدرت صادراتی در مقیاس جهانی

علیرغم تمرکز شدید بر گردشگری، تولید صنعتی کرواسی نقشی حیاتی و اغلب نادیده گرفته شده در اقتصاد آن ایفا می‌کند. بخش تولید افراد بیشتری را نسبت به گردشگری استخدام کرده ، درآمدهای بالاتری ایجاد می‌کند، ارزش افزوده بیشتری بدست می آورد و ثبات اقتصادی را از طریق تنوع‌بخشی افزایش می‌دهد. کرواسی با استفاده از مفهوم مزیت نسبی بخشی (RCA)، رقابت جهانی قابل توجهی را در بیش از 100 محصول نشان داده است و قابلیت های صادراتی قوی خود را برجسته کرده است.  RCA  سهم یک محصول در صادرات یک کشور را نسبت به سهم آن محصول در مقیاس جهانی نشان می دهد. هر چه تعداد محصولات یک کشور با مزیت نسبی در صادرات زیاد تر باشد، به این معنی است که اقتصاد ملی آن کشور در برابر شوک های مختلف در بازارهای بین المللی مقاوم تر است. بر اساس داده‌های کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل متحد (UNCTAD)، در سال 2023 کرواسی در صادرات خود 102 محصول با مزیت نسبی داشته است در حالیکه این رقم در سال 2022 ،99 بود.  بیشترین محصولات صادراتی کرواسی دارای مزیت نسبی، محصولات صنعتی، مواد غذایی و حیوانی، ماشین آلات و تجهیزات حمل و نقل، محصولات شیمیایی و غیره بوده اند. کرواسی رتبه هشتم را در صادرات سلاح های سبک (7.13 درصد سهم جهانی)، دهم در پشم سنگ (2.8٪) و دهم در شیشه‌های عایق (2.6٪) را دارد. تنوع صادرات کرواسی وابستگی آن را به محصولات یا بازارهای خاص کاهش داده و ثبات اقتصادی آن را تقویت می‌کند.

https://hr.bloombergadria.com/ekonomija/hrvatska/70521/izvoz-hrvatske-ima-proizvoda-s-kojima-smo-globalna-sila/news/

رکورد قابل توجه خرید مردم در رویداد "جمعه سیاه"

کرواسی با وجود تورم بالا و نارضایتی از افزایش قیمت ها، رشد قابل توجهی در مصارف شخصی داشته است که ناشی از افزایش دستمزدها و افزایش وام های نقدی در این کشور بوده است. در نیمه اول سال، رشد مصرف شخصی در کرواسی پنج برابر بیشتر از میانگین اروپای مرکزی و شرقی بوده است.این روند در مخارج جمعه سیاه منعکس شد که به رکورد گردش مالی 154 میلیون یورویی رسید که نسبت به سال قبل 14 درصد افزایش داشت.  اپلیکیشن "ری وولت" محبوب فین‌تک در کرواسی، شاهد افزایش ۴۶ درصدی تراکنش‌های جمعه سیاه نسبت به سال گذشته بوده است. خرید آنلاین 68 درصد از تراکنش ها را به خود اختصاص داده است و پلتفرم چینی Temu به عنوان محبوب ترین فروشگاه در حال ظهور، پل سرسبد آن بود. فروشگاه‌های داخلی رکواسی نیز 34 درصد از هزینه‌ها را به خود اختصاص دادند، که نسبت به سال قبل افزایش اندکی را نشان می دهد.

https://lidermedia.hr/tvrtke-i-trzista/rekordna-potrosnja-hrvati-tijekom-crnog-petka-nisu-stedjeli-sve-cesce-placaju-revolutom-160347

https://forbes.n1info.hr/aktualno/hrvati-na-crni-petak-potrosili-oko-123-milijuna-eura-u-trgovinama-pokazuju-podaci-porezne/

افزایش دستمزدها در کرواسی در پنج سال گذشته

در طول پنج سال گذشته، کرواسی رشد اقتصادی قابل توجهی را تجربه کرده است که با بیکاری کم، افزایش دستمزدها و رونق هزینه‌های مصرف کننده مشخص شده است. متوسط حقوق خالص به طور اسمی 56 درصد، از 847 یورو در سال 2019 به 1320 یورو در سال 2024 افزایش یافته است.  با تعدیل تورم، رشد دستمزد واقعی به 27 درصد رسید که نشان دهنده بهبود قابل توجهی در قدرت خرید است. کارمندان بخش دولتی با افزایش دستمزدهای واقعی تا 60 درصد در زمینه‌هایی چون مراقبت های بهداشتی و آموزش، بزرگترین ذینفع آن بوده اند، در حالی که رشد بخش خصوصی بسیار کمتر بوده است.

رشد دستمزد بخش دولتی توسط سیاست‌های دولت و فشار اتحادیه‌ها در طول یک سال انتخاباتی پربار سیاسی تقویت شده است که منجر به افزایش متوسط 30 درصدی تنها در سال 2023 شده است. در مقابل، صنایع بخشهای خصوصی، مانند کشاورزی و تولید، شاهد افزایش دستمزد واقعی بین 25 تا 34 درصد بودند و برخی از بخش‌ها مانند معدن، کاهش واقعی را تجربه کردند. نفوذ بخش دولتی به طور قابل توجهی آمار رشد دستمزد را تغییر داده است.

به طور کلی، اقتصاد کرواسی به دلیل صادرات قوی و درآمدهای مالی، سریع ترین رشد را در اروپا از سال 2019 داشته است. با این حال، توزیع نابرابر مزایا، به نفع بخش دولتی نسبت به کارگران خصوصی، تفاوت‌ها را در پیشرفت اقتصادی این کشور برجسته می‌کند.

https://hr.bloombergadria.com/ekonomija/hrvatska/70430/koliko-su-place-u-hrvatskoj-realno-rasle/news/

روند بازگشت کارگران کرواسی از خارج از کشور

کارگران کرواسی به دلیل تغییرات اقتصادی، به ویژه بحران در صنایعی مانند ساخت و ساز و خودروسازی در کشورهای بزرگتر اتحادیه اروپا ،  به طور فزاینده ای از خارج درحال بازگشت به کشور هستند. کرواسی در حال حاضر چشم انداز شغلی بهتری نسبت به سال های گذشته ارائه می دهد، با کارگران بازگشتی که شغل پیدا می‌کنند یا کسب و کار را شروع می‌کنند، به ویژه در بخش ساخت و ساز، که به دلیل تلاش های بازسازی زلزله همچنان قوی و پررونق است. بی ثباتی اقتصادی در کشورهایی مانند آلمان، همراه با سیاست های سختگیرانه تر کمک های اجتماعی در سراسر اروپا، کرواسی را برای بازگشت کنندگان جذاب تر کرده است.

یک نمونه قابل توجه از این روند، یک کارخانه آمریکایی در نزدیکی اوسیجک است که بسیاری از افراد بازگشته را استخدام می‌کند. در حالی که داده‌های دقیقی در مورد بازگشتگان وجود ندارد، اما این پدیده کاملا مشهود است. مسائل ساختاری در اقتصادهای غربی، افزایش هزینه‌های انرژی، چالش های جمعیتی و رقابت شدید چین و آمریکا و اروپا، جذابیت کار موقت در خارج از کشور را بیشتر کاهش می دهد.

تقاضای فزاینده برای نیروی کار در کرواسی، به ویژه در خدماتی مانند کار در هتل و محل های اقامتی و توریستی، پیک و حمل و نقل، علیرغم تفاوت حقوق با کشورهای غربی، وجود دارد. پیش بینی می‌شود با تلاش شرکت های کرواسی برای حفظ کارگران با کیفیت، دستمزدها به تدریج بهبود می یابد و شکاف دستمزدها کاهش می دهد.

https://forbes.n1info.hr/aktualno/hrvatski-radnici-vracaju-se-iz-inozemstva-pogotovo-zbog-krize-u-gradevinskom-sektoru/

رشد سرمایه گذاری خارجی در کرواسی

کرواسی در چند سال گذشته تجدید حیات شدیدی را در سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI) تجربه کرده است و از سطوح قبل از بحران مالی 2008 پیشی گرفته است. بین سال‌های 2019 تا 2023، کرواسی شاهد جریان‌های قابل توجهی از کشورهای اتحادیه اروپا و برخی از کشورهای غیر اتحادیه ای بود. بر اساس اطلاعات آژانس آمار اتحادیه اروپا، کرواسی تا سال 2023 34.9 میلیارد یورو سرمایه گذاری مستقیم خارجی از کشورهای اتحادیه اروپا دریافت کرده است. اتریش با (6.5 میلیارد یورو)، ایتالیا (5.64 میلیارد یورو)، آلمان (4.36 میلیارد یورو) لوکزامبورگ (4 میلیارد یورو)، مجارستان (3.86 میلیارد یورو)، هلند (3.68 میلیارد یورو) و اسلوونی (2.61 میلیارد یورو) پیشتاز این سرمایه گذاریها هستند. کشورهای اتحادیه اروپا تنها کشورهایی نیستند که در کرواسی سرمایه گذاری کرده اند. سرمایه گذاری مستقیم خارجی از کشورهای غیر اتحادیه اروپا، عمدتاً از بریتانیا (1 میلیارد یورو)، سوئیس (848 میلیون یورو)، بوسنی و هرزگوین (612 میلیون یورو)، ایالات متحده (401 میلیون یورو) و روسیه (265 میلیون یورو) انجام شده است.

این رونق سرمایه گذاری با رشد سریع اقتصادی، افزایش دستمزدها و کاهش بیکاری همزمان شد و کرواسی را از کشوری مهاجر به مقصدی برای کارگران مناطقی مانند اروپای جنوب شرقی و آسیا تبدیل کرد. علیرغم پیشرفت کرواسی، سرانه سرمایه گذاری مستقیم خارجی این کشور همچنان از دیگر کشورهای اروپای مرکزی و شرقی عقب تر است، اگرچه در منطقه آدریاتیک در کنار اسلوونی پیشتاز می‌باشد. صربستان، اگرچه در جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی، سهم بیشتری از کرواسی دارد اما این کشور از نظر سرانه عقب تر مانده است.

https://hr.bloombergadria.com/ekonomija/europa/70577/koliko-stranci-ulazu-u-hrvatsku/news/

تغییر در پویایی بازار املاک و مستغلات کرواسی

بر اساس بینش های اخیر صنعت، بازار املاک و مستغلات کرواسی با یک دوره دگرگونی روبرو است زیرا اسلوونیایی‌ها به عنوان خریداران خارجی برجسته املاک ساحلی از آلمان‌ها در حال پیشی گرفتن هستند. علیرغم تقاضای قوی داخلی که ناشی از افزایش اشتغال، افزایش دستمزدها و افزایش وام مسکن است، نگرانی‌ها در مورد قیمت‌های متورم و فقدان ساخت‌وساز جدید بر بحث‌های حرفه‌ای املاک حاکم می‌باشد.

در کنفرانس سالانه انجمن املاک و مستغلات اتاق بازرگانی کرواسی در زاگرب، رئیس انجمن، با اشاره به قیمت گذاری غیرواقعی و رقابت های غیراخلاقی، از شیوه‌های این صنعت انتقاد کرد. وی خاطرنشان کرد که میانگین قیمت درخواستی 3240 یورو به ازای هر متر مربع به طور قابل توجهی از قیمت فروش واقعی یعنی 2280 یورو ، فراتر رفته است که نشان دهنده عدم ارتباط بین انتظارات بازار و واقعیت ها است. رانیلوویچ هشدار داد که چنین اقداماتی باعث تضعیف اعتبار و پایداری این صنعت می‌شود.

چالش‌های ساختاری بازار شامل کمبود مزمن ساخت‌وسازهای جدید است که مسائل مربوط به مقرون‌به‌صرفه بودن را تشدید می‌کند. قیمت‌های بالا برای ساختمان‌های جدید برای بسیاری از شهروندان دور از دسترس است و تعداد سالانه معاملات املاک مسکونی را با کاهش روبرو می‌کند. پیش‌بینی می‌شود فروش امسال به کمتر از 28000 دستگاه کاهش یابد که بسیار دور از سال اوج، یعنی سال 2008 که 60000 بود، می‌باشد.

علاقه خارجی‌ها به املاک کرواسی همچنان قوی است، به ویژه در مناطق ساحلی مانند ایستریا، اگرچه زاگرب شاهد فعالیت خارجی نسبتاً کمی است. در همین حال، شرایط کلان اقتصادی، از جمله رشد شدید دستمزدها و تقاضای پایدار برای وام مسکن، از خوش‌بینی برای ادامه فعالیت بازار حمایت می‌کند. با این حال، بازار املاک و مستغلات کرواسی باید محدودیت های عرضه و مسائل شفافیت این صنعت را برای حفظ رشد و تعادل در قیمت مناسب برطرف کند.

افزایش شدید اخیر کرواسی در قیمت ملک، که یکی از سریع ترین‌ها در اتحادیه اروپاست، با کاهش قیمت ها در سایر بازارهای اروپایی از جمله اسپانیا، آلمان و ایتالیا در تضاد است. بدون اصلاحات کافی و توسعه جدید، کشور در معرض خطر قرار گرفتن منافع داخلی و خارجی در بخش املاک و مستغلات خود قرار دارد.

https://www.poslovni.hr/hrvatska/nijemci-vise-nisu-najbrojniji-kupci-nekretnina-na-obali-pretekli-su-ih-hrvatski-susjedi-4464048