آخرین وضعیت واردات،صادرات و ترانزیت کالا در ترکیه
پاندمی‌کرونا در سال 2020 میلادی سبب شد تا رشد اقتصادی در جهان با 9.2 درصد کاهش روبرو گردد. مسدود شدن مرزهای کشورها برای مبارزه با شیوع بیماری کرونا و اعمال قرنطینه‌های عمومی سبب شد تا روند تجارت جهانی نیز در بین کشورها با رکود نسبی روبرو شود.
در سال گذشته میلادی علی رغم رکود نسبی تجارت در جهان ، ترکیه در مقایسه با کشورهای اروپایی توانست روند صادرات کالاهای تولیدی را حفظ کرده و در پایان سال 2020 میلادی به نتایج قابل قبولی در تجارت خود با جهان برسد.
ترکیه در احتساب آمار و ارقام صادراتی خود دو سیستم تجارت عمومی و تجارت خصوصی را مد نظر قرار داده و آمار خود را بر اساس آن اعلام میکند.لیکن عمدتا در اعلام آمار مربوط به صادرات و واردات خود از سیستم تجارت عمومی استفاده میکند.
سیستم تجارت عمومی: در این سیستم محاسبات واردات و صادرات کشور شامل کلیه کالاهای موجود وارداتی و یا صادراتی اعم از کالاهای موجود در گمرکات ، بنادر آزاد ، مناطق ویژه صنعتی ، انبارهای ترانزیت کالا و انبارهای گمرکات میباشد و در سیستم فوق هر گونه کالای ورودی و خروجی به کشور مورد محاسبه قرار می‌گیرد.
سیستم تجارت خصوصی: در این سیستم کالاهایی که در گمرکات و یا مناطق آزاد و یا مناطق ویژه صنعتی برای ترانزیت موجود میباشند و یا کالاهایی که در انبارهای مناطق ترانزیت گمرک موجود هستند محاسبه نمی‌شود.
آخرین وضعیت صادرات ترکیه:
ارزش صادرات سال 2020 میلادی: 169.5 میلیارد دلار با 6.2 درصد کاهش نسبت به سال قبل از آن
هدف حجم صادرات کشور در سال 2020 میلادی : 165.9 میلیارد دلار
صادرات ترکیه در سال 2020 میلادی و علی رغم پاندمی‌کرونا بیش از هدف تعیین شده از سوی دولت بود.
این کشور در سال گذشته میلادی توانست روند صادرات کالاهای خود را به بیش از 44 کشور افزایش دهد.
در سال 2020 میلادی بیشترین افزایش صادرات ترکیه در بخش صنعت خودرو با 22.1 میلیارد دلار بود.
افزایش روند صادراتی ترکیه سبب شد که در سال گذشته میلادی تعداد 20 حوزه صنفی مختلف بتوانند به رکورد جدیدی در صادرات کالاهای خود دست یابند.
در سال گذشته تعداد 18 هزار و 133 شرکت تجاری این کشور برای اولین بار نسبت به صادرات کالاهای تولیدی خود اقدام نمودندو این مورد سبب شد که تعداد صادر کنندگان ترکیه در سال 2020 میلادی نسبت به سال قبل از آن با 3.6 درصد افزایش به 87 هزار و 400 شرکت برسد.
صادرات ترکیه در ماههای نخست سال 2021 میلادی 50 میلیارد دلار بوده است . صادرات این کشور به کشورهای همسایه مانند ایران، یونان،عراق، گرجستان،سوریه و بلغارستان در سه ماه نخست سال جاری میلادی 4 میلیارد و 327 میلیون و 858 هزار دلار بوده در حالی که در مدت مشابه در سال گذشته این میزان 3 میلیارد و 574 هزار و 263 دلار بود .
صادرات ترکیه در مدت فوق و در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته به کشورهای همسایه 21 درصد افزایش یافته است.
بیشترین صادرات ترکیه در سه ماه نخست سال جاری میلادی به عراق با 1 میلیارد و 875 میلیون و 111 هزار دلار بوده و پس از آن کشورهای بلغارستان با 766 میلیون و 300 هزار دلار، یونان با 589 میلیون و 26 هزار دلار،ایران با 481 میلیون دلار و سوریه با 324 میلیون و 536 هزار دلار میباشد .
- جدول صادرات ترکیه به همسایگان خود در سه ماه نخست سال 2021 در مقایسه با مدت مشابه در سال 2020 میلادی: ( 1000 دلار )
آخرین وضعیت واردات ترکیه:
در سال 2020 میلادی واردات ترکیه با 4.3 درصد افزایش نسبت به سال قبل از آن به 219.4 میلیارد دلار رسید.
توضیح : واردات ترکیه در سال گذشته میلادی بدون احتساب واردات طلا به این کشور 194.2 میلیارد دلار بوده است .
در سال گذشته میلادی بیشترین کالاهای وارداتی به ترکیه از کشورهای چین، آلمان و روسیه بوده است . این کشور بیشترین واردات را در سال گذشته میلادی به ارزش 29 میلیارد دلار در بخش سوختهای معدنی انجام داده است .
ترانزیت در ترکیه:
ترکیه به منظور ایجاد تسهیلات لازم در ترانزیت کالا به بازارهای بین المللی نسبت به ایجاد کریدورهای حمل و نقل اقدام نموده است. موقعیت استراتژیک ترکیه در پیوند میان دو قاره آسیا و اروپا و همچنین نزدیکی جغرافیایی به کشورهای شرقی در انتقال کالاهای تولیدی غرب به بازار مصرفی شرق وجود کریدورهای حمل و نقل بین المللی را برای این کشور دو چندان نموده است.
حجم تجارت، طول مدت عبور از کشور ، هزینه عبور، امنیت بار و مسایل محیطی از کشورهایی که بر سر راه کریدورهای حمل و نقل بین المللی قرار دارند همواره از جمله مواردی هستند که از سوی کشورهای نزدیک به گذرگاههای بین المللی جهت حمل کالاهای خود مد نظر قرار میگیرند و ترکیه با توجه به موقعیت خود در مسیر ترانزیت کالا توانسته است با ایجاد ساختارهای لازم فیزیکی و اداری فضای قابل رقابتی را برای تبدیل شدن به یک کشور ترانزیت کالا ایجاد نماید .
ترکیه از دیر باز در نظر دارد تا با اجرای سیاستهای جدید در بخش حمل و نقل بتواند تبدیل به‌هاب ترانزیت منطقه گردد .
این کشور از تمامی مدلهای حمل و نقل در ترانزیت کالا استفاده میکند . کالاهای وارداتی از منطقه خاورمیانه و کشورهای آسیایی از طریق راه اهن و راه زمینی وارد بنادر ترکیه شده و از راههای ابی ترکیه از جمله مدیترانه و دریای سیاه به بازارهای جهانی در کشورهای مختلف ارسال میشود . این کشور برای تبدیل شدن به‌هاب ترانزیت در منطقه و جهان از ظرفیتهای ذیل استفاده میکند .
موقعیت جغرافیایی ترکیه در دسترسی هوایی سریع به کشورهای اروپایی، خاورمیانه و آسیای مرکزی در کمتر از 5 ساعت پرواز توانسته است در بخش حمل و نقل و ترانزیت کالا جایگاه استراتژیک و ویژه ای برای این کشور ایجاد کند.
بخش کارگوی فرودگاه استانبول در مساحتی به وسعت 1.4 میلیون متر مربع تاسیس شده که پس از بهره برداری از تمامی امکانات آن میتواند نسبت به ترانزیت حداکثر 5.5 تن کالا اقدام نماید . این بخش دارای جایگاه پارک 36 هواپیمای کارگو ( باری ) به طور همزمان میباشد .
- راه آهن باکو – تفلیس – کارس:
این خط ریلی در سال 2017 ساخته شد و سه کشور ترکیه ، گرجستان و آذربایجان را به هم وصل کرد، طول این خط ریلی که یکی از خطوط ترانزیت کالا محصوب میشود 838.6 کیلومتر است .
این خط ریلی که در سال 2019 میلادی ساخته شد و از این طریق کالاهای ترانزیتی از بنادر بخشهای آسیایی و اروپایی این شهر به کشورهای هدف حمل میشود .
یکی از گذرگاههای مهم ترکیه در اطراف دریای مرمره است که به عنوان یکی از راههای جایگزین ترانزیت کالا از تنگه بسفر به شمار می اید .
یکی از پروژه‌های بزرگ ترکیه در عصر حاضر است که با ایجاد کانال آبی از استانبول به دریای سیاه، این دریا را به دریای مرمره و اژه متصل کرد و جایگزینی برای تنگه بسفر در ترانزیت کالا به شمار میرود .