رویکرد جدید بانک مرکزی ترکیه در تولید و استفاده از رمز ارزها

چین، روسیه، کانادا، سوئیس، ترکیه و برخی کشورهای دیگر به استفاده از رمز ارزها روی آورده‌اند و هر روز رکوردهای جدیدی در خصوص ارزهای دیجیتال شکسته می‌شود.

تسلا، شرکت سازنده وسایل نقلیه الکتریکی اعلام کرد که در مجموع 1.5 میلیارد دلار بیت کوین خریداری کرده است. پس از انتشار این خبر، ارزش بیت کوین با بیش از 8 درصد رشد به حدود 41000 دلار رسید. در واقع، این شرکت در نظر دارد تا پذیرش بیت کوین برای فروش وسایط نقلیه خود را در مرحله بعدی آغاز کند.
افزایش ارزش بیت کوین در بازارهای جهانی سبب افزایش علاقه به این نوع سرمایه‌گذاری در جهان و ترکیه شد. ناجی آغبال رئیس بانک مرکزی این کشور اعلام کرد که این بانک از سال گذشته فعالیت‌های خود را در زمینه رمز ارزها آغاز کرده و با استخدام کارشناسان جدید در این حوزه نسبت به تبیین پروژه‌های جدید اقدام نموده است.

فعالیت‌های بانک مرکزی ترکیه در خصوص رمز ارزها در چه مرحله‌ای است ؟

استفاده روزافزون از ارزهای دیجیتالی در جهان و گسترش روزافزون دامنه استفاده از انواع این نوع ارزها سبب شد تا بانک مرکزی ترکیه نیز همانند بانک‌های مرکزی برخی کشورها فعالیت‌های خود در زمینه رمز ارزها را آغاز نماید.

در همین راستا، رئیس بانک مرکزی ترکیه در دسامبر سال 2020 میلادی اعلام کرد که این بانک در نیمسال دوم 2021 میلادی برخی فعالیت‌های خود را به طور آزمایشی با ارزهای دیجیتالی انجام خواهد داد.

عدم وجود یک مخاطب رسمی و مناقشات زیاد بر سر پایین بودن ضریب ایمنی ارزهای دیجیتالی در سیستم‌های پولی و بانکی کشورها سبب شده است که تاکنون تجارت جهانی نتواند ازاین نوع ارزها استفاده کند.

استفاده از رمز ارزها در تجارت جهانی می‌تواند تحول عظیمی در سیستم پولی و بانکی ترکیه در مراودات پولی خود در داخل و عرصه‌های بین‌المللی ایجاد کند.

استفاده از چک‌های دیجیتالی، کارت‌های اعتباری، پرهیز در استفاده از کاغذ به خاطر رعایت مسائل زیست‌محیطی، تمایل مشتریان در دریافت خدمات بانکی در کوتاهترین زمان ممکن سبب تغییر رفتار جوامع مختلف در استفاده از پول نقد شده و به مرور زمان اشتیاق برای چاپ اسکناس از سوی بانک‌های مرکزی کاهش خواهد یافت.

نگاهی به فعالیت‌های ترکیه در بخش‌های صنعتی به ویژه اقدامات این کشور در صنایع دفاعی بسیار حائز اهمیت است و این کشور سعی دارد تا بتواند زیر ساخت تکنولوژیک خود را بیش از پیش توسعه بخشد.

بانک‌های مرکزی برای استفاده از رمز ارزها در سیستم بانکی و پولی کشور از تکنولوژی زنجیره بستکی یا زنجیره بلوکی blockchain استفاده می‌کنند.

زنجیره بستکی یا زنجیره بلوکی Blockchain سیستمی ‌برای ثبت و ضبط داده‌ها است. این داده‌ها می‌توانند برای نمونه تراکنش‌های بانکی باشند یا اسناد مالکیت، قرارها، پیام‌های شخصی یا دیگر اطلاعات. ویژگی زنجیره بلوکی این است که کار ذخیره این داده‌ها بدون وجود یک مدیر و صاحب‌اختیار مرکزی امکان‌پذیر است و نمی‌توان با تخریب یک نقطه مرکزی داده‌های ذخیره‌ شده را تحریف یا نابود کرد. معروف‌ترین کاربرد زنجیره بلوکی، رمز ارز بیت کوین است.

وزارت بازرگانی ترکیه نیز در این اواخر با استخدام تعدادی از مهندسین برنامه نویسی کامپیوتری و دیجیتالی در صدد است تا در آینده از روند رو به رشد ایجاد بسترهای مناسب در استفاده از ارزهای دیجیتالی عقب نمانده و بتواند همگام با دنیای پیرامون وارد این عرصه شده و از فواید آن بهره‌مند شود.

ترکیه در تلاش است تا نسبت به ایجاد ارز دیجیتالی ملی اقدام کند، فعالیت‌هایی در این زمینه ادامه داشته و آزمایشاتی نیز در این خصوص انجام شده است. هنوز معلوم نیست که نام ارز دیجیتالی ترکیه چه خواهد بود. کارشناسان مسائل رمز ارزها معتقدند که چنانچه فعالیت‌های ترکیه در این زمینه در اواخر سال 2021 میلادی با موفقیت سپری شود می‌توان انتظار داشت که در سال 2022 و یا 2023 میلادی این کشور بتواند از ارزهای دیجیتالی ساخت داخل استفاده نماید.

آیا استفاده از ارزهای دیجیتالی می‌تواند موجب ثبات اقتصادی کشورها شود؟

در دنیای امروزی، واژه جنگ‌های زمینی جای خود را به جنگ‌های سایبری و اقتصادی سپرده است. استفاده از ارزهای دیجیتالی ابزار مهمی‌ برای پیروزی در جنگ‌های اقتصادی خواهد بود و ترکیه سعی دارد تا با استفاده از این اهرم بتواند در جنگ‌های اقتصادی احتمالی در جهان پیش رو از قافله جا نماند.

کاربرد تکنولوژی زنجیره بلوک  از سوی بانک‌های مرکزی در ساخت ارزهای دیجیتالی و استفاده از آنها در تجارت بین‌الملل می‌تواند موجب بروز تحولی بزرگ در جهان شده و جایگاه دلار را به عنوان ارز پشتیبان تضعیف نماید و بستر مناسبی برای استفاده از سرمایه‌های جایگزین در دنیای فاینانس ایجاد نماید.

با توجه به موارد فوق پیش‌بینی می‌شود که در آینده نزدیک بر اهمیت رمز ارزها در جهان افزوده شده و این گونه ارزها به طور ملموس‌تری نسبت به گذشته مطرح خواهد شد.

دلار آمریکا از سال 1944 تاکنون به عنوان پشتوانه ارزی در جهان محسوب می‌شود و از آن در سیستم فاینانس، بازارهای جهانی و تجارت خارجی استفاده می‌شود. ترکیه نیز مانند بسیاری از کشورهای دیگر در بسیاری از محاسبات آماری و اقتصادی خود از جمله درآمد ناخالص داخلی این واحد ارزی را به کار می‌برد.  

توسعه روزافزون دامنه اقتصاد کشورها و تغییر توازن اقتصادی در جهان به تدریج سبب خواهد شد تا حاکمیت مطلق دلار به عنوان پشتوانه ارزی به تدریج کاهش یافته و از ارزهای جانشین در اقتصاد جهان استفاده شود.

آغاز عصر دیجیتالی شدن و گسترش دامنه آن به تمامی ساختارهای اجتماعی و اقتصادی جامعه بشری و پیدایش عرصه‌های جدید در تجارت جهانی از جمله تجارت مجازی - تجارت الکترونیک، استفاده از اینترنت در مراودات پولی، تسهیل در انجام امور مالی نشان می‌دهد که در آینده‌ای نه چندان دور ارزهای دیجیتالی خواهند توانست گزینه‌ای برای پشتوانه مالی کشورها در جهان به جای دلار آمریکا باشند.

به نظر می‌رسد که بانک مرکزی ترکیه نیز همگام با بانک‌های مرکزی دیگر کشورها به عنوان مسئول در اجرای سیاست‌های پولی کشور بایستی در صدد تبیین راهکارهای مناسب برای ایجاد زیرساخت‌های لازم نرم‌افزاری و سخت‌افزاری در وارد شدن به عرصه تولید ارز دیجیتالی و استفاده از این نوع رمز ارزها در عرصه‌های بین‌المللی باشد.  

تعامل و همکاری بانک مرکزی ترکیه با همتایان خارجی در دستیابی به توافقنامه‌های مشترک جهت استفاده از رمز ارزها در مناسبات اقتصادی و تجاری این کشور می‌تواند زمینه‌ساز تسهیل و افزایش روابط تجاری با کشورهای گوناگون و جهان در پیش رو باشد.