رشد ده برابری تجارت خارجی غیرنفتی دبی از سال 2000 تا 2019
یکی از ساختارهای مهم در تجارت خارجی و بین المللی، گمرکات کشورها است که مجری سیاست های اقتصادی هر کشور بوده و می‌تواند نقش غیرسازنده و مخرب و یا سازنده و مشوق را در تجارت خارجی کشورها ایفاء کند. در گزارش ذیل به جایگاه بندر جبل علی دبی، آمارهای تجارت خارجی و برخی از فعالیت های اداره گمرک شیخ نشین دبی پرداخته شده است که در دو دهه گذشته توانسته است نقش زیادی در رشد تجارت خارجی این شیخ نشین و نیز کل امارات متحده عربی ایفاء کند.
هنگامی‌که از تجارت خارجی امارت دبی سخن به میان می آید نمی‌توان از نقش مهم بندر جبل علی در تجارت خارجی دبی یاد نکرد. بندر جبل علی در امارت دبی هم اکنون دهمین بندر بزرگ کانتینری جهان است که رویای تبدیل شدن به یکی از پنج بندر بزرگ را در سر می‌پروراند. این بندر با دستیابی به توان تخلیه و بارگیری حدود 15میلیون TEU ( شاخص معادل کانتینر 20 فوت ) دست به کار بزرگی زده است.
شاید در ابتداء ساخت بندری به بزرگی بندر جبل علی، برای امارات توجیه پذیر نبود ولی اکنون این بندر با سطح بالای کیفیت خدماتش، حدود پنج هزار شرکت خارجی معتبر را به خود جذب کرده است و همه خطوط کشتیرانی معتبر جهان ترجیح می‌دهند بارشان به مقصد خلیج فارس را در این بندر تخلیه کنند تا از مزایا و خدمات آن بهره‌مند شوند.
برتری خدمات در بندر جبل علی، مرهون شرکت کارگزار این بندر است. شرکت «دی.پی.ورلد» که راهبری بندر جبل علی را بر دوش دارد، و در مدت 15 سال گذشته توانسته است گستره عملیاتی خود را به طرز شگفت انگیزی در پنج قاره جهان گسترش دهد.
ارزش داد و ستد خارجی غیرنفتی دبی بین سال های 2000 تا 2019 رشد چشم گیر 10 برابری را ثبت کرده و از رقم 143 میلیارد درهم در سال 2000 به رقم جالب توجه و بزرگ 1,371 میلیارد درهم در سال 2019 افزایش یافته است. این روند فزایده رشد در سال 2020 نیز ادامه داشته و علی رغم گسترش بیماری جهانی کرونا، ارزش تجارت خارجی دبی در نیمه نخست سال 2020 نیز حدود 551 میلیارد درهم امارات (برابر با 151 میلیارد دلار امریکا) بوده است.
معاملات گمرکی دبی طی 5 سال (2015-2019) رشد 44% را ثبت کرد و در مقایسه با 8 میلیون و 900 هزار معامله در سال 2015 به 13 میلیون معامله تا پایان سال 2019 رسید که این رشد چشمگیر نشان دهنده قدرت اقتصادی امارات و نقش اصلی دبی در داد و ستد جهانی، توسعه خدمات و سیستم گمرکی هوشمند گمرکی میباشد. همچنین شمار معاملات این گمرک در نیمه نخست سال جاری در مقایسه با زمان مشابه در سال 2019 افزایش 41% داشته و از 5 میلیون و 138 هزار معامله به 7 میلیون و 252 معامله رسید.
یکی از اقدامات موثر گمرک دبی، بهره گیری از ابتکار ایجاد محرک و مشوق های تولیدی از سوی شورای اجرایی امارت برای افزایش بهره وری کارمندان، با استفاده از جدیدترین برنامه‌های هوشمند فنآوری اطلاعات، هوش مصنوعی و همچنین کاهش ساعات کار در تجارت قانونی را به تصویب رساند. از جمله دستاوردهای مهم گمرک دبی، آغاز ابتکار ایجاد گذرگاه مجازی برای تسهیل جابجایی کالاهای تجاری میان گمرک بنادر و اسکله‌ها در امارت دبی بوده که شمار معامله‌های انجام شده از طریق این گذرگاه در سال 2018 حدود 324 هزار و 435 معامله به ثبت رسیده است.
همچنین اداره گمرک دبی، توجه زیادی به حمایت از جامعه در برابر خطرات و خسارت های ورود و خروج کالاهای تقلبی با برند های جعلی دارد. در سال 2005 گمرک دبی اولین اداره حفاظت از مالکیت معنوی را دایر کرد که در نوع خود اولین نوع در سطح اداره‌های گمرکی منطقه خاورمیانه بشمار می رود. این اداره افزون بر وظایف اداری، با برگزاری کارگاه‌های آموزشی تخصصی، پیرامون مالکیت معنوی، به کارمندان و مامورین گمرک، آگاهی‌ها و آموزش های لازم را می دهد.
اگرچه امارت نشین دبی از منابع نفت و گاز چندانی برخوردار نبوده و مانند امارت ابوظبی ثروتمند نیست ولی اقتصاد و تجارت دبی بزرگ ترین اقتصاد در میان هفت امارت تشکیل دهنده این شیخ نشین بوده و در زمینه بسیاری از شاخص های اقتصادی، امارت دبی جایگاه نخست را در میان هفت امارت در اختیار دارد که از جمله دلایل این موضوع، بکارگیری دستاوردهای فناوری پیشرفته، انجام امور بصورت حرفه ای و با استانداردهای بالای جهانی و رعایت حقوق معنوی افراد، شرکت ها و برندهای بین المللی بوده که اجازه جعل، تقلب و سوء استفاده به کسی داده نمی‌شود.
منابع:
خبرگزاری وام
سایت ایرانیان امارات