نگاهی به اختلافات تجاری عمده کنیا و تانزانیا

کنیا و تانزانیا بعد از کسب استقلال در دوره استعمارزدایی تا به امروز روابط پر فراز و نشیبی را تجربه کرده اند.در این گزارش کوتاه سعی شده به اهم موارد اختلاف دو کشور در حوزه تجاری اشاره گردد. اختلافاتی که عمدتا ریشه در وضع تعرفه و رقابت بر سر تسلط بر مسیرهای ترانزیتی دارد و بعضا به شکل تک روی در تنظیم روابط اقتصادی با قدرت ها از جمله اتحادیه اروپا نمود پیدا کرده است.

کنیا و تانزانیا بعد از کسب استقلال در دوره استعمارزدایی تا به امروز روابط پر فراز و نشیبی را تجربه کرده اند.در این گزارش کوتاه سعی شده به اهم موارد اختلاف دو کشور در حوزه تجاری اشاره گردد. اختلافاتی که عمدتا ریشه در وضع تعرفه و رقابت بر سر تسلط بر مسیرهای ترانزیتی دارد و بعضا به شکل تک روی در تنظیم روابط اقتصادی با قدرت ها از جمله اتحادیه اروپا نمود پیدا کرده است.

اگر چه ممکن است در نگاه اول مضحک به نظر برسد اما در بخشی از این کره خاکی نوسانات قیمت پیاز شاخص اصلی است که سردی و گرمی روابط میان دو کشور را نمایان می سازد. صحبت از کنیا و تانزانیا است؛ دو کشوری که در شرق آفریقا واقع شده اند و پیازی که قیمتش ظرف یک ماه از آغاز شیوع کرونا در این منطقه 50 درصد افزایش پیدا کرد؛ چرا که صادرات پیاز تانزانیا به کنیا در نتیجه مشکلات لجستیکی ناشی از وقفه در ترانزیت از مرز مشترک دو کشور دچار تاخیر گردید.

طبق آمار از سال 2014 به این سو بیلان تجاری میان دو کشور اگر نگوییم دچار افت گردیده، لااقل در سطح معینی باقی مانده است. تانزانیا 23.3 میلیارد شلینگ از کنیا واردات و 23.7 میلیارد دلار به آن صادرات دارد. اوج صادرات کنیا به تانزانیا مربوط به سال 2014 است (64.7 میلیارد شلینگ) و اوج واردات ان به سال 2015 باز می‌گردد (79.4 میلیارد شلینگ).

دولت کنیا، تانزانیا را متهم می‌کند که با افزایش غیر قانونی مالیات و تعرفه از صنایع داخلی خود  حمایت می‌کند و سرمایه گذاری و دسترسی به بازار را برای کنیا دشوار می سازد. کنیا معترض است که تانزانیا اصل رفتار ترجیحی را در حوزه نساجی، روغن خوراکی و سیمان رعایت نمی‌کند؛ با به راه انداختن جنگ تجاری صادرات شیر و لبنیات کنیا را در تنها فاصله سال های  2016- 2014 بالغ بر 79 درصد کاهش داده است و مغایر با ماده 15 پروتکل اساسنامه اتحادیه گمرکی جامعه شرق آفریقا عوارض گمرکی بر سیگار کنیا وضع نموده در حالی که سیگار تولیدی خود را از پرداخت چنین عوارضی معاف داشته است و با وضع تعرفه بر گوشت و فراورده‌های گوشتی کنیا به صادرات ان کشور آسیب می زند. تانزانیا همچنین واردات مواد شیمیایی از کنیا را منوط به صدور پروانه استاندارد نموده است و بدین ترتیب با مجموعه ای از این اقدامات بر موانع غیر تعرفه ای تجارت میان دو کشور افزوده است.

از سال 2000 که جامعه شرق آفریقا احیا گردید، رقابت بر سر تسلط بر مسیرهای ترانزیتی به سایر کشورهای جامعه شرق آفریقا که محصور در خشکی هستند به یک مناقشه استراتژیک مهم میان دو کشور مبدل شده است. کنیا سعی کرد که با ائتلاف امید، رواندا و اوگاندا را به خط آهن استاندارد خود متصل سازد و تانزانیا سعی کرد که منابع نفتی اوگاندا را از طریق خط لوله ای که از رواندا عبور می‌کند به بنادر خود منتقل سازد. همچنینی با نزدیک شدن به پایان موافقتنامه لومه که بر روابط تجاری و اقتصادی میان اروپا و آفریقا حکمفرما بوده است، استنکاف تانزانیا از امضای توافق شراکت اقتصادی جامعه شرق آفریقا با اروپا، کشور کنیا را بسیار متضرر ساخته است.