معرفی استان آکمولا (قزاقستان)

استان آکمولا در شمال غربی قزاقستان واقع شده و از لحاظ کشاورزی و دامپروری در موقعیت مناسبی قرار دارد. این استان دارای دشت های وسیعی بوده و عمده فعالیت های آن کشاورزی، دامپروی، معدن و صنایع ساختمانی است . شهر نور-سلطان به عنوان پایتخت قزاقستان در این استان واقع شده است؛ ولی به لحاظ تقسیمات کشوری جزو شهرهای ویژه به شمار رفته و در ذیل استان آکمولا قرار ندارد. مرکز استان آکمولا شهر کوکشتائو است.

استان آکمولا در شمال قزاقستان قرارگرفته است. مرکز استان شهر کوکشتائو است. شهر نور-سلطان به عنوان پایتخت در این استان قرار دارد ولی از لحاظ سیاسی از به صورت مجزا از این استان اداره میشود. جمعیت استان 736350 نفر است و 146200 کیلومتر مربع مساحت دارد. در میان استانهای قزاقستان، فقط این استان و استان کاراگاندا با کشورهای دیگر مرز ندارد. استان آکمولا در شمال با استان قزاقستان شمالی، در شرق با استان پاولودار، در جنوب با استان کاراگاندا و در غرب با استان کوستانای مرز دارد. استان آکمولا در منطقه مطلوبی از قزاقستان از لحاظ توسعه صنعت گردشگری قرار دارد. در اینجا، شرایط آب و هوایی منحصر به فرد بوده و مناظر زیبا با ترکیبی از کوه‌های صخره ای، جنگل های صنوبر، دریاچه‌های تفریحی وجود دارد.

تقسیمات کشوری

استان آکمولا در دشتی در شمال غرب قزاقستان واقع شده و در آن رودخانه‌های ایشیم و نوا جاری است. کلمه "اکمولا" در زبان قزاقی به معنای مکان مقدس سفید" است.
استان آکمولا حدود 144500 کیلومتر مربع مساحت دارد. جمعیت حدود 736350 نفر است. جمعیت استان آکومولا عمدتا از روس ها، قزاق ها، آلمانی‌ها و اوکراینی‌ها تشکیل شده است. در استان آکمولا شهرهای کوکشتائو، نور-سلطان، آکول، آتباسار، ماکینسک و استناگورسک قرار دارد.

الف) ویژگی‌های طبیعی و ذخایر معدنی استان

 زیست بوم طبیعی
دریاچه‌های کورگالژین پر از ماهی‌های متنوعی مانند کاراسیوس، روشن‌ماهی، اردک‌ماهی، لای‌ماهی، لوتی اروپایی، کولمه معمولی است. استان آکمولا آب و هوایی به شدت قاره ای و خشک همراه با تابستان گرم و کوتاه و زمستانی با یخبندان طولانی با باد شدید دارد. بیشتر قلمرو آن، از دشت ها، دره دشت ها و رودخانه‌ها همراه کوه‌هایی پوشیده از جنگل ها تشکیل شده است.
در قسمت شمالی استان خاک های کربنیت معمولی و سیاه وجود دارد که روی آنها جنگل های سیروس و توس رشد می‌کند. خاک های تیره شاه بلوط و درختان کاج در جنوب منطقه واقع شده است. یک منطقه تفریحی بزرگ از جمله مجتمع تفریحی بر پایه جنگل های کاج کوهستانی در این منطقه تاسیس شده است. ذخایر طبیعی موجود در این منطقه شامل پارک ملی کورگالژین، شکارگاههای اریمنتائو، آتباسار است. در بورابای و زیرندی، شکارچیان گونه‌های مختلف حیوانات و پرندگان سازگار با آب و هوا را شکار می‌کنند.

 مناطق دیدنی
دریاچه تنگیز یکی از بزرگترین دریاچه‌های ذخیره کننده منابع آبی است که مساحت آن 1.590کیلومترمربع و خط ساحلی آن 488 کیلومتر است. این مکان به این دلیل منحصر به فرد است که فلامینگوهای صورتی در جزایر دریاچه باستانی آن پناه گرفته اند.
این تنها زیستگاه شمالی این پرندگان زیبا روی زمین است. آنها از دوره زمانی پالئوژن، زمانی که دشت تنگیز-کورگالژژین در زیر آب بود، در اینجا زندگی می‌کنند. جنگل های کاج کوهستانی، چندین استراحتگاه و آسایشگاه و همچنین مناطق شکار مانند باراوسکوی و زریندینسکوی در این استان واقع شده اند.
در شمال استان آکمولا، پارک ملی بورابای قرار دارد. بورابای به عنوان یکی از مناطق زیبای تفریحی قزاقستان در منطقه ای کوهستانی واقع شده است. جنگل های کاج، سنگ های عظیم و قله‌های کوه‌های آن مانند اهرام مصر است که توسط دریاچه‌های آرام از هم جدا شده اند.

 دانشگاه و موسسات آموزش عالی
استان آکمولا 4 دانشگاه و موسسه آموزش عالی به ترتیب با نام دانشگاه کوکشتائو (میرزا همتوف)، موسسه فنی کوکشتائو وابسته به کمیته اضطراری وزارت کشور، موسسه مدیریت و اقتصاد کوکشتائو و دانشگاه دولتی کوشتائو (اولیخانوف) دارد که به فعالیت در زمینه علمی و آموزشی می‌پردازند.

منابع آبی
1. منابع آبی منطقه از رودخانه‌ها، دریاچه‌ها و مخازن تامین می‌شود. بزرگترین رودخانه‌ها ایشیم، نورا، سالت و کولانوتپس نام دارند. دریاچه‌های این منطقه شامل تنگیز (1162 کیلومتر مربع)، کپچاک (64.7 کیلومتر مربع)، کری (63 کیلومتر مربع)، کوزاکول (60.7 کیلومتر مربع) و مخازن آن ویچیسیلوسکوی (مساحت 60.7 کیلومتر مربع ، حجم آب 410.9 میلیون متر مکعب) و سیلتینسکوی (مساحت 36.3 کیلومتر مربع ، حجم آب 221.8 میلیون متر مکعب) هستند.

ب) وضعیت اقتصادی و راه‌های حمل و نقل

آمار کلی اقتصاد استان
نرخ بیکاری در استان آکوملا درصد در سه ماهه سوم سال 2019، 4.7 درصد اعلام شده است. سهم استان آکمولا از میزان سرمایه گذاری صورت گرفته در قزاقستان در دو ماهه اول سال ،2020 3 درصد از مجموع کل سرمایه گذاری صورت گرفته در این کشور و معادل 22488 میلیون تنگه بوده است. متوسط درآمد هر فرد در سه ماهه سوم سال 2019، 143 هزار تنگه تخمین زده شده است. بالاترین دستمزد پرداختی به کارکنان بخش های مالی و بیمه به میزان 206 هزار تنگه بوده است.
استان آکمولا در دو ماهه اول سال 2020، 128.3 میلیارد تنگه تولید داشته است.
متوسط درآمد دریافتی در استان آکمولا در سال 2019 نسبت به سال 2018، 116 درصد رشد داشته است.
سهم هزینه‌ها بر حسب درصد اختصاص داده شده از درآمد خانواده در استان آکمولا به ترتیب مواد غذایی (39)، انرژی (31.5) و کالاهای غیر خوراکی (30) می‌باشد.
نیروی کار استان آکمولا در سه ماهه سوم سال 2019، 427.7 هزار نفر اعلام شده است. از این میان 407.6 هزار نفر مشغول به کار و 20.1 هزار نفر نیز بیکار بوده اند.

 مواد معدنی
مواد معدنی اصلی موجود در این استان شامل سنگ معدن غیر آهنی، شیست و اورانیوم بوده و ذخایر معدنی دیگری چون زغال سنگ، کبالت و خاک رس سفید در این استان وجود دارد. سهم درآمد بخش معدن از مجموع درآمدهای صنعتی استان در ماه‌های ژانویه و فوریه 2020، 12 میلیارد تنگه بوده است.
استان آکمولا در حوزه معدنی و فرآوری، صنایع غذایی و متالورژی پتانسیل صنعتی خود را به نمایش گذارده است. تولید مولیبدن در صنایع شیمیایی و ساختمانی در حال توسعه است. برخی از معادن طلا و زغال سنگ قزاقستان در این استان قرار گرفته است.
سهم بخش انرژی از مجموع درآمدهای استان آکمولا در 2 ماه ژانویه و فوریه 202، 14.6 میلیارد تنگه بوده است.

حمل و نقل و ارتباطات
بخشی از راه آهن قزاقستان به طول 1588 کیلومتری وسهم 11.3 درصد ازکل طول راه آهن کشوری در این استان قرار گرفته است. نسبت جاده‌های آسفالت شده 64.7 کیلومتر در 1000 کیلومتر است. بخش حمل و نقل استان آکمولا در ژانویه و فوریه سال 2020 نسبت به مدت مشابه 101.6 درصد رشد داشته است.

 صنایع استان
استان آکمولا علاوه بر صنعت کشاورزی، در تولید محصولات ساختمانی از جمله سیمان، سنگ، محصولات فلزی و مواد شیمیایی فعالیت دارد.
میزان ساخت و ساز و خدمات ساختمانی در سال 2019 نسبت به سال 2018 به میزان 0.9 درصد رشد داشته است. میزان اختصاص ساختمان به جمعیت استان 27 درصد کاهش داشته است. میزان سرمایه گذاری در سرمایه‌های ثابت، رشدی 79 درصدی را تجربه نموده است.
بخش صنعت از مجموع درآمدهای استان اکمولا در ژانویه و فوریه 2020، سهمی معادل 99.7 میلیارد تنگه را به خود اختصاص داده است.

 کشاورزی
تولید محصولات کشاورزی یکی از بخشهای اصلی اقتصاد است. استان آکمولا در قزاقستان اصلی ترین تولید کننده غلات (گندم و جو) و محصولات دامی است که بویژه پرورش گوسفند در جنوب غربی و شمال شرقی آن بیشتر رواج دارد. این منطقه حدود 25 درصد ازکل گندم های مرغوب قزاقستان را تولید می‌کند. انستیتوی تحقیقات غلات استان آکمولا در روستای شارتندی قرار دارد.
بخش کشاورزی در ماه‌های ژانویه و فوریه سال 2020 نسبت به مدت مشابه در سال 2019،100 درصد رشد داشته است.
نقشه ذیل تعداد شرکت های تولید کننده محصولات کشاورزی بر حسب هر شهرستان در استان آکمولا را به نمایش می‌گذارد: